Fylkesvei 17
| |||
|---|---|---|---|
| |||
| Fv. 17 | |||
| Begin | Steinkjer | ||
| Einde | Bodø | ||
| Lengte | 631 km | ||
| |||
De fylkesvei 17, afgekort Fv. 17 is een fylkesvei in Noorwegen, gelegen in Trøndelag en Nordland. De weg vormt een lange noord-zuidroute langs de westkust van Noorwegen, vanaf Steinkjer naar Bodø, parallel aan de E6. De fylkesvei 17 voert langs een groot deel van de toeristische attracties in dit deel van Noorwegen. De weg staat ook bekend als Kystriksveien.[1] De weg voert langs de beroemde Helgelandskust. Het noordelijk deel van de route is een nasjonal turistvei, die Helgelandskysten heet.[2] De fylkesvei 17 is in totaal 631 kilometer lang.
Routebeschrijving
Trøndelag
Een paar kilometer ten noorden van het stadje Steinkjer begint de fylkesvei 17 op de E6. De weg voert eerst noordwestwaarts door een gecultiveerde vallei. De bergen rondom zijn kaal, maar niet veel hoger dan 600 meter. De weg voert dan langs het niet al te spectaculaire Namsenfjord naar het stadje Namsos, één van de grotere plaatsen op de route. Via een brug steekt men de rivier de Namsen over, er naast staat een historische boogbrug. Met behulp van deze brug hoeft doorgaand verkeer nauwelijks door Namsos te rijden. De fylkesvei 17 volgt dan de vallei van de Namsen tot aan Skogmo. Deze vallei kent diverse kleine dorpen. Noordelijker verlaat men de vallei van de Namsos, waarna de weg de vallei van een kleinere rivier volgt. De omgeving wordt wat bergachtiger, de bergen worden hoger en steiler, met toppen tot 900 meter in de directe omgeving. De bergen zijn kaal omdat de boomgrens hier al op 400 meter hoogte ligt. Daarna volgt de weg een smallere en bochtige route langs het binnenste gedeelte van het Foldafjord. Via de Foldabrug, een kleine hangbrug, steekt men het fjord over. Hierna voert de weg door het dorpje Foldereid, waarna men de grens met Nordland bereikt.
Nordland
Het deel in Nordland is direct bergachtig, met besneeuwde bergen met toppen tot 1.000 meter. De fylkesvei 17 volgt een kronkelige route langs fjordarmen en hoge rotswanden. Na Holm volgt de eerste veerdienst van de fylkesvei 17, over Bindalsfjord. De weg voert daarna over een gecultiveerd schiereiland met weilanden en lage bergen. Vik en Berg zijn de voornaamste dorpen in dit gebied. De fylkesvei 17 voert net buiten het havenstadje Brønnøysund langs en kent een dubbelnummering met de fylkesvei 76. Ten noorden van Brønnøysund volgt de tweede veerdienst naar een veel bergachtiger schiereiland, waarop het dorp Vevelstad ligt. Al na 18 kilometer volgt de derde veerdienst naar het eiland Alsten.
Hierna volgt een mooie route naar het stadje Sandnessjøen. De weg voert direct langs De syv søstre, een gebergte met zeven pieken dat een belangrijke toeristische attractie in dit gebied is. Na Sandnessjøen volgt de spectaculaire Helgelandsbrug naar een schiereiland. Naar het oosten liggen besneeuwde bergen met toppen tot circa 1.000 meter. Zo'n 30 kilometer na Sandnessjøen volgt de vierde veerdienst naar Nesna. De weg volgt dan een omweg rond het Sjonafjord. Dit deel is erg bergachtig met besneeuwde bergen en fylkesvei 17 loopt door twee langere tunnels.
Vanaf Kilboghavn volgt de vijfde veerdienst, die tevens de langste is, naar het 20 kilometer verderop gelegen Jektvik. Op deze veerdienst kruist men de poolcirkel. Hierna volgt spectaculair landschap rond de fjorden, met steile bergen en grote gletsjers op de achtergrond. De weg voert door de ruim 3 kilometer lange Straumdaltunnel. Direct naar het oosten ligt het westelijk deel van de ijskap van Svartisen. Daarna volgt de zesde en laatste veerdienst vanaf Åg naar Halsa, en een spectaculaire route langs het Holandsfjord, met uitzicht op de gletsjers van Svartisen.
De weg voert dan door de 7,6 kilometer lange Svartistunnel, de langste tunnel van fylkesvei 17. De weg volgt dan een mooie route rond het Glomfjord, dat geflankeerd wordt door besneeuwde bergen met toppen tot 1.200 meter. De weg voert dan via een bochtige route en kent nog een aantal kortere tunnels. De bergen worden dan wat lager, en de weg gaat via de Saltstraumenbrug over Saltstraumen heen, de krachtigste getijdestroom ter wereld. De weg eindigt niet veel verder ten oosten van de stad Bodø op de riksvei 80.
Geschiedenis
Van oudsher was de landinwaarts gelegen E6 de dominante route voor noord-zuidverkeer in dit deel van Noorwegen. Fylkesvei 17 (voor 2010 riksvei 17) was te tijdrovend vanwege de vele veerdiensten. Voorheen waren er meer en langere veerdiensten dan tegenwoordig. Door de bouw van tunnels is de fylkesvei 17 wat minder afhankelijk geworden van veerdiensten. Desondanks is de weg nog zeer tijdrovend om te rijden vanwege de vele bochtige trajecten, alhoewel de weg weinig grote hoogteverschillen kent. De meeste mensen die grote delen van fylkesvei 17 afrijden zijn toeristen. Met name het deel in Nordland voert door spectaculair kustgebied.
In 1922 opende de Namsbrug over de rivier de Namsen in het stadje Namsos voor het verkeer. Dit is een monumentale boogbrug met een lengte van 219 meter. De bouw van de brug duurde maar liefst 10 jaar, van 1912 tot 1922 en verving een veerdienst over de Namsen die al rond 1720 bestond. In 1978 werd een moderne brug naast de Namsbrug gebouwd. De oude brug is sinds 2008 een rijksmonument.
De eerste tunnel van fylkesvei 17 was de 1.946 meter lange Fykantunnel bij Glomfjord die in 1938 werd opengesteld. In de jaren '60 waren er 9 veerdiensten. Hiervan zijn er 3 opgeheven door het gereedkomen van tunnels en 2 ingekort. De eerste veerdienst die opgeheven werd was bij het gereedkomen van de Foldabrug in 1969. Onduidelijk is of er ooit een veerdienst over Saltstraumen nabij Bodø is geweest. In 1978 opende de brug over Saltstraumen voor het verkeer. Wat zuidelijker opende in 1975 de Kjellingstraumenbrug voor het verkeer, een kleine hangbrug.
In de jaren '80 werd de situatie rond het Sjonafjord verbeterd door de bouw van twee tunnels, in 1982 opende de Sjonatunnel en in 1989 de Silatunnel, waardoor de veerdienst Stokkvågen–Nesna–Låvong ingekort kon worden. De oorspronkelijke veerdienst was meer dan 30 kilometer lang van Låvong tot Stokkvågen, echter de huidige route rond het Sjonafjord is in kilometers een stuk langer en tijdrovend om te rijden. De afstand van Nesna naar Stokkvågen is over de weg 66 kilometer, wat neer komt op ruim een uur rijden.
Op 16 oktober 1986 opende de Svartistunnel voor het verkeer, met een lengte van 7.624 meter de langste tunnel van fylkesvei 17. Hierdoor kon de veerdienst Ørnes–Vassdalsvik opgeheven worden. Deze veerdienst was maar 9 kilometer lang, terwijl de huidige route van Halsa naar Ørnes via de Svartistunnel 52 kilometer lang is. De veerdienst kon echter alleen bereikt worden door vanaf Halsa eerst 30 kilometer naar Vassdalsvik te rijden. Daardoor is de wegroute niet veel langer dan de oorspronkelijke route met veerdienst, maar wel een stuk sneller en flexibeler.
In 1986 opende ook de Glomfjordtunnel voor het verkeer, dit is een tunnel die onder het dorp Glomfjord gaat en aansluiting geeft op de Fykantunnel uit 1938. In 1991 kon de veerdienst Vågaholmen–Kilboghavn fors ingekort worden met de openstelling van de Straumdaltunnel. Deze veerdienst was ruim 30 kilometer lang, en was de laatste lange veerdienst tussen Sandnessjøen en Bodø die ingekort of gestaakt kon worden. Echter nog steeds is deze veerdienst, die nu van Jektvik naar Kilboghavn loopt, de langste veerdienst van fylkesvei 17.
In 1991 opende de iconische Helgelandsbrug bij Sandnessjøen voor het verkeer. Hiermee werd de stad Sandnessjøen voor het eerst met een veerdienstvrije wegverbinding ontsloten. De brug was een tolweg tot 2005. In 1995 opende de Storvikskartunnel voor het verkeer. Deze verving geen veerdienst, maar een stuk weg over een lage bergpas dat gevoelig was voor landverschuivingen en lawines.
Een meer recente grote aanpassing was de bouw van een ruim 7 kilometer lang nieuw tracé van de fylkesvei 17 op het noordelijkste deel nabij Bodø, waar de weg op de riksvei 80 aansluit. De bouw omvatte ook de aanleg van de 1,3 kilometer lange Vethaugtunnel. Dit tracé opende op 24 oktober 2009 voor het verkeer en was een tolweg tot 2 september 2019. Tussen 2017 en 2020 is een 9 kilometer lang deel van het zuidelijkste deel van de fylkesvei 17 omgelegd nabij Steinkjer, tot aan Sprova.[3][4] Onderdeel van het project was de 580 meter lange Beitstadsundbrug.[5] De nieuwe weg en brug opende op 2 april 2020.[6] Het project kostte 1,6 miljard kronen en is deels met tolheffing gefinancierd.
Veerdiensten
Er zijn momenteel 6 veerdiensten op de fylkesvei 17, allemaal in Nordland.
- Forøy–Ågskaret (10 minuten)
- Jektvik–Kilboghavn (55 - 65 minuten)
- Nesna–Levang (25 minuten)
- Tjøtta–Forvik (45 - 60 minuten)
- Andalsvågen–Horn (20 minuten)
- Vennesund–Holm (20 minuten)
De frequentie van de veerdiensten varieert, maar ligt betrekkelijk laag vanwege het geringe verkeersaanbod. Veel veerdiensten varen maar één keer per uur of minder. Sommige veerboten hebben wifi. De meeste veerdiensten varen niet 's nachts.
Alternatieve routes
Voor verkeer tussen Steinkjer en Bodø is de E6 logischerwijs de snelste en kortste verbinding. Deze route is veerdienstvrij en 70 kilometer korter dan de fylkesvei 17. Ook verkeer vanaf Sandnessjøen naar Bodø is sneller af door eerst naar de E6 te rijden. Op een kaart lijkt dit langer, maar vanwege het bochtige karakter van de fylkesvei 17 is dit een iets kortere route, bovendien vermijdt men er 3 veerdiensten mee. In het zuiden is de route van Steinkjer naar Brønnøysund ook korter en sneller door eerst de E6 te nemen en pas later door te steken naar de kust.
Tussen Brønnøysund en Sandnessjøen is fylkesvei 17 wel de kortste route, met een afstand van 90 kilometer. Ook in reistijd is dit de kortste route, alhoewel dit op kan lopen tot 3 uur in verband met de veerdiensten. De meer dan 220 kilometer lange route via de E6 is slechts een half uur langer en vereist geen veerdiensten.
Tol
Zie ook tolwegen in Noorwegen.
De fylkesvei 17 is grotendeels tolvrij. Op het noordelijkste deel bij Bodø moest tot 2 september 2019 tol betaald worden als onderdeel van Veipakke Salten.[7][8] Bij Namsos moet tol betaald worden bij het inrijden van de plaats aan de noordkant.[9] Op 22 juni 2020 werd tolheffing gestart ter hoogte van de Beitstadsundbrug.
Verkeersintensiteiten
Dagelijks rijden 4.200 voertuigen bij Steinkjer, wat daalt naar 2.400 voertuigen tot Namsos en vervolgens daalt van 1.200 naar 500 voertuigen tot de grens met Nordland. Noordelijker rijden 600 tot 1.200 voertuigen per dag tot de regio Brønnøysund, met telkens een dip bij veerdiensten. Van de twee veerdiensten tussen Brønnøysund en Sandnessjøen maken minder dan 200 voertuigen per dag gebruik. Over de Helgelandsbrug bij Sandnessjøen rijden 2.200 voertuigen. Noordelijker langs de spectaculaire kust rijden doorgaans minder dan 500 voertuigen per dag, van de drie veerdiensten ten noorden van Sandnessjøen maken maar 100 tot 200 voertuigen per dag gebruik. Door de Svartistunnel rijden 700 voertuigen per dag en zo'n 1.000 voertuigen rijden tussen Ørnes en de Saltstraumbrug. Het laatste deel tot Bodø is met 3.000 voertuigen wat drukker.[10]
Referenties
- ↑ Kystriksveien | visitnorway.no
- ↑ Helgelandskysten | nasjonaleturistveger.no
- ↑ Finansiering på plass for Dyrstad - Sprova - Malm | regjeringen.no
- ↑ Fv. 17 og fv. 720 Dyrstad–Sprova–Malm | vegvesen.no
- ↑ Fv. 17 Beitstadsundbrua | vegvesen.no
- ↑ Fv. 17/720 åpner for trafikk torsdag 2. april | trondelagfylke.no
- ↑ www.veipakkesalten.no
- ↑ www.autopass.no
- ↑ www.namdalsprosjektet.no
- ↑ Vegkart | Statens Vegvesen
 Motorveier & riksveier in Noorwegen
|
|---|
|
Motorvei: E6 • E16 • E18 • E39 • Rv. 159 • Rv. 190 • Rv. 555 • Ring 3 Europavei: E6 • E8 • E10 • E12 • E14 • E16 • E18 • E39 • E45 • E69 • E75 • E105 • E134 • E136 Riksveier: 2 • 3 • 4 • 5 • 7 • 9 • 12 • 13 • 13 • 15 • 17 • 19 • 21 • 22 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 36 • 37 • 38 • 40 • 41 • 42 • 43 • 44 • 45 • 46 • 47 • 48 • 49 • 50 • 51 • 52 • 53 • 55 • 55 • 57 • 60 • 61 • 62 • 63 • 64 • 65 • 70 • 72 • 73 • 74 • 76 • 77 • 78 • 79 • 80 • 81 • 82 • 83 • 83 • 84 • 85 • 86 • 87 • 91 • 92 • 93 • 94 • 98 • 110 • 111 • 150 • 159 • 162 • 163 • 190 • 350 • 420 • 509 • 555 • 706 • 827 |