M05 (Oekraïne)
![]() | |||
---|---|---|---|
M05 | |||
Begin | Kyiv | ||
Einde | Odessa | ||
Lengte | 453 km | ||
|
De M05 is een avtomagistral of avtoshljach (Автошлях) in Oekraïne. De weg verbindt de hoofdstad Kyiv met de havenstad Odessa in het zuiden van het land over een lengte van 453 kilometer. De gehele route telt minimaal 4 rijstroken. Het wordt vaak beschouwd als de belangrijkste weg van het land.
Routebeschrijving
De weg begint aan de zuidwestzijde van Kyiv, op een knooppunt met de Great Ring Road, de bypass van Kyiv. De M05 zelf telt in dit gedeelte 2x3 rijstroken en passeert door een laatste flatwijk van Kyiv. Daarna volgen een aantal dorpen. Dit deel van Oekraïne kent nog wat bossen, maar dat duurt niet lang. De M05 gaat ten oosten van Bila Tserkva langs en begint dan aan de lange route over de steppes naar het zuiden. Het landschap is hier eentonig, golvend met landbouwvelden en weinig bomen. De grootste plaats op de route is dan Uman, waar men de M12 kruist, de oost-westroute van Vinnytsia naar Kropyvnytskyi en Dnipro. De M05 verloopt hier tientallen kilometers kaarsrecht. Zo'n 100 kilometer ten zuiden van Uman kruist men de M13, de oost-westroute van de Moldavische hoofdstad Chişinău naar Kropyvnytskyi. Dichter bij Odessa komt men langs de langwerpige "vingermeren", een 'liman' genaamd. De M05 telt hier 2x3 rijstroken. Aan de noordzijde van Odessa volgt een knooppunt met de bypass van de stad, waarover een aftakking van de M05 toegang geeft tot de M14 naar Mykolaiv en Cherson. De andere kant op geeft aansluiting op de M15 naar Izmail en Galaţi in Roemenië. Hierna eindigt de M05 als boulevard in het centrum van Odessa.
Status
Over de status van de M05 bestaat vaak onduidelijkheid. De weg is over de gehele lengte met minimaal 2x2 rijstroken, gescheiden rijbanen en doorgaans vluchtstroken uitgevoerd, maar niet alle aansluitingen zijn ongelijkvloers. Vaak komt een weg haaks op de M05 uit, waarbij enkel rechts uit- en ingevoegd kan worden. Rechtdoor oversteken kan maar beperkt. In toenemende mate worden aansluitingen ongelijkvloers uitgevoerd, en op een aantal plekken via een nieuw tracé. De weg zou als een zeer substandaard autosnelweg kunnen worden beschouwd. Het is de intentie om de M05 op termijn uit te bouwen als volwaardige autosnelweg.
Geschiedenis
Sovjetperiode
De M05 is een betrekkelijk nieuwe wegverbinding, ondanks dit de directe route is tussen twee van de grootste steden in Oekraïne kwam een directe wegverbinding pas laat van de grond. In de jaren '50 bestond er een secundaire onverharde weg tussen Kyiv en Uman, die daarna afboog richting Pervomaisk en Mykolaiv. Tussen Uman en Odessa was helemaal geen voorgaande wegverbinding. De weg was in de jaren '50 direct buiten Kyiv al onverhard.
De bouw van de weg begon al in 1926 vanuit Kyiv naar het zuiden, maar de bouw vorderde weinig en was bovendien niet van hoge ontwerpstandaarden. De weg is grotendeels pas in de eerste helft van de jaren '60 aangelegd als een enkelbaans weg over een geheel nieuw tracé. De weg was destijds aangelegd als een weg van de tweede categorie met een rijbaan van 7,5 meter breed.
Ten tijde van de Sovjetunie was de M05 onderdeel van de M20 die van Sankt Petersburg naar Odessa verliep. Na 1991 kwam de weg in drie landen te liggen, het Oekraïense deel is daarna omgenummerd naar de M01 en M05.
Verdubbeling naar 2x2 rijstroken
Van 1965 tot 2002 was in tal van fases de eerste 138 kilometer tussen Kyiv en Zhashiv gereconstrueerd, evenals 81 kilometer van Chervonoznam'yanka tot Odessa. Na deze reconstructie was de M05 een weg van categorie IB met 2x2 rijstroken en gescheiden rijbanen. Een groot deel van deze werkzaamheden zijn in de jaren '70 en 80 uitgevoerd. Het deel van Zhashivka tot Chervozonam'yanky werd in die tijd niet gereconstrueerd en verkeerde in slechte conditie.[1]
Vanaf 2003 werd ook dit deel aangepakt en in 2004 werd 219 kilometer van de M05 met 2x2 rijstroken opgeleverd. In dit gedeelte kwamen 29 aansluitingen. Tussen 2004 en 2007 werd de M05 een nationale prioriteit en kwamen er steeds meer ongelijkvloerse aansluitingen. Een aantal dorpen kregen een bypass die uitgevoerd is als snelweg, waardoor er nog slechts enkele dorpen direct aan de M05 liggen. Het noordelijk en zuidelijk einde in respectievelijk Kyiv en Odessa is uitgebouwd met 2x3 rijstroken, maar met een aantal kruispunten. Aansluitingen met de genummerde wegen zijn vrijwel altijd ongelijkvloers, met belangrijke wegen als klaverblad of trompet.
Latere upgrades
In de periode 2005-2008 is een circa 35 kilometer lang deel vanaf Odessa naar het noorden naar 2x3 rijstroken verbreed, in eerste instantie tot aan Yeremiivka, echter exclusief de brug over het estuarium Hadzhibey Liman, die pas op 28 april 2021 met 2x3 rijstroken werd opgeleverd.[2]
In 2008 is de eerste 4 kilometer buiten Kyiv naar 2x3 rijstroken verbreed, in 2014 volgde een verbreding naar 2x3 rijstroken over 10 kilometer tot aan Vasylkiv.
In augustus 2020 kwam de financiering rond om voor € 450 miljoen 314 kilometer van de M05 te moderniseren.[3]
Referenties
- ↑ Траса М-05 Київ – Одеса: міфи та реальність | ukravtodor.gov.ua
- ↑ Голова Укравтодору Олександр Кубраков: «-1 довгобуд в українській історії: відкрили рух на мосту через Хаджибейський лиман» | ukravtodor.gov.ua
- ↑ За кредитні кошти ЄІБ капітально відремонтують 314 км траси Київ-Одеса та збудують 23 км об’їзної Львова, - Владислав Криклій | kmu.gov.ua
Autowegen in Oekraïne |
---|