Israël

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
יִשְׂרָאֵל‎ - Yisrā'el
Hoofdstad Jeruzalem
Oppervlakte 20.770 km²
Inwonertal 9.439.000
Lengte wegennet 17.870 km
Lengte snelwegennet 576 km[1]
Eerste snelweg 1969
Benaming snelweg כביש מהיר
Verkeer rijdt rechts
Nummerplaatcode IL

Israël is een land in Azië, in het Midden-Oosten. Het land telt ruim 9 miljoen inwoners en de hoofdstad is Jeruzalem.

Inleiding

De snelwegen van Israël.

Geografie

Israël is een langgerekt land in de noord-zuidrichting. Het land grenst in het noorden aan Libanon en Syrië, in het oosten aan Jordanië en in het zuiden aan Egypte. Het land ligt tevens aan twee zeeën, de Middellandse Zee en Rode Zee, en ook de Dode Zee ligt gedeeltelijk in Israël. Tevens grenst Israël aan de Palestijnse gebieden, die gedeeltelijk onder controle van Israël staan, vooral op de West Bank (Westoever van de rivier de Jordaan). Gaza heeft zelfbestuur. De hoofdstad van Israël is Jeruzalem, centraal gelegen in het land, en gedeeltelijk op de West Bank. De status van Jeruzalem als hoofdstad van Israël wordt niet internationaal erkend, de meeste buitenlandse ambassades zitten daarom in Tel Aviv, maar het grootste deel van de Israëlische regering zetelt in Jeruzalem. Er zijn geen definitieve grenzen met de Palestijnse gebieden. Israël controleert tevens de Golanhoogvlakte, en er zijn bufferzones met Libanon en Syrië die door de VN gecontroleerd worden.

Het land meet 425 kilometer van noord naar zuid en maximaal 110 kilometer van oost naar west. Enkele delen van het land zijn veel smaller, tussen delen van de West Bank en de Middellandse Zeekust zit slechts 15 kilometer. Bij het zuidelijke Eilat zit slechts 10 kilometer tussen Jordanië en Egypte. Saudi-Arabië bevindt zich tevens slechts 15 kilometer van Eilat. Het land heeft diverse klimaten: het meest in het oog springen het Mediterrane klimaat langs de kust en in het noorden en het woestijnklimaat in het zuiden. Het noorden van het land is heuvelachtig tot bergachtig en in het midden liggen de heuvels van Samaria en Judea, die gedeeltelijk in Israël liggen. Het hoogste punt is Mount Meron met 1208 meter, het laagste punt is de Dode Zee die 408 meter onder zeeniveau ligt. Het hoogste punt op de Golanhoogvlakte die door Israël gecontroleerd wordt is Mount Hermon op 2236 meter. De belangrijkste rivier is de Jordaan, verder zijn er geen rivieren van belang. Grote delen van Israël zijn verstedelijkt, met name in het midden de agglomeratie Gush Dan met onder andere Tel Aviv en in het noorden rond steden als Haifa en Nazareth. De Negevwoestijn is vrijwel onbevolkt, evenals grote delen van de West Bank tussen de Jordaanse grens en de heuvels van Judea en Samaria.

Demografie

Stad Inwonertal (2018)
Jerusalem 901.000
Tel Aviv 444.000
Haifa 281.000
Rishon LeZion 250.000
Petah Tikva 240.000
Ashdod 223.000
Netanya 214.000
Be'er Sheva 208.000
Bnei Brak 194.000
Holon 193.000
Ramat Gan 156.000
Rehovot 138.000
Ashkelon 138.000
Bat Yam 129.000
Beit Shemesh 114.000
Kfar Saba 100.000

Israël heeft een snelgroeiend inwonertal. In 1950 werden 1,4 miljoen inwoners geregistreerd, wat groeide naar 6,4 miljoen in 2000 en tegenwoordig op 9 miljoen ligt. Israël is hiermee ook één van de meest dichtbevolkte landen ter wereld. De bevolking van Israël is sterk geconcentreerd in het midden en in mindere mate het noorden van het land. Het zuiden bestaat grotendeels uit de Negevwoestijn, dat buiten enkele plaatsen vrijwel onbevolkt is. In het midden ligt de agglomeratie Gush Dan rond Tel Aviv, het economische centrum van Israël. De havenstad Haifa is de grootste stad van het noorden.

In Israël zijn 16 steden met meer dan 100.000 inwoners, relatief veel voor een land met 9 miljoen inwoners. Het land is daardoor in hoge mate verstedelijkt. Jeruzalem is de grootste stad met 901.000 inwoners (inclusief Oost-Jeruzalem).

Het land wordt gezien als het thuisland van de Joden en wordt daarom ook wel de Joodse Staat genoemd. Ongeveer 75% van de inwoners zijn Joods, 20% Arabier en 5% overig. Dit is inclusief Oost-Jeruzalem en exclusief de bevolking in de West Bank en de Gazastrook. In de jaren '90 groeide het inwonertal van Israël sterk door migratie van Joden uit de voormalige Sovjetunie.

In Israël wordt het Hebreeuws gesproken. Het Arabisch heeft een speciale status. Veel immigrantentalen worden eveneens gesproken, met name Russisch vanwege migratie vanuit de voormalige Sovjetunie, en het Amhaars, vanwege de migratie van Joden uit Ethiopië. Het Frans wordt eveneens gesproken. Het Engels was begin 20e eeuw een officiële taal, maar heeft die status verloren. Het wordt echter nog wel relatief veel gesproken en veel Israëlische media hebben ook een Engelstalige versie.

Economie

Israël heeft een hoog ontwikkelde economie en wordt beschouwd als het meest ontwikkelde land in het Midden-Oosten en West-Azië. Het land is sinds 2010 lid van de OECD. Israël staat bekend vanwege de wetenschap en technologie. Het land heeft een zeer grote start-upsector en het land ontwikkeld veel technologie waardoor het minder afhankelijk is van andere landen. De uitgaven aan research & development als percentage van het BBP is het hoogste ter wereld. Het land heeft een ruimtevaartprogramma en was in 1988 het 8e land dat satellieten in een baan om de aarde bracht. Het land heeft ook een ontwikkelde landbouwsector om zelfvoorzienend te zijn. Vanwege de geringe neerslag zijn veel waterbesparende technologiën in Israël ontwikkeld. Het toerisme speelt een belangrijke rol in de economie van Israël, met name religieus toerisme, maar ook strandtoerisme, met name bij Tel Aviv en Eilat, evenals woestijntoerisme in de Negev.

Geschiedenis

Het gebied wat nu Israël is werd al sinds de oudheid ingenomen door stammen, koninkrijken, dynastieën en rijken van verschillende afkomst. Het gebied heeft onder bestuur gestaan van de Israëlieten, Assyriërs, Babyloniërs, Perzen, Grieken, Romeinen en Arabieren. Vanaf de late middeleeuwen kwam het gebied onder bestuur van de Ottomanen te staan. Het gebied bleef onder Turks bestuur staan tot het einde van de Eerste Wereldoorlog, toen de Ottomanen werden verslagen door de Britten, die er een Brits Mandaatgebied oprichtte. Vanaf de late middeleeuwen volgenden stromen van Joodse migraties naar Israël, wat ook wel de aliyah wordt genoemd. De Britten limiteerden de Joodse migratie naar Palestina vanaf 1939. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vluchtten veel Joden illegaal naar Palestina. Direct na de Tweede Wereldoorlog werden onder leiding van de VN plannen gemaakt om Israël op te delen in Arabische en Joodse delen. Dit leidde tot een burgeroorlog in 1947-1948. In 1948 riep David Ben-Gurion de onafhankelijkheid van Israël uit, waarna Egypte, Transjordanië, Irak en Syrië delen van het gebied bezetten. Dit leidde tot de eerste Israëlisch-Arabische oorlog van 1948. De oorlog eindigde in 1949 met een wapenstilstand. Israël vestigde zich als onafhankelijke staat, Jordanië bezette de West Bank en Egypte de Gazastrook.

Het inwonertal van Israël groeide explosief gedurende de jaren '50 doordat veel Joden naar Israël migreerden. Tijdens de Suezcrisis van 1956 nationaliseerde Egypte het Suezkanaal en blokkeerde de Straat van Tiran voor Israëlische schepen. In samenwerking met de Fransen en Britten voerde Israël een invasie in de Sinaï uit, om de westerse controle over het Suezkanaal terug te krijgen. Men behaalde de militaire doelstellingen, maar hevige druk vanuit de Verenigde Staten en de Sovjetunie beëindigde het conflict, Israël kreeg hierbij een betere controle over de grens met Egypte. In 1967 volgde de Zesdaagse oorlog, waarin Israël een oorlog op drie fronten voerde en deze allemaal won, en daarbij de controle over de West Bank, Sinaï en Golanhoogte kreeg. In 1973 volgde de Yom Kippuroorlog, waarin een coalitie van Arabische staten Israël aanviel in de Sinai en Golanhoogte. Deze oorlog eindigde in een Israëlische overwinning. Alhoewel Israël in de militaire conflicten superieur was tegenover de Arabische legers, werd duidelijk dat Israël niet oneindig oorlog kon voeren met de buurlanden. Dit leidde tot vredesakkoorden met Egypte en Jordanië. In 1979 tekende Israël een vredesakkoord met Egypte waarin het de Sinaï teruggaf. In 1994 volgde een vredesakkoord met Jordanië. Hiermee werden de belangrijkste internationale conflicten opgelost, maar niet de interne conflicten met de Palestijnen. Ook was Israël regelmatig betrokken bij conflicten, zoals oorlogen in Libanon in 1982 en 2006. In 1981 bombardeerde Israël een Iraakse kerncentrale in aanbouw en tijdens de Eerste Golfoorlog vuurde Irak Scudraketten af op Israël. De onrust in de West Bank werd gereduceerd door militaire operaties en terreuraanslagen sterk verminderd met de bouw van een scheidingsmuur. Israël trok zich in 2005 terug uit de Gazastrook en vernietigde de Israëlische nederzettingen in het gebied, maar sindsdien zijn er nog met enige regelmaat militaire operaties in de Gazastrook.

Wegennet

Israël beschikt over een goed en uitgebreid wegennet, dat aanzienlijk beter ontwikkeld is dan in de buurlanden.

Autosnelwegen

Het Kessem Interchange tussen de Route 5 en Route 6 bij Petah Tikva.

Het snelwegennet is relatief beperkt, en ligt vooral rondom Tel Aviv en het midden van Israël. De Route 1 is de snelweg van Tel Aviv naar Jeruzalem, de Route 2 verbindt Tel Aviv met Haifa, de Route 4 vormt een bypass van Tel Aviv en loopt van Gaza tot Libanon, en de Route 6 vormt een lange-afstands tolweg vanaf het noorden naar het zuiden. De Route 20 loopt door het centrum van Tel Aviv en staat bekend als de Ayalon Highway. Daarnaast zijn er nog een aantal kortere snelwegen, zoals de routes 5, 7, 22, 431, 471 en 531.

Veel snelwegen hebben redelijk wat capaciteit, 2x3 rijstroken zijn gangbaar rond Tel Aviv en op belangrijke uitstralende snelwegen, zoals de 1 en 2. Sommige snelwegen hebben tot 2x5 rijstroken.

Tolwegen

De Fast Lane op de Route 1.

Het Israëlische wegennet is over het algemeen tolvrij, op enkele uitzonderingen na;

  • Route 1 heeft een 'fast lane' waarvoor tol betaald moet worden.
  • Route 6 is de enige lange-afstandstolweg van Israël.
  • Route 23 in Haifa (Carmel Tunnels).

Israël maakt gebruik van electronic toll collection. Dit ligt voor de hand omdat in Israël praktisch geen buitenlandse voertuigen rondrijden.

Hoofdwegennet

Een groot deel van het hoofdwegennet is uitgebouwd als dual carriageway met 2x2 rijstroken en gelijkvloerse kruispunten. Veel wegen zijn goed uitgebouwd, met ook ongelijkvloerse kruisingen in het onderliggend wegennet.

Op de West Bank bestaat een redelijk uitgebreid wegennet, met name in de gebieden waar de Israëlische wegendienst de wegen beheert. Deze verbinden vaak Israëlische plaatsen op de West Bank, maar ook de verbindende hoofdwegen van de West Bank zijn in goede staat, en soms goed uitgebouwd. Zo wordt de route 1 van Jeruzalem naar Jericho verbreed naar 2x2 rijstroken en is de route 5 ook uitgebouwd met 2x2 rijstroken. Niet alle wegen op de West Bank zijn doorgaand te berijden voor zowel Israëlische als Palestijnse voertuigen, dit is een gevolg van de Oslo-akkoorden van 1993. Daarvoor was vrij verkeer eenvoudiger.

In de Gazastrook heeft Israël geen controle meer en de Israëlische wegendienst beheert daar dus geen wegen. Dat geldt wel voor de Golan, waar de wegen wel door Israël beheerd worden. In de buffergebieden met Libanon en Syrië heeft de Israëlische wegendienst geen zeggenschap, maar de Verenigde Naties.

Hoofdwegen en snelwegen in Israël

Freeways:

Highways:


Wegbeheer

De nationale wegbeheerder in Israël is Netivei Yisra'el (Hebreeuws: נתיבי ישראל), wat Routes of Israel betekent.[2] Netivei Israel beheert 7.700 kilometer wegen, 1.200 bruggen en tunnels en tienduizenden verkeerslichten en lichtmasten. De geschiedenis gaat terug tot 1921, toen onder het Brits Mandaat het Public Works Department werd opgericht. Dit stond ook bekend als Ma’atz (Hebreeuws: מע"צ) en bestond tot 2003 als een overheidsagentschap. In september 2003 werd The Israel National Roads Company Ltd. opgericht, een bedrijf in eigendom van de Israëlische overheid. In 2012 werd de naam gewijzigd naar Netivei Israel - National Transport Infrastructure Company Ltd. vanwege het toegenomen takenpakket. Netivei Israel ontwikkeld ook railinfrastructuur in Israël.

Knooppunten

Knooppunten in Israël

AnavaAshdodBar IlanBen ShemenDanielGanotGlilot Ma'aravGlilot MizrahHaifa DaromHolotKessemKfar SmaryahuKibbutz GaluyotMevo AyalonMorashaNesharimRishon DaromRishponSorekYigael Yadin


Grensovergangen

Israël heeft enkele grensovergangen met de buurlanden, maar alleen die met Egypte en Jordanië zijn open voor algemeen personenverkeer. Met Egypte en de Gazastrook zijn grensovergangen die alleen voor vrachtverkeer bestemd zijn. De hoeveelheid personenauto's die de grenzen met Egypte en Jordanië oversteken is zeer gering, gemiddeld hooguit enkele tientallen per dag. Bestuurders moeten hun voertuig registreren in het buurland en een kenteken van dat buurland aanbrengen.

Met Libanon en Syrië zijn grensovergangen, maar deze zijn niet open voor burgers en toeristen en worden beheerd door de Verenigde Naties. Het is mogelijk om per auto naar Israël te reizen door gebruik te maken van de veerdienst naar Haifa vanaf Cyprus en Griekenland.

Met Egypte

Er zijn twee grensovergangen met Egypte. De Nitzana Border Crossing, ongeveer 50 kilometer landinwaarts gelegen vanaf de Middellandse Zee, verwerkt hoofdzakelijk goederenvervoer, maar is in het verleden door toeristen gebruikt. Nabij Eilat ligt de Taba Border Crossing, de enige grensovergang tussen beide landen die voor toeristen / personen is geopend. Beide grensovergangen zijn sinds 1982 in gebruik.

Met de Gazastrook

Met de Gazastrook zijn twee grensovergangen, de Erez Crossing in het noorden en de Kerem Shalom border crossing in het zuiden nabij de grens met Egypte. De Kerem Shalom border crossing wordt alleen gebruikt door vrachtverkeer van en naar Gaza. De Erez Crossing wordt ook voor personenverkeer gebruikt, maar het gebruik ervan is sinds 2000 sterk afgenomen door conflicten met de Palestijnen en Hamas.

Met Jordanië

Er zijn drie grensovergangen met Jordanië en deze kunnen allemaal gebruikt worden door toeristen- en personenverkeer. In het zuiden van Eilat ligt de Wadi Araba Crossing. In het noorden ligt de Jordan River Crossing bij Beit She'an. De bekendste is de Allenby Bridge ten oosten van Jericho. Dit is de enige grensovergang vanaf de Westoever naar Jordanië. Deze wordt ook het meest gebruikt van alle grensovergangen van Israël. Alle grensovergangen met Jordanië zijn in 1994 in gebruik genomen, alhoewel de Allenby Bridge al ouder is, en teruggaat tot begin 20e eeuw. Daarnaast zijn er enkele in onbruik geraakte grensbruggen tussen de Westoever en Jordanië.

Met Libanon

Aan de Middellandse Zee ten noorden van Haifa is de Rosh HaNikra Crossing met Libanon gelegen. Dit is de enige in gebruik zijnde grensovergang tussen beide landen, maar is niet open voor algemeen verkeer. De grensovergang wordt beheerd door UNIFIL en de IDF.

Met Syrië

Er zijn geen algemene grensovergangen met Syrië. Er wordt een scheidslijn van een staakt-het-vuren tussen Syrië en de Golanhoogte in stand gehouden. Hier bevindt zich de Quneitra Crossing. Syrische Druzen die op de Golanhoogte wonen mogen van deze grensovergang gebruik maken. Er is geen algemeen personen- of vrachtverkeer tussen Israël en Syrië.

Wegnummering

Blauwe wegnummers zijn snelwegen. Rode wegnummers zijn hoofdwegen.

Het aantal cijfers van het nummer zegt wat over de belang van een weg binnen het wegennet. Wegnummers kunnen tot 4 cijfers hebben. Hoe hoger het nummer, des te kleiner het belang. De ééncijferige en tweecijferige wegen vormen het hoofdwegennet van Israël. Even nummers lopen noord-zuid en oneven nummers oost-west. Dit wegennet is in een grid gebouwd, de Route 2 vormt de meest westelijke noord-zuidroute, de Route 90 de meest oostelijke langs de Jordaanse grens. Voor oneven nummers geldt dit vooral voor het gebied ten noorden van de Negevwoestijn, aangezien er in het zuiden vrij weinig wegen en steden zijn om een grid mee te vormen.

De driecijferige nummers hebben een meer regionaal belang en zijn veelal toevoerwegen van de één en tweecijferige wegen. In enkele gevallen zijn deze uitgebouwd naar snelwegstandaarden, bijvoorbeeld de routes 404, 431, 471 en 531. In de regel zijn deze wegen enkelbaans, maar zijn soms ook met 2x2 of meer rijstroken uitgebouwd, met name in de agglomeratie Gush Dan rond Tel Aviv.

Viercijferige wegen hebben alleen lokaal belang en zijn opgedeeld in zones. Meestal zijn ze niet langer dan een paar kilometer en verbinden vooral dorpjes en plattelandsgebieden met de overige wegen of vormen zij verbindingen tussen regionale wegen. Door dit nummeringssyteem heeft vrijwel elke weg een nummer.

De bovengenoemde wegnummering geldt voor alle gebieden waar de Israëlische wegendienst de controle heeft, dus ook delen van de West Bank (maar niet overal) en de Golanhoogte. Israël heeft geen zeggenschap over Gaza meer, dus de wegnummers zijn daar ook niet van toepassing. Na de Arabische invasie van 1948 en de Jordaanse bezetting van de West Bank daarna had de Israëlische wegendienst tussen 1948 en 1967 geen zeggenschap over het wegbeheer in de West Bank.

Bewegwijzering

Het hoofdwegennet van Israël.

Zie ook bewegwijzering in Israël.

De Israëlische bewegwijzering is een mengelmoes van Europese en Amerikaanse invloeden. Snelwegen hebben blauwe borden, andere wegen groene borden. Sommige wegen met snelweguiterlijk hebben groene bebording omdat ze officieel geen snelweg zijn. Plaatsen worden altijd meertalig aangegeven, in het Hebreeuws en Engels, en in het Arabisch als dat van toepassing is, met name in de grensregio's met de West Bank en rond Jeruzalem. Het gebruikte lettertype is het Highway Gothic lettertype wat ook in de Verenigde Staten en Nederland gebruikt wordt. Pijlen wijzen naar beneden op portaalborden bij de doorgaande stroken, en omhoog op vooraankondigingsborden voor afslagen. Wegnummers worden altijd aangegeven. Afstandsborden zijn vaak drietalig waardoor niet teveel doelen worden aangegeven om het aantal te lezen objecten te reduceren, met name voor mensen die alle drie de schriften kunnen lezen en automatisch alles in zich opnemen.

Wegnummers voor snelwegen zijn blauwe schildjes met een wit vlak met daarin het nummer. Voor overige 1 en 2 cijferige hoofdwegen geldt een rode achtergrond. Toeristische doelen worden op bruine borden aangegeven. De afstand tot afritten wordt aangegeven door een geel vlak met daarin de afstand in meters in zwarte letters. Dit gele vlak heeft een zwart kader. De aanduiding "meter" of "m" wordt niet aangegeven.

Het Nederlandse vliegveld en industriesymbool wordt in Israël ook gebruikt. Waarschuwingsborden hebben een gele achtergrond en zijn in de regel drietalig (Hebreeuws, Arabisch en Engels). In enkele gevallen worden vorkborden gebruikt, maar deze zijn zeldzaam. Doorgaans hebben afritten en knooppunten regelborden, vergelijkbaar met de Nederlandse conventionele bewegwijzering, en die in de Verenigde Staten. Het exitbord op het divergentiepunt is geel met zwarte letters en drietalig.

Elektronische bewegwijzering, veelal waarschuwingssymbolen, zijn gebruikelijk op Israëlische snelwegen, met name rond Tel Aviv. Er kunnen nog oudere wegwijzers voorkomen die een simpeler uiterlijk hebben met een lettertype vergelijkbaar met Frankrijk, eveneens met hoofdletters. Op het onderliggend wegennet worden ook vaak witte wegwijzers met zwarte letters gebruikt.

Weguiterlijk

Opvallend aan de Israëlische wegen is dat snelwegen een gele markering hebben aan de rechterkant tussen de rijstroken en de vluchtstrook. De linker kantmarkering is wel wit, evenals de middenmarkeringen. Het weguiterlijk is verder modern en vergelijkbaar met West-Europa. Verlichting is beperkt tot enkele snelwegen.

Op het onderliggend wegennet zijn de kantstrepen eveneels geel, maar de middenmarkering wit. Vrij veel hoofdwegen hebben smalle vluchtstroken.

Bij afritten en kruisingen staan vrijwel altijd pijlen op het wegdek aangegeven om de wegsituatie te verduidelijken. Bij brede snelwegen is vaak ook een linkervluchtstrook aanwezig. Verkeerslichten werken vergelijkbaar met die in Duitsland, voor het groene licht wordt eerst kort een oranje licht getoond. Puntstukken bij aansluitingen worden niet geheel opgevuld, maar hebben sergeantstrepen. Voor afritten worden blokmarkeringen gebruikt, vergelijkbaar met Nederland.

Bij kruispunten worden vaak zwart-wit gestreepte stoepranden gebruikt om het kruispunt te accentueren. Verkeersborden zijn vergelijkbaar met wat in Europa standaard is. Opvallend is dat lantaarnpalen vaak ook onderaan een zwart-witte band met horizontale strepen hebben.

Maximumsnelheid

De maximumsnelheid op snelwegen varieert van 90 tot 120 km/uur. Op enkele substandaard delen geldt een maximumsnelheid van 80 km/uur, bijvoorbeeld op de Route 2 vlak voor Haifa en op de Route 1 even voor Jeruzalem. Sinds 2014 mag 120 km/h gereden worden op Israëlische snelwegen, daarvoor was dit 110 km/h.[3][4] Buiten de kom mag men op hoofdwegen doorgaans 90 km/uur.

Verkeersveiligheid

Israëlische wegen behoren tot de veiligste ter wereld, en zijn beduidend veiliger dan andere landen in de regio. Vergeleken met de Europese Unie ligt Israël ruim onder het EU-gemiddelde.

In onderstaande tabel staat het aantal verkeersdoden per jaar, en het gemiddelde over elk decennium tussen 1950 en 2010.[5]

jaar verkeersdoden ratio per 1 miljoen inwoners
2015 322 38
2014 279 34
2013 277 34
2010 352 46
2000-2009 439 64
1990-1999 504 92
1980-1989 437 104
1970-1979 627 185
1960-1969 314 125
1950-1959 190 108

Referenties

Wegen van Azië

AfghanistanArmeniëAzerbeidzjanBahrainBangladeshBhutanBruneiCambodjaChinaCyprusFilippijnenGeorgiëIndiaIndonesiëIrakIranIsraëlJapanJemenJordaniëKazachstanKoeweitKyrgyzstanLaosLibanonMaleisiëMaledivenMongoliëMyanmarNepalNoord-KoreaOmanOost-TimorPakistanPalestijnse gebiedenQatarRuslandSaudi-ArabiëSingaporeSri LankaSyriëTaiwanTadzjikistanThailandTurkijeTurkmenistanUzbekistanVerenigde Arabische EmiratenVietnamZuid-Korea