Laos
ເມືອງລາວ - Meuang Lao | |
---|---|
Hoofdstad | Vientiane |
Oppervlakte | 236.800 km² |
Inwonertal | 7.750.000 |
Lengte wegennet | 9.674 km |
Lengte snelwegennet | 109 km |
Eerste snelweg | 2020 |
Benaming snelweg | ທາງດ່ວນ thang duan |
Verkeer rijdt | rechts |
Nummerplaatcode | LAO |
Laos (Laotiaans: ລາວ, Lao), formeel de Democratische Volksrepubliek Laos (Laotiaans: ສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ Sathalanalat Paxathipatai Paxaxon Lao) is een binnenstaat[1] in Zuidoost-Azië. Het land is bijna 6 keer zo groot als Nederland en telt 7,7 miljoen inwoners. De hoofdstad is Vientiane.
Inleiding
Naam
De naam Laos komt uit het Frans. Het is in wezen een meervoud van de naam van de meestvoorkomende bevolkingsgroep, de Lao. In de officiële landsnaam wordt het enkelvoud gebruikt, de Lao Volksrepubliek, of Lao People's Democratic Republic (Lao DPR) in het Engels.
Geografie
Laos ligt in het binnenland van Zuidoost-Azië en grenst in het westen aan Thailand, in het noorden aan Myanmar en China, in het oosten aan Vietnam en in het zuiden aan Cambodja. De hoofdstad Vientiane ligt aan de Thaise grens in het midden van het land. De vorm van het land lijkt op een palmboom, met een lange brede stam naar het zuiden en diverse uitstulpingen in het noorden. Laos is behoorlijk bergachtig, alhoewel de bergen niet extreem hoog zijn. De Phou Bia is het hoogste punt op 2.819 meter, in het midden van het land. De rivier de Mekong stroomt langs de Thaise grens en ook langs de grens met Myanmar. Het land heeft grotendeels een tropisch klimaat, dat hoger in de bergen wat getemperd wordt. De gemiddelde maximumtemperatuur in de hoofdstad Vientiane varieert van 28 tot 34°C. Er is een uitgesproken nat en droog seizoen, van de 1660 mm valt het overgrote deel in de periode van mei tot september.
Demografie
De hoofdstad Vientiane is tevens de grootste stad met circa 1 miljoen inwoners, alhoewel sommige bronnen het inwonertal veel lager schatten, rond 200.000 in de eigenlijke stad, met daaromheen een dichtbevolkte periferie. Vientiane is weliswaar de grootste stad van het land, maar heeft niet een sterk stedelijk karakter, er is vrijwel uitsluitend laagbouw. Laos heeft geen grote moderne steden zoals in Thailand, China of Vietnam. Andere belangrijke steden zijn Luang Prabang in het noorden en Savannakhet en Pakse in het zuiden. De bevolking woont overwegend in dorpen op het platteland.
In Laos wordt het Lao gesproken, dat in het Laotiaanse schrift geschreven wordt. Dit schrift lijkt enigszins op het Khmer-schrift in Cambodja en het Thaise schrift in Thailand. Het Lao wordt echter door slechts de helft van de bevolking als moedertaal gesproken, de andere helft spreekt kleine minderheidstalen. Het Frans wordt meer dan elders in Zuidoost-Azië nog relatief wijdverspreid gesproken als tweede taal, het Engels als tweede taal is in opkomst.
Economie
Laos is een communistische eenpartijstaat en ligt mede door zijn ligging in het binnenland behoorlijk geïsoleerd. Het land is één van de minst ontwikkelde van Zuidoost-Azië. De Vietnamoorlog heeft een significante impact gehad op het land, evenals de Laotiaanse burgeroorlog. De landbouw omvat nog meer dan de helft van het Laotiaanse BBP en voorziet vooral in de eigen voedselvoorziening. 80% van het gecultiveerde land wordt gebruikt voor het verbouwen van rijst. Laos blijft sterk afhankelijk van buitenlandse hulp. Er is nauwelijks enige industrie ontwikkeld, Laos heeft ingezet op de bouw van stuwdammen om elektriciteit te exporteren, met name aan Vietnam en Thailand. De slecht ontwikkelde infrastructuur is een grote drempel voor de ontwikkeling van het land. Laos is een pril toeristenland, waar men nog het originele Azië kan beleven. Met name de natuur trekt steeds meer toeristen.
In 2022 ontwikkelde zich een economische crisis die het land dicht bij faillissement bracht, vooral vanwege hoge schulden en lage inkomsten. De bouw van stuwdammen zorgde voor hoge schulden terwijl de elektriciteit nog niet voldoende geëxporteerd kon worden.[2] De Vientiane - Boten Railway die in 2021 werd geïnaugureerd kostte $ 5,9 miljard, bijna evenveel als de helft van het nominale BBP van Laos.[3] De staatsschuld in Laos groeide van 64% van het BBP in 2017 naar 125% van het BBP in 2023.[4]
Geschiedenis
Het land heeft zijn oorsprong in het koninkrijk Lan Xang dat tussen de 14e en 18e eeuw een groot deel van het binnenland van Zuidoost-Azië besloeg. In de 18e eeuw viel het uiteen in drie koninkrijken, waarna het gebied in 1893 een Frans protectoraat werd, onderdeel van Frans Indochina, dat ook Vietnam en Cambodja omvatte. Laos werd door de Fransen echter veel minder ontwikkeld dan Vietnam, de economische ontwikkeling was gering en er werd ook weinig infrastructuur aangelegd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Laos bestuurd vanuit Vichy-Frankrijk met Japans toezicht. Het land werd pas echt bezet door Japan in 1945 toen Frankrijk werd bevrijd door de geallieerden. In nog datzelfde jaar werden de Japanners echter verdreven, waarna Laos kortstondig onafhankelijk was. Het werd daarna opnieuw gekoloniseerd door Frankrijk, maar verkreeg autonomie in 1949 en volledige onafhankelijkheid in 1953.
Het was vervolgens een monarchie, waarna in 1959 de Laotiaanse burgeroorlog uitbrak, die tot 1975 duurde. Deze werd gevochten tussen communisten en de door het westen gesteunde regering, het was een proxy-oorlog van de Koude Oorlog, parallel aan de Vietnamoorlog. Laos heeft de dubieuze eer om het meest gebombardeerde land ter wereld te zijn. Op Laos zijn meer bommen gevallen dan in de hele Tweede Wereldoorlog bij elkaar. Sinds de jaren '90 is de rust weergekeerd en het socialistische systeem wordt langzaam afgebouwd. De centrale planning van de economie door de communisten is losgelaten, maar de communisten hebben nog wel de volledige politieke macht.
Wegennet
wegklasse | lengte |
---|---|
national highway (ທາງຫລວງແຫ່ງຊາດ) | 7.532 km |
provincial highway (ທາງຫລວງແຂວງ) | 8.090 km |
district road (ທາງຫລວງເມອື ງ) | 5.519 km |
municipal road (ທາງເທດສະບານ) | 2.161 km |
rural road (ທາງຊນົ ະບດົ) | 18.757 km |
special road (ທາງສະເພາະ) | 1.726 km |
Het wegennet van Laos werd in 2019 geraamd op 58.264 kilometer, waarvan 649 kilometer betonweg, 1.215 kilometer weg met een volwaardige verharding van asfaltbeton en 10.752 kilometer weg met slechts een dunne verhardingslaag op gravel. Daarnaast was er 23.849 kilometer gravelweg en 21.798 kilometer zandweg. Het is de vraag hoeveel daarvan daadwerkelijk berijdbaar zijn met motorvoertuigen.
In 2012 beschikte Laos over een netwerk van 43.601 kilometer weg dat is opgedeeld in vijf wegklassen: national highways, provincial highways, district roads, municipal roads en speciale wegen.[5] De national highways besloegen 7.352 kilometer. Hiervan was 4.520 kilometer semi-verhard, 48 kilometer in beton, 588 kilometer in asfalt, 1.726 kilometer gravel en 470 kilometer zandweg.[6][7]
Traditioneel had Laos het minst ontwikkelde wegennet van Zuidoost-Azië. Buurlanden als Vietnam, Thailand en Cambodja hebben het hoofdwegennet gerenoveerd, in Laos geldt dit enkel voor een aantal hoofdwegen. De National Highway 13 is de belangrijkste hoofdweg van het land, en loopt vanaf de grens met Cambodja via Vientiane en Luang Prabang naar de Chinese grens in het noorden. De National Highway 9 verbindt Zuid-Laos met Centraal-Vietnam. Veel andere wegen zijn nog (deels) onverhard, ook hoofdwegen in het land.
Het wegverkeer in Laos bestaat hoofdzakelijk uit motoren. In 2019 waren er bij benadering 2 miljoen motorvoertuigen in Laos, waarvan 1,7 miljoen motoren en slechts 85.000 conventionele personenauto's.[8] Van deze 85.000 auto's waren er 66.000 in Vientiane geregistreerd, dus elders in Laos is maar zeer weinig autoverkeer.
In Laos is sinds 2020 één autosnelweg, de eerste fase van de Vientiane - Boten Expressway. Daarnaast zijn er in Vientiane en Luang Prabang een aantal vierstrooks wegen, zonder middenberm. Het genummerde wegennet, verhard of onverhard, is aanzienlijk dunner dan dat van de meeste buurlanden, mede door het moeilijke terrein en het gebrek aan grotere steden om te verbinden.
De rivier de Mekong vormt een formidabel obstakel in landtransport, al zijn er tegenwoordig steeds meer bruggen over de rivier. De meeste bruggen worden een Thai-Laos Friendship Bridge genoemd. Hierdoor was lange tijd het genummerde wegennet ten westen van de Mekong in het noorden van Laos niet met het wegennet in de rest van het land verbonden. Er zijn ook veerdiensten over de Mekong. Tevens zijn er hierdoor geen grensovergangen met bruggen op de grens met Myanmar.
Er bestaan plannen om een autosnelweg aan te leggen van Bangkok naar Kunming in China. Deze weg zal ook door Laos moeten lopen en heet de Vientiane - Boten Expressway. In China is deze weg al voltooid, en in Thailand bestaan concrete plannen voor de Route 6 van Bangkok naar de Laotiaanse grens bij Vientiane. Ook in Vietnam zijn er concrete plannen voor tenminste het deel van de Chinese grens naar Hanoi. Ontbrekende schakel blijft dan nog de route tussen Hanoi en Vientiane, tevens het lastigste deel van de snelweg, daar dit gebied bergachtig en moeilijk bereikbaar is.
National highways in Laos |
---|
1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 |
Geschiedenis
De Franse koloniale tijd
No. | Route |
---|---|
RC4 | Tiên Yên - Cao Bằng - Lào Cai - Muang Xai - Luang Prabang - Vientiane |
RC6 | Phou Khoun - Phonsavan - Xam Neua - Hanoi |
RC7 | Muang Kham - Vinh |
RC8 | Vieng Kham - Lak Sao - Vinh |
RC9 | Savannakhet - Phin - Dong Ha |
RC10 | grens Thailand - Pakse |
RC13 | Vientiane - Pakse - Saigon |
Een groot deel van het wegennet van Laos is oorspronkelijk aangelegd in de Franse koloniale tijd. De Fransen investeerden echter veel minder in het wegennet van Laos dan van Vietnam. De koloniale wegen zijn met Laotiaanse arbeiders aangelegd in slavernij-achtige condities.[9] Het inwonertal van Laos werd in 1900 op slechts 470.000 geschat. Tijdens Frans-Indochina waren er slechts een paar verbeterde wegen in Laos, namelijk een noordelijke oost-westcorridor van Vinh in Vietnam tot nabij Luang Prabang, een aantal invalswegen van Vientiane, een weg van Quang Tri in Vietnam naar Savannakhet en een beperkt wegennet rond de zuidelijke stad Pakse, maar niet in de richting van Vietnam.[10] Eind jaren '30 werden vorderingen gemaakt met een wegverbinding langs de Mekong van Thakthek tot de grens met Cambodja.
In de 19e eeuw werd een Franse wegnummering van 'routes coloniales' ingesteld. Dit gold voor geheel Indochina, dat als één kolonie werd bestuurd en het hedendaagse Vietnam, Laos en Cambodja omvatte. Dit omvatte 18 routes met de prefix 'RC' (route coloniale).[11] De wegnummering is vermoedelijk in de jaren '30 aangepast met name omdat de RC13 verder gereed kwam in het zuiden van Laos, parallel aan de Mekong. Op de wegenkaart van 1942 komt de RC4 niet meer voor, maar is de RC13 al doorgetrokken naar Vientiane en Luang Prabang, ook al was de weg toen nog niet doorgaand te berijden in het midden van Laos.
Vermoedelijk zijn er in de Franse koloniale tijd geen wegen tussen plaatsen als asfaltweg uitgebouwd. Een wegenkaart van 1942 spreekt van 'routes empierrèes', vermoedelijk waren dit wegen met plaveisel.[12] Tijdens Frans bestuur woonden er nauwelijks Fransen in het gebied dat tegenwoordig Laos is. Het bergachtige terrein en kleine bevolkingsomvang maakte de economische ontwikkeling van het binnenland van Frans-Indochina weinig aantrekkelijk.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Indochina bezet door Japan, dit gebeurde zonder conflict omdat het onder bestuur stond van Vichy-Frankrijk, dat met de Japanners collaboreerde. Thailand poogde wel een invasie over de Mekong maar slaagde hier uiteindelijk niet in. In 1945 ontstond een machtsvacuüm tussen de terugtrekkende Japanners en het gebrek aan Frans bestuur over de kolonie Indochina. Er ontstond een chaotische situatie met invloed van de Chinezen, Britten, Fransen, Vietnamezen, Thai, volgers van het koningshuis en nationalisten die zich allemaal in het machtsvacuüm in Laos bevonden. Uiteindelijk wisten de Fransen in 1946 het gebied weer onder haar bestuur te krijgen na terugtrekking van de Chinezen. Laos heeft grootschalig oorlogsgeweld vermeden tijdens de oorlog. In 1949 verkreeg Laos autonomie en in 1953 volledige onafhankelijkheid van Frankrijk.
Midden 20e eeuw
Na onafhankelijkheid werd Laos bestuurd als een koninkrijk. In deze periode was de eerste fase van de Vietnamoorlog al verspreid tot in Laos. In 1959 brak de Laotiaanse burgeroorlog uit, tussen de communistische Pathet Lao en de regering. Dit was een proxy-oorlog die simultaan met de Vietnamoorlog werd gevochten, en vaak ook in elkaar over liep. Delen van Laos werden bezet door Noord-Vietnam om de Ho Chi Minh trail veilig te stellen. Dit leidde tot intense bombardementen van de Amerikaanse luchtmacht in met name het oosten van Laos. In deze periode werd de infrastructuur van Laos niet verder ontwikkeld. Het conflict eindigde in 1975 toen de communistische Pathet Lao de macht konden grijpen. In 1975 vielen kort na elkaar Saigon, Phnom Penh en Vientiane.
In 1975 werd een totalitaire communistische staat opgericht. In 1976 werden de banden tussen Laos en Thailand verbroken, wat economisch grote impact had omdat Laos fysiek beter met Thailand verbonden was dan met het eveneens communistische Vietnam. Kort daarna viel ook de steun van China weg, waardoor Laos volledig afhankelijk was geworden van Vietnam. Laos was in de jaren '80 één van de armste gebieden ter wereld, met een BBP per inwoner van slechts $ 180. Vrijwel de volledige bevolking werkte in de landbouw voor de eigen voedselvoorziening. Er was geen industrie en de infrastructuur werd niet gemoderniseerd, het was weinig veranderd sinds de koloniale tijd, en vanwege conflict eerder verslechterd.
Heropening van Laos
In 1986 begon de communistische regering van Laos met het openen van de economie, waarbij de banden met Thailand en de Sovjet-Unie werden aangehaald. Het land opende iets eerder voor de wereld dan buurland Vietnam. In 1991 eindigde het totalitaire bestuur en gedwongen collectivisering van de landbouw. Anders dan China en later Vietnam wist Laos niet te profiteren van de vrije markt, het land was zeer arm, nauwelijks ontwikkeld en had geen capaciteit om producten te exporteren.
In 1991 werd het wegennet van Laos vastgesteld als 13.400 kilometer, waarvan werd vastgesteld dat het overgrote deel in zeer slechte staat verkeerde en ook belangrijke wegen tijdens het regenseizoen niet begaanbaar waren. Transport over de Mekong speelde een belangrijke rol. In de jaren '80 werd al wel gebouwd aan een nieuwe exportroute, het opwaarderen van de weg van Savannakhet naar de haven van Da Nang in Vietnam (NH 9), wat in 1988 voltooid was.[13] Ook prioriteit had de rehabilitatie van de NH 13 als noord-zuidroute van Luang Prabang via Vientiane naar Pakse.
Het wegennet besloeg in 1991 13.400 kilometer, waarvan 3.385 kilometer nationale wegen, 6.000 kilometer provinciale wegen en 4.000 kilometer districtswegen. Provinciale wegen en districtswegen werden gekarakteriseerd als 'tracks' zonder fundering en drainage. Ongeveer de helft (circa 1.600 kilometer) van de nationale wegen was toen verhard, maar slechts zo'n 400 kilometer weg in Laos had daadwerkelijk een wegbreedte die voldoende was voor twee rijstroken. In 1988 werd vastgesteld dat slechts 10% van de nationale wegen in acceptabele staat verkeerde. Een groot deel van de nationale wegen was tijdens het regenseizoen onbegaanbaar en ook in het droge seizoen was transport over land zeer lastig.
Wegverkeer was zeer beperkt in deze periode. In 1990 waren er slechts 25.000 jeeps en personenauto's in Laos geregistreerd, waarvan 70% in en rond Vientiane, wat betekende dat er buiten Vientiane vrijwel geen gemotoriseerd verkeer was, behalve per motor. Verkeerstellingen van eind jaren '80 wezen uit dat op de belangrijkste wegen 200 tot 300 voertuigen per dag reden, voor 85% bestaande uit vrachtwagens. Verkeer per personenauto was vrijwel non-existent behalve onder hoge overheidsfunctionarissen.
De eerste grootschalige wegverbeteringen in de jaren '90
In de eerste helft van de jaren '90 kreeg de (her)ontwikkeling van de NH 13 als noord-zuidroute prioriteit. Het was gepland om de gehele route van de Chinese grens tot de Cambodjaanse grens tegen 1995 tot all-weather road te ontwikkelen. Dit werd uitgevoerd met steun van zowel de World Bank als de Asian Development Bank.[14] In 1997 werd het wegennet gedefinieerd als 14.800 kilometer lang, waarvan 50% niet praktisch begaanbaar was en afgezien van enkele recent verbeterde wegen met buitenlandse hulp was het wegennet vrijwel volledig in slechte staat. Midden jaren '90 heeft de Laotiaanse overheid een kernnetwerk van 6.324 kilometer weg aangewezen om met prioriteit te ontwikkelen. Vermoedelijk is indertijd ook een landelijke wegnummering ingevoerd die uitgebreider was dan de wegnummering uit de Franse koloniale tijd. Er zijn toen ook twee genummerde wegklassen geïntroduceerd, national roads en provincial roads.
Tussen 1991 en 1995 was 51% van alle uitgaven van de overheid in het wegennet, hoofdzakelijk in de NH 13 als primaire noord-zuidroute. In 1994 opende de First Thai-Lao Friendship Bridge, de eerste brug over de Mekong, gelegen bij Vientiane. Tussen 1996 en 2000 was gepland om het netwerk van all-weather roads uit te breiden tot 2.000 kilometer. In die periode is bijvoorbeeld 200 kilometer van de NH 13 tussen Banlak en Pakse als verharde weg aangelegd.[15] Ook is in de tweede helft van de jaren '90 het traject van Namkading tot Savannakhet als verharde weg aangelegd. Eind jaren '90 is ook een afsnijding van de NH 13 aangelegd langs Savannakhet, wat wellicht het allereerste wegenproject in Laos was dat gericht was op doorgaand verkeer. In 2001 was het wegenproject voltooid voor een doorgaand verharde NH 13 tussen Vientiane naar Savannakhet, waarbij de reistijd tussen beide steden werd gereduceerd van 2 dagen naar 5 uur.[16]
Omstreeks 2000 was het verharde wegennet van Laos enigszins verbeterd. In de jaren '90 is circa 3.000 kilometer weg verbeterd. De NH 13 was toen doorgaand verhard van Vientiane naar Pakse, en voor circa 80% verhard tussen Luang Prabang en Vientiane. Ook was de NH 1 ontwikkeld als verharde weg van de grens met China bij Boten tot de NH 6 en verder als de NH 7 tot de grens met Vietnam. Deze verharde corridor sloot echter nog niet op dat van de NH 13 aan, waardoor er twee geïsoleerde lange verharde wegtrajecten waren in Laos.
Oorspronkelijk waren een aantal national highways als provincial highway geïntroduceerd in de jaren '90, deze zijn op een later moment, ergens in de eerste helft van de jaren 2000, opgewaardeerd naar een national highway. Dit betrof hoofdzakelijk de wegnummers onder de 20 in het zuiden van Laos. Ook is toen een systeem van suffixes geïntroduceerd. In 2000 verliep de NH 1 nog van de grens met Myanmar bij Huay Xai via Luang Namtha tot Ban Kor Hing, wat tegenwoordig de kruising tussen NH 1C en NH 6 is.[17]
Wegen in de 21e eeuw
In 2000 opende de Pakse Bridge als tweede brug over de Mekong, gefinancierd door Japan. In 2003 werd het wegennet van Laos geschat op 26.000 kilometer, waarvan circa 20% was verhard. Veel verharde wegen waren in die tijd uitgevoerd met de methode 'Double Bituminous Surface Treatment',[18] wat neer kwam op twee dunne lagen asfaltverharding op een fundering, feitelijk niet veel meer dan een deklaag direct op gravel. Deze wegverhardingen hebben een korte levensduur en zijn feitelijk ongeschikt op nationale wegen waar vrachtverkeer van gebruik maakt. Uit kostenoogpunt werd vaak gekozen voor deze substandaard verhardingsopbouw. In 2002 werd een Road Maintenance Fund opgericht waarin de inkomsten vanuit de brandstofaccijns de ontwikkeling van het Laotiaanse wegennet zouden financieren.
In 2007 opende de Second Thai-Lao Friendship Bridge bij Savannakhet, dit was de derde brug over de Mekong en maakte een oost-westverbinding van Thailand naar Vietnam door het zuiden van Laos mogelijk. Het wegennet werd in 2010 geschat op 35.500 kilometer, waarvan 6.900 kilometer nationale wegen. Daarvan was 56% verhard en 30% gravel. 80% van de verharde wegen werd op dat moment gekwalificeerd als in goede of acceptabele toestand. Het provinciale wegennet en het districtsnetwerk was op dat moment echter nog vrijwel volledig onverhard en in het regenseizoen slecht begaanbaar. In deze periode werd beoordeeld dat het wegennet niet meer adequaat was ingericht op hogere snelheden die voertuigen kunnen halen. Ook was het wegennet onvoldoende ingericht op drainage, waarbij overstromingen en landverschuivingen tijdens het regenseizoen vaak problematisch zijn.[19]
In de 21e eeuw nam de extractie van grondstoffen in Laos toe, waarmee ook nieuwe eisen aan het wegennet werden gesteld. In de 20e eeuw was Laos vrijwel niet geïndustrialiseerd, waardoor er betrekkelijk weinig transport van goederen over de weg plaats vond. Veel nationale wegen waren ingericht op een aslast van maximaal 8,2 ton, terwijl er tegen die tijd veel moderne vrachtwagens in gebruik waren die overbeladen waren voor het wegennet. In 2015 werd het wegennet geraamd op 51.600 kilometer, waarvan 7.400 kilometer nationale wegen. Hiervan was 78% verhard en 62% in goede of acceptabele conditie. Slechts 9% van de lokale wegen (provinciaal, district, gemeentelijk) waren op dat moment verhard.[20]
Tussen 2010 en 2019 openden nog eens zes bruggen over de Mekong. Op 20 december 2020 opende de eerste autosnelweg van Laos, een 109 kilometer lang traject van de Vientiane - Boten Expressway tussen Vientiane en Vang Vieng.[21][22][23] Deze autosnelweg is echter een groot contrast met de rest van het Laotiaanse wegennet, dat vrijwel overal van lage standaard is. Er was op dat moment ongeveer 12.600 kilometer verharde weg in Laos, maar slechts zo'n 1.900 kilometer daarvan had een conventionele verhardingsdikte (beton of asfaltbeton). Ruim 10.000 kilometer was wel verhard maar had een dunne asfaltlaag direct op gravel.
Toekomst
Er zijn plannen voor een autosnelweg van Vientiane naar Pakse. In juni 2021 werd het 491 kilometer lange tracé goedgekeurd.[24][25]
Asian Highways
Asian Highways in Laos |
---|
Wegnummering
De wegnummering in Laos is ten dele nog gebaseerd op dat van de koloniale periode. De NH 9 en NH 13 zijn te herleiden op de Franse routes coloniales RC 9 en RC 13 uit eind 19e eeuw. Deze nummering was dan ook geïntegreerd met Cambodja en Vietnam, de landen vormden samen de kolonie Frans-Indochina. Een van die wegen is National Highway 13, de belangrijkste weg van het land, die onderdeel vormde van de Franse Route Coloniale 13 van Saigon naar Luang Prabang. Zij vormde dus een eenheid met de Vietnamese QL13, van Ho Chi Minh Stad naar de Cambodjaanse grens. Ook National Highway 9 was onderdeel van een Franse Route Coloniale, die dus ook niet voor niets aansluit op de Vietnamese QL9.
Midden jaren '90 is het netwerk van genummerde nationale wegen uitgebreid omdat vanaf dat moment een kernnetwerk aangewezen werd om ontwikkeld te worden. Er werden toen nationale wegen en provinciale wegen geïntroduceerd, die genummerd zijn in één systeem. Begin jaren 2000 heeft een aantal provinciale wegen met een nummer onder de 20 ook de status van nationale weg gekregen.
De nummering van de provinciale wegen is niet exact bekend. Er worden 20 nationale wegen vastgesteld. Belangrijke wegen hebben één en tweecijferige nummers. De nummering loopt globaal van noord naar zuid op, maar er zijn uitzonderingen.
De National Highway 1 is opgedeeld in een hele serie, veelal secundaire, wegen vanaf het noordwesten van Laos aan de grens met China tot het uiterste zuiden van Laos aan de grens met Cambodja. Er is geen National Highway 1 zelf, maar deze is opgedeeld in de NH 1A t/m NH 1J. Deze liggen in het verlengde van elkaar maar sluiten niet altijd op elkaar aan.
Er zijn veel nummers met een suffix. Het genummerde wegennet van Laos is aanzienlijk meer geïntegreerd met dat van Vietnam dan met de andere buurlanden, omdat er traditioneel geen bruggen over de Mekong waren. De NH 19 lijkt maar ten dele te bestaan.
Wegnummers worden zelden aangegeven op wegwijzers, maar wel op kilometerstenen die langs de hoofdwegen staan, naar Frans model. De wegnummers worden afgekort met de letter ທ (th) wat een afkorting is voor ທາງຫລວງເມອື ງ (national highway) of 'ທາງເລກ (wegnummer).
Lijst van national highways
# | No. | Route | Lengte |
---|---|---|---|
National Highway 1A | Lan Toui (grens China) - Boun Neua | 145 km | |
National Highway 1B | Phongsali - Boun Neua - Pak Nam Noy | 109 km | |
National Highway 1C | Pak Mong - Muang Kham | 345 km | |
National Highway 1D | Phonsavan - Phontan | 307 km | |
National Highway 1E | Lak Sao - Gnommalat | 99 km | |
National Highway 1F | Mahaxai - Xethamouak | 155 km | |
National Highway 1G | Phin - Nadonkhong | 130 km | |
National Highway 1H | Salavan - Thateng | 44 km | |
National Highway 1I | Sekong - Attapeu | 77 km | |
National Highway 1J | Attapeu - grens Cambodja | 81 km | |
National Highway 2E | Muang Xai - Taichang (grens Vietnam) | 172 km | |
National Highway 2W | Muang Ngeun - Muang Xai | 190 km | |
National Highway 3 | Huay Xai (grens Thailand) - Nateuy | 228 km | |
National Highway 4 | Xiang Ngeung - Xayaboury - Nakha (grens Thailand) | 367 km | |
National Highway 4A | Muang Ngeun - Xayaboury | 140 km | |
National Highway 4B | Luang Prabang - Hongsa | 118 km | |
National Highway 5 | Tha Heua - Xai Somboun - Tha Vieng - grens Vietnam | 270 km | |
National Highway 6 | Highway 1C - Xam Nua - grens Vietnam | 179 km | |
National Highway 6A | Highway 6 - Sop Bao - Muang Et - Ban Dan (grens Vietnam) | 86 km | |
National Highway 6B | Sop Bao - Pa Hang (grens Vietnam) | 24 km | |
National Highway 7 | Phou Khoun - Phonsavan - Ban Dindam (grens Vietnam) | 263 km | |
National Highway 8 | Vieng Kham - Lak Sao - Nam Phao (grens Vietnam) | 131 km | |
National Highway 9 | Savannakhet - Phin - Dansavan (grens Vietnam) | 238 km | |
National Highway 9A | Keng Kabao - Ban Na Say | 20 km | |
National Highway 9B | Savannakhet - Ban Phosay | 35 km | |
National Highway 10 | Vientiane - Tha Ngon - Thalat - Phonhong | 93 km | |
National Highway 11 | Vientiane - Vang Noa - Pak Lay | 171 km | |
National Highway 12 | Thakhek - Mahaxay - Nongchan (grens Vietnam) | 153 km | |
National Highway 13N | Boten (grens China) - Muang Xai - Luang Prabang - Vang Vieng - Vientiane | 671 km | |
National Highway 13S | Vientiane - Thakhek - Pakse - Veun Kham (grens Cambodja) | 829 km | |
National Highway 14A | Pakse - westoever Mekong - grens Cambodja | 120 km | |
National Highway 14B | Phontong - Ankham - grens Cambodja | 140 km | |
National Highway 14C | Thabok - Nong Nga | 40 km | |
National Highway 15 | Napong - Salavan - Mouang Taoy - Chungklung (grens Vietnam) | 238 km | |
National Highway 16 | grens Thailand - Pakse - Sekong - Dakching - grens Vietnam | 302 km | |
National Highway 16A | Paksong - Highway 1L | 70 km | |
National Highway 17 | Luang Namtha - Muang Sing - Xieng Kok (grens Myanmar) | 123 km | |
National Highway 17A | Muang Sing - grens China | 13 km | |
National Highway 18A | Thang Beng - Attapeu | 116 km | |
National Highway 18B | Attapeu - Xayden (grens Vietnam) | 113 km | |
National Highway 19 | grens China - Boun Neua - Phongsali - grens Vietnam | 222 km | |
National Highway 20 | Ban Lak - Huayhae | 69 km |
Bewegwijzering
De bewegwijzering is uiterst simpel en spaarzaam. Het betreffen blauwe borden met witte letters, voornamelijk in het Laotiaanse schrift, met een Engelse vertaling, wat soms alleen een romanisatie van het Laotiaanse schrift is. Wegnummers worden bijna nooit aangegeven op wegwijzers, maar wel op kilometerpalen die langs de weg staan naar Frans model. Hierop staan ook vaak doorgaande bestemmingen met afstand, waarbij de kilometerpalen dus ook als afstandsbord dienst doen.
Op autosnelwegen wordt een groene bewegwijzering gebruikt, die naar Chinees model zijn. Deze bewegwijzering is tweetalig Laotiaans en Engels. Autosnelwegen hebben ook afritnummers.
Wegmarkering
Op de meeste wegen komt geen of weinig wegmarkering voor, alleen de nieuwere gerenoveerde wegen hebben moderne wegmarkeringen met zowel een middenstreep als kantmarkering. Zowel volledig witte markeringen, als een witte markering met gele middenstreep worden toegepast in Laos, hier lijkt geen consistentie in te zitten.
Maximumsnelheid
In Laos mag op autosnelwegen 120 km/h gereden worden door personenauto's, 100 km/h door bussen en 80 km/h door vrachtauto's.
Referenties
- ↑ land dat niet aan zee ligt
- ↑ Laos' debt woes worsen as bills for China-funded dams loom | nikkei.com
- ↑ Laos-China Railway Inaugurated Amid Mounting Debt Concerns | thediplomat.com
- ↑ Laos’ economic reckoning | eastasiaforum.org
- ↑ ເສັ້ນທາງທ່ວົ ປະເທດ ( ຮອດປະຈບຸ ນັ ) | mpwt.gov.la
- ↑ ຕາຕະລາງສັງລວມສະຖິຕິເສັ້ນທາງທົ່ວປະເທດ ປີ 2012 | mpwt.gov.la
- ↑ ຕາຕະລາງສັງລວມສະຖິຕິເສັ້ນທາງທົ່ວປະເທດ ປີ 2012 | mpwt.gov.la
- ↑ Statistical Yearbook 2019 | seadelt.net
- ↑ histoire du laos | laosautrement.com
- ↑ Réseau routier de l'Indochine (1936) | gallica.bnf.fr
- ↑ Liste des routes coloniales en Indochine française | routes.fandom.com
- ↑ Réseau routier de l'Indochine - Hệ thống đường bộ của Đông Dương năm 1942 | flickr.com
- ↑ on the Project for the Improvement of Vientiane No.1 Road | jica.go.jp
- ↑ PROJECT COMPLETION REPORT OF THE THIRD ROAD IMPROVEMENT PROJECT | adb.org
- ↑ Laos - Third Highway Improvement Project (English) | worldbank.org
- ↑ Laos - Second Highway Improvement Project (English) | worldbank.org
- ↑ Laos - Second Highway Improvement Project (English) - Implementation Completion and Results Report | worldbank.org
- ↑ Paving Roads in Laos: An Alternative Porous Pavement and Its Social Impacts on Rural Communities | mit.edu
- ↑ Lao People's Democratic Republic - Road Sector Project (English) - Project Appraisal Document | worldbank.org
- ↑ Laos - Second Road Sector Project (English) - Project Appraisal Document | worldbank.org
- ↑ 1st expressway in Laos inaugurated | china.org.cn
- ↑ 老挝第一条高速公路万象至万荣段通过验收 预计今年底通车 | chinanews.com
- ↑ Vientiane-Vangvieng expressway officially open for motorists | vientianetimes.org.la
- ↑ Movement on the Vientiane to Pakse Expressway Project | laotiantimes.com
- ↑ 老挝政府批准中企万象—巴色高速公路线路方案 | xinhuanet.com
Wegen van Azië |
---|
Afghanistan • Armenië • Azerbeidzjan • Bahrain • Bangladesh • Bhutan • Brunei • Cambodja • China • Cyprus • Filippijnen • Georgië • India • Indonesië • Irak • Iran • Israël • Japan • Jemen • Jordanië • Kazachstan • Koeweit • Kyrgyzstan • Laos • Libanon • Maleisië • Malediven • Mongolië • Myanmar • Nepal • Noord-Korea • Oman • Oost-Timor • Pakistan • Palestijnse gebieden • Qatar • Rusland • Saudi-Arabië • Singapore • Sri Lanka • Syrië • Taiwan • Tadzjikistan • Thailand • Turkije • Turkmenistan • Uzbekistan • Verenigde Arabische Emiraten • Vietnam • Zuid-Korea |