Hauptstrasse 1 (Zwitserland)
| |||
|---|---|---|---|
| |||
| H1 | |||
| Begin | Genève | ||
| Einde | Kreuzlingen | ||
| Lengte | 345 km | ||
| |||
De Hauptstrasse 1 of H1, in het Frans de Route Principale 1 of P1, is een Hauptstrasse in Zwitserland. De weg vormt een oost-westverbinding vanaf de grens met Frankrijk bij Genève via Lausanne, Bern en Zürich naar de grens met Duitsland bij Kreuzlingen. De Hauptstrasse 1 is 345 kilometer lang.
Routebeschrijving
De Hauptstrasse 1 loopt over het algemeen op vrij korte afstand van de A1, behalve ten noorden van Winterthur, waar de weg parallel aan de A7 loopt. De route tussen Genève en Lausanne loopt langs het Lac Léman (meer van Genève) en heeft nergens een doorgaand belang. Tussen Lausanne en Murten loopt de Hauptstrasse op wat grotere afstand van de A1 en hier is deze een redelijk goed uitgebouwde weg voor Zwitserse begrippen, met rondwegen bij de meeste dorpen en her en der wat ongelijkvloerse kruisingen. Vanaf Murten naar Bern loopt de weg weer op korte afstand van de A1, evenals min of meer de rest van de route tussen Bern en Lenzburg, waarbij de Hauptstrasse 1 iets oostelijker dan de A1 loopt. Dit deel is niet zo goed uitgebouwd; men moet door vrijwel alle bebouwde kommen.
De route van Lenzburg naar Zürich loopt iets zuidelijker en komt via Dietikon de agglomeratie binnen. De Hauptstrasse 1 loopt vervolgens dwars door Zürich en van Zürich tot Winterthur parallel aan de A1 en A4. Het noordelijkste deel van Winterthur tot Kreuzlingen loopt parallel aan de A7. Bij Kreuzlingen volgt de grens met Duitsland en gaat de Hauptstrasse 1 over in de B33 door Konstanz.
Geschiedenis
De Hauptstrasse 1 is van oudsher één van de belangrijkste wegen van Zwitserland, want hij verbindt 4 grote steden met elkaar, namelijk Genève, Lausanne, Bern en Zürich. Reeds in de 18e eeuw waren significante delen van de Hauptstrasse 1 verhard. Dit leidde er ook toe dat de weg relatief vroeg werd vervangen door snelwegen. Reeds in 1964 was de A1 tussen Genève en Lausanne gereed en later in de jaren '60 en in het begin van de jaren '70 volgde de A1 tussen Bern en Zürich en midden jaren '70 tot Winterthur. Hierdoor is het middendeel van de Hauptstrasse 1 ook bijna nergens hoogwaardig uitgebouwd, omdat dit deel al vroeg geen doorgaand belang meer had.
West-Zwitserland
Tussen Genève en Lausanne vormde de Route Principale 1 de hoofdweg langs het Lac Léman (Meer van Genève). De weg voert door alle dorpen op de route en vormt er veelal de hoofdstraat van. Tussen Genève en Lausanne is de weg nergens opgewaardeerd. De A1 kwam tussen beide steden al in 1964 gereed.
Dat was anders tussen Lausanne en Bern, waar de A1 nog tot begin jaren 2000 ontbrak. Dit deel van de route is ingericht op doorgaand snelverkeer en heeft soms autowegprofiel. Op diverse trajecten zijn ongelijkvloerse kruisingen, soms 2+1 of 2+2 rijstroken zonder rijbaanscheiding. Toen in 2002 het laatste deel van de A1 bij Murten werd opengesteld kwam ook hier het doorgaande belang van de Hauptstrasse 1 te vervallen. In de jaren '60 zijn verschillende upgrades aan de Route Principale 1 uitgevoerd tussen Lausanne en Bern, zodat veel, maar niet alle dorpsstraten gebypasst werden.
In 1964 is een kort stuk aan de noordzijde van Lausanne omgelegd over een vierstrooks tracé. Dit viel samen met de opening van de A9 langs Lausanne dat jaar. Dit opgewaardeerde deel is circa 5 kilometer lang. Indertijd was dit de doorgaande route van Lausanne naar Bern. Omstreeks 1968 is de weg verder noordelijk tussen Montpreveyres en Moudon verlegd over een directer tracé dat een aantal dorpen bypasst. Circa 1965 is ook de passage door Moudon gemoderniseerd met een semi-ongelijkvloers tracé. Ook is toen de weg bij Lucens buiten het dorp gelegd. Omstreeks 1965 opende ook de oostelijke bypass van Payerne, op dat moment de grootste plaats op de route tussen Lausanne en Bern. Deze bypass ging ook langs het dorp Corcelles-près-Payerne. Omstreeks 1965 is ook de rondweg van Murten geopend. Circa 1993 is de weg ook buiten het dorp Henniez gelegd.
Deutschschweiz
In Bern is de Tiefenaubrücke over de Aare aangelegd. Dit is een weg en spoorbrug. De wegbrug is tussen 1846 en 1851 aangelegd. Later werd deze ook benut door de spoorlijn, maar in 1965 is er een aparte spoorbrug naast gebouwd. Deze spoorbrug verwerkt treinverkeer tussen Bern en Solothurn.
Op het traject van Bern naar Zürich is al vrij vroeg de A1 aangelegd als doorgaande weg. De Hauptstrasse 1 had hierdoor al vrij snel geen betekenis meer voor het lange-afstandsverkeer. De Hauptstrasse 1 voert tussen Bern en Zürich door elk dorp op de route en is een eenvoudige enkelbaans weg. In Lenzburg zijn twee overkappingen gebouwd. In 1992 is een korte omlegging van Bremgarten bij Zürich gerealiseerd.
In Zürich maakt de Hauptstrasse 1 gebruik van de Hardbrücke, die op zijn beurt onderdeel is van de Westtangente van Zürich. Dit is de belangrijkste noord-zuidverbinding in de stad Zürich. De huidige brug is tussen 1969 en 1972 aangelegd als een grote ongelijkvloerse spoorkruising. Het totale viaduct is 1350 meter lang maar de Hauptstrasse 1 benut alleen het deel dat over de rivier de Limmat gaat. In dezelfde periode is ook de Rosengartenstrasse en de Bucheggstrasse semi-ongelijkvloers gemaakt en is het Bucheggplatz ondertunneld. Dit sloot vervolgens aan op een aantal ondertunnelde kruispunten tot aan de A1L.
In 1975 opende het Glattzentrum in Wallisellen, een shopping center langs de Hauptstrasse 1, die destijds op een viaduct langs het winkelcentrum is aangelegd. In die tijd bestond de A1 hier nog niet. Verder is de weg tussen Zürich en Winterthur niet opgewaardeerd, de Hauptstrasse 1 voert door elk dorpscentrum op de route. Ook tussen Winterthur en Kreuzlingen heeft de Hauptstrasse 1 dit karakter.
Verkeersintensiteiten
Referenties
| Hauptstrassen in Zwitserland |
|---|
|
|
