N1 (Filippijnen)
| |||
|---|---|---|---|
| |||
| N1 | |||
| Begin | Laoag | ||
| Einde | Zamboanga | ||
| Lengte | 2.975 km | ||
| |||
De N1, ook wel bekend als de Pan-Philippines Highway is een national primary road in de Filippijnen. De weg vormt de langste weg van het land, en loopt vanaf Laoag op het noorden van Luzon tot Zamboanga op het zuidwesten van Mindanao, via de hoofdstad Manila en de steden Tacloban en Davao. De weg is niet overal de kortste of snelste route, omdat de weg zoveel mogelijk grote steden aan doet. De weg is twee keer onderbroken door veerdiensten. Het noordelijk deel op Luzon is 1.420 kilometer lang, het middendeel op Samar en Leyte is 390 kilometer lang en het zuidelijke deel op Mindanao is 1.165 kilometer lang. De totale lengte van de N1 (exclusief veerdiensten) is 2.975 kilometer.
Routebeschrijving
North Luzon
De N1 begint in Laoag, een kleine stad aan de westkust van het noorden van het eiland Luzon. De N2 begint hier ook en voert zuidwaarts, en is een kortere route richting Manila. De N1 loopt eerst noordwaarts om rond de noordkust van Luzon te lopen. De weg is enkelbaans en voert door een bergachtige kuststreek. Op tal van plekken loopt de N1 dicht langs zee. Bijzonder is het 1,3 kilometer lange Patapat Viaduct dat over een helling is gebouwd die steil uit zee oprijst. Het oost-westdeel langs de noordkust is circa 100 kilometer lang, waarna de N1 naar het binnenland afbuigt en uiteindelijk zuidwaarts loopt.
De N1 voert dan door een uitgestrekte vallei en loopt door overwegend vlak gebied over een lang stuk richting het zuiden. De weg passeert door enkele kleine stadjes, maar doet geen grote steden aan. Vanaf Solano wordt het dal smaller en de omgeving bergachtiger. De weg voert dan over de 910 meter hoge Dalton Pass, een bochtige bergpas. Vanaf San Jose komt de N1 weer in het laagland en voert door vlak terrein. In deze regio liggen wat meer plaatsen op de route. Aan de noordzijde van de regio Manila eindigt dan de N2 op de N1.
Manila
Vanaf Guiguinto loopt de N1 parallel aan de North Luzon Expressway, eigenlijk continu door bebouwd gebied, beginnend als lintbebouwing, uitgroeiend tot de dichtbebouwde metropool Manila. In de noordelijke voorsteden is de N1 overwegend een smalle vierstrooks weg. Rond Manila volgt de N1 Epifanio de los Santos Avenue (EDSA), één van de meest overbelaste wegen van het land. De N1 gaat dus door de oostelijke wijken van Manila, en niet via het centrum. Zuidelijk van Manila volgt de N1 de parallelwegen van de Metro Manila Skyway en de South Luzon Expressway. Zuidelijk van Manila voert de N1 nog zo'n 40 kilometer door bebouwd gebied, dat uiteindelijk dunner wordt. De weg voert langs de westoever van Laguna de Bay, het grootste meer van de Filippijnen. Vanaf Muntinlupa vormt de N1 niet meer de parallelweg van de South Luzon Expressway, maar is een smalle vierstrooks weg door bebouwd gebied ten oosten van de snelweg. Rond Calamba kruist men de snelweg nog twee keer. Bij Santo Tomas splitst de N4 naar Batangas af.
South Luzon
De N1 voert dan oostwaarts en verwerkt doorgaand verkeer naar het zuidoosten van het eiland Luzon. Het is een enkelbaans weg met veel lintbebouwing. Via San Pablo voert de N1 rond de 2.170 meter hoge vulkaan Mount Banahaw. Daarna ligt rond Lucena een noordelijke bypass. De N1 voert eigenlijk pal oostwaarts over een smalle land-engte tussen de Suluzee en de Filippijnenzee. De N1 voert soms dicht of direct langs zee.
Het zuidoosten van Luzon kent weinig grotere plaatsen, maar het platteland is soms dichtbevolkt. Tussen Calauag en Sipocot volgt de N1 een noordelijke route, terwijl de N68 een zuidelijke, kortere route vormt. De N1 passeert daarna door vlakker gebied, langs het stadje Naga, waar men uitzicht heeft op de 2.000 meter hoge vulkaan Mount Isarog. De N1 voert verder door het binnenland naar het zuidoosten, via Ligao langs de voet van de markante 2.463 meter hoge vulkaan Mayon Volcano, bekend vanwege zijn perfecte symmetrische vorm. Aan de voet er van ligt het stadje Legazpi. De N1 slingert daarna nog verder naar het uiterste zuidoosten van Luzon, waar de weg op de veerdienst van Matnog naar Allen eindigt.
Samar & Leyte
Allen ligt op het eiland Samar. De N1 voert langs de westkust ervan. De kustregio kent weinig grote hoogteverschillen, alhoewel er wel veel lage maar steile heuvels zijn, waardoor de N1 nogal een slingerroute vormt. Er liggen weinig grotere plaatsen op de route. Vlak voor Tacloban gaat de N1 dan over de San Juanico Bridge, de enige grote brug van de Filippijnen tussen twee grote eilanden. De N1 voert dan door de rand van de stad Tacloban. Op Leyte volgt de N1 de oostkust, langs de Leyte Gulf zuidwaarts. Leyte is wat bergachtiger dan Samar, en de N1 gaat over een circa 450 meter hoge bergpas. De N1 eindigt formeel op de brug tussen Leyte en Panaon in het dorp Liloan. De weg zelf voert nog 40 kilometer verder zuidwaarts langs de kust van het eiland Panaon naar de veerdienst die naar Mindanao leidt.
Mindanao
De N1 volgt een lange route over het oosten, zuiden en westen van het grote eiland Mindanao. Vanaf de veerdienst bij Surigao voert de N1 zuidwaarts langs de Butuan Bay, een kustroute parallel aan een gebergte. Nabij Butuan splitst de N9 af, die de noordkust van Mindanao aandoet. De N1 voert door het dunner bevolkte oosten van Mindanao, voornamelijk door het binnenland. Er liggen enkele grotere dorpen en een paar kleine stadjes op de route, maar de N1 is een enkelbaans weg door de jungle.
Tagum is de eerste grotere stad, en de toegangspoort naar het zuiden van Mindanao. Tussen Tagum en de grote stad Davao telt de N1 vier rijstroken. Davao is één van de weinige grotere steden van de Filippijnen buiten Manila. Doorgaand verkeer kan over een bypass, die echter ook door bebouwd gebied loopt. Zuidelijk van Davao loopt de N1 langs de kust, tevens langs de voet van de 2.954 meter hoge vulkaan Mount Apo. Daarna steekt de N1 door het binnenland naar het stadje General Santos. Dit is het zuidelijkste deel van de N1, vanaf General Santos voert de N1 weer in noordwestelijke richting.
Het zuidwesten van Mindanao kent alleen lage bergruggen en meer vlak gebied. De weg kent hier lange rechte stukken. De N1 is bijna overal enkelbaans, alhoewel door enkele plaatsen vier rijstroken liggen. De N1 voert rond de Moro Gulf, naar het westelijke schiereiland van Mindanao. Voor Pagadian eindigt de N9 weer op de N1. Daarna volgen wat lage bergen waar de N1 langs loopt, waarna de weg over de zuidkust van het schiereiland naar de geïsoleerde stad Zamboanga loopt. Dit is het verste punt wat men in deze regio over de weg kan bereiken. In Zamboanga eindigt de N1. Vanaf hier gaan veerdiensten naar diverse kleine eilanden tussen Mindanao en Maleisië.
Geschiedenis
Dalton Pass
De Dalton Pass was in 1945 het toneel van een zware veldslag tussen de Japanners en de Amerikanen, vanwege de strategische ligging. Het was lange tijd de enige verbinding tussen het centrale deel van Luzon en Cagayan Valley in het noordoosten van Luzon. Bij de veldslag vielen meer dan 8.000 doden, met name onder de Japanners. De pas is vernoemd naar James Dalton II (1910-1945) een generaal van het Amerikaanse leger die op 16 mei 1945 op deze bergpas werd gedood door een Japanse scherpschutter.
Sariaya bypass
Rond Sariaya in Quezon is een 7,4 kilometer lange bypass aangelegd, net ten westen van de stad Lucena. De bypass opende op 21 oktober 2021.[1]
Solano - Bayombong Bypass
Rond de dorpen Solano en Bayombong in Luzon is een 6,2 kilometer lange bypass met 4 rijstroken aangelegd, die op 6 maart 2023 werd geopend.[2]
Buntun Bridge
In het noorden van Luzon is de Buntun Bridge aangelegd over de Cagayan River nabij de stad Tuguegarao. Met een lengte van 1.369 meter is het de langste rivierbrug van het land. De brug is in 1947 opengesteld voor het verkeer.
San Juanico Bridge
De San Juanico Strait vormt de zeestraat tussen Samar en Leyte, twee grote eilanden van de oostelijke Visayas. Het is één van de smalste zeestraten ter wereld, en bovendien niet erg diep, dus geschikt voor de aanleg van een brugverbinding. Tussen 1969 en 1973 is de San Juanico Bridge over de zeestraat aangelegd, net ten noorden van Tacloban. Met een lengte van 2,2 kilometer is het de langste brug over water in de Filippijnen. Het is sowieso één van de weinige brugverbindingen tussen de Filippijnse eilanden.
Magapit Suspension Bridge
In 1978 opende nabij Magapit op het noorden van Luzon een hangbrug over de rivier de Cagayan. Met een lengte van 449 meter is het geen erg grote hangbrug, maar het is wel één van de meest markante bruggen van de Filippijnen. Samen met de Bunton Bridge is het de enige brug over de Cagayan. In 2012 is de brug gerenoveerd en tijdelijk buiten bedrijf geweest.
Referenties
 National primary roads in de Filippijnen
|
|---|
|
|
