N-121-A (Spanje)

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
N-121-A
Begin Pamplona
Einde Behobia
Lengte 76 km
Route

Pamplona

Doneztebe

Bera

Behobia

De N-121-A is een carretera autonómica en carretera provincial in Spanje, gelegen in Navarra en Baskenland. De weg vormt een noord-zuidroute vanaf Pamplona tot de kust bij Behobia. De route is 76 kilometer lang.

Routebeschrijving

De N-121-A begint aan de noordkant van de stad Pamplona als voortzetting van de PA-30. De weg voert dan noordwaarts, door de westelijke Pyreneeën. De bergen zijn hier bebost met een aantal bergruggen die boven de boomgrens uitstijgen. De bergen zijn veelal tussen 800 en 1.300 meter hoog. De N-121-A is een relatief goed uitgebouwde enkelbaans weg, met incidenteel ongelijkvloerse kruisingen en nogal wat tunnels. Er liggen alleen kleine dorpjes op de route. De weg voert door de 2,9 kilometer lange Túnel de Belate. De weg voert grotendeels als carretera autonómica in Navarra, maar het noordelijkste deel is een carretera provincial in de provincie Gipuzkoa in Baskenland. Het deel in Baskenland voert langs de rivier de Bidasoa, die de grens met Frankrijk vormt. De N-121-A eindigt op de aansluiting met de AP-8 bij Behobia.

Geschiedenis

De N-121-A was oorspronkelijk een carretera nacional, onderdeel van de reguliere N-121 die oorspronkelijk van Tarazona naar de Puerto de Otxondo op de grens met Frankrijk verliep. Deze weg is later overgedragen aan de regering van Navarra, die het in 2007 heeft opgesplitst in meerdere delen. De oorspronkelijke route van de N-121 werd de N-121-C, N-121, N-121-A en N-121-B. De N-121-A naar Behobia in Baskenland verving de oudere carretera comarcal C-133.

De N-121-A is vanaf de jaren '90 grootschalig opgewaardeerd. Nog maar op een klein deel van de route rijdt het verkeer over de weg zoals die er al voor 1990 lag.

Omstreeks 2004 opende de omlegging van Olague voor het verkeer. Op 11 februari 2009 opende de omlegging van Ostiz voor het verkeer.[1]

De primaire bergovergang in de Pyreneeën was de 847 meter hoge Alto de Belate. Dit was oorspronkelijk een kronkelige en tijdrovende weg van Pamplona naar het noorden. Er werd al in de jaren '60 gesproken over een ondertunneling van deze bergpas.[2] Deze weg is in de jaren '90 gebypasst door een moderner tracé dat ook de 2,9 kilometer lange Túnel de Belate omvatte. De bouw begon in 1993 en dit 10,6 kilometer lange tracé is op 28 november 1997 opengesteld.[3]

Omstreeks 2003-2004 opende een nieuw tracé tussen Oronoz-Mugaire en Sunbilla. Dit was een verlenging van het deel dat in 1997 was geopend. Vervolgens is gebouwd aan de uitbouw van de N-121-A verder naar het noorden.

Omstreeks 1993 opende de omlegging van Sunbilla, inclusief een korte tunnel. Op 23 oktober 2009 opende een 7,8 kilometer lang nieuw tracé tussen Sunbilla en Bera voor het verkeer.[4][5] In Baskenland opende op 26 juni 2009 het 6,6 kilometer lange tracé tussen Bera en Behobia.[6] De bouw van dit deel kostte € 70 miljoen en omvatte diverse korte tunnels.[7]

Tussen februari 2021 en eind 2021 is het zuidelijkste deel tussen Pamplona en Olave naar 2+1 rijstroken omgevormd. In april 2021 begon de conversie van 12 kilometer van de N-121-A tussen Olave en Lantz naar 2+1 rijstroken.[8]

Toekomst

Alhoewel de N-121-A een relatief goed uitgebouwde weg is, heeft de weg te maken met onveiligheid. Een uitbouw tot autovía is gewenst maar te kostbaar.[9] Een 2+1 uitbouw wordt ook overwogen, in de praktijk zijn er al delen met inhaalstroken op hellingen.[10] In 2020 begon de planuitwerking voor de verdubbeling van de N-121-A tussen en inclusief de tunnels Belate en Almandoz.[11] De uitbouw van dit deel krijgt prioriteit vanwege tunnelveiligheid. Om het project te financieren wordt een tolheffing op vrachtwagens op hoofdwegen in Navarra ingevoerd.[12] Ook betaalt de Spaanse regering € 40 miljoen voor het project.[13][14] Er komen ook omleggingen ter hoogte van Olave, Burutain en Ventas de Arraitz.[15]

Verkeersintensiteiten

De N-121-A is voor Spaanse begrippen een betrekkelijk drukke enkelbaans weg met veelal 8.000 tot 10.000 voertuigen per dag, piekend op 16.000 voertuigen aan de noordkant van Pamplona.[16]

Referenties

  1. Entra en servicio la Variante de Ostiz en la N-121-A, Pamplona-Francia por Belate | navarra.es
  2. Proyecto del túnel de Velate en Navarra (12-06-1964) | abc.es
  3. Don Juan Carlos inaugura el túnel de Belate y el parque eólico de Guerinda | elpais.com
  4. Inaugurada la N-121-A tras la puesta en servicio del tramo Sunbilla-Bera | diariodenavarra.es
  5. fin se abre al tráfico la nueva N-121-A | diariovasco.com
  6. Inaugurado el tramo de la N-121-A entre Bera y Behobia | elmundo.es
  7. Inaugurado el tramo de la N-121-A entre Bera y Behobia | diariodenavarra.es
  8. Obras Públicas prevé iniciar a finales de abril las obras del segundo tramo de la N-121-A, desde la travesía de Olave hasta la intersección de Lantz | navarra.es
  9. Campaña de recogida de firmas en Change.org para que la N-121-A sea autovía | diariodenavarra.es
  10. PSN dice que «fue UPN quien se opuso a convertir la N-121-A en autovía» | diariovasco.com
  11. Cohesión Territorial saca a licitación la redacción del proyecto de duplicación de los túneles de Belate y Almandoz | navarra.es
  12. Navarra podría ingresar hasta 45 millones al año con un peaje a vehículos pesados en vías de alta capacidad | lavanguardia.com
  13. El Gobierno autoriza una subvención de 40 millones de euros a Navarra para modernizar y mejorar los túneles de Belate y Almadoz de la carretera N-121-A | mitma.es
  14. Mitma financia con 40 millones de euros las obras de transformación de la carretera N-121a en Navarra | mitma.es
  15. Obras Públicas licita por 600.000 euros la redacción de los proyectos para construir tres variantes en la N-121-A en Olave, Burutain y Ventas de Arraitz | navarra.es
  16. Plan de aforos de tráfico | navarra.es