Lahore
Lahore (Punjabi: لہور, Urdu: لاہور, lə-HOR) is een grote stad in Pakistan. Lahore telt meer dan 11 miljoen inwoners, het is de tweede stad van Pakistan en het is één van de dertig grootste steden ter wereld.
Kenmerken
Lahore ligt in het uiterste oosten van Pakistan, in de provincie Punjab, op minder dan 15 kilometer afstand van de grens met India en 260 kilometer ten zuidoosten van de hoofdstad Islamabad. De stad is gelegen in vlak, agrarisch gebied. Lahore heeft een zeer dichtbevolkte periferie. De rivier de Ravi stroomt door het westen van het stedelijk gebied.
Het stedelijk gebied van Lahore meet ongeveer 40 kilometer van noord naar zuid en 25 kilometer van oost naar west. Lahore is variabel gebouwd, delen van de stad zijn meer planmatig en ruimer opgezet, maar grote delen bestaan ook uit zeer dichtbebouwde gebieden, vaak met informele bouwstijl. Dit is voornamelijk het geval in het westen van de stad. De buitenwijken zijn weer meer planmatig opgezet met een grid van wegen. Lahore heeft een zeer dichtbebouwd historisch centrum met smalle stegen en straten. Aan de noordkant van het oude centrum ligt het Lahore Fort, de citadel, waar diverse historische moskeeën staan.
Lahore heeft geen uitgesproken zakencentrum, maar ten zuiden van het oude centrum staan wel grotere gebouwen. Het Allama Iqbal International Airport is aan de oostkant van de stad gelegen. De stad heeft een stormachtige bevolkingsgroei. Rond 1950 werd de grens van 1 miljoen inwoners bereikt, tegen 2000 was dat meer dan 5 miljoen en daarna is het in korte tijd verdubbeld, in de census van 2017 had Lahore 11,1 miljoen inwoners.
In Lahore wordt hoofdzakelijk het Punjabi gesproken, dat door meer dan 80% van de bevolking wordt gesproken, gevolgd door het Urdu met 13% en andere talen met 6%. Het Engels wordt als tweede taal gesproken.
De stad heeft een semi-droog klimaat, met te weinig neerslag om als een vochtig subtropisch klimaat geclassificeerd te worden. De gemiddelde maximumtemperatuur varieert van 20 °C in januari tot 40 °C in juni. Het natte seizoen is vooral van juni tot augustus, met veelvuldig regen, soms zelfs overvloedig, maar de andere maanden zijn met uitzondering van maart behoorlijk droog. De gemiddelde jaarneerslag bedraagt circa 840 mm.
Wegennet
Lahore heeft een onderontwikkeld wegennet. Het stadsverkeer is hoofdzakelijk afhankelijk van gelijkvloerse stadswegen met rotondes, verkeerspleinen, verkeerslichten en incidenteel ongelijkvloerse kruisingen. Veel doorgaande stadswegen komen ten zuiden van het oude centrum samen. De belangrijkste national highway van Lahore is de N-5. De Grand Trunk Road begint in Lahore en voert naar de grens met India, die echter niet altijd geopend is. Aan het einde van de Pakistaanse Grand Trunk Road ligt de grensovergang Wagah, de enige grensovergang tussen Pakistan en India, op circa 20 kilometer van het centrum van Lahore. De Indiase stad Amritsar ligt minder dan 50 kilometer van het centrum van Lahore.
Canal Road verloopt over beide oevers van het Lahore Canal, diagonaal door de stad. Dit is een belangrijke wegverbinding met gescheiden rijbanen die enkele ongelijkvloerse kruisingen kent. Een andere belangrijke stadsweg is de Lahore - Kassur Road, die vanaf het centrum zuidoostwaarts voert en ook her en der ongelijkvloerse elementen heeft. Elders in de stad hebben belangrijke wegen gescheiden rijbanen.
Rondom Lahore ligt de Lahore Ring Road, een snelwegachtige verbinding die een groot deel van de stad omcirkelt en de voornaamste hoogwaardige weg in het stedelijk gebied van Lahore is. De M2 begint in Lahore en verloopt naar Islamabad. Net buiten Lahore ligt een immens tolplein met 26 tolpoorten. De M2 heeft daar over een kort stuk 2+5+5+2 rijstroken tot het knooppunt met de M3 naar Multan. Dit is de breedste motorway van Pakistan. De M11 begint in het noorden van Lahore en verloopt naar Sialkot.
Verkeer van en naar Lahore moet de rivier de Ravi oversteken. In 2022 waren hier vijf verkeersbruggen. Rond het centrum van Lahore ligt de Circular Road, een gelijkvloerse stadsweg met variabele mate van kruispunten.
Lahore beschikt over een Bus Rapid Transit systeem, de Lahore Metrobus. In 2013 werd hiervan de eerste 27 kilometer lange verbinding in gebruik genomen. Dit betreft grotendeels vrijliggende busbanen, ten noorden van het centrum volgt dit de middenberm van de N-5, ten zuiden van het centrum ligt het deels op viaducten over de Lahore - Kasur Road. Bijzonder zijn de grote busterminals en verhoogde rotondes langs de west/zuidkant van het centrum van Lahore.
In 2020 werd de eerste lijn van de Lahore Metro in gebruik genomen, dit is een metro die grotendeels op viaducten boven het stadswegennet is gelegen.
Geschiedenis
Lahore begon na de jaren '50 sterk te groeien, bijna elk decennium groeide de stad met circa 1 miljoen inwoners, terwijl het geen adequaat transportsysteem had. In 1975 werd de Lahore Development Authority (LDA) opgericht om projecten uit te voeren, maar vanwege gebrek aan geld kwam hier weinig van terecht. In de jaren '90 werden plannen gemaakt voor metrolijnen en een ringsnelweg, maar dit kwam vanwege gebrek aan geld niet van de grond. In 2000 was Lahore een stad met meer dan 5 miljoen inwoners dat geen autosnelwegen en geen hoogwaardig openbaar vervoer had behalve de landelijke spoorwegen.
In 1997 opende de M2 tussen Lahore en Islamabad. Deze autosnelweg verbond Lahore met andere steden, maar had voor verkeer in het stedelijk gebied geen betekenis, het was alleen het eindpunt. In 2004 begon de bouw van de Lahore Ring Road officieel, en in 2011 werd de eerste 38 kilometer opengesteld voor het verkeer. In 2017 opende een tweede fase van 22 kilometer.
In 2013 opende de Lahore Metrobus in de middenberm van onder andere de N-5, inclusief een nieuwe brug over de rivier de Ravi. In 2014 opende een vierstrooks verhoogd verkeersplein dat aan een tuiconstructie hangt, boven de N-5 en het station van de Metrobus. Dit heet het Azadi Chowk en is het meest bekende transporticoon van Lahore. In 2020 opende de M11 ten noorden van de stad, evenals de metrolijn die op viaducten boven onder andere de N-5 en de Grand Trunk Road is aangelegd, maar langs het centrum in een tunnel ligt.