Plan General de Carreteras

Uit Wegenwiki
(Doorverwezen vanaf Plan General de Carreteras 1984)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Het Plan General de Carreteras (algemeen wegenplan) is het wegenplan van Spanje dat periodiek vastgesteld wordt.

Geschiedenis

Nadat onder het Plan de Modernización de carreteras van 1950 een begin werd gemaakt met de ontwikkeling van het Spaanse wegennet, werd de vraag om een gestructureerde planvorming van de Spaanse wegen groter. Het autobezit groeide in de jaren '50 snel en de wegen waren onderontwikkeld. Eind jaren '50 werd als vervolg een wegenplan opgesteld, het Plan General de Carreteras. Het eerste wegenplan werd in 1961 vastgesteld en was van toepassing op de periode 1962-1977. Het Plan General de Carreteras werd vervolgens opgenomen in de ontwikkelplannen van Spanje, het Plan de Desarrollo de España, waarvan er drie zijn geweest in de periode 1964-1975.

Na de dood van Franco in 1975 en de omwenteling naar democratie kwam er in 1978 een nieuwe grondwet. De politieke veranderingen eind jaren '70 zorgden ervoor dat de integrale ontwikkeling van het wegennet niet de hoogste politieke prioriteit had. Belangrijk waren de oprichting van de autonome gemeenschappen. Spanje veranderde hierbij in korte tijd van een zeer centrale staat naar één van de meest decentrale staten van de wereld. Tussen 1980 en 1984 werden de autonome gemeenschappen opgericht. De autonome gemeenschappen (comunidades autonómicas) kregen ook de taak van het wegbeheer.

Om de nieuwe situatie te updaten is in 1984 het tweede Plan General de Carreteras vastgesteld. Tevens begonnen de autonome gemeenschappen vanaf dat moment ook periodiek hun eigen wegenplannen op te stellen. Het wegenplan van 1984 zette sterk in op de bouw van de eerste generatie autovías. Het plan was vastgesteld voor de periode 1984-1991, het was ook vanaf dat moment dat men op grote schaal de belangrijkste wegen begon op te waarderen tot autovía, hoofdzakelijk de radiale wegen van Madrid, maar ook een aantal andere belangrijke corridors. Het plan voorzag in de bouw van 3.360 kilometer autovía.[1]

Er kwam geen derde wegenplan. Het werd in 1993 opgevolgd door het Plan Director de Infraestructuras (PDI), ook wel het "Plan Borrell",[2] naar Josep Borrell, de minister van Fomento op dat moment. Dit was een meer algemeen infrastructuurplan, waarbij de focus geleidelijk meer richting de bouw van hogesnelheidslijnen ging. Het PDI liep tot 2007, vanaf begin jaren 2000 begon Spanje jaarlijks meer geld uit te geven aan spoorwegen dan aan wegen. Echter vanwege de lage bouwkosten van autovías in Spanje werd in deze periode nog een recordaantal kilometers nieuwe autosnelweg in gebruik genomen.

De autonome regio's stellen nog wel periodiek een Plan General de Carreteras vast. In de periode 2000-2010 waren grootse plannen voor de bouw van autovías onder autonoom beheer. In deze periode zijn vele autovías aangelegd, maar de economische crisis vanaf 2008 zorgde er voor dat veel projecten voor onbepaalde tijd werden uitgesteld.

Plan General de Carreteras 1961

Op 29 december 1961 werd het Plan General de Carreteras gepubliceerd.[3] Het plan had een geplande looptijd van 15 jaar, van 1962 tot 1977. Van dit plan is inhoudelijk weinig bekend, het omvatte nog niet de bouw van autovías of autopistas en de upgrade van de carreteras nacionales wordt overschaduwd door het Plan REDIA van 1967, de ontwikkeling van de rest van het wegennet werd vooral via het Plan de Desarrollo de España (ontwikkelingsplan van Spanje) geregeld. In 1967 werd als onderdeel daarvan het Programa de Autopistas Nacionales Españolas (PANE) gelanceerd. De eigenlijke ontwikkeling en planning van de Spaanse wegen begon daarom vooral vanaf 1967.

In het Plan General de Carreteras van 1961 werd voorzien dat over een periode van 16 jaar in elke vier jaar een nieuw investeringsplan gemaakt zou worden. Het plan omvatte ook een atlas van de provincies met een nummering van de carreteras locales.[4] In het Plan General de Carreteras van 1961 werd ook een nieuw basisnetwerk vastgesteld, het "Red de Itinerarios Básicos Nacionales" met 48 hoofdroutes.[5]

Er zat een behoorlijk lange tijd (23 jaar) tussen het eerste en het tweede wegenplan. Het Plan General de Carreteras dat van 1962 tot 1977 zou lopen werd vroegtijdig beëindigd door de dood van Franco in 1975 en werd begin jaren '70 al vertraagd door de oliecrisis. Na 1975 lag de aandacht van de Spaanse politiek bij de nieuwe grondwet van 1978 en de daarop volgende ingrijpende staatskundige veranderingen, waarbij Spanje overging van een centrale staat naar één van de meest decentrale staten van Europa. In 1980, 1982 en 1984 werden de Spaanse regio's gefaseerd een autonome gemeenschap, de vaststelling van het tweede Plan General de Carreteras liet daarom op zich wachten tot 1984, toen ook de overdracht van de carreteras comarcales naar de autonome gemeenschappen een feit was.

Red de Itinerarios Básicos Nacionales

In het Plan General de Carreteras van 1961 werd ook een genummerd netwerk van hoofdroutes opgenomen, het "Red de Itinerarios Básicos Nacionales", ook wel het "Red Azul" genoemd vanwege de blauwe kleur van de nummers. Deze wegnummering is echter nooit bewegwijzerd geweest. Bijna alle nummers verliepen vanaf Madrid en splitsten zich naar diverse steden. Hierdoor ontstond dichter bij Madrid een enorme dubbelnummering van routes, soms wel 5 of 6 nummers. Het systeem bestond uit 48 routes met een gecombineerde lengte van 6.400 kilometer.

# route
A-1 Madrid - Burgos - Vitoria - San Sebastián - Irún
A-2 Cádiz - Algeciras - Málaga - Almería - Murcia - Alicante - Valencia - Barcelona
A-3 Madrid - Zaragoza - Lleida - Barcelona - La Jonquera
A-4 Madrid - Valencia
A-5 Madrid - Córdoba - Sevilla - Cádiz
A-6 Madrid - Badajoz
A-7 Madrid - Benavente - Lugo - A Coruña / Ferrol
A-8 Madrid - Ávila - Salamanca
A-9 Madrid - Soria - Tudela
A-10 Madrid - Benavente - Ourense - Vigo
A-11 San Sebastián - Vitoria - Burgos - Valladolid - Salamanca - Fuentes de Oñoro
A-12 Madrid - Zamora
A-13 San Sebastián - Pamplona - Tudela - Zaragoza
A-14 Zaragoza - Huesca
A-15 Barcelona - Vic - Puigcerdà
A-16 Madrid - Guadalajara - Monreal de Campos - Teruel
A-17 Zaraogza - Logroño - Miranda de Ebro
A-18 Valencia - Teruel - Zaragoza
A-19 Vitoria - Bilbao
A-20 Huesca - Lleida - Barcelona
A-21 Madrid - Ocaña - Albacete - Murcia - Cartagena
A-22 Madrid - Ocaña - Albacete - Alicante
A-23 Granada - Motril - Málaga
A-24 Madrid - Jaén - Granada - Antequera - Málaga
A-25 Palma de Mallorca - Port de Pollença
A-26 Granada - Murcia
A-27 Madrid - Cuenca
A-28 Madrid - Toledo
A-29 Madrid - Valladolid - León - Oviedo - Gijón
A-30 Madrid - Ocaña - Ciudad Real
A-31 Sevilla - Huelva
A-32 Sevilla - Rosal de la Frontera
A-33 Madrid - Cáceres
A-34 A Coruña - Santiago - Pontevedra - Tui
A-35 Madrid - Burgos - Santander
A-36 Sevilla - Mérida - Badajoz
A-37 San Sebastián - Bilbao - Santander - Oviedo
A-38 Santa Cruz de Tenerife - Icod de Los Vinos
A-39 Madrid - Zaragoza - Lleida - Andorra
A-40 Oviedo - Ferrol
A-41 Palma de Mallorca - Manacor
A-42 Las Palmas - Agaete
A-43 Las Palmas - Teror
A-44 Las Palmas - Maspalomas
A-45 Santa Cruz de Tenerife
A-46 Santa Cruz de Tenerife - Los Cristianos
A-47 Madrid - Segovia
A-48 Ibiza - Sant Antoni de Portmany

Plan General de Carreteras 1984

Programa de Autovías

In het Plan General de Carreteras 1984,[6] dat een looptijd had van 1984 tot 1991, werd een netwerk van 2.590 kilometer autovía opgenomen.[7][8] Het bouwprogramma was gepland in twee fases, de eerste fase verliep van 1984 tot 1987 en de tweede fase van 1988 tot 1991.

Het plan omvatte vooral de verdubbeling van de wegen die onder het Plan REDIA van 1967 waren uitgebreid tot een brede weg van 12 meter breedte. Hiertoe werd er een tweede rijbaan naast gelegd, met rondwegen waar noodzakelijk. Kenmerkend is dat het autovía-plan vrijwel uitsluitend wegen in vlak gebied omvatte. Voor een dermate groot wegenprogramma is het project relatief snel ontwikkeld en zonder grote vertragingen opgeleverd. In 1992 was het overgrote deel van het plan voltooid, de grootste uitloop was op de A-3 tussen Madrid en Valencia, waar het laatste deel pas in 1998 opende. De bergachtige trajecten waren allemaal de laatste delen van het plan die gereed kwamen.

Onderstaande lijst omvat de autovías die in het Programa de Autovías waren opgenomen.

naam traject huidige route opmerkingen openstelling
Autovía del Norte Madrid - Burgos Burgos - Vitoria bestond destijds al als autopista AP-1 / 2x2 N-I 1989-1992
Autovía de Aragón Madrid - Zaragoza Zaragoza - Barcelona was al af te leggen via AP-2 en AP-7 1988-1991
Autovía de Levante Madrid - Valencia / Alicante Y-vormige verbinding van Madrid naar zowel Valencia als Alicante 1984-1998
Autovía de Andalucía Madrid - Sevilla Sevilla - Cádiz bestond al als AP-4 1987-1992
Autovía de Extremadura Madrid - Badajoz 1986-1995
Autovía del Noroeste Adanero - Benavente Madrid - Adanero bestond al als AP-6, Benavente - A Coruña werd nog niet gepland vanwege bergachtig terrein 1990-1992
Autovía de Castilla Burgos - Tordesillas Tordesillas - Salamanca - Portugal was nog niet gepland 198x-1992
Autovía del Mediterráneo Alicante - Murcia - Puerto Lumbreras 198x-1992
Autovía de la Costa del Sol Málaga - Algeciras was oorspronkelijk gepland als autopista in 1967 1988-1999
Autovía Sevilla - Huelva Sevilla - Huelva was nog niet gepland tussen Huelva en Ayamonte 1989-1990
Autovía del Atlántico Tui - Portugal was gepland als verlenging van de AP-9 1992-1993
Autovía Oviedo - Campomanes Oviedo - Campomanes uitbreiding van het enkelbaans deel van de Asturische Y ten zuiden van Oviedo, aansluiting op AP-66 1993
Autovía Madrid - Toledo Madrid - Toledo 198x-1990
Autovía Murcia - Cartagena Murcia - Cartagena 1990-1993
Autovía de Circunvalación de Valencia Valencia schakel tussen twee delen van de AP-7 1990-1992
Autovía de Circunvalación de Alicante Alicante 1990

In het Plan General de Carreteras van 1984 werden een aantal autovías niet genoemd die wel zijn aangelegd in dezelfde periode;

# traject openstelling opmerking
Lleida - Martorell 1990-1993 was nog incompleet tot 2004
Adra - Almería - Puerto Lumbreras 1992-1996 groot deel in 1992 geopend
Canals - Valencia 198x
Bilbao - Santander 1990-1995
Bailén - Jaén 1992-1995
Granada - Alhendín 1992
Antequera - Málaga 1992

Programa de Acondicionamento de la Red

Het Programa de Acondicionamento de la Red (ARCE), het modernisatieprogramma van het netwerk, omvatte 7.000 kilometer carreteras convencionales, de carreteras nacionales met twee rijstroken. Het doel van dit programma was om het netwerk op te waarderen naar een ontwerpsnelheid van 80 km/h, met een 7 meter brede rijbaan en 1,5 meter brede vluchtstroken, voor een compleet verhard dwarsprofiel van 10 meter. In de praktijk mag hier vaak 100 km/h op gereden worden. Het plan voorzag in de upgrade van 6.200 kilometer aan complete routes en 800 kilometer puntsgewijze upgrades. Het programma voorzag ook in de bouw van 300 rondwegen bij plaatsen met minder dan 50.000 inwoners die niet opgenomen waren in het Programa de Autovías.

Programa de Reposicion y Conservacion

Het Programa de Reposicion y Conservacion (RECO), het programma voor vervanging en conservatie, omvatte een onderhouds- en modernisatie van de bestaande wegen, met een ontwerpsnelheid van 60 km/h en een rijbaan van 7 meter en waar mogelijk vluchtstroken van 1 meter, voor een totaal dwarsprofiel van 9 meter. In de praktijk mag hier 90 km/h op gereden worden als het alignement dat toestaat. Dit programma omvatte het resterende deel van het Red de Carreteras del Estado wat niet onder de twee andere programma's viel. Het omvatte het herasfalteren van 8.325 kilometer carretera nacional, kruispuntreconstructies vanuit het oogpunt van verkeersveiligheid en een modernisatie van de bewegwijzering en bebakening.

Statistieken

In onderstaande tabel is het uitgangspunt en de doelstelling van het Plan General de Carreteras 1984 te zien:

type weg beginsituatie eindsituatie
autopista de peaje y libros * 1820 km 1930 km
autovías y desdoblamientos 483 km 3381 km
carreteras nacionales (9 m+) 8389 km 14797 km

* Exclusief 101 kilometer autopista in Navarra.

Plan General de Carreteras 1992

Er bestonden plannen voor het derde Plan General de Carreteras, dat een looptijd van 1992 tot 2000 zou hebben.[9] Het werd echter opgevolgd door het Plan Director de Infraestructuras van 1993.

Referenties

Wegenplannen in Spanje

Circuito Nacional de Firmes Especiales (1926) • Plan Peña (1940) • Plan de Modernización de carreteras (1950) • 1e Plan General de Carreteras (1961) • Plan REDIA (1967) • Programa de Autopistas Nacionales Españolas (1967) • 2e Plan General de Carreteras (1984) • Plan Director de Infraestructuras (1993) • Programa de Autopistas de Peaje (1997) • Plan de Infraestructuras (2000) • Plan Estratégico de Infraestructuras y Transporte (2005) • Plan de Infraestructuras, Transporte y Vivienda (2012) • Plan Extraordinario de Inversión en Carreteras (2017)