Hangbrug
Een hangbrug is een brugtype waarbij het wegdek met verticale kabels hangt aan een gespannen kabel tussen twee pylonen. Dit brugtype wordt gebruikt in situaties waarbij de grootst mogelijke overspanningen nodig zijn. Het gaat dan om de hoofdoverspanning, hangbruggen zijn in totale lengte niet de langste bruggen ter wereld. Hangbruggen zijn ideaal voor overspanningen over brede rivieren of havens. De doorvaarthoogte is vaak zeer groot en hangbruggen zijn niet beweegbaar. 's Werelds meest iconische bruggen zijn hangbruggen, zoals de Golden Gate Bridge in San Francisco, de Grote Beltbrug in Denemarken en de Akashi-Kaikyo brug in Japan. De Akashi-Kaikyōbrug in Japan is in 1998 opengesteld en is met een overspanning van 1.991 meter de langste hangbrug ter wereld, en heeft tevens de langste hoofdoverspanning van enig brugtype. In de Benelux komt dit type brug niet voor omdat de ondergrond te slap is voor de enorme krachten die bij een hangbrug vrijkomen. Hangbruggen worden dan ook vooral toegepast in omgevingen met een rotsbodem.
Types
Reguliere hangbrug
Een reguliere hangbrug is een enkel- of dubbeldeks hangbrug waarbij de verankering in de bodem aan beide uiteinden is. De omvang van dit soort hangbruggen kan variëren van 100 meter of minder tot bijna 2 kilometer. Het bijzondere aan dit type is dat deze bruggen gebouwd kunnen worden zonder tijdelijke hulppylonen of constructieve tijdelijke hulpmiddelen (Engels: falsework). Een reguliere hangbrug begint meestal met de bouw van de pylonen, die vaak meer dan 100 meter en soms meer dan 200 meter hoog zijn. Daarna wordt de eerste kabel overspannen, daarna volgen de tientallen tot honderden kabels die dan gecompacteerd worden, waarna de verticale hangkabels bevestigd worden aan de hoofdkabel en vervolgens het brugdek wordt ingehesen. Hangbruggen hebben meestal de grootste hoofdoverspanning van alle brugtypes maar hebben doorgaans niet de grootste totale lengte. Liggerbruggen kunnen meer dan 10 keer zo lang zijn als de grootste hangbrug. Hangbruggen zijn zelden spoorbruggen vanwege de grotere flexibiliteit en het relatief lage gewicht van deze bruggen.
Zelfverankerde hangbrug
Een zelfverankerde hangbrug (Engels: Self-anchored suspension bridge) is een hangbrug waarbij de verankering van de kabels niet in de grond aan de uiteinden is, maar aan het brugdek zelf. Het voordeel van dit type brug is dat ze geschikt zijn op plekken met een onstabiele bodem. Het concept bestaat al sinds de 19e eeuw. De oudste van dit type is een hangbrug in Pittsburgh, Pennsylvania die in 1928 werd opengesteld. De grootste van dit type is de oostelijke overspanning van de San Francisco-Oakland Bay Bridge in California. Andere hangbruggen van dit type bestaan in Japan en Zuid-Korea, zoals de Yeongjong Bridge. Typerend voor een zelfverankerde hangbrug is dat de overspanning wezenlijk korter is dan bij reguliere hangbruggen. De huidige recordhouder heeft een hoofdoverspanning van 385 meter, in schril contrast tot de bijna 2 kilometer lange overspanning van de Akashi Kaikyō Bridge in Japan.
Eenvoudige hangbrug
Al honderden jaren bestaan er zogenaamde eenvoudige hangbruggen. Dit waren veelal voetbruggen waarbij er geen sprake is van pylonen, maar een hangend brugdek boven een rivier.
Langste hangbruggen
Dit is een lijst van de langste hangbruggen naar hoofdoverspanning (en dus niet totale lengte).
Hangbruggen in Europa
Zie ook hangbruggen in Europa.
Hangbruggen komen in Europa relatief weinig voor, een groot aantal landen heeft weinig of geen hangbruggen. Circa de helft van alle hangbruggen in Europa bevindt zich in Noorwegen. De grootste hangbrug van Europa is sinds 1998 de Grote Beltbrug in Denemarken.
Hangbruggen in Duitsland
Zie ook hangbruggen in Duitsland.
In Duitsland zijn relatief weinig hangbruggen gerealiseerd. Sinds 1965 zijn er geen nieuwe hangbruggen voor het wegverkeer meer gebouwd.
Hangbruggen in Noorwegen
Zie ook hangbruggen in Noorwegen.
In Noorwegen bevindt zich een groot aantal hangbruggen.
Hangbruggen in de Verenigde Staten
Zie ook hangbruggen in de Verenigde Staten.
In de Verenigde Staten komen hangbruggen regelmatig voor, met name langs de oost- en westkust, maar ook elders, zoals in de Rocky Mountains. De langste hangbrug ter wereld bevond zich tot 1981 in de Verenigde Staten.
Geschiedenis
De eerste hangbruggen waren eenvoudige voetbruggen over ravijnen in bergachtig gebied. Vanaf de 19e eeuw werden diverse hangbruggen gebouwd, beginnend in Europa, later in de Ohio River Valley in de Verenigde Staten. Niet al deze bruggen waren in gebruik voor gemotoriseerd verkeer en sommige zijn inmiddels gesloopt. Eén van de bekendste grote hangbruggen is de Brooklyn Bridge in New York die in 1883 in gebruik werd genomen. Daarna begon een strijd om de langste hangbrug in de Verenigde Staten, tussen 1924 en 1937 werden in hoog tempo grote hangbruggen aangelegd, voornamelijk in het noordoosten van de Verenigde Staten. Baanbrekend was de openstelling van de George Washington Bridge in New York in 1931, die bijna twee keer zo lang was als het voorgaande record, en de eerste overspanning van meer dan 1 kilometer had. Zes jaar later opende de iconische Golden Gate Bridge in San Francisco. Daarna werden enige tijd geen langere hangbruggen meer gebouwd, mede vanwege het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. In 1964 was het record weer terug in New York met de openstelling van de Verrazano-Narrows Bridge. In 1981 ging het record naar de Humber Bridge in het Verenigd Koninkrijk, en is uiteindelijk van de eerste plaats gestoten door de openstelling van de Akashi Kaikyō Bridge in 1998. Een detail is dat de Grote Beltbrug in Denemarken net 2 maanden te laat opende om de langste hangbrug ter wereld te zijn.
Ontwikkeling langste hangbruggen ter wereld
Historische ontwikkeling van de langste hangbruggen ter wereld, gemeten naar hoofdoverspanning (die in gebruik zijn voor gemotoriseerd verkeer).
brug | hoofdoverspanning | openstelling | locatie |
---|---|---|---|
Menai Suspension Bridge | 176 m | 1826 | Anglesey, Verenigd Koninkrijk |
Wheeling Suspension Bridge | 308 m | 1849 | Wheeling, West Virginia, Verenigde Staten |
John A. Roebling Suspension Bridge | 322 m | 1866 | Cincinnati, Ohio, Verenigde Staten |
Brooklyn Bridge | 486 m | 1883 | New York City, Verenigde Staten |
Williamsburg Bridge | 488 m | 1903 | New York City, Verenigde Staten |
Bear Mountain Bridge | 497 m | 1924 | Cortland, New York, Verenigde Staten |
Benjamin Franklin Bridge | 533 m | 1926 | Philadelphia, Verenigde Staten |
Ambassador Bridge | 564 m | 1929 | Detroit, Verenigde Staten |
George Washington Bridge | 1067 m | 1931 | New York City, Verenigde Staten |
Golden Gate Bridge | 1280 m | 1937 | San Francisco, Verenigde Staten |
Verrazano-Narrows Bridge | 1298 m | 1964 | New York City, Verenigde Staten |
Humber Bridge | 1410 m | 1981 | Kingston, Verenigd Koninkrijk |
Akashi Kaikyō Bridge | 1991 m | 1998 | Kobe, Japan |
In andere talen
- Deens (Dansk): Hængebro
- Duits (Deutsch): Hängebrücke
- Engels (English): Suspension Bridge
- Frans (Français): Pont suspendu
- Italiaans (Italiano): Ponte sospeso
- Pools (Polski): Most wiszący
- Spaans (Español): Puente colgante
- Tsjechisch (Česky): Visutý most
- Zweeds (Svenska): Hängbro