Expressway

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Expressway is een Engelse naam voor een type weg wat over de gehele wereld voorkomt. De term wordt voornamelijk in Azië en Noord-Amerika gebruikt, maar ook in Australië, Zuid-Afrika en Nieuw-Zeeland. De Nederlandse vertaling is expresweg en wordt voornamelijk in België gebruikt. Echter met de term expressway wordt in veel landen een volwaardige autosnelweg bedoeld.

De definitie van expressway verschilt per land. In de Verenigde Staten is een tweespalt: in een aantal oostelijke staten noemt men een volwaardige snelweg - vaak een Interstate Highway - expressway, terwijl de formele term in het land volgens de MUTCD freeway is. Een expressway is in de MUTCD gedefinieerd als een hoogwaardige route met 2x2 rijstroken, maar niet noodzakelijkerwijs vluchtstroken of ongelijkvloerse kruisingen. In Canada wordt de term amper gebruikt, behalve als Engelse vertaling van wegnamen in met name Montréal. In het Verenigd Koninkrijk wordt de term helemaal niet gebruikt, hier spreekt men van een motorway of een dual carriageway. In andere landen, met name in Azië, staat de term "expressway" gelijk aan een variant van een volwaardige autosnelweg, zoals in China, India, Japan, Vietnam en Zuid-Korea. Enkele landen in Azië gebruiken echter andere termen voor een snelweg. Zo gebruikt Pakistan de term motorway, Taiwan de term freeway en Indonesië de term "toll road". In Australië en Nieuw-Zeeland zijn expressways vaak volwaardige snelwegen, maar niet altijd.

China

De Guangkun Expressway (G80) in Guangxi. China.

Zie ook Lijst van expressways in China.

China heeft het grootste netwerk van autosnelwegen ter wereld, meer dan 150.000 kilometer, die in het Engels expressways worden genoemd. Het gros van het netwerk dateert van na 2000 alhoewel de oudste autosnelwegen uit 1988 stammen. De autosnelwegen in China staan voornamelijk bekend onder hun naam, maar zijn ook genummerd met de prefix "G" voor nationale expressways en de prefix "S" voor provinciale expressways. Het netwerk wordt jaarlijks met duizenden kilometers uitgebreid. De expressways in China zijn bijna altijd tolwegen. De formele naam van het snelwegennet is 中国高速网, Zhōngguó gāosùwǎng, snelwegennet van de Volksrepubliek China. Oorspronkelijk werden de snelwegen in China freeways genoemd, maar dit is in de jaren 90 veranderd naar expressway. Slechts een zeer klein aantal snelwegen hebben de naam freeway gedragen, met name rond Beijing.

Het netwerk van expressways is genummerd in een grid, plus 7 radiale routes van Beijing. De radiale routes zijn genummerd als de G1 t/m G7 en het grid heeft even nummers voor oost-westroutes (G10 t/m G80) en oneven nummers voor noord-zuidroutes (G11 t/m G85). Nummers boven de 90 zijn grote regionale ringwegen, doorgaans van honderden kilometers lengte. Daarnaast bestaan er aftakkingen en regionale routes met 4 cijfers. De eerste twee cijfers daarvan zijn gebaseerd op hun hoofdroute, zo is de G8511 gerelateerd aan de G85. In aanvulling daarop zijn er ook ringwegen genummerd met een 4-cijferig nummer. Er bestaan echter geen 3-cijferige nummers voor expressways, al worden incidenteel expressways op basis van hun China National Highway nummer genummerd, die wel 3-cijferig zijn.

Het netwerk wordt planmatig aangeduid met een cijfercode die staat voor het aantal routes. Het oorspronkelijke netwerk van 2005 heette het 7918 network, een grid van 7 radiale snelwegen van Beijing, 9 noord-zuidroutes en 18 oost-westroutes. In 2013 werd dit hernoemd naar het 71118 network toen het aantal noord-zuidroutes werd uitgebreid van 9 naar 11, met de toevoeging van de G59 en G69. Samen met deze nationale routes werden ook de auxiliary routes aangepast, dit zijn de aftakkingen en regionale verbindingen met 4 cijfers. In 2019 is nog een hernummering doorgevoerd waarbij wegnummers met een letter suffix (E, W, N, S) zijn hernoemd naar een 4-cijferig nummer en de ringwegen een uniek 4-cijferig nummer kregen, daarvoor kwamen sommige ringwegnummers op meerdere plekken in China voor, meest prominent de G1501, die ringwegen vormden van steden op de route van de G15.

Filippijnen

De Filippijnen hebben een netwerk van tolwegen die expressways worden genoemd. De namen van de snelwegen worden cryptisch afgekort naar de verbinding die ze vormen, zo is de SLEX de South Luzon Expressway. Sinds 2014 zijn de expressways deels genummerd met de prefix 'E'.

Hong Kong

De Route 5 door West Kowloon in Hong Kong.

Hong Kong is formeel een onderdeel van China, maar heeft een eigen snelwegennet dat in de Britse koloniale tijd sinds de jaren 60 is aangelegd. De meeste expressways zijn door het zeer sterk stedelijke karakter van Hong Kong substandaard, maar ze vervullen wel de functie van een autosnelweg. Hong Kong heeft één nummeringssysteem, dat enkel van toepassing is op de expressways. In 2011 had Hong Kong 232 kilometer expressway.

India

Zie ook lijst van expressways in India.

In India zijn de expressways volwaardige autosnelwegen. Het zijn voornamelijk snelwegen die over een nieuw tracé zijn gebouwd, de zogenoemde greenfield expressways. Men bedoelt er minder de meerstrookswegen mee waar veel langzaam verkeer, erfaansluitingen en kruispunten zijn. Dit is een subsysteem van het National Highway System. Per 1 januari 2023 had India 3.140 kilometer expressway. In 2011 had India slechts 684 kilometer expressway, één van de kleinste netwerken van de grote landen in Azië. De expressways in India hebben namen. Een nummer wordt doorgaans niet gebruikt.

Japan

De Chuo Expressway in Japan met de Mount Fuji.

In Japan is de expressway de Engelse term voor de autosnelweg en wordt als zodanig op de bewegwijzering gebruikt, evenals door officiële instanties. De Japanse term is 高速道路 of kōsokudōro. De afkorting is "EXPWY". De Japanse expressways gelden als één van de technisch meest ontwikkelde van de wereld, met name vanwege de vele kunstwerken die aardbevingsbestendig moeten zijn. Zoals in de meeste Aziatische landen hebben de expressways in Japan een naam, en geen nummer.

Maleisië

In Maleisië omvatten de Expressways alle autosnelwegen van het land. Het netwerk is in 2011 1.630 kilometer lang en de expressways gelden samen met die van Singapore als de modernste van zuidoost-Azië. Anders dan in veel Aziatische landen heeft Maleisië wel een apart nummeringssysteem voor expressways. De prefix is de letter "E" en ze zijn genummerd van E1 t/m E38. Het netwerk is voornamelijk in de regio Kuala Lumpur zeer omvangrijk. De eerste volwaardige Maleisische expressway opende in 1967. In recente jaren is het netwerk fors uitgebreid, met name in de regio Kuala Lumpur, waar een zeer dicht netwerk aanwezig is. In andere delen van het land lopen alleen enkele lange-afstandsroutes. Op Borneo zijn amper wegen die voor een expressway in aanmerking komen. De Maleisische naam voor een expressway is "Lebuhraya".

Myanmar

In december 2010 opende de eerste expressway van Myanmar, de Yangon - Mandalay Expressway. De snelweg loopt vanaf Yangon via de nieuwe hoofdstad Naypyidaw naar Mandalay en is 580 kilometer lang.

Singapore

De stadsstaat Singapore heeft een vrij groot netwerk van expressways, dat een lengte heeft van ruim 160 kilometer. De aanleg van de eerste expressway begon in 1966 en gaandeweg wordt het netwerk nog steeds aangevuld. Omdat ruimte beperkt is in Singapore is het netwerk soms enigszins substandaard gebouwd, met name de knooppunten die soms wel erg compact zijn. Tevens worden delen van het netwerk ondergronds aangelegd om ruimte vrij te maken voor wolkenkrabbers.

Thailand

In Thailand bestaan expressways in twee vormen, volwaardige snelwegen, die feitelijk alleen in de regio Bangkok liggen, en soms ook wel motorways worden genoemd. Deze lopen vaak op continue viaducten. Tevens heeft Thailand een landelijk netwerk van snelwegachtige wegen, die ook expressways worden genoemd. Ze zijn vaak uitgevoerd in beton en hebben 2x2 rijstroken, maar lang niet altijd ongelijkvloerse kruisingen of vluchtstroken en langzaam verkeer is vrij gangbaar. De expressways in Thailand hebben doorgaans een nummer.

Verenigd Koninkrijk

In het Verenigd Koninkrijk bestaat de term 'expressway' niet als juridische term, maar wordt soms wel gebruikt voor dual carriageways die de kenmerken hebben van motorways. Er zijn plannen om een nieuwe wegklasse expressway in te voeren die op termijn motorway-status moeten krijgen.[1]

Verenigde Staten

De US 65 in Missouri, een 2x2 divided highway.

De term wordt in de Verenigde Staten volgens het MUTCD bedoeld voor wegen met gescheiden rijbanen en gelijkvloerse kruispunten, ook wel bekend als de divided highway. Ze worden daarbij onderscheiden van urban arterials. Expressways lopen doorgaans buiten de bebouwde kom en verwerken vaak doorgaand verkeer in regio's die niet door freeways worden ontsloten. Een expressway is daarbij feitelijk een definitie die vergelijkbaar is met een limited-access highway, wegen met gescheiden rijbanen en op belangrijke punten ongelijkvloerse kruisingen, maar niet volledig ongelijkvloers met aansluitingen zoals de controlled-access highway.

Vietnam

In Vietnam bestaan nog maar enkele snelwegen, die expressways worden genoemd. In 2009 opende de Ho Chi Minh City – Long Thanh – Dau Day Expressway in het zuiden van het land die 2x4 rijstroken telt en 55 kilometer lang is. Er is een 1.941 kilometer lange noord-zuidsnelweg gepland in Vietnam, die van Hanoi naar Can Tho moet lopen. De aanleg ervan moet tussen 2011 en 2020 plaatsvinden. De Vietnamese naam voor een expressway is "Đường cao tốc".

Zuid-Korea

De Gangbyeon Expressway in Seoul, Zuid-Korea.

In Zuid-Korea bestaat een zeer omvangrijk netwerk van expressways die alle steden en uithoeken van het land bedienen. De Koreaanse naam voor een expressway is 고속도로, gosok doro. De naam ervan lijkt op de term die ook in Japan wordt gebruikt. Zuid-Korea heeft meer dan 4.100 kilometer expressways, die in 2001 genummerd zijn in een grid, met wegnummerschildjes die vergelijkbaar zijn met de Amerikaanse Interstate Highway schildjes.

Referenties

Autosnelwegnamen in de wereld

AutobahnAutobunnAutocestaAutoestradaAutokinetodromosAutomagistralėAutópályaAutopistaAutoputAutorouteAutosnelwegAutostrada (Italië)Autostrada (Polen)Autostradă (Roemenië)AutostradëAutovíaAvtocestaAvtomagistralAvtomagistralaAvtopatDiaľnicaDálniceExpresswayFreewayKiirteeMoottoritieMotorveiMotorvejMotorvägMotorwayOtoyol

Expresswegnamen in de wereld

Autobahnähnliche StraßeBrza cestaBrzi putDroga ekspresowaDual CarriagewayDrum expresExpresswayExpreswegHitra cestaKlasse GPMotortrafikkveiMotortrafikledRychlostní silniceRýchlostná cestaSchnellstraßeSchnellstroossSkorostni putishtaStroomwegSuperstradaVoie expressVía rápida