Haïti

Uit Wegenwiki
(Doorverwezen vanaf Haiti)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Haïti
Hoofdstad Port-au-Prince
Oppervlakte 27.750 km²
Inwonertal 11.470.000
Lengte wegennet 3.530 km
Lengte snelwegennet 0 km
Eerste snelweg nvt
Benaming snelweg nvt
Verkeer rijdt rechts
Nummerplaatcode RH[1]

Haïti (Frans: République d'Haïti) is een land in het Caribisch gebied, gelegen op het eiland Hispaniola. Het land telt 11 miljoen inwoners. De hoofdstad is Port-au-Prince.

Inleiding

Geografie

Haïti omvat het westelijk deel van het eiland Hispaniola en heeft een landsgrens met de Dominicaanse Republiek. Het land bestaat uit twee grote schiereilanden met de Golf van Gonâve er tussen. Naar het zuiden ligt de Caribische Zee, naar het noorden de Atlantische Oceaan. Cuba ligt 90 kilometer ten westen van het noorden van Haïti, de Bahamas ligt op 115 kilometer afstand en Jamaica ligt op 190 kilometer afstand. Haïti is een bergachtig land, zowel in het noorden als zuiden zijn steile bergruggen, met de 2.680 meter hoge Pic la Selle als hoogste punt. Het noordwesten van Haïti heeft een meer woestijnachtig karakter. Haïti heeft een tropisch klimaat, de gemiddelde maximumtemperatuur in Port-au-Prince varieert van 27 tot 30°C.

Demografie

stad inwonertal (2015)
Port-au-Prince 1.200.000
Gonaïves 324.000
Cap-Haïtien 274.000

Haïti heeft ruim 11 miljoen inwoners, het is hiermee het inwonerrijkste land van het Caribisch gebied. Het groeide van 3,2 miljoen in 1950 naar 8,5 miljoen in 2000. De hoofdstad Port-au-Prince telt 1,2 miljoen inwoners, met nog eens circa 1 miljoen inwoners in de voorsteden. Van de 10 grootste steden zijn er 5 rond Port-au-Prince gelegen. De grootste stad buiten deze regio is Cap-Haïtien dat ruim een half miljoen inwoners telt. Van de grote landen in de Amerika's heeft Haïti met afstand het grootste aandeel zwarte bevolking, met circa 95%. De overige 5% wordt gevormd door mulattos, dat een mix tussen Afrikanen en Europeanen is, en enkel Europeaans, een zeer kleine groep. In Haïti wordt het Frans gesproken, evenals Creools. Het Frans is de officiële taal, maar wordt door lang niet alle Haïtianen gesproken, vooral Haïtianen zonder opleiding spreken vaak alleen Creools.

Economie

Haïti geldt als één van de armste landen in de wereld en het armste land op het westelijk halfrond, met een BBP per inwoner van amper $ 2.000. Het overgrote deel van de bevolking woont in armoede en twee derde tot driekwart heeft geen formele baan. Het voornaamste exportproduct van Haïti zijn textielproducten. Landbouwproducten worden relatief weinig geëxporteerd aangezien er in het land een tekort aan voedsel is. Slechte infrastructuur, corruptie, bendegeweld en gebrekkig onderwijs zijn grote drempels voor de Haïtiaanse economie. Het land is sterk afhankelijk van buitenlandse hulp. De aardbeving van 2010 heeft grote schade toegebracht aan de al slecht onderhouden infrastructuur.

Geschiedenis

Columbus landde in 1492 in Haïti en claimde het eiland voor Spanje. Het eiland stond daarna onder Spaans koloniaal bestuur, maar de Fransen begonnen het vanaf de 17e eeuw ook te koloniseren, hun kolonie stond bekend als Saint-Domingue. In 1697 erkende Spanje formeel het Franse bestuur over het westelijk deel van Hispaniola, dat daarna was opgedeeld in een Frans deel (Haïti) en Spaans deel (Dominicaanse Republiek). Om suikerriet te verbouwen importeerde Frankrijk slaven uit Afrika. Eind 18e eeuw woonden 40.000 Franse kolonisten in Saint-Domingue, bijna net zoveel als Frans Canada in die tijd. In 1788 had de kolonie circa 750.000 inwoners, waarvan 700.000 Afrikaanse slaven. In 1791 begon een opstand van slaven in het noorden, waarna de slavernij in Saint-Domingue in 1792 werd afgeschaft. De revolutie duurde echter voort en aangezien de Afrikanen ver in de meerderheid waren op de Europese kolonisten kon Frankrijk het land niet terugwinnen. Frankrijk gaf daarna zijn ambities in Noord-Amerika op en de onafhankelijkheid van Saint-Domingue werd op 1 januari 1804 uitgeroepen, het was het tweede onafhankelijke land in Noord-Amerika, na de Verenigde Staten. De onafhankelijkheid werd echter niet door de Verenigde Staten en veel Europese landen erkend. Frankrijk erkende de onafhankelijkheid pas in 1825.

Tussen 1822 en 1844 stond het hele eiland Hispaniola onder Haïtiaans bestuur. De oostelijke helft kwam in opstand en de oorlog was impopulair onder de Haïtianen, waarna het oostelijk deel verder ging als de Dominicaanse Republiek. Tussen 1849 en 1859 bestond het keizerrijk Haïti, naar het model van Napoléon. De keizer, Faustin Soulouque, poogde meermaals om het oostelijk deel van het eiland weer bij Haïti in te lijven maar dit slaagde niet. Haïti was daarna in schuld bij Frankrijk, Duitsland en de Verenigde Staten.

In 1915 volgde een Amerikaanse bezetting van Haïti om de belangen en betalingen veilig te stellen. De Amerikaanse bezetting zou uiteindelijk 19 jaar duren. Gedurende deze periode werd de infrastructuur van Haïti ontwikkeld, met de bouw van wegen en een elektriciteitsnetwerk. De Amerikaanse troepen verlieten het eiland in 1934, waarna nog een enigszins stabiele periode volgde, met toenemend toerisme van Europeanen en Amerikanen. Dit duurde echter niet lang, in 1957 kwam François Duvalier aan de macht die er een autoritair regime op nahield. Hij werd in 1971 opgevolgd door zijn zoon Jean-Claude Duvalier, die tot een staatsgreep in 1986 president was. Daarna volgden diverse staatsgrepen. Intern conflict, corruptie, staatsgrepen en natuurrampen zorgen ervoor dat Haïti zich nauwelijks heeft ontwikkeld sinds de jaren '50. In 2010 werd Haïti getroffen door een aardbeving die aan circa 150.000 mensen het leven kostte. In 2021 werd president Moïse vermoord. Het land wordt als een 'failed state' beschouwd, met geen functionerende overheid. Van 2019 tot 2024 nam het bendegeweld enorme proporties aan, waarbij Haïti geen functionerend bestuur heeft maar in volledige anarchie is gestort. In 2024 werd interim-president Henry afgezet nadat bendes vrijwel alle overheidsinstituten hadden overgenomen.

Wegennet

In Haïti rijdt men rechts. Het wegennet van Haïti is vastgesteld in het Plan du Réseau National et Départemental d’Haïti. Het wegennet is opgedeeld in drie zones, er zijn twee wegklassen, de routes nationales en de routes departementales.

Het wegennet verkeert in zeer slechte staat en is één van de minst ontwikkelde in de Amerika's. Er is nauwelijks sprake van georganiseerd wegonderhoud omdat Haïti geen functionerende overheid heeft. In 1991 werd het wegennet vastgesteld als zijnde 4.545 kilometer lang, in 2004 was dit gereduceerd naar 3.400 kilometer, waarvan slechts 5% in goede staat verkeerde.[2] In 2015 was het "réseau interurbain" 3.530 kilometer lang,[3] waarvan 1.026 kilometer een route nationale en 1.311 kilometer een route departementale is. Het tertiarie netwerk omvat 1.231 kilometer weg.

Het kruispunt van de RN1 en RN2 in Port-au-Prince wordt beschouwd als het "point 0" van het Haïtiaanse wegennet. Er zijn een aantal hoofdwegen, zoals de Route Nationale 1 van Port-au-Prince naar het noordelijke Cap-Haïtien, en de Route Nationale 2 naar Les Cayes. Vanwege corruptie is er weinig geld beschikbaar voor het opknappen van het wegennet. Buitenlandse hulp voor wegenprojecten is hierom beperkt. Er zijn geen autosnelwegen in Haïti.

Het verkeer in Haïti is chaotisch, met name in de steden maar ook daarbuiten moet men rekening houden met langzaam rijdende scooters en vrachtwagens, voetgangers en straatverkopers op de rijbaan, het lossen en laden van vrachtauto's en busjes op de rijbaan en loslopend vee. De wegen zijn vaak in slechte staat en hebben weinig veiligheidsvoorzieningen, vaak ontbreken markeringen, reflectorpalen en verlichting zodat met name 's nachts rijden gevaarlijk is. Verkeersregels worden nauwelijks nageleefd.

Er zijn een aantal strengbewaakte grensovergangen met de Dominicaanse Republiek. Vanwege de ontbossing is het contrast aan de grens erg groot, met dichtbeboste hellingen in de DR en kale bergen in Haïti. Vanaf Port-au-Prince is het nog geen 50 kilometer naar de grens van de Dominicaanse Republiek. Verder noordelijk zijn ook een aantal grensovergangen.

Routes nationales

No. traject lengte
RN1 Port-au-Prince - Gonaïves - Cap-Haïtien 243 km
RN2 Port-au-Prince - Les Cayes 186 km
RN3 Port-au-Prince - Hinche - Cap-Haïtien 191 km
RN4 Léogâne - Jacmel 44 km
RN5 Gonaïves - Gros-Morne - Port-de-Paix 72 km
RN6 Cap-Haïtien - Ouanaminthe (grens Dominicaanse Republiek) 66 km
RN7 Les Cayes - Jérémie 95 km
RN8 Port-au-Prince - La Source (grens Dominicaanse Republiek) 48 km

Wegbeheer

De nationale wegbeheerder is het Ministère des Travaux Publics, Transports et Communications.[4] Het dagelijks wegbeheer is belegd bij de Direction des Transports, dat in 2015 80 personeelsleden had, waarvan 17 ingenieurs. In 2003 is het Fonds d’Entretien Routier (FER) opgericht om het wegennet van te financieren.

Wegnummering

Het wegennet is opgedeeld in routes nationales, naar Frans model. Vanuit Port-au-Prince loopt een radiaal systeem van 3 routes nationales, de N1, N2 en N3. Voorheen waren deze als N100, N200 en N300 genummerd, dit systeem is omstreeks 2000 gewijzigd.[5] Er zijn verder enkele 3-cijferige D-wegen, waarbij de D100 t/m D199 (voor zover bestaand) van de N1 aftakken, de D200 t/m D299 van de N2 aftakken en de D300 t/m D399 van de N3 aftakken. Wegnummers worden voor zover bekend niet tot nauwelijks bewegwijzerd, in de communicatie gebruikt de regering de nummers echter wel en ze worden ook op kaarten aangegeven.

Bewegwijzering

Haïti heeft groene wegwijzers met witte letters, vergelijkbaar met elders in de Amerika's. Bewegwijzering is inadequaat, rond sommige grote kruispunten in Port-au-Prince staat helemaal geen bewegwijzering. De bewegwijzering is niet op Franse stijl gebaseerd, maar de verkeersborden zijn wel in Europese stijl. Daarentegen gebruikt men wel de gele markering die rijrichtingen scheidt, zoals overal in de Amerika's.

Referenties

  1. RH = République d'Haïti
  2. Stratégie Nationale de Sécurité Routière- Rapport final
  3. Stratégie Nationale de l’Entretien Routier
  4. www.mtptc.gouv.ht
  5. Haiti | monterie.com
Wegen van Noord-Amerika

Antigua en BarbudaBahamasBarbadosBelizeCanadaCosta RicaCubaDominicaDominicaanse RepubliekEl SalvadorGrenadaGuatemalaHaïtiHondurasJamaicaMexicoNicaraguaPanamaSaint Kitts en NevisSaint LuciaSaint Vincent en de GrenadinesTrinidad en TobagoVerenigde Staten

Wegen in het Caribisch gebied

Antigua en BarbudaBahamasBarbadosCubaDominicaDominicaanse RepubliekGrenadaHaïtiJamaicaSaint Kitts en NevisSaint LuciaSaint Vincent en de GrenadinesTrinidad en Tobago

AnguillaArubaBermudaBonaireCuraçaoGuadeloupeKaaimaneilandenMartiniqueMontserratPuerto RicoSabaSaint-BarthélemySint EustatiusSaint-MartinSint MaartenTurks and Caicos IslandsBritish Virgin IslandsUnited States Virgin Islands