A7 (Nederland)

	A7, N7
Begin	Zaandam
Einde	Bad Nieuweschans (grens Duitsland)
Lengte	240,969 km
Lijst van Nederlandse autosnelwegen Lijst van Nederlandse niet-autosnelwegen
Route Zaandam → Westzaan / Amsterdam 2 Zaanstad-'t Kalf 3 Wijdewormer 4 Purmerend-Zuid 5 Purmerend 6 Purmerend-Noord 7 Avenhorn 8 Hoorn 9 Hoorn-Noord 10 Wognum 10a Abbekerk 11 Medemblik 12 Middenmeer 13 Wieringerwerf 14 Den Helder Stevinsluizen Afsluitdijk Lorentzsluizen 14a Kornwerderzand Zurich → Harlingen / Leeuwarden 15 Zurich 16 Witmarsum 17 Bolsward Kruiswaterbrug 18 Bolsward-Oost 19 Nijland 20 IJlst Geauakwadukt 21 Sneek-Centrum 21a Industrie Woudvaart 22 Sneek-Oost Prinses Margriettunnel 23 Joure-West Joure → Lelystad 24 Joure 25 Oudehaske 26 Heerenveen-West Heerenveen → Meppel / Leeuwarden 26a Tjalleberd 27 Tijnje 28 Beetsterzwaag 29 Drachten-Centrum Drachten 30 Drachten → Leeuwarden / Emmen 31 Frieschepalen 32 Marum 33 Boerakker 34 Leek 34a Industrie Westpoort 35 Hoogkerk 36 Groningen-West 36a Martini Ziekenhuis Julianabrug Julianaplein → Zwolle 36b Groningen-Helpman 37 Groningen-Europapark Hoge Euvelgunnerbrug 38 Groningen-Zuidoost Euvelgunne → Delfzijl / Eemshaven 39 Westerbroek 40 Foxhol 41 Hoogezand 42 Sappemeer 43 Zuidbroek Zuidbroek → Eemshaven / Assen 45 Scheemda 46 Heiligerlee 47 Winschoten 48 Oudeschans Westerwoldse Aa-brug 49 Bad Nieuweschans → Emden / Oldenburg / Oberhausen

De rijksweg 7, genummerd als de A7/N7, is een autosnelweg en autoweg in Nederland. De weg vormt een noord-zuid- én oost-westverbinding in het noorden en noordoosten van Nederland, als schakel tussen Amsterdam, Groningen en het Duitse snelwegennet. De weg begint bij knooppunt Zaandam en loopt via Purmerend, Hoorn, de Afsluitdijk, Sneek, Heerenveen, Drachten en Groningen naar de grens met Duitsland waar de A280 verder gaat richting Leer en Oldenburg. De A7 kent twee onderbrekingen; de N7 in Sneek en de N7 in Groningen, waarvan de laatste gedeeltelijk gelijkvloers is met verkeerslichten. De A7 is 241 kilometer lang en daarmee de langste snelweg van Nederland.

Routebeschrijving

De A7 ter hoogte van de aansluiting Hoorn-Noord.

De stadsroute S151 vanuit Zaandam gaat vlak voor het knooppunt Zaandam over in de A7. De snelweg telt 2x2 rijstroken door Noord-Holland en heeft tot aan Purmerend-Zuid een spitsstrook richting noorden. De weg loopt hier door het kale polderlandschap van de Beemster. Bij Purmerend buigt de snelweg naar het noorden af en loopt deze parallel aan het Markermeer. De stad Hoorn wordt bediend met een aantal aansluitingen met onder meer de N307. Noordelijker wordt de snelweg een stuk rustiger en loopt deze door het eentonige polderlandschap van West-Friesland.

Bij Den Oever eindigt het vasteland van de provincie Noord-Holland. De A7 gaat hier de indrukwekkende Afsluitdijk op, met 30 kilometer het langste kunstwerk van Nederland. De dijk kent twee waterdoorgangen; de Stevinsluizen vlak bij Den Oever en de Lorentzsluizen bij Kornwerderzand, dicht bij de Friese kust. Halverwege de dijk rijdt men de provincie Friesland binnen om aan de overzijde op het knooppunt Zurich uit te komen, waar de N31 naar Harlingen en Leeuwarden aftakt.

De A7 buigt hierna naar het zuidoosten af en loopt door het rustige platteland van Friesland. De passage door Sneek is uitgevoerd als de 2x2, ongelijkvloerse autoweg N7, waarna even na Sneek de Prinses Margriettunnel volgt. Vervolgens bereikt de weg het knooppunt Joure. Het verkeer dat de A7 wil volgen moet hier afslaan. Hierna is de A7 aanzienlijk drukker, omdat verkeer vanaf de A6 erbij komt. Men passeert Heerenveen en het knooppunt Heerenveen waar men de A32 kruist. De A7 buigt naar het noordoosten af, waarna de A7 de stad Drachten bedient en een klaverblad volgt met de N31 uit Leeuwarden, die overgaat in de N381 naar Emmen. Niet veel verder, bij de aansluiting Frieschepalen, volgt de grens met Groningen.

De snelweg loopt eerst door het westen van Groningen en is relatief frequent bereden met altijd een aanbod van verkeer, maar tot stagnatie komt het hier niet. De snelweg bedient ten westen van Groningen voornamelijk plattelandsgemeenten, waarvan Leek de grootste is. Dichter bij Groningen wordt het drukker, waarna de verkeerslichten van het knooppunt Julianaplein volgen. Door Groningen is de weg als autoweg N7 uitgevoerd, zeer kortstondig met 2x3 rijstroken. Bij het knooppunt Euvelgunne loopt de A7 via een TOTSO-constructie verder; de weg gaat fysiek over in de N46 richting de Eemshaven. De A7 loopt vanaf hier door het rustige Groningse platteland en bedient plaatsen als Hoogezand-Sappemeer en Winschoten. Verder naar het oosten wordt de snelweg steeds rustiger; na Winschoten is deze zelfs uitgesproken rustig. Bij Bad Nieuweschans volgt de grens met Duitsland. In Niedersachsen gaat de A280 verder richting Leer, Oldenburg en Bremen.

Geschiedenis

Zaandam - Afsluitdijk

De Afsluitdijk in de jaren '50.

In het Rijkswegenplan 1927 was alleen sprake van een rijksweg Amsterdam – Purmerend – Hoorn – Medemblik. Opvallend in dat jaar was dat de provincie Noord-Holland naar aanleiding van het provinciaal wegenplan vond dat er snel goede verbindingen in de provincie nodig waren. Aangezien het Rijk eerst de bestaande Rijkswegen wilde verbeteren en daarna pas nieuwe aan wilde leggen, opperde de provincie om de weg dan maar zelf aan te leggen met eigen financiën, waarna men wel zou zien wanneer het Rijk de kosten zou terugbetalen. Daarvoor werd een verzoek ingediend bij de minister van Verkeer en Waterstaat. Op 31 maart 1928 kwam de minister met het antwoord dat het Rijk inmiddels al bezig was met het opnemen van het tracé en dat de aanleg spoedig ter hand genomen zou worden. Dat was reden voor de provincie om niet meer verder te gaan met de voorbereiding van de rijksweg maar zich nu te richten op de aanleg van de eigen verbinding Haarlem - Westzaan - Purmerend waar het gedeelte door de Wijdewormer deel van uitmaakte. In 1932 werden de voorbereidingen gestart, waarna in de tweede helft van 1933 de daadwerkelijke aanleg startte. In de tweede helft van 1935 kon dit gelijkvloerse wegvak worden opgeleverd.

Op 6 oktober 1930 kwam het besluit tot herziening van het rijkswegenplan, dat per 1 januari 1932 in werking moest treden. Dit plan had een aantal wijzigingen, waarvan voor rijksweg 7 belangrijk waren de aanwezigheid van de Wieringermeerpolder en de Afsluitdijk. Daarbij is het tracé gewijzigd ten nadele van Medemblik, dat de rijksweg nu op enkele kilometers afstand zou zien passeren bij Lambertschaag. De wens van Medemblik om de rijksweg langs de plaats te leggen legde het af tegen de betere inpassingsmogelijkheden van het Lambertschaag-tracé bij de geplande Wieringermeerverkaveling.

In 1931 werd het tracé van rijksweg 7 Amsterdam – Wieringen vastgesteld. In 1937 kwam het wegvak Hoorn - Lambertschaag van rw7 enkelbaans in uitvoering, met gelijkvloerse kruispunten. In 1939 kwam het wegvak Lambertschaag – Wieringen van rw 7 enkelbaans in uitvoering, met gelijkvloerse kruispunten. Dit is het gedeelte door de in 1929 drooggelegde Wieringermeerpolder. Beide wegvakken werden in de eerste oorlogsjaren opgeleverd.

In april 1951 besloot de minister om de autoweg Amsterdam-Purmerend-Hoorn voorlopig niet aan te leggen gezien de financiële situatie van dat moment. Daarbij speelde dat de bodemgesteldheid in het gebied rond Oosthuizen en Hoorn bijzonder slecht was. De provincie Noord-Holland startte daarom met verbeteringen aan de provinciale weg (de huidige N247), met name op het slechte wegvak tussen Amsterdam-Buiksloot en 't Schouw.

In 1969 werd geld beschikbaar gesteld voor de aanleg van rijksweg 7 langs Purmerend, met als doel dit wegvak in 1973 te kunnen openstellen. De aanleg werd al vertraagd door diverse omstandigheden, maar op 20 september 1974 zorgde een ongeval ervoor dat de openstelling nog verder werd vertraagd. Op die dag raakten rond 10:30 uur 13 bouwvakkers van aannemer Hegeman ernstig gewond toen de brug in aanbouw over het Noord-Hollandskanaal instortte. Het gevolg was bijna 2 jaar extra vertraging in de openstelling van rw7 tussen Purmerend-Zuid en Purmerend-Noord.

Met de aanleg van rijksweg 8 werd ook een verbinding aangelegd tussen het knooppunt Zaandam en de provinciale S14 door de Wijdewormer. Deze verbinding werd door Rijkswaterstaat aangelegd, terwijl de provincie zou zorgen voor een verdubbeling van de S14. In 1970 werden de verdubbelde S14 en de verbindingsweg naar knooppunt Zaandam voltooid en ontstond een doorgaande autosnelweg van de A10 naar Purmerend. Het rechtstreeks geplande wegvak Amsterdam - Purmerend werd nooit meer aangelegd, reden om het wegnummer A7 over de provinciale S14 te traceren. Het provinciale wegvak werd daarna in 1993 overgedragen aan Rijkswaterstaat in het kader van de Wet Herverdeling Wegenbeheer.

Op hoog bestuurlijk niveau drong Friesland op 16 december 1975 bij de Tweede Kamer aan op een spoedige uitbouw van het wegvak Den Oever – Hoorn tot autosnelweg, om na het gereedkomen van het wegvak Purmerend – Hoorn zo snel mogelijk een doorgaande snelweg Leeuwarden-Amsterdam te kunnen realiseren. Het aandringen volgde op het nieuws dat de werkzaamheden opnieuw 2 jaar zouden worden uitgesteld. De timing was goed, een dag voor de begrotingsbehandeling. Een dag later zegde minister Westerterp in de Tweede Kamer toe dat rijksweg 7 tussen Hoorn en Den Oever in 1979 gereed zou zijn met 650 miljoen gulden. Dat de verdubbeling noodzakelijk was, bleek uit een noodlottig ongeval in april 1977 waarbij op het enkelbaans gedeelte in de Wieringermeer bij alleen al één frontale aanrijding 8 doden vielen. In 1981 was de verdubbeling tussen Medemblik en Wieringerwerf eindelijk een feit. In Noord-Holland restte toen enkel nog tussen Medemblik en Hoorn een enkelbaans stuk N7. In 1985 waren de werkzaamheden tussen Hoorn-Noord en Medemblik vrijwel gereed. Toch duurde het tot juli 1987 voordat de ombouw tot autosnelweg op Noord-Hollands grondgebied definitief kon worden afgesloten.

In het kader van de Spoedwet Wegverbreding is een spitsstrook aangelegd tussen knooppunt Zaandam en Purmerend-zuid. Deze spitsstrook, die op 17 december 2007 is geopend, heeft de avondspitscongestie op de A7, A8, A10-noord en N235 teruggedrongen.

Later is in de andere richting tussen Purmerend-Zuid en het knooppunt Zaandam een spitsstrook aangelegd in het kader van 'beter benutten'. Deze spitsstrook loopt door het knooppunt Zaandam tot op de A8. In de tegenrichting is de in 2007 geopende spitsstrook verlengd tot op de A8, waarmee in beide richtingen een spitsstrook beschikbaar kwam. Op 29 juli 2014 werd het ontwerp-tracébesluit voor de spitsstrook ter inzage gelegd, gevolgd door het definitieve tracébesluit op 10 december 2014. De aanleg startte op 24 augustus 2015 en kostte € 25 miljoen. De verlengde spitsstrook richting Purmerend opende op 5 december 2015, en de nieuwe spitsstrook richting Amsterdam opende op 7 december 2015.

Zurich - Groningen

De aanleg van “rijksweg 43”

Burgerinitiatief

Na de herziening van het Rijkswegenplan 1927 worden in het Rijkswegenplan 1932 de verbindingen Alkmaar - Van Ewijksluis – Den Oever – Zurich – Harlingen – Leeuwarden (rw9), Amsterdam – Hoorn - Lambertschaag – Den Oever (rw7) en Zurich – Sneek – Heerenveen – Groningen (rw43) opgenomen. De nieuwe geplande verbinding door zuidwest-Friesland wordt door de Friezen positief ontvangen in de crisistijd. De economische crisis treft de zuidwesthoek van Friesland namelijk behoorlijk hard en lokale bestuurders willen om de economische ontwikkeling te bevorderen zo snel mogelijk rijksweg 43 aangelegd zien. Zij richten daarom het propaganda-comité Verbindingsweg Heerenveen-Joure-Sneek-Bolsward-Afsluitdijk op en dit comité nodigt op 15 maart 1933 minister mr. P.J. Reymer uit om zich persoonlijk op de hoogte te stellen van de schrijnende situatie. Het bezoek van de minister vindt al op 27 maart 1933 plaats, met in zijn gevolg ir. J.A. Ringers, directeur-generaal van de Rijkswaterstaat, ir. G. Redeker, hoofdingenieur-directeur van Rijkswaterstaat in Groningen en ir. Gerrit Jan van den Broek, hoofdingenieur-directeur van de directie Nieuwe Wegen (de man achter het Rijkswegenplan). De heren werden in alle Friese plaatsen allerhartelijkst ontvangen, maar niet voordat ze eerst zelf vanaf de Afsluitdijk komende de erbarmelijke staat van het wegennet hadden kunnen aanschouwen. Uiteraard werden de heren gewezen op het geheel ontbreken van een verbinding tussen Sneek en Joure.

Het bezoek miste zijn effect niet. Nog geen 17 dagen later lag er een brief met toezeggingen en in 1934 besloot de minister dat aanleg van de weg zou worden gefinancierd uit het zogenaamde 60-miljoen-plan; een werkverruimingsproject. Het enige onderdeel van het oorspronkelijke plan voor rw43 dat sneuvelde was dat de weg niet zoals gepland om Sneek werd geleid, en wel om financiële redenen. Een rondweg zou ter plekke te veel kunstwerken hebben gevergd en de extra miljoenen daarvoor waren niet beschikbaar. In 1935 werd reeds besloten dat vanaf 1936 de werkzaamheden aan rijksweg 43 zouden mogen aanvangen, waarbij de volledig ontbrekende delen Afsluitdijk – Harkezijl en Sneek – Joure als eerste in uitvoering zouden worden genomen. Al in 1935 waren alle gronden voor de rijksweg tussen de Afsluitdijk en Harkezijl minnelijk verworven.

Op 25 juni 1936 wordt gemeld dat het Rijkswegenplan zal worden herzien, welke herziening in 1938 in werking moet treden. In september 1936 zijn de werkzaamheden voor het traject Zurich-Harkezijl daadwerkelijk gestart met de aanleg van een zanddepot bij Zurich. In mei/juni 1937 zijn beide delen van rijksweg 43 aanbesteed. Op 29 juli 1937 is vervolgens het tracé voor het wegvak Harkezijl-Sneek goedgekeurd.

Aanleg tot en met de Tweede Wereldoorlog

Op 19 februari 1938 worden de eerste 5 km van rw43 tussen de Afsluitdijk en Harkezijl opengesteld. Het wegvak, dat zo'n 100.000 gulden per kilometer had gekost, kende een viaduct over de rijksweg naar Harlingen en een tweetal vaste bruggen over vaarten. De rijbaan, een 6 meter brede betonbaan met 50 cm brede kantstroken van klinkerverharding, kende in beide rijrichtingen om de 500 meter een parkeerplaats en er was een vrijliggend fietspad. Als voorrangsweg en met een stopverbod uitgevoerd was de weg daarmee voor Friesland op dat moment een unieke en moderne weg voor het gemotoriseerd snelverkeer. In april 1940 waren de werkzaamheden aan het wegvak Sneek - Joure dusdanig gevorderd dat men verwachtte de weg ergens in mei open te kunnen stellen voor het verkeer. In de tussentijd werd Nederland echter betrokken bij de Tweede Wereldoorlog. De nieuwe weg werd niet beschadigd maar van een feestelijke opening was op 17 juni geen sprake meer. De weg wordt zonder ceremonieel of feestelijkheden door de hoofdingenieur ir. J.C. Ringeling van het district Nieuwe wegen van Rijkswaterstaat geopend, in het bijzijn van de mensen van het Comité rijksweg 43. De beperkingen op het gebruik van motorvoertuigen maakten dat van de weg maar mondjesmaat gebruik werd gemaakt.

Na de Duitse inval waren de werkzaamheden aan het wegvak Harkezijl – Bolsward – Sneek, die reeds ver gevorderd waren, vrijwel direct stilgelegd. Pas in augustus gaf de bezetter toestemming om materialen vrij te maken voor de afbouw van dit wegvak. Op 12 december 1940 kon dit wegvak worden opengesteld. Het wegvak tussen Joure en Heerenveen werd op 3 december alsnog aanbesteed en zou normaliter in de lente van 1942 opgeleverd hebben kunnen worden. In dat jaar waren de aarden baan en enkele bruggen en viaducten bij Heerenveen in ruwbouw gereedgekomen, maar beton voor de rijbaan stelde de bezetter niet ter beschikking. Gevolg was dat tijdens de oorlog verder geen openstellingen van rijksweg 43 meer hebben plaatsgevonden.

Verdere aanleg tot 1960

De A7 tussen Joure en Heerenveen.

Pas in februari 1948 wordt weer over de verdere aanleg van rijksweg 43 gesproken, wanneer minister Vos naar Friesland komt. Doortrekking van rijksweg 43 naar Heerenveen zal plaatsvinden als duidelijk is hoe het verkeersplein met de nieuwe rijksweg 32 eruit komt te zien. Vooruitlopend op de realisatie van het verkeersplein wordt het wegvak Joure – Heerenveen tot aan de Stobbegaasterweg op 23 december 1950 opengesteld, waarmee de dorpen Haskerhorne en Oudehaske van het doorgaand verkeer worden verlost. De in de oorlog gebouwde vaste brug over de spoorlijn en de Heeresloot werd daarmee nog altijd niet in gebruik genomen.

In 1952 begint het verkeersplein Heerenveen vorm te krijgen. Het plein, waarvan de cirkel een straal kreeg van 72 meter, werd op 11 december 1953 geopend, tezamen met de doortrekking van rijksweg 43 tot aan dit verkeersplein. Nu Heerenveen bereikt was begon men de aandacht te verleggen naar de doortrekking naar Groningen. Dit lag niet eenvoudig, want het tracé was al sinds de jaren '30 onderwerp van discussie geweest.

De tracédiscussie spitste zich toe op de vraag of het tracé direct over Drachten richting Groningen zou moeten lopen of dat het tracé meer richting de zuidoosthoek van Friesland moest liggen, daarbij Gorredijk (dat destijds een industriële centrumfunctie had) bedienende. Dat laatste tracé was in 1941 uitgewerkt maar kon op steeds minder steun rekenen. Rijkswaterstaat had begin 1952 de voorkeur uitgesproken voor een direct tracé via Drachten, terwijl een deel van de aanlegkosten van de weg onttrokken zouden worden aan een potje voor de regionale ontwikkeling van het zuidoosten van Friesland (wet op de ontwikkelingsgebieden), waarmee de reden voor de discussie ook in één keer duidelijk was. Overigens lijkt het zich vestigen van Philips in Drachten een belangrijke reden te zijn geweest voor de wijziging van de tracékeuze; een wijziging waar Gedeputeerde Staten van Friesland overigens achter stonden. De discussie verliep daarmee uiteindelijk in het voordeel van het Drachten-tracé, dat in maart 1953 en maart 1954 stukje bij beetje bekend wordt gemaakt. Al in 1954 wordt slagvaardig begonnen met de aanleg van de aarden baan tussen Heerenveen en Drachten, want men had zich tot doel gesteld Groningen tussen 1960 en 1962 te bereiken.

In 1956 wordt Heerenveen – Tijnje in twee delen opengesteld. Twee jaar later reikt rijksweg 43 tot Drachten en is deze in de provincie Groningen tussen Lettelbert en Hoogkerk geopend. In de periode tot 1 juli 1960 volgen ten slotte alle ontbrekende delen, waarmee in hoog tempo de hele rijksweg tussen Heerenveen en Groningen gereedkwam. Minister Algra mocht uiteindelijk het lintje knippen.

Ombouw tot autosnelweg: van rijksweg 43 naar A7

Was iedereen in eerste instantie dolblij met de nieuwe weg, door het toenemende verkeer ging de enkelbaansweg met 113 gelijkvloerse kruispunten steeds meer slachtoffers eisen. Men ging sinds 1963 in de pers spreken van de 'rijksdodenweg 43'.

Van Zurich tot Sneek

In hetzelfde jaar 1969 wordt verder gewerkt aan de reeds bij Bolsward gestarte uitbouw tot autosnelweg richting Schettens (Witmarsum). Die verdubbeling kon worden uitgevoerd voor zo'n 4 miljoen gulden en kwam tegelijk met de ongelijkvloerse aansluiting bij Bolsward in januari 1972 gereed. In 1972 werd besloten bij de bouw van knooppunt Zurich te besparen: de geplande aanleg van de verbindingsweg van Harlingen richting Bolsward werd voorlopig uitgesteld. Daarmee werden kunstwerken, een aarden baan en 3,7 miljoen gulden uitgespaard. Verkeer in die relatie moest gebruikmaken van de tertiaire weg met op- en afritten die in het knooppunt ligt. Het uitstel was niet voor lang; al in 1974 besloot men de verbindingsboog alsnog aan te leggen.

De ombouw bij Sneek

In 1965 wordt door minister Van Aartsen meegedeeld dat in 1966 de grondverwerving van start gaat voor de zuidelijke rondweg om Sneek, die in 1971 klaar zou moeten zijn. Dat zou uiteindelijk 1975 worden. Tezelfdertijd deelt hij mee dat rijksweg 43 gezien de zich inmiddels manifesterende verkeersveiligheidsproblemen op termijn in een autosnelweg zal worden omgebouwd, maar dat dit pas ruim na 1970 zal zijn. De aanleg van een autosnelweg aan de zuidkant van Sneek werd voorlopig op de lange baan geschoven: het begin van de aanleg zou niet voor 1975-1980 zijn. Bij de opening van de zuidelijke rondweg in 1975 stelde de minister dat de autosnelweg er volgens hem zeker nog wel een keer zou komen, maar niet op korte termijn.

Bij de aanleg van de zuidelijke rondweg heeft men een gelijkvloerse overweg toegepast bij de kruising met de spoorlijn omdat de dubbelfunctie van stadsweg en nationale weg hooguit 5 jaar zou duren. Afgesproken was dat de nieuwe autosnelweg er in 1980 zou liggen. Toen twee jaar later bij de openbaring van het eerste Structuurschema Verkeer en Vervoer (SVV) bleek dat de autosnelweg pas in de “tweede fase” was opgenomen (buiten de planperiode dus, na 1990), ging er nog een boze brief van de gemeente Sneek naar de Minister, maar dat was op dat moment weinig effectief. In 1980 wordt er in de Tweede Kamer over gesproken, maar ook dan blijkt dat er weinig politieke bijval is. Maar het CDA is voor en daarom moet er toch iets gedaan worden. Minister Tuijnman besluit tot een studie naar de rondweg Sneek. In dezelfde periode komen er ook in Sneek tegengeluiden van de Sneker Milieuraad, die o.a. inbracht dat de snelweg te dicht bij de Zwarte en Witte Brekken zou komen te liggen, maar volgens de gemeente Sneek was dat oplosbaar door een verdiepte ligging. In 1984 zegt de minister toe om te onderzoeken of de situatie op de zuidelijke rondweg geoptimaliseerd kan worden, teneinde de aanleg van de autosnelweg zuidelijk van de stad uit te kunnen stellen. In de Nota Optimalisering Stadsrondweg Sneek uit 1987 wordt gesteld dat de oversteekbaarheid voor langzaam verkeer kan worden opgelost door een viertal fietstunneltjes onder de N7 door aan te leggen. De kosten van de tunneltjes zouden ongeveer 8 miljoen gulden bedragen.

In 1990 doet de nieuwe minister Maij-Weggen weer een duit in het zakje: de A7 bij Sneek wordt geschrapt uit het SVV-II, want het past niet binnen het versterkte beleid om het autogebruik terug te dringen. In 1993 zette Gedeputeerde Staten van Friesland de aanleg van de A7 bij Sneek weer op de kaart bij het overleg tussen het kabinet en een bestuurlijke delegatie uit het noorden. Daarbij zetten GS in op een nieuw tracé, maar gaven deze ook al aan dat aanpassing van het bestaande tracé wat hen betreft ook tot de mogelijkheden behoort. Uiteindelijk komt er een tracéwetstudie naar rijksweg 7 bij Sneek. In 1996 blijkt uit die tracéstudie dat er 11 mogelijke alternatieven zijn, waarvan een aantal in de Trajectnota wordt aangeboden aan de bevoegde ministers. Die Trajectnota gaat in oktober 1997 formeel een inspraaktraject in. In 2000 wordt besloten om rijksweg 7 aan te passen: het deel westelijk van de Geeuw komt op een nieuw tracé, het deel oostelijk daarvan over het tracé van de zuidelijke stadsrondweg, waarbij de ontsluiting van de woonwijken er bepaald niet op verbetert. De Sneker bevolking is dan ook niet eensgezind positief over de uitkomsten.

Dit eindplan, waarover de minister een positief besluit neemt, komt in het kort hierop neer:

• een 2x2 ongelijkvloerse autoweg met een ontwerpsnelheid van 80 km/uur, die het mogelijk maakt om rijksweg 7 nog voor het Folsgarekunstwerk aan te sluiten op het trajectgedeelte van de A7 richting Bolsward;
• op het oude rondwegtracé worden houten viaducten over de weg gerealiseerd;
• de kruising met de belangrijke recreatieve vaarroute de Geeuw wordt uitgevoerd met een aquaduct;
• vanaf het begin van het aquaduct tot aan de aansluiting op het trajectgedeelte van de A7 richting Bolsward volgt Rijksweg 7 een nieuw (laaggelegen) tracé om De Hemmen.

Dit project was van 2006 tot 2010 in uitvoering. Eén van de belangrijkste onderdelen, het Geauakwadukt onder de Geeuw, is in 2008 opgeleverd. Op 2 juni 2010 werd de laatste VRI buiten gebruik gesteld aan de oostkant van Sneek. Op 11 december 2010 is het project formeel afgerond.

Sneek – Heerenveen en de Margriettunnel

De Prinses Margriettunnel tussen Sneek en Joure.

In 1969 wordt een Prinses Margrietaquaduct bij Sneek in de begroting opgenomen, met als doelstelling de realisatie in 1974. Wie later ten onrechte de naam Prinses Margriettunnel heeft bedacht, is tot nu toe niet bekend. De bouw van het aquaduct zou bijna 8 jaar gaan duren – wel logisch voor een project van destijds 30 miljoen gulden waarvoor maar enkele miljoenen per jaar op de begroting werden vrijgemaakt. In 1972 begint men met de uitbouw tussen de Margriettunnel en Joure en de verdubbeling van de viaducten over de spoorlijn en de Heeresloot bij Heerenveen. De ombouw van het wegvak Joure-Heerenveen was erg lastig, omdat het oude tracé en het nieuwe tracé elkaar op dit traject regelmatig kruisten en er hoogteverschil was tussen beide tracés, terwijl het verkeer wel moest kunnen blijven rijden. De redenen hiervoor waren gelegen in het behoud van een karakteristieke boerderij en een gemaal. De moeilijker ombouw leverde overigens wel een comfortabeler weg op met flauwere boogstralen. Onderdeel van de werkzaamheden was ook de gefaseerde bouw van een vaste brug over de te verlengen Engelenvaart. Interessant is dat ten tijde van de bouw van de viaducten geen besluit was genomen over het graven van dit kanaal. Een vooruitziende blik, die heel wat nodeloos oponthoud voor het wegverkeer heeft voorkomen.

Het verkeersplein van Joure

De bewegwijzering voor het oorspronkelijke knooppunt Joure.

Vanaf 1967 wordt er bovendien gewerkt aan de rijksweg tussen Emmeloord en Joure, die van grote betekenis zou zijn voor het functioneren van het oostelijk deel van rijksweg 43 in het landelijk hoofdwegennet. Via deze weg zou de rijksweg door de polders samen met de bestaande rijksweg Joure – Groningen de hoofdroute worden tussen het noorden en de noordelijke Randstad. De nieuwe rijksweg werd in mei 1973 met een grote rotonde aangesloten op de in ombouw zijnde rijksweg 43. Dit was de grootste rotonde van Nederland met een straal van wel 250 meter. Die rotonde blijkt in de praktijk nogal eens ongevallen op te leveren. In 1982 wordt daarom besloten om de rotonde te verkleinen. De rotonde kende 3 rijstroken, met ter plaatse van weefvakken een 4e rijstrook aan de rechterzijde. Besloten werd om het aantal rijstroken terug te brengen naar 2. In 1983 werd de aanpassing gedaan, waarna het aantal ongevallen op de rotonde met ruim 60% daalde. De verkeersintensiteit op het plein steeg in de daaropvolgende 5 jaar echter met ruim 50%, wat zich weer vertaalde in een hoge positie op de provinciale lijst van black-spots. Men wil dit veranderen door de aansluitende wegen meer haaks te laten eindigen op het verkeersplein, om meer de vaart uit het verkeer te halen. In 1990 volgde de reconstructie die 1 miljoen gulden kostte en waarbij de voorrang op de rotonde werd omgedraaid. Daarbij kwam de in 1984 verdwenen 3e rijstrook weer terug. Het had niet het gewenste effect. Op het plein namen de ongevallen niet af maar toe. Bovendien ontstonden nieuwe ongevallen in de wachtrijen voor de rotonde, vanwege de omgedraaide voorrang. Vandaar dat nog altijd gestudeerd bleef worden op de ombouw tot een volledig ongelijkvloers knooppunt. Echter de financiële middelen waren telkens onvoldoende. Toen in 2006 het besluit viel om de Zuiderzeespoorlijn niet aan te leggen, had dit positieve gevolgen voor de verdere ontwikkeling van knooppunt Joure. De ombouw van Joure is namelijk één van de projecten waarvoor Noord-Nederland compensatiegelden heeft ontvangen voor het niet aanleggen van de Zuiderzeespoorlijn. Hierdoor is er genoeg geld beschikbaar om het project uit te voeren. Op 21 mei 2012 is het ontwerp-tracébesluit van het nieuwe knooppunt Joure genomen in de vorm van een half sterknooppunt iets zuidelijk van de oorspronkelijke rotonde. Het knooppunt is in 2017 opengesteld.

Het verkeersplein van Heerenveen

Met het gereedkomen van de ombouw bij Heerenveen, ontstond een nieuw probleem: het oude verkeersplein van Heerenveen. Een definitieve beslissing daarover was nog ver weg, gezien de procedures voor de reconstructie van rijksweg 32. Vandaar dat in 1975 gesprekken werden gevoerd tussen Rijkswaterstaat en de gemeente om te komen tot een plan voor extra opstelstroken en verkeerslichten op het verkeersplein. Daarmee zouden in de tussentijd de doorstroming en de verkeersveiligheid gediend zijn. Die verkeerslichten kwamen pas in 1982. Dat leidde meteen tot een afname van het aantal voorrangsongevallen. Een vijftal jaar later was de intensiteit echter met 30% toegenomen, wat weer leidde tot een toename van het aantal kop-staartongevallen. Iets wat men aanpakte door de markering op het plein te wijzigen.

Ureterpvallaat: van blackspot tot klaverblad

Ureterpvallaat was in de loop der jaren een bekende naam geworden in de berichtgeving over de “rijksdodenweg 43”; er gebeurden de nodige zware ongevallen. In het jaar 1969 wordt een begin gemaakt met de aanleg van het (half)klaverblad Ureterpvallaat bij Drachten en in 1972 wordt besloten om bij Drachten met de aanleg van het (half)klaverblad bij Ureterpvallaat ook de andere kruispunten en aansluitingen van rijksweg 43 bij Drachten ongelijkvloers te maken. Het was destijds overigens opzet om voorlopig nog geen volledig klaverblad aan te leggen. Het probleem van bijvoorbeeld een totaal ontbrekende verbindingsweg Oosterwolde-Groningen zou met bewegwijzering via andere verbindingswegen, waaronder de aansluiting van de Waldwei op de Splitting, worden opgelost. Zo kon een volledig klaverblad voorlopig worden uitgespaard – dat achtte men pas noodzakelijk na ombouw van de weg Drachten – Smilde tot autosnelweg. De ombouw van 3,8 km rijksweg bij Drachten en het halfklaverblad zouden in totaal een kleine 10 miljoen gulden kosten.

Pas in 1998 werd het besluit genomen om het klaverblad volledig te maken. De verbindingswegen aan de westzijde van het knooppunt werden snel aangelegd, maar aan de oostzijde liep men tegen procedurele en financiële problemen op. Pas in 2004 kwam toestemming om het klaverblad af te bouwen en het werd in mei 2005 uiteindelijk volledig in gebruik gesteld. Het klaverblad heeft tot op heden niet de officiële status van knooppunt, ondanks dat het voldoet aan de meest gangbare definitie.

Heerenveen - Drachten

In 1975 startten de werkzaamheden aan de ombouw van de rijksweg tussen Heerenveen en Drachten. Dat leverde in hetzelfde jaar nog een onenigheidje op met de bewoners van Luxwoude, die een verbinding verbroken zagen. Jarenlange inspanningen hadden niet geholpen, dus werd er 'actie gevoerd' opdat dagelijks zo'n 150 kinderen niet om hoefden te fietsen van en naar school. Uiteindelijk werd door het Rijk een tunneltje toegezegd, waarvoor het prijskaartje bovenop de ombouwprijs van zo'n 25 miljoen gulden kwam.

Drachten - Groningen

De ombouw van het gedeelte tussen Drachten en Groningen werd in een zodanig tempo opgepakt, dat deze gereed zou kunnen zijn als men in Friesland ook gereed was. Er kwam echter een kink in de kabel, want in 1977 steeg de prijs van zand naar flinke hoogte omdat een lokale uitbater van een zandput meende offertes met een vork te moeten schrijven, met als gevolg dat de uitvoering vertraging opliep. Uiteindelijk gingen de werken op het Groningse deel pas in 1978 van start. Tussen Drachten en Tolbert kwam de ombouw in 1981 gereed. Tussen Oostwold en Groningen-stad, waar de ombouw in 1979 aanving, waren de werken in 1983 gereed.

Ring Groningen

In augustus 1962 begonnen de grondwerken voor de zuidelijke ringweg van Groningen, als eerste aan de westkant van de stad. De aarden banen zijn enkele jaren ongebruikt gebleven. Op 14 juli 1969 werd het eerste deel van de zuidelijke ringweg van Groningen opengesteld, westelijk van het knooppunt Julianaplein, waar het aansloot op de toen nog enkelbaans rijksweg naar Drachten. Dit deel omvatte de Julianabrug. Nog geen 1,5 kilometer van dit traject had 2x2 rijstroken. Ook is toen het verkeersplein van de N370 onder de N7 geopend, thans de Laan 1940-1945.

Tussen 1962 en 1971 is gebouwd aan de zuidelijke ringweg van Groningen. Het 2,8 kilometer lange deel tussen het knooppunt Julianaplein en het knooppunt Europaplein opende op 9 juli 1971 voor het verkeer. De bouw van de zuidelijke ringweg kostte 25 miljoen gulden en viel duurder uit dan de in 1961 begrootte 15 miljoen gulden, waardoor eind jaren '60 is geld verschoven van de westelijke ringweg naar de zuidelijke ringweg.

Het knooppunt Europaplein was oorspronkelijk een verkeersplein, doorgaand verkeer naar Winschoten moest hier afslaan en via de Europaweg verder rijden. Het duurde daarna 15 jaar voordat het deel oostelijker opende op 24 september 1986. Dit deel opende indertijd met een viaduct over het knooppunt Europaplein, dat inmiddels tot haarlemmermeeraansluiting was omgebouwd, een beweegbare brug over het Winschoterdiep en de Driebondsbrug over het Eemskanaal. Het was het laatste deel van de Ring Groningen dat opengesteld werd. Dit deel was toen nog geen onderdeel van de N7, maar van de N46 als oostelijke ringweg van Groningen.

In 2002 werd een tracébesluit genomen voor het zogenoemde 'Euvelgunnertracé, een omlegging van de N7 buiten Groningen. Dit traject is op 1 februari 2009 opengesteld. Hiermee werd de A7 oostelijker op de ringweg van Groningen aangesloten. Hiermee kwam ruim 3 kilometer van de oude rijksweg 7 tussen het voormalige knooppunt Europaplein en de nieuwe Aansluiting Westerbroek te vervallen, verkeer reed sindsdien via het nieuwe Euvelgunnertracé. Onderdeel van dit project was ook het nieuwe Knooppunt Euvelgunne tussen de N7 en N46.

De zuidelijke ringweg tussen het knooppunt Julianaplein en het knooppunt Europaplein is aangelegd als een provinciale weg en is pas per 1 juli 1987 overgedragen aan Rijkswaterstaat. De bouw van de N7 door Groningen werd tijdens de realisatie al gezien als een tijdelijke oplossing, begin jaren '70 werd al gesproken over de bouw van een zuidelijke ringweg door of ten zuiden van het Paterswoldse Meer langs.

Groningen – Duitsland

Dit deel van de huidige A7 stond tot in de jaren 80 bekend als rijksweg 42. Gestaag werkte Rijkswaterstaat aan de verbetering van deze rijksweg tussen Groningen en Duitsland. Tot 1950 werd bij de aanleg van rijksweg 42 bij Scheemda voor het zandtransport gebruikgemaakt van stoomtrammaterieel van de StoomtramwegMaatschappij Oostelijk Groningen (OG). In 1955 werd noordelijk om Winschoten een nieuw wegvak aangelegd en in 1957 werd een nieuw gedeelte tussen Hoogezand en Scheemda opengesteld, waarmee de rijksweg tussen Groningen en Winschoten van een redelijke kwaliteit was geworden. Over een nieuwe grensovergang met Duitsland werd in de jaren '50 nog onderhandeld. In 1969 wordt geld op de begroting opgenomen voor de aanleg van een nieuw autosnelweg-wegvak tussen Groningen en Hoogezand en wordt het wegvak Winschoten - Bad Nieuweschans Grens enkelbaans opgeleverd (met ruimtereservering voor uitbouw tot autosnelweg). De uitvoering van Groningen - Hoogezand begon in 1970. In juli 1971 werd het tracébesluit genomen voor een nieuw wegvak tussen Zuidbroek en Winschoten, noordelijk van Scheemda. In de twee decennia die volgden werden stukje bij beetje de wegvakken tussen Groningen en Bad Nieuweschans als autosnelweg opengesteld, met op 6 april 1994 de officiële opening van het laatste wegvak als autosnelweg door minister Maij-Weggen.

Het laatste onderdeel van de aanleg van rijksweg 7 is dat het tracé tussen het Europaplein en Engelbert is verlaten ten gunste van een nieuw tracé, het Euvelgunnetracé, tussen het ten noordoosten van Groningen aangelegde knooppunt Euvelgunne en de aansluiting Engelbert. De oude rijksweg dient nu als ontsluitingsweg voor het industriegebied.

Recentere aanpassingen

De aanleg van het zogenaamde "Euvelgunnetracé", tussen het nieuwe knooppunt Euvelgunne en de bestaande A7 even ten oosten van Groningen, is op 1 februari 2009 afgerond als een 2x2 autoweg.

Reconstructie knooppunt Joure

Tussen 2015 en 2017 is het knooppunt Joure omgebouwd tot een ongelijkvloers knooppunt. Voorheen lag er een verkeersplein zonder verkeerslichten. De verbinding van Emmeloord naar Heerenveen en vice versa is daarmee de doorgaande verbinding geworden, aangezien dit de dominante verkeersstroom op het knooppunt Joure is. De A7 verloopt sindsdien via een TOTSO. Het knooppunt is gedimensioneerd op 130 km/h. De A6 werd met de oplevering 1,5 kilometer korter, omdat de A7 iets zuidelijker aansluit dan voorheen. De totale lengte van de A6 werd daarmee ingekort van iets meer dan 101 kilometer naar 98 kilometer. Het project kostte € 77 miljoen en is vrijwel volledig door de regio bekostigd. Op 12 oktober 2017 opende de eerste verbinding over het nieuwe knooppunt voor het verkeer, vanaf Sneek naar Heerenveen. Het gehele project was in 2018 opgeleverd, maar pas in 2020 helemaal voltooid.

Wegnummergeschiedenis

In het rijkswegenplan 1932 werden de rijkswegen voor het eerst administratief genummerd. Hierin liep de rijksweg 7 van Amsterdam naar Den Oever via Het Schouw en Purmerend. De Afsluitdijk werd gevormd door de rijksweg 9 en het traject van Zurich via Heerenveen naar Groningen was rijksweg 43. Oostelijk van Groningen liep de rijksweg 42 naar de Duitse grens bij Bad Nieuweschans. De administratieve nummering bleef in de rijkswegenplannen van 1938, 1948, 1958 en 1968 ongewijzigd. Rijksweg 7 was van begin af aan voorzien op een nieuw tracé tussen Amsterdam en de Wieringermeer, waarbij geen gebruikgemaakt zou worden van de Zesstedenweg. De weg was voorzien langs Purmerend, in plaats van Edam. Het deel tussen Zaandam en Purmerend was een provinciale weg. In 1976 werd bij de introductie van de routenummering bepaald dat het wegnummer A7 zou worden vergeven aan de route van knooppunt Zaandam over Purmerend naar Hoorn, die deels gereed en deels in aanleg was. De E10 (thans N247) van Amsterdam naar Hoorn heeft dan ook nooit het nummer N7 gedragen en is ook nooit onderdeel geweest van rijksweg 7.

Straatnamen

Enkele segmenten hebben naast het wegnummer ook straatnamen die vaak te maken hebben met het verleden van de weg. De namen zijn ter plaatse niet altijd aangegeven met straatnaambordjes.

• Het deel tussen de bebouwde kom van Zaandam en knooppunt Zaandam heet de Prins Bernhardweg. Tegenwoordig is dit segment onderdeel van de S151.

• De N7 rond Sneek wordt ook wel aangeduid als de Lemmerweg.

• De N7 ten zuiden van Groningen draagt de naam Weg der Verenigde Naties en het gedeelte van aansluiting 38 tot knooppunt Euvelgunne Beneluxweg. Het deel van Euvelgunne tot aansluiting 39 wordt ook wel Oostzeeweg genoemd.

• Het voormalige rijksweg-7-segment langs het Euroborgstadion heet Europaweg.

Openstellingsgeschiedenis

De Afsluitdijk.

De N7 in Sneek.

De N7 in Groningen.

Deeltraject	Van	Naar	Lengte	1e rijbaan	2e rijbaan	Opmerkingen
01	Zaandam	Zaandijk	2,5 km	1970-00-00	1970-00-00
02	Zaandijk	Purmerend-Zuid	7,6 km	1935-00-00	1970-00-00
03	Purmerend-Zuid	Purmerend-Noord	3,2 km	1976-06-03	1976-06-03
04	Purmerend-Noord	Avenhorn	11,5 km	1978-03-21	1978-03-21
05	Avenhorn	Hoorn-Noord	5,4 km	1949-06-17	1982-06-30
06	Hoorn-Noord	Lambertschaag	9,3 km	1949-06-17	1986-06-01
07	Lambertschaag	Medemblikkersluisweg	2,4 km	1959-09-10	1986-02-01
08	Medemblikkersluisweg	Middenmeer	4,0 km	1959-09-10	1981-11-09
09	Middenmeer	Wieringerwerf	4,4 km	1949-09-07	1981-11-09
10	Wieringerwerf	Sluitgatweg	6,1 km	1941-00-00	1977-02-17
11	Sluitgatweg	Den Oever	4,0 km	1941-00-00	1975-06-13
12	Den Oever	Zurich	29,8 km	1933-09-25	1975-12-03	gefaseerd verbreed 1970-1975
13	Zurich	Harkezijl	2,3 km	1938-02-19	1975-11-06
14	Harkezijl	Witmarsum	1,6 km	1940-12-12	1975-07-01
15	Witmarsum	Bolsward	5,5 km	1940-12-12	1972-01-31
16	Bolsward	Nijland	4,5 km	1948-12-15	1968-06-05
17	Nijland	Folsgare	3,7 km	1940-06-17	1973-08-26
18	Folsgare	Geeuwaquaduct	2,8 km	1975-04-29	2008-04-20
19	Geeuwaquaduct	Rondweg-Oost	2,5 km	1975-04-29	2010-12-11
20	Rondweg-Oost	Uiterwellingerga	4,5 km	1940-06-17	1978-07-05
21	Uiterwellingerga	Joure	8,5 km	1977-05-25	1977-05-25
22	Joure	Heerenveen	6,9 km	1950-12-13	1975-11-15
23	Heerenveen	Luxwoude	5,3 km	1956-05-24	1978-04-18
24	Luxwoude	Tijnje	3,4 km	1956-10-01	1977-11-23
25	Tijnje	Beetsterzwaag	5,4 km	1958-02-01	1977-11-23
26	Beetsterzwaag	Drachten-De Haven	3,7 km	1958-05-29	1979-00-00
27	Drachten-De Haven	Drachten	3,5 km	1959-08-17	1976-01-05
28	Drachten	Frieschepalen	4,5 km	1959-08-17	1980-06-01
29	Frieschepalen	Marum	6,3 km	1959-05-01	1981-09-09
30	Marum	Tolbert	4,6 km	1959-12-07	1981-09-09
31	Tolbert	Leek	3,4 km	1960-06-01	1975-07-01
32	Leek	Groningen-West	12,3 km	1960-06-01	1983-00-00
33	Groningen West	Julianaplein	0,7 km	1969-07-14	1969-07-14
34	Julianaplein	Europaplein	1,9 km	1971-07-09	1971-07-09
35	Europaplein	Euvelgunne	2,2 km	1986-09-24	1986-09-24	oorspronkelijk als N28, later N46, sinds 2009 als N7
36	Euvelgunne	Engelbert	2,5 km	2009-02-01	2009-02-01
37	Engelbert	Hoogezand	9,6 km	1972-12-15	1973-06-20
38	Hoogezand	Zuidbroek	9,2 km	1957-00-00	1988-09-00
39	Zuidbroek	Zuidbroek	2,5 km	1957-00-00	1990-10-09
40	Zuidbroek	Scheemda	9,2 km	1957-00-00	1992-12-10
41	Scheemda	Heiligerlee	9,2 km	1992-12-10	1992-12-10
42	Heiligerlee	Winschoten	12,3 km	1955-10-01	1992-12-10
43	Winschoten	Duitse grens	13,0 km	1969-04-29	1993-04-06

Toekomst

Verbreding Zaandam - Hoorn

Het is gepland om de spitsstroken op de A7 te vervangen door een definitieve verbreding. Op 17 oktober 2013 is hiervoor de MIRT-verkenning aangekondigd, in eerste instantie tot aan Purmerend-Noord, maar dit is in februari 2015 gewijzigd tot Hoorn-Noord. De verkenning heet de 'Corridorstudie Amsterdam-Hoorn'. Het was in eerste instantie gepland om de A7 tussen het knooppunt Zaandam tot de aansluiting Purmerend-Zuid naar 2x4 rijstroken te verbreden. Daarna zou de capaciteit worden afgebouwd tot 2x2 rijstroken bij de aansluiting Purmerend-Noord. Er is in eerste instantie € 300 miljoen gereserveerd vanaf 2023 voor de aanpak van de problemen op de A7 en A8. Op 20 juni 2019 is de voorkeursbeslissing, MER en ontwerp-structuurvisie gepubliceerd. In de voorkeursbeslissing is een significant versoberd ontwerp gekozen, met slechts een beperkte reconstructie van het knooppunt Zaandam, een afwaardering van de A7 in Zaandam, 2x3 rijstroken tussen het knooppunt Zaandam en Purmerend-Noord en een spitsstrook in beide richtingen tussen Avenhorn en Hoorn-Noord.

N7 Zuidelijke Ringweg Groningen

Het grootste project van de A7/N7 is de reconstructie van de bestaande N7 door Groningen. Het knooppunt Julianaplein, dat met verkeerslichten wordt geregeld, zal ongelijkvloers worden en de snelweg zal verdiept worden aangelegd met 2x4 rijstroken.

Ontwerp

Het project begint ter hoogte van de aansluiting Hoogkerk. Hier eindigt het 3-strooks deel vanaf Groningen richting Drachten. Ten oosten van de aansluiting Hoogkerk komt een bus-aansluiting (alleen van en naar Groningen). Richting oosten liggen 2 rijstroken en 1 weefvak tot aan de aansluiting Ring Groningen-West, met een ongelijkvloers weefvak ter hoogte van de Aansluiting Martini Ziekenhuis. Vanaf de aansluiting Ring Groningen-West liggen in beide richtingen 3 rijstroken. Deze aansluiting wordt ook volledig ongelijkvloers als een compact turbineknooppunt.

Daarna liggen 2x4 rijstroken tot aan het knooppunt Julianaplein, waarbij er 2x2 rijstroken doorgaand zijn, en er een tweestrooks verbinding vanaf de A28 uit Assen naar de N7 richting Drachten is, en andersom 1 rijstrook naar de A28 richting Assen en 1 rijstrook naar het Emmaviaduct. Het knooppunt Julianaplein wordt compact vormgegeven met flyovers. De verbindingen van en naar de A28 vanaf de N7 uit Euvelgunne zijn beiden tweestrooks. De doorgaande N7 gaat op het hoogste niveau.

Oostelijk van het knooppunt Julianaplein ligt de N7 verdiept met 2x4 rijstroken. Er komen twee korte overkappingen van 250 meter lengte. Ter hoogte van het voormalige knooppunt Europaplein splitsen de rijstroken zich, waarna er nog 2+3 rijstroken rechtdoor gaan tot het knooppunt Euvelgunne (3 rijstroken richting Drachten). Het knooppunt Euvelgunne blijft ongewijzigd. Het project kost € 670 miljoen.

Procedure

Reeds in 1992 is gestart met een MER-procedure, maar de voortgang daarvan was de eerste 10 jaar zeer gering. Het project is MER-plichtig, het voornemen tot het uitvoeren van een nieuwe MER is op 22 december 2010 bekendgemaakt. Het ontwerp-tracébesluit is op 30 augustus 2013 gepubliceerd, waarna het tracébesluit op 29 september 2014 is vastgesteld. Een aantal bezwaren zijn bij een tussenuitspraak op 16 september 2015 al ongegrond of niet-ontvankelijk verklaard, de overige bezwaren zijn tegemoet gekomen met een wijzigingsbesluit dat op 12 februari 2016 genomen is. De bezwaren tegen het gewijzigde tracébesluit werden op 19 oktober 2016 door de Raad van State ongegrond verklaard. Op 12 mei 2016 is een design-contract van € 388 miljoen getekend voor de reconstructie van de N7, waarna voorbereidende werkzaamheden gestart zijn. Later bleek dat binnen de gunning extra wensen konden worden gerealiseerd, met name een volledige aansluiting van de Europaweg op de N7. Voor deze extra wensen is op 29 maart 2017 een gewijzigd ontwerp-tracébesluit ter inzage gelegd.

Uitvoering

Het project N7 Ring Zuid Groningen is in mei 2016 gegund aan de Combinatie Herepoort, een consortium dat bestaat uit 4 kleine regionale aannemers, gesteund door de Nederlandse vestigingen van de Duitse en Oostenrijkse bouwbedrijven Max Bögl en Züblin. De vier regionale bouwbedrijven hadden geen ervaring met een project van deze complexiteit. In december 2022 ging één van de deelnemende bedrijven van de Combinatie Herepoort failliet vanwege de verliezen op het project N7.

De voorbereidende werkzaamheden zijn begin 2017 begonnen, met destijds een geplande oplevering in 2021. In juni-juli 2017 is de aansluiting Groningen-Oosterpoort permanent buiten gebruik gesteld als eerste grote impact op het verkeer. Vanaf mei 2018 begonnen grotere werkzaamheden op het tracé, met de bouw van tijdelijke bruggen en rijbanen voor de N7. In juni 2018 werd duidelijk dat het project twee jaar vertraging heeft opgelopen en pas in 2023 gereed zou zijn. Het beperken tot 2 jaar vertraging was alleen mogelijk met een 5-weekse afsluiting van de N7 in de zomer van 2018, maar deze afsluiting is 2 dagen van te voren afgeblazen, waardoor de vertraging opliep naar 3 jaar, met een geplande openstelling medio 2024. De grote vertraging leidde tot een juridische strijd tussen opdrachtgevers en aannemers. Op 20 december 2018 werd aangekondigd dat het project zonder aanpassing van het contract door kan gaan. Op 19 januari 2021 heeft de provincie Groningen om € 78 miljoen exclusief btw aan het project toe te voegen, wat ten koste ging van de geplande verdubbeling van de N33. Het totale budget van het project is toen opgehoogd met € 111 miljoen inclusief btw. De oplevering van het project is daarbij uitgesteld naar december 2024.

Op 15 juli 2019 is gestart met het intrillen van de damwanden voor de bouwkuip. Hiervoor moest de N7 richting Hoogezand 6 weken afgesloten worden, wat grote hinder voor het verkeer en omwonenden met zich meebracht. Het intrillen van de damwanden duurde tot eind 2020. Op 11 februari 2022 begon de reconstructie van het knooppunt Julianaplein, waarbij een tijdelijk kruispunt werd aangelegd tot mei 2022. Dit werd wel 'Operatie Julianaplein' genoemd. In juli-augustus 2022 is de N7 tussen de Europaweg en knooppunt Euvelgunne 7 weken afgesloten geweest. Op 3 december 2022 werd de belangrijke afrit van de aansluiting Groningen-Europapark weer in gebruik genomen.

Maximumsnelheid

Van	Naar	Vmax	Opmerkingen
Zaandam	Purmerend Noord
Purmerend Noord	Sneek West		tpv sluizen Afsluitdijk; tpv Monument (alleen richting Friesland)
Sneek West	Sneek Oost		autoweg (N7)
Sneek Oost	Groningen West		tpv KP Joure; tpv KP Drachten
Groningen West	Euvelgunne		autoweg (N7) bibeko
Euvelgunne	Westerbroek		autoweg (N7) bubeko
Westerbroek	Duitse grens

Verkeersintensiteiten

Actuele verkeersgegevens

Onderstaande intensiteiten zijn jaargemiddelde werkdagintensiteiten. Onderstaande intensiteiten zijn ten noorden/oosten van de genoemde aansluiting.

Telpunt	2011	2013	2014	2016	2017	2018	2019	2020
Zaandam	79.300	77.700	80.500	91.700	94.900	98.900	101.000	87.600
Zaandijk	81.900	77.400	79.700	85.200	92.100	94.700	96.700	83.900
Wijdewormer	82.200	77.400	79.500	87.200	91.500	94.200	96.300	83.600
Purmerend-Zuid	68.500	67.600	72.900	80.800	83.000	88.200	90.600	75.000
Purmerend	70.600	66.300	68.500	75.800	79.700	82.900	85.200	74.600
Purmerend-Noord	60.400	55.300	57.600	62.600	64.200	66.300	67.500	58.800
Avenhorn	73.900	68.700	72.900	74.000	76.900	78.600	81.500	72.300
Hoorn	61.000	58.000	60.100	62.100	64.100	66.000	72.800	64.900
Hoorn-Noord	46.200	43.300	44.200	48.100	50.100	51.900	53.900	47.000
Wognum	33.000	32.200	33.000	36.500	37.700	38.300	39.400	34.600
Abbekerk	31.000	30.200	30.400	33.400	33.700	34.400	36.000	31.500
Medemblik	22.600	22.500	22.900	25.000	25.000	25.400	26.300	22.500
Middenmeer	26.900	25.400	25.900	29.100	29.100	29.500	29.800	25.300
Wieringerwerf	21.100	20.900	21.100	22.700	21.500	22.400	22.600	18.300
Den Oever	19.500	19.000	19.800	21.500	21.200	21.200	21.000	17.200
Zurich	17.900	17.200	15.500	15.900	15.800	18.200	17.600	14.300
Witmarsum	19.000	20.200	18.900	20.200	20.400	21.900	21.400	16.300
Bolsward	24.200	24.100	25.200	24.900	25.100	28.100	27.500	22.800
Bolsward-Oost	29.800	27.500	27.600	27.600	27.900	32.900	31.900	27.100
Nijland	30.500	28.200	29.700	30.100	30.000	32.300	32.000	27.200
Sneek-West	20.700	26.900	27.300	27.000	27.700	29.100	29.900	26.900
Sneek-Centrum	41.900	32.500	32.100	35.000	32.700	37.900	39.300	28.800
Sneek-Oost	30.300	28.500	28.900	29.700	30.200	32.600	35.100	29.300
Joure-West	25.600	24.800	24.900	25.700	25.900	30.500	31.700	27.300
Joure	57.100	53.600	53.100	54.700	52.800	59.000	62.000	52.100
Joure					55.900	64.300	67.900	56.600
Oudehaske	54.300	51.500	52.300	53.900	56.200	62.400	63.000	51.100
Heerenveen-West	69.400	60.600	61.700	63.000	65.700	74.500	73.900	60.900
Heerenveen	53.300	52.300	55.500	55.600	58.900	63.900	62.300	51.200
Tjalleberd	50.500	51.700	52.200	53.300	55.200	60.800	60.500	50.200
Tijnje	53.800	50.700	52.200	53.000	55.800	58.700	61.300	48.600
Beetsterzwaag	55.400	53.500	56.200	56.600	59.000	61.700	64.100	51.300
Drachten-Centrum	49.100	48.300	49.600	51.100	52.800	57.500	56.000	45.700
Drachten	63.600	50.300	53.700	56.800	58.600	61.700	63.600	49.400
Frieschepalen	52.900	49.800	52.900	53.600	56.800	60.600	61.700	47.700
Marum	61.300	49.300	51.900	54.600	56.600	58.900	60.900	48.500
Boerakker	58.900	50.800	53.600	55.900	57.100	60.900	59.200	50.000
Leek	50.000	53.600	56.300	58.800	60.400	64.000	63.000	50.900
Westpoort	50.000	54.900	56.200	57.500	59.800	60.700	62.000	49.500
Hoogkerk	63.200	59.900	62.500	64.800	65.900	69.200	69.800	58.100
Groningen-West	75.000	70.600	72.700	75.300	75.400	75.400	77.900	73.600
Julianaplein	79.900	78.700	81.100	85.100	83.100	82.600	78.500	78.600
Groningen-Helpman	84.000	81.400	83.200	86.700	87.300	83.700	76.500	78.200
Groningen-Zuidoost	49.200	51.200	49.500	52.500	54.000	57.100	48.600	45.200
Euvelgunne		40.000	40.000	41.600	44.400	47.500	47.200	40.900
Westerbroek	46.200	43.600	44.400	47.900	49.400	50.600	51.100	44.900
Foxhol	45.400	40.300	41.300	43.900	45.900	47.000	47.400	37.900
Hoogezand	35.900	33.500	33.900	37.100	37.500	41.000	40.400	32.500
Sappemeer	35.900	34.700	33.700	38.600	39.900	41.200	42.100	33.800
Zuidbroek	34.600	32.400	32.400	36.200	39.000	40.100	41.400	34.600
Zuidbroek	29.100	26.800	27.900	29.200	30.800	32.500	34.400	28.700
Scheemda	26.400	23.800	24.300	26.000	27.100	27.800	28.400	24.000
Heiligerlee	21.900	19.100	18.700	20.800	21.900	23.200	23.900	19.700
Winschoten	13.100	10.900	11.500	12.500	13.100	14.100	14.600	10.500
Oudeschans	12.600	10.200	10.600	11.200	11.600	12.300	12.900	9.800
Bad Nieuweschans	10.500	8.800	9.900	10.200	10.600	11.300	11.600	8.200

Files

Elke werkdag staan er in de ochtendspits files op de A7 tussen Avenhorn en knooppunt Zaandam. Op de parallelle N235 en N247 is er op werkdagen ook sprake van ernstige congestie tussen Purmerend en Watergang en tussen Volendam en 't Schouw. Elke avondspits was er ernstige congestie tussen knooppunt Zaandam en Wijdewormer, die via de A8 terugsloeg tot op de A10-noord. Deze file is door de realisatie van een spitsstrook in 2007 echter vrijwel opgelost. De files op de parallelle N247 tussen de A10-noord, 't Schouw en Broek in Waterland en op de N235 tussen Watergang en Ilpendam zijn niet opgelost, maar wel minder.

De files zijn het gevolg van het feit dat er in de afgelopen decennia veel woningbouw is gerealiseerd in Hoorn en Purmerend, terwijl de werkgelegenheid zich vooral in Amsterdam bleef situeren. Een grote dagelijkse pendel was het gevolg. De dagelijkse files op de N235 worden primair veroorzaakt door het met voorrang invoegen van lijnbussen bij Watergang de Dollard (ochtendspits) en Ilpendam (avondspits).

Historische verkeersgegevens

Hieronder de werkdaggemiddelden in motorvoertuigen per etmaal voor enkele telpunten.

Telpunten:

• 1 Wijdewormer
• 2 Oosthuizen
• 3 Wieringerwerf
• 4 Afsluitdijk
• 5 Bolsward
• 6 Oudehaske
• 7 Beetsterzwaag
• 8 Hoogkerk
• 9 Groningen Helpman
• 10 Engelbert
• 11 Scheemda
• 12 Bad Nieuweschans grens

Telpunt	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
1978			10.000
1986	32.550	29.250	10.800	9.250	8.350	23.200	19.200	27.700	17.300	18.700	8.850	2.800
1993	57.750	52.100	18.950	12.000	11.600	32.200	35.500	42.350	64.500	26.500	10.400	5.550
1994	59.200	53.950	20.450	12.400	10.950	33.300	35.100	47.350	68.400	27.250	10.700	5.700
1995	60.250	55.850	20.700	12.850	12.150	33.900	31.100	47.100	70.300	28.550	11.150	5.650
1996	58.200	N/A	20.550	13.550	12.400	33.750	31.250	42.500	62.700	26.250	16.050	5.950
1997	60.000	46.000	21.500	14.400	14.100	33.700	30.950	44.600	64.400	27.700	16.150	6.450
1998	65.800	50.750	22.900	14.500	13.500	34.000	36.500	50.500	74.200	31.500	18.250	6.850
1999	70.600	53.250	23.650	15.450	14.100	39.650	39.700	52.900	75.750	33.650	19.050	7.250
2000	72.200	51.200	23.900	16.000	14.650	43.200	42.600	54.100	77.600	36.400	19.900	8.050
2001	73.450	52.050	25.100	16.300	15.100	45.650	44.550	56.600	77.700	35.700	20.500	8.100
2002	74.600	54.550	26.250	17.100	15.800	46.800	46.650	57.000	77.100	38.000	21.650	8.800
2003	75.650	55.350	26.500	17.650	16.650	49.600	47.850	59.550	77.700	39.300	21.800	9.400
2004	77.000	56.100	26.750	17.750	16.500	52.050	50.300	60.100	80.050	40.750	25.550	9.600
2005	77.300	55.400	27.100	17.700	16.700	52.400	49.400	60.500	83.400	42.000	26.400	10.200
2006	78.900	57.250	28.100	18.400	17.250	54.050	51.500	63.250	85.400	43.500	27.650	9.600

Bron 1986-2006: Rijkswaterstaat INWEVA

NB: In 1996 is bij Purmerend en Groningen overgegaan op automatische meetsystemen.

Bron 1978: Leeuwarder Courant

Rijstrookconfiguratie

van	naar	rijstroken	lengte	rijstrookkilometers
Zaandam	Purmerend-Zuid	2x2 (2+3 bij drukte)	9 km	36 (45)
Purmerend-Zuid	Julianaplein	2x2	176 km	704
Julianaplein	Groningen-Helpman	2x3	1 km	6
Groningen-Helpman	Duitse grens	2x2	49 km	196

Rijstrookkilometers

	rijstrookkilometers
Regulier	942 km
Spits	951 km

Trivia

Bewegwijzering op Joure

Tussen 1973 en 1983 werd verkeer richting Amsterdam bij knooppunt Joure gescheiden: Amsterdam-Noord via de A7 en Amsterdam via de polder, de A6 (destijds A50). Doordat de weg door de polder nog niet af was, nam het gros van het verkeer naar Amsterdam de Afsluitdijk. Dit, tezamen met een aantal ongevallen dat te maken had met twijfelen over de bestemming, deed Rijkswaterstaat besluiten om Amsterdam alleen nog maar over de Afsluitdijk te bewegwijzeren, over de A7. Hierop ontstond forse kritiek vanuit de samenleving. Eind 1986 werd daarom de oude situatie weer hersteld en werd Amsterdam weer via de A50 (A6) verwezen. Via de A7 werd verwezen naar "Amsterdam via Afsluitdijk". De aparte verwijzing naar Amsterdam-Noord kwam te vervallen.

Annemarie Jorritsma, een Fries bestuurder uit Bolsward en vanaf 1994 minister van Verkeer en Waterstaat, heeft er persoonlijk voor gezorgd dat de verwijzing "Amsterdam via Afsluitdijk" in zijn geheel kwam te vervallen bij Joure. Daardoor is het sindsdien niet meer duidelijk dat de A7 na Sneek nog verder gaat richting Noord-Holland.

"Laatste afslag voor de Afsluitdijk"

Joure was niet het enige bewegwijzeringsfeitje waar Jorritsma zich persoonlijk mee bemoeide: ze liet ook een bord weghalen bij Den Oever dat dat de laatste afslag voor de Afsluitdijk was – alsof het in haar ogen "het einde van de wereld" zou zijn. Maar ja, de eerste de beste keermogelijkheid is pas bij Breezanddijk; erg veel brandstofverspilling voor wie per ongeluk de afrit mist. Die service van Rijkswaterstaat aan de weggebruiker is “dankzij” deze minister verleden tijd.

Externe links

• Aanlegdossier A7/N7
• Route-informatie A7
• Ombouw van de A7 bij Sneek
• Informatie over het ongelijkvloers maken van het Julianaplein en de aanleg van het Euvelgunnetracé op ringgroningen.nl

Foto's en video's

• Fotopagina A7
• Fotopagina N7
• Video A7 Zaanstad - Joure
• Video A7 Joure - Nieuweschans

Bronnen

• Archiefdocumenten Rijkswaterstaat
• Digitaal Archief Leeuwarder Courant