Wegdekreflector
Definitie
Op of in de verharding aangebracht voorwerp met reflecterende eigenschappen.
Toelichting
Een wegdekreflector accentueert (aanvullend op de markering) het verloop van de weg.
Kenmerken
Een wegdekreflector bestond in het verleden uit een kattenoog (of cataphote), dit is een behuizing met reflectoren die in het wegdek, vaak op de wegmarkeringen gemonteerd zijn. In het donker wordt het verloop van de weg daardoor goed zichtbaar op plekken waar geen openbare verlichting is. Ook kunnen ze bermplankjes vervangen.
Tegenwoordig wordt de kattenoog minder toegepast en kiest men voor een glasbol. Deze kunnen zowel op de middenstreep als in de kantstreep worden toegepast. In de provincie Flevoland worden ze vaak geplaatst in de rammelstrook, waardoor de kans nog kleiner is dat ze door sneeuwschuivers van de weg gereden worden.
Geschiedenis
De wegdekreflector werd in 1934 voor het eerst gepatenteerd in het Verenigd Koninkrijk door Percy Shaw (1890-1976). Hij noemde ze cat's eyes vanwege het vergelijkbare effect van reflectie van het licht in de ogen van een kat. In 1935 richtte hij een bedrijf op die kattenogen ging produceren. In Frankrijk werden ze onder de naam cataphotes aangeboden, en die naam raakte oorspronkelijk ook in Nederland in gebruik. Pas later is men in Nederland van kattenogen gaan spreken. De blackouts tijdens de Tweede Wereldoorlog toonden het nut van de kattenogen aan voor de geleiding van het verkeer. Ze zijn vervolgens op zeer grote schaal geïntroduceerd in het Verenigd Koninkrijk en andere landen ter wereld.
De kattenoog was niet bedoeld om wegmarkering te vervangen, maar om aanvullend het verloop van de weg te accentueren. In de jaren '50 begon men in California met research voor wegdekreflectoren die de wegmarkeringen zouden gaan vervangen, omdat de wegenverf van die tijd snel wegsleet. Dit concept werd ontwikkeld tot de Botts' dots en werd vanaf 1966 standaard in California en vervolgens tal van Amerikaanse staten en ook in het Midden-Oosten. In Europa zijn Botts' dots geen gemeengoed geworden.
Dit gold ook lange tijd voor wegdekreflectoren, terwijl ze in het Verenigd Koninkrijk en Ierland op zeer grote schaal geïmplementeerd waren, bleef het in de rest van Europa bij kleinschalige implementatie. In Nederland worden ze sinds de jaren '90 geleidelijk op grotere schaal ingevoerd, met name op provinciale wegen buiten de bebouwde kom. De kosten liggen laag en ze hebben geen onderhoud nodig, in tegenstelling tot de reflectorpaaltjes (bermplankjes) die regelmatig schoon gehouden moeten worden en bovendien een obstakel zijn voor het maaien van de meterstroken langs de wegen. In de provincie Flevoland worden glasbollen sinds circa 2010 standaard op alle wegen aangebracht.