Koning Willem-Alexandertunnel

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Koning

Willem-Alexandertunnel

link={{{nummer}}}
link={{{nummer2}}}
Kruist Maastricht
Lengte 2.500 meter / 2.300 meter
Openstelling 16-12-2016
Intensiteit 65.200 mvt/etmaal
Locatie kaart

De Koning Willem-Alexandertunnel is een dubbeldeks tunnel in Nederland, als onderdeel van de autosnelweg A2 en de niet-autosnelweg N2 in Maastricht. Deze tunnel verving de gelijkvloerse N2 door Maastricht en is tussen 2011 en 2016 aangelegd. De tunnel heeft een parallelstructuur die boven elkaar loopt. De tunnel is maximaal 2,5 kilometer lang (het laagste dek).

Kenmerken

Het noordelijke tunnelportaal ter hoogte van De Geusselt.

Ontwerp

De Koning Willem-Alexandertunnel is een dubbeldeks/dubbellaags tunnel met in totaal vier buizen. De bovenste buizen zijn voor verkeer op de N2 dat een bestemming of herkomst in de stad Maastricht heeft. De N2 heeft 2x2 rijstroken en een maximumsnelheid van 80 km/h. De onderste buizen zijn voor doorgaand verkeer op de A2 dat geen bestemming of herkomst in Maastricht heeft, hier is de maximumsnelheid 100 km/h. In alle vier de buizen is trajectcontrole geïnstalleerd.

De onderste buizen zijn langer en gelegen tussen hectometerpalen 255,0 en 257,2, met een gesloten lengte van circa 2.500 meter. De bovenste buizen zijn iets korter en gelegen tussen hectometerpalen en 255,4 en 257,2, met een gesloten lengte van circa 2.300 meter. De gestapelde buizen hebben dezelfde afmetingen. De tunnel heeft een buitenafmeting van 23 meter breed en ligt circa 30,0 meter boven NAP.

Bij het noordelijk tunnelportaal, ter hoogte van de aansluiting Maastricht-Centrum Noord, gaat een rijstrook vanaf de A2 uit Eindhoven over in de N2 en komt er een rijstrook vanaf de Viaductweg bij, zodat er twee rijstroken naast elkaar liggen. Bij het zuidelijk tunnelportaal, ter hoogte van de aansluiting Maastricht-Centrum Zuid, splitsen deze rijstroken zich, met één rijstrook die invoegt op de A2 richting Liège, en één rijstrook naar de N278 / John F. Kennedysingel. In de tegengestelde richting is dit proces omgekeerd.

Zodoende is er weliswaar een splitsing van het verkeer in de tunnel, maar is er geen sprake van een vermindering of vermeerdering van het aantal rijstroken in of vlak voor de tunnel, zodat deze voldoet aan de eisen van de Tunnelwet.

Voor doorgaand verkeer op de A2 zijn er continu 2x2 rijstroken vanaf ten noorden tot ten zuiden van de tunnel beschikbaar. Aan de noordkant van de tunnel ligt een korte parallelstructuur tot aan het knooppunt Kruisdonk. Hier telt de A2 maximaal 10 rijstroken. Bij het noordelijk tunnelportaal is bovendien een vrije verbinding vanaf de Viaductweg naar de A2 richting Eindhoven. Andersom is er ook een vrije verbinding vanaf Eindhoven naar de Viaductweg, waardoor de aansluiting Maastricht-Centrum Noord enigszins knooppuntachtig is.

De tunnel is geen rechte buis, maar heeft enkele flauwe bochten. Vanwege de bouwmethode via een open bouwput en deels een wanden/dak-constructie was geen kaarsrechte tunnel mogelijk, omdat de tunnel het tracé van de voormalige N2 volgt. De grootste slinger zit op het zuidelijk deel van het tracé, de as van de tunnel verspringt maximaal zo'n 200 meter. Ter hoogte van de zogenaamde 'ANWB flat' ligt de tunnel ongeveer 200 meter westelijker dan ter hoogte van de aansluiting Maastricht-Centrum Zuid.

In de tunnel is mobiel internet mogelijk.

Maximumsnelheid

De maximumsnelheid in de tunnel is 100 km/h voor de onderste tunnelbuizen, waar doorgaand verkeer van Eindhoven naar Liège rijdt, en 80 km/h in de bovenste tunnelbuizen voor lokaal verkeer met een bestemming of herkomst in Maastricht. In de eerste weken van openstelling was tijdelijk een 'gewenningsmaximumsnelheid' van 70 km/h ingesteld.

Unicum

De A2-buis.

De Koning Willem-Alexandertunnel in Maastricht is de eerste dubbeldeks/dubbellaags tunnel van Europa die toegankelijk wordt voor al het verkeer. In Paris, Frankrijk is in 2010 en 2011 een dubbeldekstunnel als onderdeel van de A86 opengesteld (Duplex A86), maar deze bestaat uit slechts één buis en heeft een doorrijhoogte van 2 meter. Die tunnel is daarmee niet geschikt voor vrachtverkeer en hogere bestelbussen. Hetzelfde geldt voor de in 2016 geopende Eurasia Tunnel in Istanbul. De A2-tunnel in Maastricht is de eerste dubbeldekstunnel van Europa die reguliere snelwegafmetingen heeft. Een ander vergelijkbaar project is de Alaskan Way Viaduct replacement tunnel in de State Route 99 te Seattle, die in 2019 is geopend als dubbeldeks geboorde tunnel. De tunnel in Maastricht is echter niet geboord, maar van de cut & cover-methode. De doorrijhoogte in de tunnel is 4,7 meter. Hiermee worden problemen met de hoogtedetectie zoals bij de Roertunnel vermeden.

Geschiedenis

Vanaf 1959 liep de N2 met 2x2 rijstroken en kruispunten met verkeerslichten door het oosten van de stad Maastricht. Al het doorgaande verkeer moest door de stad rijden: er was geen sprake van een ringweg of alternatieve routes. Reeds in 1982 werd een tracébesluit genomen om de A2 door een tunnel onder Maastricht door te laten lopen. In 1992 werd duidelijk dat dit project MER-plichtig was en in 1995 werd een startnotitie gepubliceerd. In 1998 werden de procedures afgebroken omdat er niet voldoende geld beschikbaar was. Begin jaren 2000 werd het project opnieuw opgestart en in 2004 werd opnieuw een startnotitie uitgebracht. Midden 2009 viel de keuze op het plan "Avenue 2", met een dubbeldekstunnel met in totaal 8 rijstroken.

Procedures

In 2004 verscheen een startnotitie voor de aanleg van de A2 door Maastricht, gevolgd door een trajectnota in november 2004. In 2010 is het ontwerp-tracébesluit gepubliceerd en op 24 november 2010 volgde het definitieve tracébesluit. Het tracébesluit werd op 30 november 2011 onherroepelijk verklaard door de Raad van State. In april 2012 volgde de omgevingsvergunning, waarna de aanleg kon beginnen. Op 24 september 2013 werd bekendgemaakt dat de tunnel de Koning Willem-Alexandertunnel gaat heten.[1]

Bouwproces

De bouw van de tunnel in 2013.

In 2010 zijn de voorbereidende werkzaamheden begonnen. De tunnel zelf is grotendeels via een open bouwput gegraven, met stempels en damwanden. Een klein deel ter hoogte van de ANWB-flat is met een wanden-dakconstructie uitgevoerd aangezien hier te weinig ruimte was voor zowel de open bouwput als de tijdelijke N2. Op 16 mei 2014 was de tunnel geheel ontgraven. Bij de ontgraving kwam 1,4 miljoen m³ grond vrij. In juli 2014 werd het laatste deel van de betonvloer gestort en op 12 december 2014 volgde de laatste betonstort voor het dak van de tunnel.[2] Daarna is de tunnel afgebouwd en zijn in 2015-2016 alle tunneltechnische installaties geplaatst. Op 14 december 2016 heeft de gemeente Maastricht de openstellingsvergunning verleend.[3] Het complexe project is volgens schema en binnen het budget afgerond.

Ingebruikname

Bij de ingebruikname van de tunnel zijn in één keer alle buizen in gebruik genomen in de nacht van 15 op 16 december 2016. Dit werd wel de 'nacht van de vier buizen' genoemd.

Op donderdag 15 december 2016 verrichte minister Schultz om 23.15 uur de openingshandeling. De bus met genodigden, waaronder de minister, reed om 23.30 door de tunnel, de A2-buis van noord naar zuid. Kort daarna mocht ook het normale verkeer door de buis. De andere buizen zijn in de loop van de nacht geopend.[4]

Na de openstelling op 16 december 2016 waren nog niet alle werkzaamheden afgerond, met name bij de aansluiting Maastricht-Centrum Zuid (voormalig knooppunt Europaplein) waar nog diverse werkzaamheden noodzakelijk waren en tot 9 april 2017 nog een deel van het verkeer via de oude N2 verliep. Sindsdien gaan alle verbindingen door de tunnel.

Op 29 maart 2018 heeft Koning Willem-Alexander de Groene Loper op de tunnel officieel in gebruik genomen.

Kosten

Het project is in het MIRT 2017 opgenomen met een taakstellend budget van € 847 miljoen, waarvan het rijk € 678 miljoen betaalde en de regio € 169 miljoen bijdroeg, inclusief een vastgoedpotentie.[5] In het MIRT 2013 was het project opgenomen voor € 564 miljoen (rijksbijdrage). De hogere kosten in het MIRT 2017 zijn te verklaren door een bijstelling in 2014 met € 47,5 miljoen voor de implementatie van de standaard tunneltechnische installaties (conform de Wet aanvullende regels veiligheid wegtunnels), en in 2015 een bijstelling van € 53 miljoen naar aanleiding van de nadere invulling van de afspraken over de waardevastheid van de bijdragen.

Verkeersintensiteiten

In 2016 reden dagelijks 57.800 voertuigen over de N2 door Maastricht, deze data is nog van voor de opening van de tunnel. In 2017 reden dagelijks 57.700[6] en in 2018 65.200 voertuigen door de tunnel. Voor de A2-tunnel worden in 2026 93.300 voertuigen per etmaal verwacht.[7]

Referenties