M1 (Malawi)

	M1
Begin	Kasumulu
Einde	Marka
Lengte	1.140 km
Route Karonga Bwengu Ekwendeni Mzuzu Kasungu Mponela Othambwe Lilongwe Dedza Tsangano Ntcheu Balakas Zalewa Lirangwe Blantyre Kapichira Nchalo Ngabu Bangula Nsanje Marka N300

De M1 is een main road in Malawi. De weg vormt de primaire doorgaande weg van het land, die noord-zuid door de gehele lengte van het land voert, vanaf de grens met Tanzania bij Kasumulu via Lilongwe en Blantyre naar de grens met Mozambique bij Marka. De M1 is 1.140 kilometer lang en daarmee veruit de langste weg van het land.

Routebeschrijving

De M1 tussen Lilongwe en Blantyre.

Noordelijk Malawi

De M1 begint op de grens met Tanzania bij Kasumulu, die hier gevormd wordt door de rivier de Songwe. Aan Tanzaniaanse zijde gaat de T10 verder naar Mbeya. De weg voert dan zuidwaarts en is een verharde weg naar de oever van het Lake Malawi. Op dit traject liggen geen grotere plaatsen maar wel veel verspreide bebouwing. De eerste plaats van betekenis is Karonga. De weg volgt dan een lang traject de westoever van Lake Malawi tot aan Chiweta.

Bij Chiweta slaat de M1 af naar het binnenland en begint hier aan een klim van 500 naar 1.100 meter hoogte. Deze streek kent bergen tot circa 1.500 meter hoogte. Dit deel van de M1 is ook een verharde weg en volgt dan een route zuidwaarts die meer door het midden van het land voert. De weg stijgt uiteindelijk nog wat meer over het plateau tot 1.300 meter hoogte. Men bereikt dan Mzuzu, de eerste plaats op de route die de omvang van een kleine stad heeft.

Centraal-Malawi

De M1 volgt dan een route door de hooglanden, dit deel kent een wat dunner bevolkte streek met meer bebossing. De weg stijgt hier naar 1.800 meter hoogte, maar de hoogteverschillen zijn hier geleidelijker. De weg voert door een gebied dat een mix is van bebossing en savanne. Bij Jenda verloopt de weg direct langs de grens met Zambia. De weg voert via Kasungu en Mponela naar de hoofdstad Lilongwe. Op dit traject ligt de weg op circa 1.200 meter hoogte.

De M1 voert dan dwars door de stad Lilongwe. In het noorden van de stad ligt een klaverblad met een kort stuk dat 2x2 rijstroken telt. De weg voert via het centrum van Lilongwe. De passage door het stedelijk gebied is ongeveer 20 kilometer lang, bijna overal is de M1 een enkelbaans weg.

Zuidelijk Malawi

Vanaf Lilongwe voert de M1 in zuidoostelijke richting over het plateau met verspreide begroeiing van de savanne. Tussen Dedza en Ntcheu verloopt de M1 vrijwel op de grens met Mozambique. De weg daalt in het zuiden van Malawi af naar zo'n 500 meter hoogte. Via diverse kleinere plaatsen verloopt de M1 naar Blantyre, de tweede stad van het land.

De M1 voert dwars door Blantyre en voert ruim 15 kilometer door het bebouwde gebied. In het centrum van Blantyre splitst de M2 af. De passage door Malawi is weinig hoogwaardig uitgevoerd en grotendeels enkelbaans.

Na Blantyre voert de M1 door een gebergte en daalt hierna via een bochtige route af naar de rivier de Shire. De weg voert hier langs de Shire zuidwaarts op minder dan 100 meter boven zeeniveau. De route verloopt hier door het zuidpuntje van Malawi, dat aan twee kanten is omgeven door Mozambique. De weg voert dan tot aan de grens met Mozambique bij Marka. De grensovergang is provisorisch. Aan Mozambikaanse zijde gaat de N300 verder naar Villa de Senna

Geschiedenis

De weg was al in de Britse koloniale tijd de belangrijkste weg van Nyasaland. Het verbond de twee belangrijkste steden van het land, Lilongwe en Blantyre, evenals naar Tanzania, dat ook een Britse kolonie was. De verbinding naar Mozambique was van minder groot belang. Kaarten uit de jaren '50 gaven aan dat de route indertijd tussen Dedza en Ntcheu aan de Mozambikaanse kant van de grens verliep. Een kaart uit 1960 liet zien dat de belangrijkste corridor in het noorden van Malawi vanaf Rhumpi westelijker door Zambia naar Tanzania verliep. Er was in die tijd al wel een weg in de huidige M1 corridor naar de grens met Tanzania.

Er is niet zo veel bekend over de geschiedenis van de M1 tussen onafhankelijkheid en de 21e eeuw. Het 288 kilometer lange deel tussen Lilongwe en Zomba (via de M8 & M3) was één van de eerste wegen die na onafhankelijkheid werd geasfalteerd. Ook het 351 kilometer lange deel tussen Lilongwe en Mzuzu had prioriteit, het deel tussen Mzimba en Mzuzu is grotendeels in de periode 1982-1983 aangelegd, alhoewel er nog een onverhard deel tussen Champhoyo en Mbowe was tot 1990. Tussen 1992 en 1996 is de M1 tussen Chikwawa en Bangula als verharde weg aangelegd. De weg is vrijwel nergens opgewaardeerd, onduidelijk is in hoeverre de M1 in de koloniale periode al verhard is. Tussen 2002 en 2008 is een nationaal wegenonderhoudsprogramma uitgevoerd waarin 1.250 kilometer weg werd vernieuwd. De M1 maakte van dit programma 675 kilometer uit. In 2009-2010 is verder onderhoud gepleegd aan grote delen van de M1. Ook was een planvorming gemaakt voor een 14 kilometer lange bypass van Lilongwe, deze bypass rond de zuidwestkant van de stad is uiteindelijk in de periode 2013-2014 gerealiseerd. Op 28 september 2020 een klaverblad in Lilongwe.

In het zuiden van Malawi is tussen 2010 en 2015 het 82 kilometer lange deel tussen Chikwawa en Bangula aangelegd als een moderne weg van bijna 10 meter breed. Dit project werd deels door de EU en deels door de overheid van Malawi gefinancierd. De M1 was in het uiterste zuiden van Malawi oorspronkelijk onverhard, de geasfalteerde weg eindigde bij Nsanje en er was ook geen moderne grensovergang met Mozambique. Het deel tussen Nsanje en de grens met Mozambique over 26 kilometer door een Chinees bedrijf als een moderne weg aangelegd, voor een aanzienlijk deel over een nieuw tracé. Dit project is in december 2021 opgeleverd, maar nog zonder een formele grensovergang met Mozambique.

In 2018 door de European Investment Bank de financiering van € 136 miljoen van een totale kostenpost van € 191 miljoen om vijf secties van in totaal 347 kilometer van de M1 te renoveren. Deze delen omvatten Karonga-Songwe (46km); Kecheche-Chiweta (66km); Jenda-Mzimba (47km); Kasungu-Jenda (86km) en Kamuzu International Airport (KIA) - Kasungu (102 km). Deze projecten zijn vanaf 2021 uitgevoerd.

In 2021 en 2022 zijn tolpoorten in gebruik genomen op de M1 tussen Lilongwe en Blantyre, met tolpoorten bij Kalinyeke (14 januari 2022) en Chingeni (8 november 2021).