N09 (Oekraïne)

	Н 09
Begin	L'viv
Einde	Mukachevo
Lengte	422 km
Route L'viv Bibrka Rohatyn Ivano-Frankivsk Nadvirna Velykyi Bychkiv Khust Rokosov Mukacheve

De N09 (Oekraïens: H09) is een avtomagistral of avtoshljach (Автошлях) in Oekraïne, gelegen in het zuidwesten van het land. De weg vormt een noord-zuid en oost-westroute vanaf L'viv via Ivano-Frankivsk naar Mukacheve. De weg voert voor een aanzienlijk deel door de Oekraïense Karpaten en is één van de hoogstgelegen hoofdwegen van het land. De weg begint en eindigt op de M06. De N09 is 422 kilometer lang, de op één na langste N-weg van het land.

Routebeschrijving

De N09 begint in de grote West-Oekraïense stad L'viv, waar ook de N02 begint, en de M09, M10 en M11 eindigen. De N09 voert zuidoostwaarts de stad uit, en kruist net buiten de stad de belangrijke transitroute M06. Voor doorgaand verkeer richting Uzhhorod is het aanzienlijk logischer om de M06 te gebruiken in plaats van de N09. Ten zuidoosten van L'viv voert de N09 eerst door glooiend tot heuvelachtig gebied, met af en toe wat bos. Hier liggen wat dorpjes op de route. Belangrijk is Rohatyn, waar men de M12 kruist. Zuidelijker voert de weg langs een klein stuwmeer, waarna men de grotere stad Ivano-Frankivsk bereikt. Er is een westelijke rondweg aanwezig, die ook door noord-zuidverkeer gebruikt kan worden, maar eigenlijk voor verkeer dat de N10 volgt bedoeld is. In Ivano-Frankivsk eindigt ook de N18.

Na Ivano-Frankivsk volgt een mooie route door de Oekraïense Karpaten. De weg is hier smaller en kent fikse hellingen op sommige stukken. Het hoogste punt van de N09 ligt op circa 930 meter boven zeeniveau. De bergen zijn in dit gebied bijna 2.000 meter hoog en to vrij lang in het seizoen met sneeuw bedekt. Daarna volgt een afdaling tot Dilove. De afdaling is niet erg steil, maar duurt wel vrij lang. De weg voert dan langs de rivier de Tisa, die de grens tussen Oekraïne en Roemenië vormt. Grensovergangen zijn er in dit gebied niet. Men kan Roemenië vrij lang zien liggen, aangezien de weg direct langs de rivier loopt, westwaarts via Bila Tserkva naar Khust. Vanaf hier vormt de Tisa niet langer de grens, en loopt de N09 verder van Roemenië af naar het noordwesten. Bij Rosokovo sluit de M23 aan, die een alternatieve route naar Mukacheve vormt. De N09 is hier de kortste route. Het laatste deel van Khust naar Mukacheve voert door vlakker gebied, waarna de N09 in de stad Mukacheve op de M06 eindigt, die verder naar Uzhhorod loopt.

Geschiedenis

Oorspronkelijk was er al een verbeterde weg door de Karpaten. Voor de Tweede Wereldoorlog was echter geen enkel deel van de latere N09 geasfalteerd buiten de bebouwde kom. Het noordelijkste deel tussen L'viv en Rohatyn had oorspronkelijk een meer secundair karakter.

Van oorsprong heeft de N09 als geheel amper doorgaand belang, omdat de weg geen logische route tussen begin- en eindpunt vormt, de route via de M06 tussen L'viv en Mukacheve is bijna 200 kilometer korter en is aanzienlijk beter uitgebouwd dan de N09 door de Karpaten. De N09 liep van vroeger uit door diverse landen. Tot 1918 behoorde de weg tot het kroonland Galicië, en van 1918 tot 1939 tot Polen. Het deel door de Karpaten behoorde tussen 1918 en 1939 tot Tsjechoslowakije en van 1939 tot 1944 tot Hongarije. Sinds 1945 behoorde de route tot de Sovjetunie, en sinds 1991 tot Oekraïne. In 2006 is het Oekraïense wegennet hernummerd, en werd het nummer N09 geïntroduceerd.