Ghana

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Ghana
Hoofdstad Accra
Oppervlakte 238.535 km²
Inwonertal 32.103.000
Lengte wegennet 40.186 km
Lengte snelwegennet 33 km[1]
Eerste snelweg 1965[2]
Benaming snelweg Motorway
Verkeer rijdt rechts
Nummerplaatcode GH

Ghana, formeel de Republic of Ghana, is een land in het westen van Afrika. Het land is circa 6 keer zo groot als Nederland en telt 32 miljoen inwoners. De hoofdstad is Accra.

Inleiding

Geografie

Ghana ligt in West-Afrika, aan de Atlantische Oceaan. Het land grenst aan Côte d'Ivoire in het westen, Burkina Faso in het noorden en Togo in het oosten. Het land meet bijna 700 kilometer van noord naar zuid en circa 400 kilometer van west naar oost. Het land bestaat grotendeels uit vlak tot heuvelachtig terrein dat middelmatig bebost is maar geen grote dichte jungles kent. Het hoogste punt is de 885 meter hoge Mount Afadja op de grens met Togo. De kustlijn bestaat hoofdzakelijk uit zandstranden met lagunes. Een belangrijke feature van Ghana is het Lake Volta, het grootste kunstmatige meer ter wereld. Het meer heeft een oppervlakte van ruim 8.500 km².

Het land heeft een tropisch klimaat met weinig temperatuursvariatie, maar wel met een duidelijk nat en droog seizoen. De gemiddelde maximumtemperatuur in Accra varieert tussen 28 en 33 °C. Er valt gemiddeld 800 mm neerslag per jaar, aflopend naar het noorden. De meeste neerslag valt in de periode van april tot juni, met aanzienlijk minder in de winter.

Demografie

Het land kent een sterke bevolkingsgroei, van slechts 5 miljoen inwoners in 1950 naar 19 miljoen in 2000 en 32 miljoen in 2022. Het land kent twee grote steden, de hoofdstad Accra die 4,2 miljoen inwoners telt en aan de zuidkust ligt, en de landinwaarts gelegen stad Kumasi met 3,3 miljoen inwoners. Daarnaast zijn er 12 steden met tussen 100.000 en 300.000 inwoners.

Er zijn tal van etnische groepen in Ghana, waarvan de Akan bijna de helft van de bevolking uitmaakt. Andere groepen zijn kleiner. Het Engels is de officiële taal van Ghana en geldt als de lingua franca. Er zijn 11 inheemse talen die een officiële status hebben. Akan is de meest gesproken inheemse taal. Omdat Ghana omgeven wordt door Franstalige landen is de kennis van het Frans in Ghana vrij uitgebreid. In tegenstelling tot de meeste buurlanden is Ghana een overwegend christelijk land.

Economie

Ghana geldt als één van de meer ontwikkelde landen in West-Afrika, met een BBP van circa $ 5000 per inwoner. Het land heeft relatief veel grondstoffen, waaronder olie. Ghana produceert ook relatief veel goud, het is de 7e goudproducent in de wereld. Iets minder dan de helft van de bevolking werkt in de landbouw, een sector die meer export-georiënteerd is dan in andere delen van West-Afrika. Cacao is een belangrijk exportproduct.

Geschiedenis

Ghana was van oudsher één van de grotere koninkrijken in West-Afrika. Vanaf de late middeleeuwen kwam het koninkrijk Ashanti in het zuiden van Ghana tot ontwikkeling. De eerste Europeanen in het gebied waren Portugezen in de 15e eeuw. Vanwege de winning van goud stond de regio al snel bekend als de Goudkust. Vanaf eind 16e eeuw stichtten ook de Nederlanders er nederzettingen. Het goud trok ook veel Europeanen uit Scandinavië aan. Meer dan dertig Europese forten werden gebouwd aan de Goudkust. In 1867 werd de Britse kolonie Gold Coast opgericht. De Britten bouwden vrij uitgebreide infrastructuur voor de mijnbouw en plantages. In 1957 werd Ghana als eerste land in Sub-Saharan Afrika onafhankelijk van het Verenigd Koninkrijk.

Ghana was politiek instabiel, met een afwisseling van militaire en civiele regeringen, maar heeft geen grote conflicten gekend. Na een stint met socialisme in de jaren '60 heeft Ghana een afwisseling van sociaal-democratische, liberale en militaire regeringen gehad. Sinds 1992 is er geen militaire regering meer aan de macht geweest in Ghana. Het land is relatief stabiel en trekt daardoor investeringen en een bepaald niveau van welvaart voor Afrikaanse begrippen aan.

Wegennet

De Adomi Bridge van de N2 over de rivier de Volta.

Ghana had in 2017 een netwerk van 72.381 kilometer wegen, waarvan 14.873 kilometer tot de trunk roads behoren, 15.463 kilometer tot de urban roads en 42.045 kilometer tot de feeder roads.[3] Andere bronnen geven een netwerk van 72.381 kilometer aan, waarvan 27 procent (19.543 kilometer) is geasfalteerd.[4]

Het wegennet van Ghana is niet bijzonder uitgebreid, wat mede komt door de positie van het Voltameer. Het verharde wegennet is met bijna 10.000 kilometer echter wel één van de meest uitgebreide van West-Afrika. Vanuit de hoofdstad Accra lopen drie hoofdwegen, een kustweg naar Abidjan in Côte d'Ivoire, een kustweg naar Lomé in Togo, en een route naar Kumasi in het binnenland, die weer splitst in een route naar Côte d'Ivoire en een route via Tamale naar Ouagadougou in Burkina Faso. Met name in het noorden van Ghana is het wegennet beperkt met vrij grote geïsoleerde gebieden. Vanwege het Voltameer zijn er weinig verbindingen in het oosten, en de verbindingen die er zijn worden onderbroken door het meer.

In Ghana zijn twee autosnelwegen, de 20 kilometer lange Accra - Tema Motorway van de hoofdstad Accra naar Tema. Dit is een tolweg[5] en heeft een betonwegdek.[6] Daarnaast vormt de George Walker Bush Motorway de noordelijke bypass van Accra. Bij het centrum van Accra zijn ook een aantal wegen met ongelijkvloerse kruisingen.[7] Een 2x2 weg vormt de rondweg van het centrum van Accra. Vanuit Accra gaat ook een 2x2 weg naar het noordwesten, richting Kumasi, die soms ook als snelweg wordt beschouwd. Dat is het feitelijk niet, maar het is wel één van de betere routes in de regio.

In het noordwesten van Accra bevindt zich het 'Pokuase Interchange' van de N6 dat op 9 juli 2021 is opengesteld. Dit is een stackknooppunt met 4 niveau's, het eerste knooppunt van dit type in West-Afrika.[8] Op 29 maart 2022 opende in de stad Tamale een 700 meter lang viaduct dat wel het 'Tamale Interchange' wordt genoemd.[9]

Opvallend is dat Ghana rechts rijdt, ondanks dat het een Britse kolonie is geweest, dit is relatief zeldzaam. Buiten Accra is het wegennet niet bijzonder ontwikkeld, er zijn geen interstedelijke meerstrooks wegen. Wel zijn er in Kumasi ook 2x2 wegen.

Op 18 november 2021 werd de tolheffing gestaakt op alle wegen in Ghana.[10][11]

Lijst van national routes

De national routes in Ghana.
# No. route lengte
N1 Elubo - Sekondi-Takoradi - Cape Coast - Winneba - Accra - Aflao 540 km
N2 Tema - Hohoe - Nkwanta - Bimbila - Yendi - Kulungulu 640 km
N3 Kpong - Somanya - Koforidua 40 km
N4 Accra - Adenta - Koforidua - Bunso 110 km
N5 Adome - Juapong - Ho 40 km
N6 Accra - Nsawam - Nkawkaw - Kononga - Ejisu - Kumasi 250 km
N7 Sawla - Larabanga - Fufulsu 140 km
N8 Yamoransa - Dunkwa - Kumasi 170 km
N9 Tamale - Yendi 100 km
N10 Kumasi - Tamale - Bolgatana - Paga 610 km
N11 Bolgatana - Bawku - Bimpiela 100 km
N12 Elubo - Sunyani - Wa - Lawra - Hamile 670 km
N13 Lawra - Tumu - Navrongo 180 km
N14 Sakpeigu - Yawgu 120 km
N16 Tumu - Kapulima 20 km
N18 Wa - Heng 80 km
Hoofdwegennet in Ghana

George Walker Bush MotorwayAccra - Tema Motorway

N1N2N3N4N5N6N7N8N9N10N11N12N13N14N16N18


Wegbeheer

De nationale wegbeheerder is de Ghana Highways Authority (GHA), een agentschap van het Ministry of Roads and Highways (MRH).[12] De Ghana Highway Authority is in 1974 opgericht en beheert 13.367 kilometer weg. De overige wegen worden beheerd door het Department of Feeder Roads en het Department of Urban Roads.

In 1997 werd het Ghana Road Fund opgericht, dat gefinancierd wordt door de brandstofaccijns, tol en diverse registratieheffingen en heffingen aan de internationale grenzen van Ghana. In de periode 1999-2002 had het fonds een omvang van circa $ 100 miljoen per jaar. Internationale donors voorzagen in die periode voor de rest van de financiering van de wegenbouw, waaronder buitenlandse regeringen, het OPEC Fund, de EU, Japan & de Verenigde Staten. In 2018 waren de uitgaven aan wegenbouw opgelopen tot $ 570 miljoen.[13]

Geschiedenis

De George Walker Bush Motorway in Accra.

Voor 1910 waren er geen ontwikkelde wegen in Ghana. De bouw van wegen begon vanaf begin jaren 1920, maar vertraagde tijdens de economische depressie van de jaren '30 en stagneerde verder tijdens de Tweede Wereldoorlog. In 1949 had Ghana 1.053 kilometer geasfalteerde weg en 3.332 kilometer gravelweg. Het verharde wegennet groeide snel in de jaren '50, '60 en '70. Tegen 1980 had Ghana een netwerk van 5.419 kilometer geasfalteerde weg. Het land had daarmee een moderner wegennet dan veel andere landen in West-Afrika.

Echter na onafhankelijkheid in 1960 had Ghana niet de beschikking over een adequaat onderhoudsprogramma. In de jaren '60 werden grotere vrachtwagens toegelaten in Ghana, die in vrijwel alle vrachtvervoer in het land voorzag. De conditie van het wegennet verslechterde vooral gedurende de jaren '70 en '80. Veel verharde wegen hadden maar één deklaag over een gravel fundering, waardoor de draagkracht van de verharde wegen relatief beperkt was. In 1987 was 40% van de trunk roads in slechte staat, 30% in redelijke conditie en 30% in goede conditie. Wel werd in de jaren '80 een aanvang gemaakt met de modernisatie van het wegennet, vooral door de bestaande eenvoudige asfaltverhardingen te vervangen door beton en asfaltbeton, dit aantal groeide van 150 kilometer in 1985 tot 588 kilometer in 1989 en werd vooral toegepast op de drukste vrachtcorridors.[14]

Oorspronkelijk was er een grid van genummerde wegen. De belangrijkste wegen werden een motorway genoemd en waren genummerd van de M1 t/m M9, waarbij oneven nummers noord-zuid en even nummers oost-west verliepen. Daarnaast was er een netwerk van genummerde arterial roads van de A10 t/m A999.[15] Omstreeks 2010 is een nieuwe wegnummering ingevoerd, waarbij de wegklasse motorway niet meer in voor kwam, omdat de Ghanese motorways geen echte autosnelwegen waren. In het nieuwe systeem werden national routes, interregional routes en regional routes ingevoerd.

In 1985 werd een 5-jarig programma geïntroduceerd om het wegennet te verbeteren. In 2003 werd geconstateerd dat de conditie van het Ghanese wegennet sindsdien substantieel verbeterd is.[16] Tussen 1996 en 2002 werd gemiddeld $ 200 miljoen per jaar aan de wegenbouw uitgegeven, waarvan ongeveer de helft van de Ghanese overheid en de andere helft van internationale donors kwam. Het wegenbudget van Ghana was in die tijd (substantieel) hoger dan veel andere landen in West-Afrika. Dit leidde tot een relatief uitgebreid netwerk van verharde wegen die in 2005 voor ongeveer 60 procent in goede conditie verkeerden.

Na 2000 namen de uitgaven aan de wegenbouw toe van ongeveer $ 200 miljoen per jaar tot bijna $ 600 miljoen per jaar. Tegenvolge was Ghana in staat ook een aantal grotere wegenbouwprojecten uit te voeren, waaronder complexe projecten in Accra en andere steden.

Wegnummering

Ghana had voor 2010 een wegnummering van Trunk, Feeder en Urban roads, dat echter niet meer in gebruik is, en waarschijnlijk een overblijfsel van de Britse koloniale tijd was. De Trunk Roads hadden de prefix A. Het nieuwe nummeringssysteem bestaat uit National Roads (N), Regional Roads (R) en Inter-Regional Roads (IR). Deze laatste zijn internationale verbindingen die over de N en R-wegen lopen. Wegnummers worden soms aangegeven op de bewegwijzering. In het systeem zit weinig logica, sommige hoge nummers zijn niet meer dan korte alternatieve routes tussen twee steden. Hogere nummers vormen soms zeer lange routes door de periferie van Ghana.

Bewegwijzering

Bewegwijzering lijkt spaarzaam te zijn in Ghana. Er komen blauwe borden voor met witte letters.

Referenties


Wegen van Afrika

AlgerijeAngolaBeninBotswanaBurkina FasoBurundiCentraal-Afrikaanse RepubliekComorenDemocratische Republiek CongoRepubliek CongoDjiboutiEgypteEquatoriaal GuineaEritreaEthiopiëGabonGambiaGhanaGuineaGuinea-BissauIvoorkustKaapverdiëKameroenKeniaLesothoLiberiaLibiëMadagaskarMalawiMaliMarokkoMauritaniëMauritiusMozambiqueNamibiëNigerNigeriaRwandaSão Tomé en PríncipeSenegalSeychellenSierra LeoneSomaliëSudanSwazilandTanzaniaTogoTsjaadTunesiëUgandaWestelijke SaharaZambiaZimbabweZuid-AfrikaZuid-Sudan