Joegoslavië
| |
|---|---|
| Jugoslavija | |
| |
| Hoofdstad | Beograd (Belgrado) |
| Oppervlakte | 255.804 km² |
| Inwonertal | 23.724.919 (1989) |
| Lengte wegennet | ? |
| Lengte snelwegennet | ? |
| Eerste snelweg | 1972 (E65/E71) |
| Benaming snelweg | Autoput |
| Verkeer rijdt | rechts |
| Nummerplaatcode | YU |
Joegoslavië (Jugoslavija), tussen 1963 en 1992 ook afgekort tot de op de Balkan veelgebruikte afkorting SFRJ (Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija) was een land in Zuidoost-Europa. Het bestond tussen 1918 en 1992 en was na 1943 een socialistisch land. Het land is na enkele bloedige oorlogen in de jaren 90 uiteengevallen in 7 landen: Slovenië, Kroatië, Bosnië-Herzegovina, Servië, Montenegro, Noord-Macedonië en Kosovo.
Wegennet
Het wegennet in Joegoslavië bestond tot de jaren 70 vrijwel overal uit 1-baanswegen, waarvan zelfs een aantal doorgaande wegen nog niet verhard was. Pas later is men begonnen met asfalteren van deze “makadam”-wegen en het aanleggen van stukken snelweg. In 1975 was de totale lengte van het hoofdwegennet (magistrale wegen) 14.160 kilometer, 90% daarvan was verhard. In 1985 was die totale lengte 16.771 kilometer, waarvan 96% verhard. Ter vergelijking: In 1945 waren dit respectievelijk 8.819 kilometer en 14,2%.
Autoput
In Joegoslavië zijn de eerste autosnelwegen pas in 1972 geopend: Tussen Ljubljana en Postojna en tussen Zagreb en Karlovac. Tot aan het begin van de oorlogen in 1991 waren Servië, Kroatië en Slovenië de republieken met de grootste stukken snelweg. De bekendste en belangrijkste weg was de Autoput Bratstvo i Jedinstvo ("snelweg van broederschap en eenheid"). Deze M1 was een brede weg, maar grotendeels met slechts 1 rijstrook per richting, en van groot belang voor het transitverkeer door Joegoslavië. Die weg werd in de jaren 50 en 60 aangelegd door vrijwilligers en jongeren[1], en het deel tussen Zagreb en Beograd werd al op 27 juli 1950 geopend[2]. De bewegwijzering was grotendeels gebaseerd op het Italiaanse systeem.
Eind 1989 was er in totaal 955 kilometer snelweg gereed, waarvan[3]
- Bosnië-Herzegovina: 9,4 kilometer
- Kroatië: 298,4 kilometer
- Macedonië: 63 kilometer
- Slovenië: 158,5 kilometer
- Servië (zonder Vojvodina) 259,8 kilometer
- Vojvodina: 166,2 kilometer
Wegnummering
De hoofdwegen werden magistralni put of magistrala (meervoud: magistralni putevi) genoemd. Deze wegen waren van 1 t/m 29 genummerd[4][5]. Zijtakken van de wegen hadden een numerieke suffix. De suffix werd voorafgegaan door een punt, maar soms ook door een streep. Zelden hadden wegnummers een letter als suffix.
De Joegoslavische wegnummering voor de magistralni putevi bestaat nog in Kosovo en in de Federatie Bosnië-Herzegovina. De overige landen van het voormalige Joegoslavië hebben na de onafhankelijkheid een eigen nummersysteem ingevoerd.
De lijst hieronder is de stand van zaken in 1987. Sinds de onafhankelijkheid van diverse landen zijn er wel enkele plaatsen van naam veranderd.
| M | Route |
|---|---|
| 1 | Oostenrijk - Korensko Sedlo - Jesenice - Kranj - Ljubljana - Zagreb - Popovača - Županja - Beograd - Ralja - Batočina - Niš - Vladičin Han - Skopje - Đevđelija – Bogorodica – Griekenland |
| 1.1 | Oostenrijk - Ljubelj - Naklo |
| 1.2 | Italië - Rateče - Podkoren |
| 1.3 | Sesvete - Vrbovec - Bjelovar - Đurđevac |
| 1.4 | Popovača - Sisak - Žažina |
| 1.5 | Bjelovar - Veliki Zdenci - Garešnica - Kutina |
| 1.6 | Našice - Slavonska Požega - Nova Gradiška |
| 1.7 | Županja - Vukovar |
| 1.8 | Županja - Šički Brod (Tuzla) |
| 1.9 | Beograd - Pančevo - Uljma - Vršac - Vatin – Roemenië |
| 1.10 | Ralja - Smederevo |
| 1.11 | Batočna - Kragujevac |
| 1.12 | Niš - Dimitrovgrad - Gradina – Bulgarije |
| 1.13 | Vladičin Han - Surdulica - Strezimirovci – Bulgarije |
| 1.14 | Petrovac - Skopje |
| 1a | Autoput Naklo - Kranj - Ljubljana & Koseze - Vič |
| 2 | Italië - Škofije - Koper - Pula- Rijeka - Maslenica - Split - Dubrovnik - Kotor - Tivat - Petrovac - Titograd - Rožaj - Titova Mitrovica - Priština - Skopje - Kumanovo - Kriva Palanka - Deve Bair – Bulgarije |
| 2.1 | Rijeka - Vranja - Lupoglav - Pazin - Poreč |
| 2.2 | Maslenica - Obrovac - Žegar - Ervenik - Knin |
| 2.3 | Titograd - Cetinje - Budva |
| 2.4 | Petrovac - Ulcinj - Sukobić – Albanië |
| 3 | Oostenrijk - Vič - Dravograd - Ptuj - Varaždin - Koprivnica - Virovitica - Osijek - Bogojevo - Kula - Bečej - Miloševo - Kikinda – Nakovo – Roemenië |
| 3.1 | Varaždin - Ivanec - Golubovac - Velika Ves |
| 3.2 | Hongarije - Gola - Koprivnica – Križevči - Vrbovec |
| 3.3 | Slovenska Bistrica - Hajdina |
| 4 | Kardeljevo - Novo mesto - Metlika - Karlovac - Bosanski Novi - Banka Luka - Doboj - Tuzla - Međaš - Karakaj (Zvornik) - Banja Koviljača - Loznica - Valjevo - Lazarevac - Markovac - Rgotina |
| 4.1 | Novo mesto - Mečkovac |
| 4.2 | Vojnić - Krstinja - Velika Kladuša - Cazin - Srbljani |
| 4.3 | Sisak - Petrinja - Glina |
| 5 | Senj - Otočac (Plitvice) - Prijeboj - Ličko Petrovo Selo - Bihać - Jajce - Lašva - Sarajevo - Pale - Mesiči - Ustiprača - Višegrad - Titovo Užice - Čačak - Kraljevo - Pojate - Paračin - Zaječar - Vrška Čuka - Bulgarije |
| 6 | Škofljica - Pijava Gorica - Kočevje - Brod na Kupi - Delnice - Mrkopalj - Brinje - Otočac - Gospić - Sučevići - Zrmanja - Pađane - Knin - Sinj - Trilj - Cista Provo - Imotski - Gruda - Čapljina - Stolac - Ljubinje - Trebinje - Nikšić |
| 6.1 | Sučevići - Donji Srb - Lička Kaldrma - Resapovci - Bosansko Grahovo - Livno - Karlov Han - Kolo - Posušje - Mostar - Nevesinje - Gacko |
| 7 | Osijek - Vukovar - Bačka Palanka - Novi Sad - Zrenjanin - Šitište - Srpska Crnja – Roemenië |
| 7.1 | Zrenjanin - Sečanj - Konak - Plandište - Vršac - Iljma - Bela Crkva - Kaluđerovo – Roemenië |
| 8 | Foča - Pljevlja - Prijepolje - Sjenica - Novi Pazar |
| 9 | Kolašin - Andrijevica - Peć - Dolac - Priština - Leskovac - Vlasotince - Pirot |
| 9.1 | Dolac - Hromovik - Đakovica - Ponoševac – Albanië |
| 10 | Oostenrijk - Šentilj - Maribor - Celje - Ljubljana - Postojna - Razdrto - Senožeče - Dekani |
| 10.1 | Maribor - Murska Sobota - Lendava |
| 10.2 | Gornja Radgona – Oostenrijk |
| 10.3 | Celje - Krško |
| 10.4 | Postojna - Rupa - Rijeka |
| 10.5 | Razdrto - Ajdovščina - Nova Gorica |
| 10.6 | Senošeče – Sežana – Italië |
| 10.7 | Italië - Vrtojba (autoput) |
| 10.8 | Dravograd - Titovo Velenje - Arja Vas - Celje - Šentjur - Šmarje - Rogaška - Slatina - Žurmanec |
| 10.9 | Črnuče (Ljubljana) - Litija - Zagorje - Zidani Most |
| 10.10 | Italië - Robič - Kobarid - Tolmin - Indrija - Kalce |
| 10a | Maribor - Celje & Črnuče - Tomačevo - Koseze & autoput Ljubljana - Postojna - Razdrto |
| 11 | Ptuj - Krapina - Zagreb - Karlovac - Rakovica - Bihać - Ripač - Užljbić - Donji Lapac - Donji Srb - Lička Kaldrma - Strmica - Knin - Split |
| 11.1 | Gubaševo - Kumrovec |
| 11.2 | Knin - Šibenik |
| 12 | Hongarije - Goričan - Čakovec - Varaždin - Zagreb - Karlovac - Rijeka - Rupa – Kozina – Italië |
| 12.1 | Čakovec - Lendava - Dolga Vas – Hongarije |
| 12.2 | Zagreb - Žažina - Petrinja - Kostajnica |
| 12.3 | Duga Resa - Josipdol - Modruš - Jezerane |
| 13 | Karlovac - Plitvice - Titova Korenica - Udbina - Gračac - Obrobac - Karin - Zadar |
| 14 | Bihać - Bosanska Krupa - Bosanski Novi - Bosanska Kostajnica - Draksenić - Jasenovac - Lipak |
| 14.1 | Draksenić - Bosanska Gradiška - Nova Topola - Srbac - Derventa - Bosanski Brod - Odžak - Modriča - Gradačac - Brčko - Bijeljina - Šepak - Loznica |
| 14.2 | Bosanska Krupa - Krnjeuša - Vođevica - Bosanski Petrovac - Drvar - Bosansko Grahovo - Strmica - Knin |
| 15 | Bosanska Dubica - Prijedor - Sanski Most - Ključ - Rogolji - Mlinište - Glamoč - Livno - Šuica - Posušje - Imotski |
| 16 | Hongarije - Terezino Polje - Virovitica - Okučani - Klašnice - Banja Luka - Jajce - Donji Vakuf - Bugojno - Livno - Trilj - Piriska - Split |
| 16.1 | Klašnice - Prnjavor - Derventa |
| 16.2 | Bugojno - Jablanica |
| 16.3 | Piriska - Aržano - Cista Provo - Šestanovac - Dubci |
| 16.4 | Bugojno - Pucarevo - Nević Polje |
| 17 | Hongarije - Kneževo - Bilje - Osijek - Đakovo - Bosanski Šamac - Doboj - Zenica - Sarajevo - Jablanica - Mostar - Metković - Opuzen |
| 17.1 | Bilje - Sombor - Subotica - Kelebija - Hongarije |
| 17.2 | Hongarije - Donji Miholjac - Našice - Slavonski Brod - Doboj |
| 17.3 | Buna - Radimilje - Masline - Stolac - Hutovo - Neum |
| 18 | Hongarije - Bački Brijeg - Sombor - Bačka Palanka - Bijeljina - Tuzla - Kladanj - Vogošća - Dobro Polje - Brod na Drini - Nikšić - Titograd – Rožaj – Albanië |
| 18.1 | Bačka Palanka - Ilok - Šid - Adaševci |
| 19 | Beograd - Obrenovac - Šabac - Loznica - Banja Koviljača - Šepak - Kozluk - Karakaj - Zvornik - Vlasenica - Han Pijesak - Podromanija - Ljubogošta |
| 19.1 | Karakaj - Mali Zvornik - Ljubovija - Bajina Bašta - Titovo Užice |
| 19.2 | Vlasenica - Kladanj |
| 19.3 | Podromanija - Rogatica - Mesići |
| 20 | Dubrovnik - Bileća - Foča - Ustiprača |
| 21 | Novi Sad - Ruma - Šabac - Valjevo - Pošega - Titovo Užice - Prijepolje - Bijelo Polje - Ribarevina |
| 21.1 | Požega - Arilje - Ivanjica - Buk - Kumanica - Brnjica - Štavalj - Tuzinje - Boljare |
| 22 | Hongarije - Feketić - Novi Sad - Beograd - Gornji Milanovac - Kraljevo - Novi Pazar - Ribarići |
| 22.1 | Hongarije - Horgoš - Subotica - Bačka Topola - Srbobran - Novi Sad - Inđija - Stara Pazova - Batajnica - Beograd |
| 22.2 | Inđija - Maradik |
| 22.3 | Raška - Titova Mitrovica |
| 23 | Mali Požarevac - Mladenovac - Kragujevac - Ravni Gaj - Mrčajevci |
| 23.1 | Ravni Gaj - Kraljevo |
| 24 | Subotica - Čoka - Kikinda - Pančevo - Smederevo - Požarevac - Miloša Kula - Negotin – Bregovo – Bulgarije |
| 24.1 | Ečka - Perlez - Krnjača - Beograd |
| 25 | Kladovo - Prahovo - Zaječar - Niš - Priština - Prizren – Zur – Albanië |
| 25.1 | Kladovo - Golubac - Pošarevac |
| 25.2 | Priština - Gnjiljane - Preševo |
| 25.3 | Štimlje - Uroševac - Gnjilane - Bujanovac |
| 26 | Skopje - Tetovo - Gostivar - Kičevo - Podmole - Ohrid - Bitola - Kremenica – Medžitlija – Griekenland |
| 26.1 | Trebenište - Struga – Ćafasan - Albanië |
| 27 | Bulgarije - Delčevo - Kočani - Štip - Titov Veles - Prilep - Bitola |
| 28 | Skopje - Štip - Strumica - Novo Selo – Bulgarije |
| 29 | Kraljevica - Omišalj - Krk - Baška - Lopar - Rab - Mišnjak - Stana Novalja - Pag - Ražanac - Posedarje - Zeleni Hrast - Benkovac - Drniš - Muč - Klis - Blato na Cetini - Šestanovac - Zagvozd - Vrgorac - Prolog - Kula Norinska - Metković |
E-wegen
Joegoslavië heeft op 29 april 1980 het Verdrag van Genève, dat onder andere de E-routes regelt, geratificeerd.