Rheinbrücke Leverkusen
Rheinbrücke Leverkusen | |
---|---|
Overspant | Rhein |
Rijstroken | 2x4 |
Totale lengte | 1.068,5 meter |
Hoofdoverspanning | 280 meter |
Hoogte brugdek | ? meter |
Openstelling | 05-07-1965 / 04-02-2024 |
Verkeersintensiteit | 111.900 mvt/etmaal |
Locatie | kaart |
De Rheinbrücke Leverkusen is een tuibrug in Duitsland, gelegen tussen Leverkusen en Köln in de staat Nordrhein-Westfalen. De brug overspant de rivier de Rijn aan de noordkant van Köln en is onderdeel van de A1.
Kenmerken
De nieuwe Rheinbrücke Leverkusen bestaat uit twee naast elkaar gelegen tuibruggen. Beide bruggen zijn 1.068,5 meter lang en hebben 13 overspanningen. Beide bruggen bestaan uit een hoofdbrug met een tuibrug met A-vormige pylonen, deze heeft een overspanning van 280 meter. De layout van de hoofdbrug bedraagt in beide gevallen 60 m + 74 m + 74 m + 280 m + 74 m + 74 m + 54 m = 690 meter. De pylonen steken maximaal 57,23 meter boven de rijbaan uit. De hoofdbrug heeft een stalen orthotroop brugdek. De aanbruggen zijn uitgevoerd in voorgespannen betonnen kokers met overspanningen van 53,5 m + 4 x 68,0 m + 52,9 m = 378,4 m.
Beide bruggen hebben 5 rijstroken en een vluchtstrook, bestaande uit 2x4 rijstroken voor doorgaand verkeer en een weefstrook voor verkeer tussen het Kreuz Leverkusen-West en de aansluiting Köln-Niehl. Daarnaast is er ook een invoegstrook van en naar het Kreuz Leverkusen-West tot op de brug, waardoor de brug aan de kant van Leverkusen tot 6 rijstroken per richting heeft. Aan beide kanten is ook een fiets/voetpad van 3,25 meter breed. Beide bruggen zijn 33 meter breed.
Direct ten oosten van de brug bevindt zich het Kreuz Leverkusen-West met de A59. De A1 is ter plekke onderdeel van de Kölner Autobahnring en de doorgaande route vanaf Dortmund richting de Eifel. De brug is een cruciale verbinding in het hoofdwegennet van West-Duitsland.
Geschiedenis
De brug was de eerste op deze locatie en is tussen 1962 en 1965 aangelegd. De brug werd op 5 juli 1965 opengesteld voor het verkeer. Dit was tevens het laatste deel van de Kölner Autobahnring die opengesteld werd. Köln was daarmee één van de eerste steden in Europa met een volledige ringsnelweg. In de jaren '60 werd rekening gehouden met een verkeersintensiteit van 40.000 voertuigen per dag.
De oorspronkelijke Rheinbrücke Leverkusen was een 1.061 meter lange tuibrug met een hoofdoverspanning van 280 meter. Aan de kant van Köln was een zesvoudige aanbrug van 372 meter, gevolgd door de stalen tuibrug met een lengte van 687,3 meter met een hoofdoverspanning van 280 meter en zijoverspanningen van 97,4 en 106,3 meter. De tuibrug had twee pylonen, aan de kant van Leverkusen stond de pyloon op de oever, aan de kant van Köln stond de pyloon een eindje in de rivier. Het brugdek was 37,1 meter breed, met 2x3 rijstroken, waarbij de buitenste rijstroken feitelijk een weefstrook waren. De brug had daardoor geen vluchtstroken.
Toekomst
Zie ook vervanging van bruggen in Duitsland.
De oorspronkelijke brug uit 1965 verkeerde in zeer slechte staat en is in 2012-2013 een tijd afgesloten geweest voor vrachtverkeer, wat grote overlast veroorzaakte.[1] Vanaf 16 juni 2014 volgde een permanente afsluiting voor al het verkeer zwaarder dan 3,5 ton.[2][3] In juli 2014 zijn de betonnen barriers vervangen door metalen barriers om 500 ton gewicht te besparen. Ook na het instellen van het verbod op vrachtverkeer ging de conditie van de brug verder achteruit, in juli 2016 werden nieuwe scheuren ontdekt.[4] In augustus 2016 is de brug een weekend afgesloten geweest om grote scheuren te repareren. In september 2016 is een breedtesluis voor de brug aangelegd, zodat vrachtverkeer fysiek niet meer over de brug kan. De maximumsnelheid is hier verlaagd naar 40 km/h.[5] Sinds die tijd wordt de brug elke dag op schadevorming geïnspecteerd, de brug werd nadien met continue noodreparaties in stand gehouden.[6]
Het vrachtverkeer kon pas in 2024 weer over de brug kunnen rijden toen de vervanging gereed kwam, aanvankelijk werd oplevering in 2020 voorzien.[7] Vervanging door een brug met 2x5 rijstroken is gepland. De voorbereidende werkzaamheden begonnen in de tweede helft van 2017.[8] De brug wordt in twee fases aangelegd, aanvankelijk was gepland dat de eerst brughelft in 2020 opgeleverd moest worden en de tweede in 2023. In realiteit kwam de eerste pas in 2024 gereed. De vervanging van de brug had hoge prioriteit in Nordrhein-Westfalen vanwege het cruciale belang. Dagelijks moesten 20.000 vrachtwagens omrijden via alternatieve bruggen, die daarmee ook extra belast worden.[9]
Procedure & ontwerp
Op 23 november 2015 is het ontwerp-planfeststellungsbeschluß ter inzage gelegd. Op 10 november 2016 is het definitieve Planfeststellungsbeschluß vastgesteld[10][11] en op 11 oktober 2017 werden de bezwaren tegen het besluit door het Bundesverwaltungsgericht ongegrond verklaard.[12][13]
De nieuwe brug bestaat uit twee tuibruggen naast elkaar, met beiden twee pylonen. Beide bruggen krijgen 2x4 rijstroken voor doorgaand verkeer, een doorgaande weefstrook in beide richtingen en richting oosten een extra uitvoegstrook. De breedste delen van de brug tellen 2x6 rijstroken met vluchtstroken. Tevens komt er een fietspad aan beide kanten. Beide overspanningen staan 16 meter uit elkaar. De brug wordt in twee fases gebouwd. Eerst wordt er een nieuwe overspanning aan de noordkant (stroomafwaarts) aangelegd, waarna het volledige verkeer met een 6-0 systeem (3 rijstroken per richting) wordt omgezet naar de nieuwe brug. Daarna wordt de bestaande brug gesloopt en vervangen door een tweede overspanning op deze locatie. Daarna is de volledige capaciteit van 2x5 rijstroken beschikbaar. In 2030 wordt een verkeersintensiteit van 133.400 voertuigen per dag verwacht met een aandeel vrachtverkeer van 13,9%.
De nieuwe brug bestaat uit een aanbrug aan de westkant en een hoofdbrug over de rivier. De aanbrug bestaat uit zes overspanningen met een totale lengte van 378 meter. De hoofdbrug bestaat uit een tuibrug met een totale lengte van 690 meter en een hoofdoverspanning van 280 meter. De Rheinbrücke Leverkusen bestaat uiteindelijk uit twee identieke overspanningen. Het brugdek heeft een vrije doorvaarthoogte van 9,1 meter boven gemiddeld hoogwater (Rijnvaarthoogte).
Het project was bij aanvang geraamd op € 740 miljoen, waarvan € 480 miljoen in de vervanging van de Rheinbrücke Leverkusen wordt gestoken. In 2021 waren de kosten opgelopen naar € 962 miljoen.[14]
Flankerende maatregelen
Omdat de Rheinbrücke Leverkusen niet meer toegankelijk was voor vrachtverkeer reed dit vrachtverkeer om via de oost- en zuidkant van Köln. Als gevolg was er een groot volume afslaand verkeer op een substandaard klaverlus binnen het Kreuz Leverkusen. Hierdoor stond er bijna de hele dag een lange file van vrachtwagens op de A1 tussen Burscheid en het Kreuz Leverkusen. Hier gebeurden dagelijks ongevallen. Om de doorstroming te verbeteren is in mei 2017 de A3 tussen het Kreuz Leverkusen en Leverkusen-Zentrum tijdelijk naar 4 rijstroken verbreed door de rijstroken te versmallen en de vluchtstrook te laten vervallen. Hierdoor zou verkeer vanaf de A1 sneller de A3 richting Frankfurt op kunnen rijden. Tevens zijn de rijrichtingen op de A1 naar de A1 en A3 voor het Kreuz Leverkusen gesplitst, zodat autoverkeer niet meer op het laatste moment kan uitvoegen naar de A3 tussen de rij wachtende vrachtwagens. Verder is er een noodbrug gebouwd in de relatie Frankfurt -> Aachen zodat die de verkeersstroom Dortmund -> Frankfurt niet meer gelijkvloers kruist.
Voor de vervanging van de Rheinbrücke Leverkusen is bovendien besloten om de ring van Köln zoveel mogelijk vrij te houden van Baustellen. In mei 2017 is de verbreding van de A3 aan de oostkant van Köln afgerond. Ook moet er zo min mogelijk gewerkt worden op de A4, zodat de A3-A4 als omleidingsroute kan dienen. Op veel andere bruggen in Köln zijn desondanks wel werkzaamheden. De dichtstbijzijnde alternatieve brug, de Mülheimer Brücke, is sinds 2013 afgesloten voor vrachtverkeer zwaarder dan 30 ton en sinds 2019 voor voertuigen zwaarder dan 3,5 ton.
Bouwfase
In november 2017 begonnen de eerste grondwerkzaamheden rond het tracé. De officiële 'spatenstich' van het bouwproject werd op 14 december 2017 gegeven.[15][16][17] Tijdens de bouw van de nieuwe brug wordt ook het Kreuz Leverkusen-West gereconstrueerd. De planning bij aanvang van de werkzaamheden was dat eind 2020 de eerste brug gereed zou zijn, gevolgd door de tweede brug in januari 2024.[18] Na twee jaar bouwtijd bleek het project echter al twee jaar vertraging te hebben opgelopen, in december 2019 ging men uit van een openstelling van de eerste brug in eind 2021 en de tweede eind 2025.[19] In april 2020 bleek er nog meer vertraging ontstaan te zijn, met een openstelling van de eerste brug pas in september 2023, 3 jaar later dan bij de aanvang van de bouw gepland was.
De brug wordt in twee fases aangelegd. Als eerste wordt aan de noordzijde van de oude brug een nieuwe overspanning gebouwd, die na oplevering tijdelijk met een 6-0 systeem in gebruik zal zijn, zodat verkeer in beide richtingen over de nieuwe overspanning rijdt. Ook mag dan het vrachtverkeer weer over de brug rijden. Daarna wordt de oude brug gesloopt en wordt ter plekke de tweede overspanning gebouwd. Na afronding van de werkzaamheden zijn er 2x4 rijstroken voor het verkeer beschikbaar.
Aan de kant van Leverkusen is sprake van een oude vuilnisbelt van gevaarlijke stoffen, de Altablagerung Dhünnaue. Hier waren beperkte ingrepen nodig om het Kreuz Leverkusen-West te kunnen reconstrueren en de nieuwe brug op de rest van de A1 aan te sluiten. Het terrein naast de A1 is jarenlang gebruikt door Bayer en de stad Leverkusen om giftig afval op te slaan. Het gaat hierbij om kankerverwekkende stoffen als PCBs, dioxine en zware metalen. Er is ook een woonwijk naast gebouwd waarvan in de jaren '80 bleek dat veel mensen ernstig ziek werden. In 1988 is deze woonwijk compleet gesloopt vanwege de giftige bodem. De vuilnisbelt is daarna afgedicht om contact met zowel grondwater als de open lucht te voorkomen. Er is in 2005 een park op gebouwd. Tijdens de werkzaamheden in 2019-2020 is er gebruik gemaakt van een luchtdichte overkapping over de vuilnisbelt om te voorkomen dat de omgeving invloed van de werkzaamheden zouden ondervinden. De werkzaamheden in de vuilnisbelt waren op 1 april 2020 afgerond.[20]
In 2020 werden de geleverde stalen kokers voor de brug afgekeurd. Dit betrof staal uit China dat door het Oostenrijkse bouwbedrijf ingekocht was. In april 2020 heeft Straßen NRW het contract ingetrokken en een nieuwe aanbesteding voor de stalen onderdelen uitgezet.[21] De werkzaamheden zijn op 1 december 2020 opnieuw gegund,[22] maar op 22 december 2020 weer ingetrokken[23] omdat een fax voor het controleren van het contract naar een verkeerd nummer was gestuurd.[24] Op 28 januari 2021 is het project opnieuw gegund, waarna de bouw in begin 2021 weer hervat is na een jaar stilstand. De oplevering van de eerste nieuwe brug is daarmee vertraagd naar februari 2024, 3 jaar later dan oorspronkelijk gepland.[25] In september 2023 werd de eerste overspanning constructief gesloten.[26] Op 19 januari 2024 werd de brug uit 1965 definitief buiten gebruik gesteld, na bijna 59 jaar in gebruik te zijn geweest. Op 4 februari 2024 is de eerste nieuwe Rheinbrücke in gebruik genomen.[27][28][29][30]
In juli 2023 is het contract gegund voor de tweede overspanning. Het contract is aan een consortium gegund, met een waarde van € 426 miljoen.[31][32] Eerst wordt de bestaande brug gesloopt, wat heel 2024 duurde. Daarna begint in begin 2025 de bouw van de tweede brugoverspanning. De tweede overspanning moet eind 2027 gereed zijn.
Verkeersintensiteiten
In 2015 reden dagelijks 111.900 voertuigen over de brug, 10.000 voertuigen minder dan in 2010 vanwege het vrachtwagenverbod sinds 2014.
Zie ook
Referenties
- ↑ Rheinbrücke Leverkusen für Fahrzeuge über 3,5 Tonnen gesperrt | strassen.nrw.de
- ↑ Erneute Sperrung der A1-Brücke bei Leverkusen für den Lkw-Verkehr ab 3,5 Tonnen | strassen.nrw.de
- ↑ Keine Entwarnung für Leverkusener Rheinbrücke | strassen.nrw.de
- ↑ A1 bei Leverkusen: Illegaler Schwerverkehr schädigt Rheinbrücke | strassen.nrw.de
- ↑ A1: Lkw-Sperranlage auf der Leverkusener Rheinbrücke | strassen.nrw.de
- ↑ Leverkusener Brücke wieder frei | wdr.de
- ↑ Autobahn A1 bleibt weiterhin ein Nadelöhr | koeln-nachrichten.de
- ↑ Leverkusener Rheinbrücke hat Vorrang | derwesten.de
- ↑ Die Leverkusener Rheinbrücke | strassen.nrw.de
- ↑ A1: Planfeststellungsbeschluss für neue Leverkusener Rheinbrücke liegt aus | strassen.nrw.de
- ↑ Planfeststellungsverfahren für den Ausbau der A1 zwischen der Anschlussstelle Köln-Niehl und dem Autobahnkreuz Leverkusen-West einschließlich Neubau der Rheinbrücke Leverkusen | bezreg.koeln.nrw.de
- ↑ Rheinbrücke Leverkusen: Bundesverwaltungsgericht weist Klagen ab | bverwg.de
- ↑ Leverkusener Brücke wird neu gebaut - Bundesverwaltungsgericht hat Klagen gegen Neubau zurückgewiesen. | wdr.de
- ↑ Gesamtkosten des Projekts steigen auf 962 Millionen Euro | ksta.de
- ↑ Baustart an der A1-Brücke von Protesten begleitet | rp-online.de
- ↑ Bau der neuen A1-Brücke bei Leverkusen hat offiziell begonnen | wdr.de
- ↑ Ferlemann: Startschuss für wichtige Rheinquerung | bmvi.de
- ↑ Grünes Licht für Neubau A1-Rheinbrücke | leverkusen.de
- ↑ Rheinbrücke Leverkusen: Baufortschritt nach zwei Jahren Bauzeit | strassen.nrw.de
- ↑ Rheinbrücke Leverkusen: Ende der Arbeiten in der Einhausung | strassen.nrw.de
- ↑ Rheinbrücke Leverkusen: Straßen.NRW kündigt Vertrag mit PORR - Neuausschreibung wird nächste Woche veröffentlicht | strassen.nrw.de
- ↑ Neuvergabe Gruppe um Hannoveraner Stahlbauer soll wohl Leverkusener Brücke bauen | ksta.de
- ↑ Bauherr will trotz Verzögerungen beim Bieterverfahren Termin halten | rp-online.de
- ↑ Leverkusener Brücke: Fehlgeleitetes Fax stiftet Verwirrung | wz.de
- ↑ Materialärger bei Bau der Rheinbrücke | rp-online.de
- ↑ A1: Lückenschluss der neuen Rheinbrücke Leverkusen/ Die letzten vier Stahlbauteile des ersten Brückenbauwerks wurden angeliefert | autobahn.de
- ↑ A1: Vollsperrung der A1 zwischen Kreuz Leverkusen und Köln-Niehl | autobahn.de
- ↑ (VORANKÜNDIGUNG) A1: Vollsperrung zwischen dem Autobahnkreuz Leverkusen und der Anschlussstelle Köln-Niehl vom 19. bis 29. Januar 2024 | autobahn.de
- ↑ Erstes Teilbauwerk der Rheinbrücke Leverkusen für den Verkehr freigegeben | autobahn.de
- ↑ Leverkusener Brücke für den Verkehr freigegeben | wdr.de
- ↑ 428-Millionen-Euro-Auftrag für zweiten Brückenteil vergeben | ksta.de
- ↑ A1: Auftrag zum Bau des zweiten Teilbauwerks der neuen Rheinbrücke Leverkusen vergeben | autobahn.de