Kreuz Leverkusen

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Leverkusen
Kruisende wegen
Type klaverblad
Opengesteld 1938

Het Kreuz Leverkusen is een knooppunt in Duitsland, gelegen bij de stad Leverkusen in de staat Nordrhein-Westfalen. Hier kruist de A1 de A3. Het is derhalve één van de belangrijkste knooppunten in het Rhein-Ruhrgebied.

Naamgeving

Het knooppunt is vernoemd naar de 160.000 inwoners tellende stad Leverkusen waarin het knooppunt is gelegen. Vroeger werd het knooppunt aangegeven als het Leverkusener Kreuz.

Configuratie

Het knooppunt is vormgegeven als een relatief eenvoudig klaverblad met rangeerbanen voor zowel de A1 als de A3. De A1 telt 2x3 rijstroken, maar heeft 2x2 doorgaande rijstroken ter hoogte van het Kreuz Leverkusen. De A3 telt hier doorgaand 2x3 rijstroken. Amper 2 kilometer westelijker ligt het Kreuz Leverkusen-West. Het Kreuz Leverkusen ligt op circa 50 meter boven zeeniveau in een sterk stedelijk gebied. Aan alle zijden van het knooppunt staat bebouwing.

Geschiedenis

Op 21 mei 1936 opende de A3 tussen Mettmann en Köln-Mülheim,[1] en behoort daarmee tot de oudste snelwegen van Duitsland. In 1938 is de A1 opengesteld tussen het Kreuz Leverkusen en Burscheid.[2] Het Kreuz Leverkusen behoort hiermee tot de oudste knooppunten van het land. Het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog verhinderde een westwaartse verlenging van de A1 rond Köln. Bovendien werd meer prioriteit gegeven aan de A1 tussen Leverkusen en Dortmund na de oorlog. In 1965 werd de A1 uiteindelijk opengesteld tussen het Kreuz Leverkusen en de aansluiting Köln-Lövenich.[3] Hiermee was het knooppunt na 27 jaar voltooid. Later zijn zowel de A1 als de A3 verbreed naar 2x3 rijstroken. Het centrale kunstwerk dateert van 1961.

De Rheinbrücke Leverkusen is sinds 2012 afgesloten voor vrachtverkeer en sinds 2014 voor al het verkeer zwaarder dan 3,5 ton. Al het doorgaande vrachtverkeer moest daardoor afslaan op het Kreuz Leverkusen via een lus van Dortmund richting Frankfurt. Dit zorgde voor weefproblemen en lange files op de A1. In 2020 is de lus ongelijkvloers gemaakt met een tijdelijke brug in de verbinding van Frankfurt naar Koblenz, waardoor deze verkeersstromen niet meer hoeven te weven.

Toekomst

Het Kreuz Leverkusen is sterk verouderd en in slechte staat. De viaducten zijn in slechte conditie en de capaciteit van het knooppunt schiet te kort, het is één van de drukste knooppunten van Duitsland met gemiddeld 235.000 voertuigen per dag. Afslaand verkeer gaat via krappe klaverlussen waar amper 40 km/h gereden kan worden. Het is gepland om het knooppunt te reconstrueren, hoe dit exact vormgegeven gaat worden is nog niet duidelijk. Het was oorspronkelijk gepland om het knooppunt tegelijkertijd met de nieuwbouw van de Rheinbrücke Leverkusen aan te pakken, maar dit heeft vertraging opgelopen. De A1 wordt in drie fases gereconstrueerd, eerst de vervanging van de Rheinbrücke Leverkusen, vervolgens het korte stuk tussen het Kreuz Leverkusen-West en Kreuz Leverkusen en pas daarna de reconstructie van het Kreuz Leverkusen zelf.

In 2015 zijn noodreparaties aan de kunstwerken van het Kreuz Leverkusen uitgevoerd, zodat het knooppunt in stand kan blijven tot de reconstructie uitgevoerd wordt.

Er zijn vijf varianten uitgewerkt voor de reconstructie van het Kreuz Leverkusen, hoofdzakelijk ten behoeve van de verbreding van de A3 naar 2x4 rijstroken voor doorgaand verkeer;

  • variant 1: verbreding binnen de bestaande grenzen
  • variant 2: een tunnel met 2x4 rijstroken voor de A3 onder het knooppunt door
  • variant 3: een korte tunnel voor de A3 met 2x4 rijstroken
  • variant 4.1: één rijbaan ondertunneld, de andere op huidige niveau verbreed
  • variant 4.2: ondergrondse verbindingswegen van A3 naar A1
  • variant 4.3: een tunnel met twee aparte buizen van de A3 onder het knooppunt door (alternatief voor variant 2)
  • variant 5: verbreding binnen bestaande grenzen, parallelstructuur met de aansluiting Leverkusen-Zentrum (A3)

Variant 1 kost € 150 miljoen en is daarmee het voordeligst. De ondergrondse varianten zijn in 2019 op maar liefst € 2,6 miljard geraamd, met een bouwtijd van 9,5 jaar. Dit is 11 keer zo duur als een variant boven de grond.[4]

Daarnaast zijn varianten onderzocht voor de reconstructie van het knooppunt ten behoeve van de afslaande verbindingen;

  • variant M1: een sterknooppunt (Maltheser Kreuz, vier niveaus)
  • variant W1: een aangepaste windmolenknooppunt (abgewandelte Windmühle, twee of drie niveaus)
  • variant W2: een windmolenknooppunt met verdiepte bogen

De gekozen variant hangt samen met de keuze waarop de A1 tussen het Kreuz Leverkusen-West en het Kreuz Leverkusen wordt aangepakt. Dit verloopt momenteel op viaducten. Alternatieven beneden maaiveld of in tunnels zijn niet met alle varianten te combineren.[5] Op 26 november 2020 werd besloten om de A1 en A3 op de bestaande hoogteligging te verbreden.[6] Na heronderzoek werd dit op 27 januari 2023 nogmaals bevestigd.[7]

Verkeersintensiteiten

# int. 2015
Burscheid - Kreuz Leverkusen 81.200[8]
Kreuz Leverkusen - Kreuz Leverkusen-West 101.600[9]
Leverkusen-Opladen - Kreuz Leverkusen 128.300
Kreuz Leverkusen - Leverkusen-Zentrum 159.600

Referenties

Autobahnen en Bundesstraßen in Nordrhein-Westfalen

Autobahnen: A1A2A3A4A30A31A33A40A42A43A44A45A46A52A57A59A61A445A448A516A524A535A540A542A544A553A555A559A560A562A565

Bundesstraßen: B1B7B8B9B42B51B54B55B56B57B58B59B61B62B63B64B65B66B67B68B70B83B219B220B221B223B224B225B226B227B228B229B231B233B234B235B236B237B238B239B241B251B252B256B258B264B265B266B288B326B399B473B474B475B476B477B478B480B481B482B483B484B499B504B506B507B509B510B511B513B514B515B516B517B525B528B611

Knooppunten: AK AachenAK Bad OeynhausenAK BielefeldAK BliesheimAK BochumAD Bochum-WestAK Bochum/WittenAK Bonn-NordAD Bonn-NordostAK Bonn-OstAK Bonn/SiegburgAD BottropAK BreitscheidAD BreitscheidAK Castrop-Rauxel-OstAK Dortmund-NWAK Dortmund/UnnaAK Dortmund-WestAK Dortmund/WittenAK DuisburgAK Duisburg-NordAK Duisburg-SüdAK Düsseldorf-NordAD Düsseldorf-SüdAD ErfttalAD Essen-OstAK HagenAK HerneAK HildenAK HolzAK JackerathAK KaarstAK KaiserbergKamener KreuzAK Kamp-LintfortAK KerpenAK Köln-GrembergAD Köln-HeumarAK Köln-NordAK Köln-OstAK Köln-SüdAK Köln-WestAK LangenfeldAK LeverkusenAK Leverkusen-WestAD LöhneAK Lotte/OsnabrückAK Marl-NordAK MeckenheimAK MeerbuschAK MoersAK MönchengladbachAK Mönchengladbach-WanloAK Monheim-SüdAK Münster-SüdAK NeersenAK Neuss-SüdAD Neuss-WestAK OberhausenAK Oberhausen-WestAK Olpe-SüdAD PorzAK Ratingen-OstAK RecklinghausenAD Sankt Augustin-WestSonnborner KreuzAD Velbert-NordAK WerlWesthofener KreuzAK Wünnenberg/HaarenAK Wuppertal-Nord