Peru

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Perú
Hoofdstad Lima
Oppervlakte 1.285.216 km²
Inwonertal 32.169.000
Lengte wegennet 85.900 km
Lengte snelwegennet 379 km
Eerste snelweg 1968
Benaming snelweg Autopista
Verkeer rijdt rechts
Nummerplaatcode PE

Peru (Spaans: República del Perú) is een groot land in Zuid-Amerika. Het land telt 32 miljoen inwoners en is ruim 30 keer zo groot als Nederland. De hoofdstad is Lima.

Inleiding

Geografie

Peru is gelegen aan de westkust van Zuid-Amerika, en grenst in het noorden aan Ecuador en Colombia, in het oosten aan Brazilië en in het zuiden aan Bolivia en Chili. De hoofdstad Lima ligt centraal aan de westkust en heeft een stedelijk gebied van 8,5 miljoen inwoners. Het inwonertal is gezien de enorme omvang van het land behoorlijk laag, het land meet 2.000 kilometer van noord naar zuid en maximaal 1.200 kilometer van oost naar west. Peru wordt gekenmerkt door het Andesgebergte, dat noord-zuid door de westelijke helft van het land loopt. De kuststrook is in tegenstelling tot noordelijker landen niet tropisch, maar droog en deels een woestijn. Het oosten en noorden van het land bestaat uit de ondoordringbare jungles van het Amazonebekken. Het hoogste punt is de 6.768 meter hoge Huascarán. Tropisch regenwoud bedekt 60% van het land. Grote rivieren zijn de Amazone en haar talloze zijrivieren, die vaak erg groot zijn. De grote rivieren stromen naar het oosten, naar de Pacifische Oceaan stromen alleen kleine rivieren.

Economie

Peru is een voor Zuid-Amerikaanse begrippen gemiddeld ontwikkeld land. Het is minder ontwikkeld dan Chili en Argentinië, maar meer dan Bolivia en Paraguay. Ongeveer een derde van de bevolking leeft in armoede. De economische prestatie van het land wordt gelinkt aan de export van grondstoffen, met name koper, staal en olie. Het land is sinds eind jaren '90 een stabiel groeiende economie. In de tweede helft van de jaren 2000 was het één van de snelstgroeiende economieën ter wereld. De werkloosheid en inflatie liggen laag. In Peru betaalt men met de Nuevo Sol (PEN).

Demografie

Peru is over het algemeen dunbevolkt. Ongeveer een derde van de inwoners woont in en rond de hoofdstad Lima. De meeste andere grote steden liggen aan of bij de Pacifische kust. In de Andes liggen slechts enkele grotere steden. Het tropische laagland in het oosten is zeer dunbevolkt. Etnisch gezien is Peru een gevarieerd land. De grootste groep zijn de zogenaamde Mestizos met 45%, een gemixte bevolkingsgroep van Indo-Amerikaanse of Europese afkomst. De oorspronkelijke bevolkingsgroep bestaat uit Indoamerikanen en omvat ongeveer 37% van de inwoners. De grootste subgroep zijn de Quechuas. Ze wonen voornamelijk op het platteland in de Andes. Ongeveer 15% van de bevolking is Europees. Er zijn ook veel Aziaten, de Japans-Peruviaan Alberto Fujimori was tussen 1990 en 2000 de president van Peru.

Geschiedenis

In de 15e eeuw kwam hedendaags Peru onder het bestuur van de Inca's te staan, die hun hoofdstad in Cusco hadden. De Inca's controleerden een groot deel van de Andes in Zuid-Amerika, het rijk had 9 tot 16 miljoen inwoners van Zuid-Colombia tot in Chili. In de 16e eeuw veroverden Spaanse Conquistadors het Incarijk, waarna het Onderkoninkrijk Peru werd gesticht, dat Lima als zijn hoofdstad had. De Spaanse koloniale tijd duurde ruim 200 jaar, in die tijd werd het gebied ontwikkeld met infrastructuur en instituties. Begin 19e eeuw werd het ene na het andere land in Latijns-Amerika onafhankelijk van Spanje, maar Peru bleef lange tijd loyaal aan Spanje. Peru werd onafhankelijk door aanvallen van buitenaf, zowel vanuit het noorden (Gran Colombia) als zuiden (Chili). Dit in tegenstelling tot veel andere Zuid-Amerikaanse landen die onafhankelijk werden door een strijd vanuit de eigen bevolking. De onafhankelijkheid werd in 1821 uitgeroepen maar het duurde nog tot 1826 voordat de laatste Spaanse eenheden verslagen waren.

De eerste decennia van onafhankelijkheid waren relatief stabiel maar het land raakte in economische problemen en was betrokken bij de Pacificoorlog van 1879 tot 1884. Peru vormde een alliantie met Bolivia tegen Chili, maar verloor de oorlog en moest territorium afstaan aan Chili. Bolivia raakte zijn toegang tot zee kwijt en Peru het zuidelijkste deel van zijn grondgebied. Gedurende de 20e eeuw waren er turbulente periodes in Peru, met intern conflict, internationaal conflict, democratische periodes die afgewisseld werden met autoritaire periodes, waardoor het land zich niet zo goed kon ontwikkelen als sommige andere Zuid-Amerikaanse landen. Het land had grensdisputen en conflicten met Ecuador en in de jaren '30 een korte oorlog met Colombia over de controle van het Amazone-oerwoud. Het land had te maken met slechte economische omstandigheden en hyperinflatie. Onder de regering Fujimori in de jaren '90 werd de economie sterk verbeterd, de inflatie nam sterk af en het investeringsklimaat verbeterde significant. Ook wist Fujimori de communistische guerilla-groep Sendero Luminoso (Lichtend Pad) grotendeels uit te schakelen. Corruptie bleef echter een probleem en Fujimori ging in 2000 in ballingschap buiten Peru. Ook in de 21e eeuw heeft Peru een roerige politiek.

Wegennet

Per 31 december 2012 bestond het netwerk van wegen in Peru uit 140.672 kilometer, waarvan 18.699 kilometer (13%) geasfalteerd was, 41.126 kilometer (29%) van gravel of een andere verbeterde verharding voorzien was en 80.848 kilometer (57%) volledig onverhard was.

Het Red Vial Nacional bestaat uit 24.593 kilometer weg, waarvan 14.748 kilometer (60%) geasfalteerd is. Het Red Vial Departamental bestaat uit 24.235 kilometer weg, waarvan 2.340 kilometer (10%) geasfalteerd is. Het resterende Red Vial Vecinal bestaat uit 91.844 kilometer weg, waarvan 1.611 kilometer (2%) geasfalteerd is.[1]

Wegklassen

Het wegennet in Peru wordt opgedeeld in drie wegklassen;

  • Red Vial Nacional: het nationale wegennet
  • Red Vial Departamental: het departementale wegennet
  • Red Vial Vecinal: het lokale wegennet

Rutas nacionales

Peru heeft een netwerk van rutas nacionales die de grotere steden met elkaar verbinden. Het transport wordt ernstig bemoeilijkt vanwege de extreme geografie. De Andes ligt bijna geheel op meer dan 4.000 meter hoogte, bijna alle wegen in de Andes lopen over bergpassen van rond de 4.500 meter hoogte. De hoogste geasfalteerde weg is de 4.873 meter hoge Abra de Oquepuño, onderdeel van de RN34B. De hoogste ruta nacional is de 5.010 meter hoge Paso de Los Vientos, onderdeel van de RN40. De grote steden in het binnenland kunnen alleen bereikt worden via zeer hoge bergpassen. Reizen over de weg is in Peru daardoor erg tijdrovend.

De best uitgebouwde weg is de RN1 die alle steden in de kustregio verbindt. Deze weg is deels dubbelbaans uitgevoerd als de Panamericana Norte en de Panamericana Sur. De RN3 is de weg van het hoogland en voert noord-zuid door Peru. Deze weg kent tal van bergpassen boven de 4.000 meter. De RN5 is een incomplete weg aan de oostkant van de Andes.

De hoge bergpassen aan de westzijde van de Andes die onderdeel zijn van een ruta nacional zijn in veel gevallen geasfalteerd. De hoge bergpassen aan de oostzijde van de Andes zijn beduidend slechter uitgebouwd, er zijn slechts 3 geasfalteerde wegen naar de oostelijke helft van de Andes. Deze wegen dalen via zeer bochtige, smalle en steile wegen af door diepe kloven van de Andes naar het tropisch laagland. Bijna allemaal moeten ze circa 4.000 meter dalen.

In het tropisch laagland zijn weinig geasfalteerde wegen, naast delen van de RN5 zijn de belangrijkste de RN18C naar Pucallpa en de RN30C via Puerto Maldonado naar Iñapari. Bij Puerto Maldonado bevindt zich een hangbrug die de langste brug van Peru is. De stad Iquitos in het noordoosten van Peru kan niet over de weg bereikt worden. Er is slechts één grensovergang met Brazilië bij Iñapari. Ook is er slechts één geasfalteerde grensovergang met Bolivia, de RN3 bij Desagüadero. Rond het Titicacameer lopen echter meerdere wegen naar de Boliviaanse grens. Ook heeft Peru maar één geasfalteerde grensovergang met Chili, twee met Ecuador en geen enkele met Colombia.

Autopistas

In Peru zijn enkele autopistas waar in veel gevallen tol voor betaald moet worden. De belangrijkste zijn de Panamericana Norte en Panamericana Sur vanuit Lima. Rond Lima liggen verder enkele vias expresas. De snelwegen rond Lima zijn substandaard. Buiten de regio Lima zijn enkele dubbelbaans delen, maar weinig echte snelwegen.

Autopistas & carreteras nacionales in Peru

Panamericana NortePanamericana SurVía de EvitamientoVía Expresa Línea AmarillaPaseo de la RepúblicaCircuito de PlayasAutopista Ramiro PrialéAvenida Javier Prado EsteVia expresa GrauVia expresa Elmer Faucett

RN1RN2RN3RN4RN5RN6RN8RN10RN12RN14RN16RN18RN20RN22RN24RN26RN28RN30RN32RN34RN36RN38RN40


Geschiedenis

Ten tijde van de Inca's werd een uitgebreid netwerk van transportroutes in de Andes ontwikkeld. Indertijd was er al sprake van een systeem van noord-zuidroutes (langs de kust en door de bergen) en dwarsverbindingen daartussen. Na de kolonisatie van het gebied door Spanje bleek het wegennet van de Inca's niet geschikt voor karren met wielen, daarvoor was het terrein te ongelijk. Men moest dus het grootste deel per paard, ezel of os vervoeren. Na onafhankelijkheid werd het wegennet nog niet direct ontwikkeld. De slechte infrastructuur voor landtransport zou Peru lange tijd parten spelen in de ontwikkeling van het land.

In 1896 werd het Ministerio de Fomento y Obras Públicas opgericht, dat ten taak had publieke werken uit te voeren, waaronder wegenbouw. De wegenbouw kwam in de jaren '20 meer van de grond, belangrijk was de Ley de Conscripción Vial van 1920, hierin konden personen onder de dienstplicht worden ingezet om het wegennet te realiseren.[2] De wegenbouw ging toen in gestaag tempo voort in de jaren '20 en '30. In 1936 werd het wegennet van Peru vastgesteld als zijnde 21.000 kilometer lang. Er waren op dat moment 12.600 motorvoertuigen in gebruik in Peru.

In 1938 werd het Plan Vial Peruano vastgesteld.[3] Hierin werd de basis gelegd voor het hedendaagse Peruaanse hoofdwegennet.[4] In het Plan Vial Peruano werden de volgende wegen opgenomen;

  • Carretera longitudinal costanera: een circa 3.200 kilometer lange route vanaf de grens met Ecuador tot de grens met Chili, via Lima.
  • Carretera longitudinal andino: een circa 2.000 kilometer lange route door de zuidelijke helft van de Andes, 100 tot 150 kilometer landinwaarts van de kust, tot de grens met Bolivia
  • Carreteras trasversales y de penetración: verbindingen tussen de twee noord-zuidroutes. Deze waren gepland om tussen 150 en 400 kilometer lang te zijn.
  • Carretera Panamericana: vanaf de grens met Ecuador langs de kust tot Lima, dan via Nasca en Cusco naar de grens met Bolivia over 3.380 kilometer. Deze route zou grotendeels samenvallen met de costanera.

In de tweede helft van de 20e eeuw werd de financiering voor wegen uitgebreid, door de invoering van een brandstofaccijns en de invoering van tol op belangrijke hoofdwegen. Ley N° 15773 voorzag in de wettelijke basis voor tolheffing in 1965.[5] De wet van 1965 voorzag alleen in tolheffing voor het onderhoud van de wegen, in 1970 volgde een tweede wet waarin ook uitbreiding en nieuwbouw met tolheffing bekostigd kon worden. Hiermee kon het Peruaanse wegennet echt ontwikkeld worden, in die tijd verschenen ook de eerste delen van de Panamericana Norte en Panamericana Sur bij Lima als hoogwaardige wegen.

In de jaren '70 en '80 ging de prioriteit vooral uit naar de uitbouw en het asfalteren van de wegen in de kustzone, grotendeels de Carretera Panamericana over zijn volledige lengte, evenals sommige zijtakken en dwarsverbindingen naar het binnenland. In 1990 was echter een groot deel van de rutas nacionales in de Andes nog onverhard, de beste wegen verliepen van Lima naar Huanuco en Huancayo, evenals rond Cusco en rond het Titicaca-meer. In de periode 1990-2016 zijn bijna alle hoofdwegen in de Andes ook geasfalteerd, waarmee de bereikbaarheid van het binnenland van Peru sterk verbeterde.[6]

Wegbeheer

De nationale wegbeheerder is het Ministerio de Transportes y Communicación (MTC).[7] Het huidige ministerie is in 1968 ontstaan maar heeft voorgangers gehad die teruggingen tot 1896.[8]

Tolwegen

Een groot deel van de hoofdwegen van Peru zijn onder concessie, en moet dus tol betaald worden, zoals vrijwel overal in Zuid-Amerika. Op de meeste hoofdwegen wordt tol geheven, vaak net buiten de grote steden. Er is een open tolsysteem. De dichtheid van tolstations is niet erg hoog, het zijn voornamelijk lange routes tussen landsdelen waar enkele tolstations zijn. Op enkele tolwegen is ook electronic toll collection mogelijk. Dit systeem heet Telepass.[9]

Bewegwijzering

De wegen zijn in de kuststrook over het algemeen goed met voldoende bewegwijzering. Landinwaarts wordt dit geleidelijk minder. De bewegwijzering bestaat uit groene borden met witte letters, maar ook blauwe borden komen voor. Wegnummers worden zelden aangegeven.

Wegnummering

Het wegennet van Peru is in een grid genummerd, met oneven nummers die noord-zuid lopen en waarbij de nummering in oostelijke richting oploopt. De RN1 is de Pan-American Highway langs de westkust, de RN3 is de primaire noord-zuidroute door het Andesgebergte. Even nummers lopen oost-west waarbij de nummering in zuidelijke richting oploopt. Daarnaast krijgen de nummers een noord- en zuid suffix (N of S) als ze ten noorden of ten zuiden van de hoofdstad Lima lopen, de scheidslijn is de RN22. Ook zijn allerlei aftakkingen genummerd met een suffix. Dit zijn aftakkingen en soms alternatieve routes, oude tracé's of juist nieuwe trace's. Met name de RN1 heeft veel aftakkingen. Van sommige wegen zijn de aftakkingen belangrijker dan het hoofdnummer.

De RN5 is het oostelijkste noord-zuidnummer en de RN40 is het zuidelijkste oost-westnummer. Vanwege het Andesgebergte en het vrijwel onbewoonde regenwoud ten oosten daarvan zijn er slechts een beperkt aantal noord-zuidwegen.[10]

De prefix is in de schrijftaal ook wel "PE". De PE-x nummers verlopen noord-zuid (longitudinal) terwijl de PE-xx nummers oost-west verlopen (transversal).

Departementale wegnummering

Het secundaire wegennet is per departement genummerd. Per departement is er een prefix, waarbij de nummers in de serie 100 t/m 499 tot het Red Vial Departamental behoren en de nummers in de serie 500 t/m 999 tot het Red Vial Vecinal behoren.

Región Prefix
Amazonas AM
Áncash AN
Apurímac AP
Arequipa AR
Ayacucho AY
Cajamarca CA
Cusco CU
Huancavelica HV
Huánuco HU
Ica IC
Junín JU
La Libertad LI
Lambayeque LA
Lima LM
Loreto LO
Madre de Dios MD
Moquegua MO
Pasco PA
Piura PI
San Martín SM
Tacna TA
Tumbes TU
Ucayali UC

Referenties

Wegen van Zuid-Amerika

ArgentiniëBoliviaBraziliëChiliColombiaEcuadorGuyanaParaguayPeruSurinameUruguayVenezuela