Köln

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Het centrum van Köln met de Rhein en de Severinsbrücke.

Köln (Nederlands exoniem: Keulen) is de grootste stad van de staat Nordrhein-Westfalen in Duitsland. Het is echter niet de hoofdstad. Köln is met 1.017.000 inwoners de vierde stad van Duitsland.

Inleiding

Köln is gelegen aan de rivier de Rhein (Rijn), op beide oevers. Het is gelegen in het Rhein-Ruhrgebied, ten zuiden van het eigenlijke Ruhrgebied. Het ligt 35 kilometer ten zuiden van de Landeshauptstadt Düsseldorf. Aan Köln grenzen de steden Leverkusen en Bergisch Gladbach, beiden met meer dan 100.000 inwoners. 25 kilometer naar het zuiden ligt de stad Bonn. De stad Köln ligt in de verstedelijkte regio Rhein-Ruhrgebied alhoewel het stedelijk gebied van Köln nog enigszins afgebakend is, het meet circa 25 bij 30 kilometer. De stad is grotendeels in de vlakke Kölner Bucht gelegen. Naar het oosten ligt het heuvelachtige en beboste Bergische Land, naar het zuidwesten ligt de Ville, een beboste heuvelrug. Verder naar het westen ligt de Jülich-Zülpicher Börde met grote open mijnen.

Het centrum van Köln ligt op de westoever van de Rhein, alhoewel een groot deel van het stedelijk gebied zich ook op de oostoever uitstrekt. In het noorden van Köln zijn enkele grote industriegebieden, met name langs de rivier. Het oosten van de stad is ook meer industrieel in karakter, met industriegebieden en grote rangeerterreinen, soms tot wel 400 - 500 meter breed. Köln heeft een vrij groot centrum met een Altstadt en een modernere Neustadt. Het centrum wordt min of meer begrensd door een vrij brede gordel van stadsparken, de zogenaamde Gürtel.

Wegennet

Stadswegen

Het wegennet van Köln is radiaal in karakter met een spinnewebstructuur, de zogenaamde Kölner Ringe. Er zijn ongeveer 5 ringwegen rond het centrum te onderscheiden op de westoever van de Rhein. Het aantal rijstroken van deze ringwegen is meestal 4, soms 6. Op de westoever stralen de hoofdwegen vanuit het centrum uit in alle richtingen. In mindere mate is er ook een dergelijke structuur op de oostoever, beginnend vanuit de wijk Deutz.

Het centrum van Köln werd intensief gebombardeerd in de Tweede Wereldoorlog en is daarna in de jaren '50 herbouwd. Dit gaf de mogelijkheid enkele tunnels te realiseren voor noord-zuidverkeer, zodat verkeer door het centrum ondergronds verloopt. Het centrum van Köln is daarom goed bereikbaar. De straatnamen van de radiale wegen duiden vaak op waar ze naartoe lopen, zoals de Bonner Straße, Luxemburger Straße, Aachener Straße, Venloer Straße, Neusser Straße, Amsterdamer Straße, et cetera.

Bruggen

Aangezien Köln aan de rivier de Rhein ligt zijn er een groot aantal bruggen. Omdat de meeste bruggen zijn gebombardeerd in de Tweede Wereldoorlog zijn de bruggen vrij jong. Behalve de spoorbruggen zijn er ook een groot aantal verkeersbruggen. Van noord naar zuid gaat het om de volgende bruggen:

Autobahnen

De A3 bij Köln.

Köln is een belangrijk knooppunt binnen het netwerk van Autobahnen, alhoewel feitelijk minder dan op basis van de grootte van de stad verwacht zou mogen worden. Dit komt omdat oost-westverkeer niet zo intensief is omdat de A4 bij Olpe doodloopt en de A61 westelijk van Köln langs loopt. Voor regionaal verkeer is Köln één van de focale punten van Nordrhein-Westfalen. De A1 komt vanuit Dortmund en zet zich voort richting Saarbrücken en de A3 verbindt Oberhausen met Frankfurt am Main. De A4 komt vanuit Aachen en eindigt bij Olpe. Daarnaast eindigt de A57 vanuit Neuss in Köln en liggen twee delen van de A59 door het oosten van de stad, naar Düsseldorf in het noorden en Bonn in het zuiden. De A555 is echter de meest directe verbinding tussen Köln en Bonn. De A559 is een korte autobahn tussen Köln-Deutz en de A3/A4/A59.

Naast de Autobahnen zijn er enkele Autobahnähnliche Straßen, met name de B55a in het oosten van de stad. In de planmatige flatwijk Köln-Chorweiler in het noorden zijn de Mercatorstraße en Chorweiler Zubringer ongelijkvloers. Ook de Industriestraße is ongelijkvloers. In Leverkusen kent de B8 enkele ongelijkvloerse kruisingen. Ook is er de korte Mülheimer Zubringer in Köln-Mülheim, die de wijk met de A3 verbindt.

De meeste Autobahnen rond Köln met een doorgaand belang tellen 2x3 rijstroken. Een stuk van de A3 langs de oostkant van Köln telt 2x4 rijstroken. Minder belangrijke Autobahnen tellen 2x2 rijstroken.

Knooppunten

Rondom Köln liggen een aantal van de drukste knooppunten van Duitsland. Opvallend genoeg zijn de meeste hiervan vrij eenvoudige klaverbladvormen, alleen het Dreieck Heumar in het zuidoosten en het Kreuz Köln-Ost in het oosten is beter uitgebouwd. Dit laatste knooppunt is één van de weinige sterknooppunten van Duitsland. De overige knooppunten zijn enigszins substandaard gezien het intensieve verkeer, met name het Kreuz Köln-West en het Kreuz Leverkusen. Ook het Kreuz Köln-Nord en het Kreuz Köln-Süd worden intensief bereden, maar iets minder dan voornoemde knooppunten.

Kölner Autobahnring

Köln is één van de weinige Duitse steden met een volledige ringweg, namelijk de Kölner Autobahnring. Deze verloopt over de A1 door het noorden en westen van Köln, de A3 door het oosten en de A4 door het zuiden van Köln. De schakels hiervan zijn het Kreuz Leverkusen, het Kreuz Köln-West en het Dreieck Heumar. De gehele ringweg telt minimaal 2x3 rijstroken, met 2x4 rijstroken op een deel van de A3 in het oosten van Köln. Verder zijn er twee belangrijke bruggen over de Rhein, namelijk de Rheinbrücke Leverkusen en de Rodenkirchener Rheinbrücke. Deze bruggen zijn van buitengewoon belang voor het doorgaand verkeer in de regio. De Kölner Ring kent één tunnel, namelijk de Einhausung Köln-Lövenich.

Geschiedenis

Köln was vroeger ook al één van de belangrijkste steden van Duitsland dus werd al ten tijde van het Derde Rijk begonnen met de aanleg van Reichsautobahnen. Eén snelweg dateert van daarvoor en dat is de A555 tussen Köln en Bonn, die in 1932 is opengesteld en soms beschouwd wordt als de eerste Autobahn van Duitsland, alhoewel deze weg tot 1966 geen rijbaanscheiding had. De weg had in de jaren 30 de status van een Kraftfahrstraße. Ook in 1933 opende een voorloper van de A3 tussen Opladen en Leverkusen voor het verkeer.

De eerste Reichsautobahn was de A3 tussen Mettmann en Köln-Mülheim, een stuk van 33 kilometer dat in 1936 werd opengesteld. Een jaar later werd deze snelweg met 30 kilometer verlengd tot Siegburg en was de A3 langs de oostkant van Köln voltooid. De enige andere Reichsautobahn die nog werd opengesteld was een deel van de A4 in 1941 inclusief de brug over de Rhein bij Köln-Rodenkirchen.

De eerste na-oorlogse snelweg van Köln was de A4 langs de zuidkant, die in 1957-1958 werd opengesteld. De A1 is een enigszins opvallende ontbrekende link in de Reichsautobahnen. Deze werd pas na de Tweede Wereldoorlog gebouwd. Het eerste deel ervan in de regio opende in 1962 langs de westkant van Köln. In 1965 opende de A1 langs de noordkant van de stad. Hiermee was de Kölner Ring ook voltooid. Dit was tevens de eerste volledige ringsnelweg in Europa.

In 1966 opende de A57 tussen Neuss en Köln voor het verkeer, onderdeel van de Linksrheinische Autobahn. Begin jaren '70 opende de A59 tussen Köln en Bonn en deze twee steden waren tevens één van de eerste steden waartussen twee verschillende snelwegen lagen. In 1974-1975 opende de A59 tussen Düsseldorf en Leverkusen. Hiermee was het netwerk van Autobahnen grotendeels voltooid. Later zijn in de jaren 80 en 90 de meeste Autobahnen verbreed naar 2x3 rijstroken. Na 2000 is de A3 langs de oostkant van Köln deels naar 2x4 rijstroken verbreed. Het laatste deel van de Kölner Ring dat naar 2x3 rijstroken werd verbreed was bij Köln-Lövenich op 21 december 2012.

Voormalige plannen

In de jaren '70 was het voorzien om door het oosten van Köln de A59 doorgaand te maken, parallel aan de A3, zodat direct van Düsseldorf naar Bonn kon worden gereden zonder de A3 op te hoeven. Er was dus een scheiding voorzien in het regionaal en doorgaand verkeer. Dit plan is uiteindelijk niet uitgevoerd en later is de A3 naar 2x4 rijstroken verbreed om het intensieve verkeer langs de oostkant van Köln te kunnen verwerken.

Kölner Stadtautobahn

De Kölner Stadtautobahn. Het oranje deel is daadwerkelijk gerealiseerd.

Midden jaren '60 was de Kölner Stadtautobahn voorzien, een snelweg rond het centrum. Deze zou met een dreieck op de A57 aansluiten en vanaf de A555 uit Bonn overgaan in de A4 richting Olpe. Een aanzienlijk deel van deze snelweg is daadwerkelijk aangelegd en nu als de B55a genummerd in het noorden en oosten van Köln. Ook het Dreieck tussen de A57 en de Innere Kanalstraße is gerealiseerd. Ook groot deel van het tracé van de Stadtautobahn langs het centrum is nog steeds beschikbaar in de vorm van de Gürtel. Alleen in het zuiden van Köln zou grootschalige sloop van gebouwen noodzakelijk zijn geweest. De plannen zijn eind jaren '70 afgeblazen.

De aanleg was voorzien in twee zogenaamde tangenten, de West-Tangente en de Nord-Tangente. De West-Tangente is afgezien van het Dreieck aan het einde van de A57 nooit aangelegd, wel is een viaduct in de Neusser Straße (B9) aangelegd waaronder thans een voetpad loopt. De Nord-Tangente is grotendeels aangelegd tussen 1962 en 1966, inclusief de Zoobrücke over de Rhein. Dit tracé eindigt in het westen ter hoogte van de Amsterdamer Straße en in het oosten op het Kreuz Köln-Ost. Dit is thans nog een belangrijke invalsweg tussen het centrum en het oosten van Köln. De Innere Kanalstraße tussen de A57 en de Amsterdamer Straße is met 2x3 rijstroken nog een relatief goed uitgebouwde stadsweg.

Bruggenfiasco

Na 2010 bleken steeds meer bruggen in Köln in slechte conditie te verkeren. In 2012 werd de Rheinbrücke Leverkusen (A1) voor het eerst volledig afgesloten voor het vrachtverkeer. Dit was in eerste instantie tijdelijk, maar in 2014 bleek de conditie van de brug dermate zorgwekkend dat de brug permanent werd afgesloten voor vrachtverkeer tot een vervanging gereed kwam. Er is toen een weeginstallatie met slagbomen op de A1 en A59 voor de brug aangelegd. Vanwege de omleidingen ontstond op het Kreuz Leverkusen een Dauerstau. In 2013 zijn ook gewichtsbeperkingen van 30 ton ingevoerd op de Mülheimer Brücke en Zoobrücke en werd de Deutzer Brücke helemaal afgesloten voor vrachtverkeer. Van de 6 verkeersbruggen waren er nog maar 2 door regulier vrachtverkeer te gebruiken. Dit betekent dat dagelijks circa 30.000 vrachtwagens in en rond Köln van andere bruggen gebruik moest maken, wat de belasting van andere bruggen vergroot. De voornaamste uitwijkroutes zijn via de Rheinbrücke Köln-Rodenkirchen (A4) en de Fleher Brücke (A46) bij Düsseldorf. In 2018 moest ook de Fleher Brücke bij Düsseldorf versmald worden vanwege de slechte conditie.

Toekomst

In de toekomst moet vooral de bestaande infrastructuur verbeterd worden. Het gaat daarbij om het optimaliseren van knooppunten, met name in het noorden en westen van Köln. Tevens zal de Rheinbrücke Leverkusen vervangen worden. Er zijn ook plannen om de A4 langs de zuidkant van Köln naar 2x4 rijstroken te verbreden, daarvoor moet de Rheinbrücke Köln-Rodenkirchen vervangen worden.

Verkeersintensiteiten

Na Berlin zijn rond Köln de hoogste verkeersintensiteiten van Duitsland gemeten. Op internationale schaal zijn de verkeersintensiteiten echter niet bijzonder hoog. Het drukste punt in de regio is de A3 tussen het Kreuz Köln-Ost en het Dreieck Heumar met in 2015 171.200 voertuigen per etmaal. Ook bij het Kreuz Leverkusen reden 159.600 voertuigen over de A3. De A4 langs de zuidkant van Köln telt maximaal 134.000 voertuigen en de A1 telt maximaal 126.200 voertuigen voor het Kreuz Köln-West en 111.900 voertuigen in Leverkusen. De A57 telt in Köln maximaal 100.600 voertuigen. De A59 is ten noorden van Köln beduidend rustiger met 48.600 voertuigen in Leverkusen. Ten zuiden van Köln rijdt meer verkeer omdat hier de luchthaven is gelegen. Hier reden in 2015 maximaal 112.400 voertuigen per etmaal.

Referenties