Idaho

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Hoofdstad Boise
Grootste stad Boise
Oppervlakte 216.632 km²
Inwonertal 1.965.000
Lengte snelwegennet 1.016 km
Eerste snelweg 1963
Afkorting ID

Idaho is een staat in het westen van de Verenigde Staten. De staat telt 1,9 miljoen inwoners (2023) en heeft een oppervlakte van 216.632 vierkante kilometer en is daarmee ruim 5 maal zo groot als Nederland. De hoofdstad en grootste stad is Boise.

Inleiding

Geografie

Idaho is een grote staat en grenst in het noorden aan Canada (British Columbia). Verder grenst het kloksgewijs aan Montana, Wyoming, Utah, Nevada, Oregon en Washington. Idaho meet 770 kilometer van noord naar zuid en van oost naar west 70 kilometer in het noorden en 480 kilometer in het zuiden. De vorm van Idaho is enigszins opvallend, men noemt de vorm ook wel een 'boot' (schoen).

Idaho heeft uitgestrekte gebieden met wildernis, met name in het midden van de staat. Grote bergketens van de Rocky Mountains liggen in de staat, zoals het Sawtooth Range, de Salmon River Mountains en het Lost River Range in het midden, waar ook Borah Peak is gelegen, met 3.861 meter het hoogste punt van de staat. Op de grens met Montana ligt het ontoegankelijke Bitterroot Range. In het zuiden van Idaho zijn ook vlakkere woestijngebieden.

De grootste rivier is de Snake River, die deels de grens met Oregon vormt via de spectaculaire Hells Canyon, de diepste kloof in de Verenigde Staten. Andere rivieren van belang zijn de Salmon River en de Pend Oreille River.

Economie

Idaho heeft een relatief diverse economie voor een staat in het noorden van de Rocky Mountains. De landbouw speelt nog steeds een grote rol, een bekend landbouwproduct van Idaho is de aardappel. Bosbouw is ook een belangrijke sector, evenals de papierindustrie. Idaho heeft minder grondstoffen dan de meeste buurstaten. De staat heeft ook veel high-tech industrie, met name rond Boise. In het zuiden van Idaho bevindt zich het uitgestrekte Idaho National Laboratory, een nucleair onderzoekscentrum. Het belastingklimaat van Idaho wordt gezien als voordelig, wat veel high tech en IT bedrijven van de westkust aantrekt.

Demografie

Idaho werd lange tijd gezien als plattelandsstaat, met weinig grote plaatsen. Het inwonertal groeide lange tijd vrij langzaam, van 431.000 in 1920 tot 712.000 in 1970. In recente jaren is het inwonertal echter sterk gestegen, tussen 1990 en 2010 nam het inwonertal met 55% (561.000 inwoners) toe, waarvan de meeste groei rond Boise plaatsvond. Hier zijn nu meerdere plaatsen aan elkaar gegroeid tot een vrij groot stedelijk gebied, met steden als Nampa, Caldwell en Meridian. Ongeveer een derde van alle Idahoans woont rond Boise. Idaho heeft nog niet zoveel Hispanics als staten verder naar het (zuid)westen. In 2017 was Idaho de snelstgroeiende staat van de Verenigde Staten.[1]

Geschiedenis

De eerste blanken in Idaho waren trappers uit Québec. De expeditie van Lewis en Clark van 1804 tot 1806 verliep door het midden van Idaho. Het gebied stond begin 19e eeuw bekend als onderdeel van Oregon Country, dat sinds 1846 onbetwist tot de Verenigde Staten behoort. In 1863 werd het Idaho Territory gesticht. De eerste grotere permanente plaats in Idaho was Lewiston in 1861. Sinds 1890 is Idaho een staat, het had destijds 88.000 inwoners. De economie van Idaho was begin 20e eeuw gebaseerd op landbouw, bosbouw en mijnbouw. Sinds de jaren '70 groeit Idaho in hoog tempo, en in 1990 overschreed de staat de grens van 1 miljoen inwoners, snel gevolgd door de grens van 1,5 miljoen inwoners in 2010. Begin jaren 2000 was Idaho één van de snelstgroeiende staten van het land. Het is een overloopgebied voor de dure steden aan de westkust.

Wegennet

Het wegennet van Idaho.

Idaho kent een vrij dun wegennet, vooral in het centrale deel van de staat, waar slechts twee doorgaande US Highways liggen, de US 93 en US 95. In het zuidwesten loopt slechts één weg. De Interstate 15 vormt een noord-zuidroute in het oosten van de staat, en de Interstate 84 vormt een diagonale oost-westroute in het zuidwesten van de staat. De Interstate 86 vormt een korte oost-westroute in het oosten van de staat, tussen de I-84 en I-15. In het noorden van de staat, waar de staat op zijn smalst is, doorkruist de Interstate 90 de staat. De meeste grote plaatsen liggen aan of bij deze snelwegen, behalve Rexburg, Moscow en Lewiston.

Wegbeheer

De wegbeheerder van de staat is het Idaho Transportation Department, afgekort ITD.[2] ITD beheert 8.022 kilometer weg en 19.765 kilometer rijstrookkilometers. De staat beheert tevens 1.824 bruggen. ITD is één van de kleinere departments of transportation in de Verenigde Staten qua aantal wegen in het beheer van de staat, zeker gezien de grote geografische omvang.

Het ITD heeft zijn oorsprong in de State Highway Commission dat in 1913 werd opgericht. In 1919 ging dit op in het Department of Public Works, dat in 1950 werd gereorganiseerd, waaruit het Idaho Department of Highways ontstond. In 1974 werd dit hernoemd naar het Idaho Transportation Department, met de nadruk dat de staat voor meer dan alleen wegen verantwoordelijk was. Indertijd zijn in veel staten het department of transportation als zodanig hernoemd.

Interstate Highways

Idaho wordt door vier hoofdroutes van Interstate Highways aangedaan. Opvallend is dat de staat geen snelwegverbinding heeft tussen het noorden en zuiden van de staat. De belangrijkste snelweg voor verkeer binnen Idaho is I-84. De I-90 heeft voornamelijk belang voor doorgaand verkeer. I-86 is vrij kort en bedient bijna uitsluitend verkeer binnen Idaho. I-15 verwerkt zowel doorgaand als regionaal verkeer.

De I-184 is een spur van I-84 in de hoofdstad Boise. De snelwegen in Idaho tellen bijna altijd 2x2 rijstroken, behalve in de regio Boise, waar de I-84 tot 2x4 rijstroken telt. Dit is de enige drukke corridor van de staat.

US Highways

De US Highways verwerken regionaal verkeer. De wegen hebben in het zuiden van Idaho een wat opvallend verloop en zijn regelmatig met elkaar en Interstate Highways dubbelgenummerd. Mede door de I-84/86 corridor hebben de US 20 en US 26 hier relatief weinig belang voor doorgaand verkeer. US 20 heeft in het oosten van Idaho wat meer belang en is een divided highway en deels een freeway vanaf Idaho Falls richting het Yellowstone National Park. De US 26 geeft ontsluiting naar de regio Jackson Hole in het westen van Wyoming. De US 93 is de voornaamste verbinding tussen Idaho en Nevada, alhoewel de US 95 ook gebruikt wordt door verkeer naar Nevada, waarbij men een stuk door Oregon komt. De US 95 is ook de voornaamste verbinding tussen het noorden en zuiden van Idaho. De US 2 is in het noorden van Idaho grotendeels met de US 95 dubbelgenummerd. US 95 is ook de voornaamste verbinding naar Canada. Andere US Highways, zoals de US 12, US 30, US 89 en US 91 hebben een meer secundair belang.

Interstates en US Highways in Idaho

Interstate 15Interstate 84Interstate 86Interstate 90Interstate 184

US 2US 12US 20US 26US 30US 89US 91US 93US 95


State Highways

In Idaho spreekt men van een 'state highway'. In schrijftaal wordt een wegnummer meestal als 'SH-1' weergegeven, met een koppelstreepje. Het wegennet van Idaho is niet erg dicht en de belangrijkste routes zijn als US Highway of Interstate Highway uitgevoerd. Het netwerk van state highways in Idaho is relatief klein. Bijna alle state highways hebben één of twee cijfers, er zijn slechts enkele state highways met drie cijfers. Bovendien worden nummers frequent overgeslagen.

In de jaren '20 werden de belangrijke wegen van Idaho door Charles B. Sampson uit Boise geletterd, met A t/m Y, de zogenaamde 'Sampson Trails'. Dit systeem is in de jaren '30 vervangen door een genummerd netwerk van state highways.

State Highways in Idaho

13456789111314161921222425272829313233343637383940414344454647485051525354555758606162646667697172747577787981879799128162167200

In vet belangrijke state highways


Geschiedenis

Het snelwegennet van Idaho is grotendeels in de jaren '60 aangelegd. Reeds in 1974 waren alle Interstate Highways in Idaho voltooid, met uitzondering van een ontbrekende schakel van de I-90 in Wallace, die pas in 1991 werd opengesteld voor het verkeer.

Voormalige wegnummers

Enkele Interstate Highways waren oorspronkelijk anders genummerd. De I-84 was tot 1980 als de I-80N genummerd, en de I-184 in Boise was als de I-189N genummerd. De I-86 was oorspronkelijk voorgesteld als de I-82N, maar is enige tijd als de I-15W genummerd geweest. Tot 2013 was de I-86 de kortste oost-westroute van de hoofdroutes van de Interstate Highways in de Verenigde Staten. In Texas is daarna de I-2 toegewezen, die korter was.

Zie ook

Referenties

Verenigde Staten

AlabamaAlaskaArizonaArkansasCaliforniaColoradoConnecticutDelawareFloridaGeorgiaHawaiiIdahoIllinoisIndianaIowaKansasKentuckyLouisianaMaineMarylandMassachusettsMichiganMinnesotaMississippiMissouriMontanaNebraskaNevadaNew HampshireNew JerseyNew MexicoNew YorkNorth CarolinaNorth DakotaOhioOklahomaOregonPennsylvaniaRhode IslandSouth CarolinaSouth DakotaTennesseeTexasUtahVermontVirginiaWashingtonWest VirginiaWisconsinWyoming