N03 (Oekraïne)

	Н 03
Begin	Zhytomyr
Einde	Chernivtsi
Lengte	325 km
Route Zhytomyr Starokostiantyniv Khmelnytskyi Dunaivtsi Kamianets-Podilskyi Khotyn Boyany Chernivtsi

De N03 (Oekraïens: H03) is een avtomagistral of avtoshljach (Автошлях) in Oekraïne, gelegen in het westen van het land. De weg vormt een noord-zuidroute vanaf de M06 in Zhytomyr via Khmelnytskyi naar de M19 in Chernivtsi, vlakbij de grens met Roemenië. De N03 is 325 kilometer lang.

Routebeschrijving

De N03 begint in de grote stad Zhytomyr, circa 125 kilometer ten westen van Kiev. Hier kruist men diverse wegen, zoals de M06, de snelweg rond Zhytomyr, en de M21, die naar Vinnytsia loopt. De N03 voert eerst westwaarts, door een gebied waar bossen overheersen. Het eerste deel van de route voert langs een paar stuwmeren, en kent een vrij groot aantal dorpen. Later voert de weg zuidwestwaarts, en voert door de glooiende landbouwvlakten, waar bijna geen bos is. Hier liggen wat minder dorpen op de route, waarvan alleen Starokostiantyniv wat groter is. Daarna voert de weg zuidwaarts, en bereikt men de grotere stad Khmelnytskyi, waar men de M12 kruist, die naar Ternopil in het westen en Vinnytsia in het oosten loopt. Rondom Khmelnytskyi ligt een rondweg, maar die is beter geschikt voor oost-west dan noord-zuidverkeer. In het zuiden van Khmelnytskyi is de N03 deels met 1x4 rijstroken uitgevoerd, en men kruist de rondweg via een groot verkeersplein.

De N03 voert daarna verder zuidelijk, door de glooiende velden, met her en der kleine bosgebieden. Ook hier liggen weinig grote plaatsen op de route, veelal kleine dorpjes. Een wat grotere plaats is Kamianets-Podilskyi, waar de N03 dwars doorheen loopt. Even verderop, bij Khotyn, steekt men de belangrijke rivier de Dniester over. Hier bevindt men zich op nog geen 20 kilometer afstand van de grens met Moldavië. Daarna verloopt de N03 verder zuidwaarts, waarna bij Boyany de N10 uit Moldavië invoegt op de N03. Het laatste deel van de route voert westwaarts naar de stad Chernivtsi, parallel aan de rivier de Prut. In Chernivtsi eindigt de N03 op de M19, een noord-zuidas vanaf Suceava in Roemenië naar Ternopil.

Geschiedenis

Sovjet-periode

Oorspronkelijk was er voor de Tweede Wereldoorlog al een verharde westelijke invalsweg van de stad Zhytomyr, deze verliep echter vanaf Vysoka Pich verder westwaarts via wat thans de T06-01 is. Tussen Vysoka Pich en Starokostyantyniv was geen doorgaande wegverbinding. Er was vanaf daar wel een verbeterde onverharde weg zuidwaarts door Khmelnytskyi en een verharde weg van Khmelnytskyi naar Zhvanets. Er was in die tijd echter geen vaste brug over de rivier de Dniester. Wel was er in die tijd een verharde weg vanaf Khotyn aan de andere zijde van de rivier naar Chernivtsi.

De brug over de Dniester is vermoedelijk in de jaren '60 aangelegd. In die periode is waarschijnlijk ook het ontbrekende deel tussen Zhytomyr en Khmelnytskyi als verharde weg gerealiseerd. Dit deel heeft wel een wat lagere uitbouwstandaard dan nieuwe wegen elders in tijd in Oekraïne en is vermoedelijk een serie onverharde wegen die geasfalteerd zijn. Kenmerkend aan dit traject is dat de doorgaande weg vaak afslaat en door alle dorpen gaat.

Oekraïense periode

De N03 ontstond in 2006 tijdens de grote hernummering van de wegen in Oekraïne. Daarvoor bestond de weg vooral uit een aantal regionale wegen. Het is duidelijk een samenraapsel van wegen die voorheen niet bedoeld waren als doorgaande verbinding van Zhytomyr tot Chernivtsi. Desondanks heeft de N03 een doorgaand belang, het is bijvoorbeeld de belangrijkste route tussen Kiev en Roemenië die niet via Moldavië gaat.

Op 23 oktober 2020 opende de 7,7 kilometer lange rondweg van Dunaivtsi voor het verkeer. De bouw van deze rondweg heeft in totaal 16 jaar geduurd, de bouw startte al in 2004 maar indertijd is slechts 2,7 kilometer aangelegd. De tweede fase van 1,8 kilometer startte in 2008 maar kwam pas in 2018 gereed. Vervolgens opende de derde fase, waarmee de gehele plaats gebypasst was. Dit was de laatste grote bebouwde kom op de route tussen Khmelnytskyi en Kam'yanets'-Podil's'kyi.