Knooppunt Badhoevedorp

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Badhoevedorp
Kruisende wegen
Type klaverblad
Opengesteld 1967

Het knooppunt Badhoevedorp is een knooppunt in Nederland, uitgevoerd als een aangepast knooppunt. Het knooppunt ligt net buiten Amsterdam in de provincie Noord-Holland. Hier kruist de A4 de A9.

Naamgeving

Het knooppunt is genoemd naar de plaats Badhoevedorp, een dorp nabij Amsterdam, die ten westen van het knooppunt ten noorden van de A9 ligt.

Configuratie

Het knooppunt Badhoevedorp is een mixvorm van splitsingen, klaverlussen en verbindingswegen. De A9 gaat ter plaatse over de A4 heen. De A4 telt ter plekke 2x3 rijstroken met een spoorlijn in de middenberm, die aan de zuidkant van het knooppunt door de Schipholspoortunnel gaat. Wat verder zuidelijk gaat de A4 door de Schipholtunnel. De A9 gaat met een boog over de A4 heen en telt 2x3 rijstroken aan weerszijden van het knooppunt. Door de afbuiging van de A9 liggen beide snelwegen praktisch naast elkaar. Haaks op beide snelwegen ligt de N232 die over de A4 heen gaat en enkele tientallen meters verder via een halfrond 'Alpentunneltje' onder de A9 doorgaat, maar die ter plekke geen aansluiting met beide snelwegen heeft. De verbindingen van Schiphol naar Holendrecht en vice versa, en van Haarlem naar Amsterdam en vice versa zijn gestroomlijnd. Het knooppunt heeft twee klaverlussen: voor verkeer van Amsterdam richting Holendrecht en voor verkeer vanaf Schiphol in de richting Haarlem/Alkmaar.

Het knooppunt ligt aan de rand van Badhoevedorp en is omgeven door enkele kantorencomplexen. Direct naar het zuiden ligt de luchthaven Schiphol. Het knooppunt is in een omgeving gelegen die enkele meters onder zeeniveau ligt.

Geschiedenis

Het knooppunt Badhoevedorp in 1968.
Het voormalige klaverblad.

Reeds in 1938 opende Rijksweg 4 tussen Amsterdam en Sassenheim welke enkele honderden meters ten oosten van het huidige knooppunt Badhoevedorp liep. Een deel van deze weg, de Oude Haagseweg, waaronder de brug over de Ringvaart van de Haarlemmermeer is nog in gebruik voor lijnbussen en bestemmingsverkeer. De uit 1938 stammende Oude Haagsebrug over de Ringvaart is in 2024 gesloopt en vervangen door een nieuwe brug. Verder ligt tussen de (huidige) A9 en de N232 nog een ongeveer 150 meter lang reeds vanaf midden jaren zestig niet meer gebruikt deel van deze weg alsmede een voormalige toerit.

Op 9 november 1966 werd een naar het westen verlegd deel van Rijksweg 4 geopend met 2x3 rijstroken vanaf Amsterdam-Sloten tot aan de Schipholweg direct ten zuiden van het knooppunt.[1] Op 8 augustus 1967 opende de A9 tussen Aalsmeer en het knooppunt Badhoevedorp met 2x3 rijstroken en verder naar Haarlem-Zuid met 2x2 rijstroken. Tussen beide snelwegen lag sinds die tijd een knooppunt in de vorm van een klaverblad. Dit was het het eerste klaverblad met rangeerbanen in Nederland.[2]

In 1987 en 1988 is de A4 tussen het knooppunt Badhoevedorp en Hoofddorp verbreed naar 2x4 rijstroken, waarna in 1988 tweestrooks weefvakken tot aan Schiphol werden opengesteld, zodat effectief 2x6 rijstroken beschikbaar kwamen.

De oorspronkelijke brede middenberm van de A4 werd eerst gevuld met de dubbelsporige Schipholspoorlijn (opening 1978), waarop al geanticipeerd was. Daarna is besloten de spoorlijn te verdubbelen naar 4 sporen ten koste van een ruimtereservering voor de A4. Dit betekende tevens dat de rechter hoofd- en parallelbaan van de A4 niet langer onder hun eigen velden van het viaduct van de N232 door konden. Dit viaduct is aan de noordwestzijde met een veld verlengd. Dit had een minder goed alignment van deze rijbanen in het knooppunt tot gevolg.

Tevens zijn in 2010 en 2011 spitsstroken op de (toenmalige) A9 aangelegd tussen het knooppunt Velsen en knooppunt Badhoevedorp (tussen Raasdorp en Badhoevedorp alleen in de richting Alkmaar). Deze zijn op 1 maart 2011 opengesteld.

Als korte-termijnmaatregel is tussen het knooppunt Badhoevedorp en het knooppunt De Nieuwe Meer op de A4 in beide richtingen een spitsstrook gerealiseerd die in april 2011 opengesteld is. In 2020 worden echter intensiteiten van 244.000 voertuigen per etmaal op dit stuk A4 verwacht.[3] Om dat verkeer te verwerken zal de A4 verder uitgebreid moeten worden. Voor die uitbreiding zijn nog geen concrete plannen.

Reconstructie 2013-2017

Het ontwerp van het nieuwe knooppunt Badhoevedorp.
De reconstructie van het knooppunt in 2017.
De A4 vanaf Schiphol richting Amsterdam, met werkzaamheden aan het knooppunt Badhoevedorp in 2015.

Na een tientallen jaren durende lobby van bewonersgroepen uit Badhoevedorp en de gemeente Haarlemmermeer is rond 2008 besloten dat de A9, die op dat moment dwars door het dorp Badhoevedorp liep en dat dorp dus in tweeën splitste, omgelegd zou worden. De A9 zou hierbij met een boog om Badhoevedorp heen lopen enkele honderden meters ten zuiden van het dorp.

Als gevolg van de omlegging moest ook het knooppunt Badhoevedorp significant gereconstrueerd worden, omdat de omgelegde A9 niet op het oude knooppunt aangesloten kon worden. Het oorspronkelijke knooppunt was een klaverblad met rangeerbanen en tussen 2013 en 2017 is het knooppunt gereconstrueerd tot de huidige vorm.

Het knooppunt is in fases in gebruik genomen. Op 11 juni 2016 opende de A9 voor verkeer vanaf Haarlem richting de A4 naar Amsterdam. Doorgaand verkeer richting Holendrecht maakte daarna nog enige tijd van de bestaande snelweg gebruik.

Op 16 december 2016 opende 'Schipholboog' vanaf Haarlem richting Den Haag[4] en op 17 december 2016 opende de hoofdrijbaan vanaf Haarlem richting Holendrecht.

Vervolgens is op 10 april 2017 de rijbaan richting Haarlem geopend. De laatste openstelling was de verbindingsweg vanaf Schiphol richting Haarlem die op 30 september 2017 is opengesteld, waarmee de reconstructie van het knooppunt gereed kwam. Daarna is de oude A9 door Badhoevedorp gesloopt.

In 2022 is dwars door het knooppunt en deels op de plaats van een parallelbaan van het voormalige klaverblad een nieuw fietspad aangelegd tussen Badhoevedorp en de Oude Haagseweg. Dit fietspad heeft in 2023 de (officiële) naam A9om!pad gekregen.[5]

Verkeersintensiteiten

Weg traject 2006 2012 2016 2019 2022
Amsterdam-Sloten - Badhoevedorp 190.100 187.900 193.100 206.300 186.100
Badhoevedorp - Schiphol 184.000 190.500 179.500 190.800 170.800
Aalsmeer - Badhoevedorp 133.000 125.200 129.400 153.800 141.300
Badhoevedorp - Badhoevedorp 97.000 105.900 105.100 126.600 122.400

Referenties

Knooppunten in Nederland

AlmereAmstelArnesteinAssenAzeloBadhoevedorpBankhoefBatadorpBeekbergenBeneluxBeverwijkBocholtzBodegravenBoterdiepBurenBurgerveenCoenpleinDe BaarsDe HoekDe HogtDe Nieuwe MeerDe PoelDe PuntDe StokDeilDiemenKnooppunt DrachtenDrie KlauwenEemnesEkkersweijerEmmeloordEmpelEuropaplein (Groningen)Europaplein (Maastricht)EuvelgunneEverdingenEwijkGalderGooimeerGorinchemGouweGrijsoordHattemerbroekHeerenveenHellegatspleinHet VonderenHinthamHofvlietHoevelakenHolendrechtHolslootHoogeveenHooipolderJoureJulianapleinKerensheideKethelpleinKlaaswaalKlaverpolderKleinpolderpleinKooimeerKruisdonkKunderbergLankhorstLeenderheideLindenholtLunettenMaanderbroekMarkiezaatMuiderbergNeerboschNoordhoekOmmedijkOud-DijkOudbroekenOudenrijnPaalgravenPrincevillePrins ClauspleinRaasdorpReitdiepRessenRidderkerkRijkevoortRijnsweerdRottepolderpleinSabinaSint AnnaboschSlufterStelleplasTen EsschenTerbregsepleinTigliaVaanpleinValburgVelperbroekVelsenVughtWaterbergWatergraafsmeerWerpsterhoekWesterleeYpenburgZaandamZaarderheikenZestienhovenZonzeelZoomlandZuidbroekZurich