Rijstrookkilometer

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Een rijstrookkilometer is één kilometer rijstrook en is een aanduiding die gebruikt wordt om de omvang van het snelwegennet van verschillende gebieden met elkaar te vergelijken. De Amerikaanse equivalent is een lane mile. Door het aantal rijstrookkilometers af te zetten naar het aantal inwoners kunnen snelwegennetten van landen, provincies of stedelijke gebieden met elkaar vergeleken worden. Het is één van de manieren om snelwegennetten onderling te vergelijken. Meestal wordt de omvang van het snelwegennet uitgedrukt in het aantal rijstrookkilometer per 1.000 inwoners.

Methodiek

Onder de rijstrookkilometers worden doorgaans de doorgaande rijstroken bedoeld, en meestal geen in- en uitvoegstroken, verbindingswegen en korte weefvakken. Lange weefvakken, bijvoorbeeld tussen twee punten met veel uitwisseling, worden vaak wel meegerekend. Een voorbeeld hiervan in Nederland is de A9 tussen de knooppunten Raasdorp en Rottepolderplein-zuid, waar 2x3 doorgaande rijstroken zijn, maar ook nog twee weefstroken per richting die significant bijdragen aan de verkeersafwikkeling. Dit stuk is 2 kilometer lang en beschikt dus over (10 rijstroken * 2 kilometer) 20 rijstrookkilometers. Meestal wordt bij het berekenen van het aantal rijstrookkilometers afgerond om de complexiteit te verminderen. Ook plekken waar voor en na het knooppunt meer rijstroken liggen dan ter hoogte van het knooppunt worden deze voor de simplificatie buiten beschouwing gelaten. Hiervan is het knooppunt Everdingen een voorbeeld, waar op de A2 kortstondig 2x3 rijstroken ter hoogte van het knooppunt liggen, maar voor- en na het knooppunt 2x4 rijstroken beschikbaar zijn. Het is mogelijk om berekeningen gedetailleerder te maken en deze kortstondige versmallingen mee te nemen, maar zal over het gehele netwerk bezien weinig invloed hebben op het totaal aantal rijstrookkilometers.

Nederland

Voor een overzicht, zie Nederlandse autosnelwegen#lijst

In Nederland ligt circa 12.200 kilometer rijstroken op autosnelwegen, exclusief verbindingswegen, in- en uitvoegstroken en korte weefvakken, maar inclusief spits- en plusstroken en lange belangrijke weefvakken. De A2 heeft in 2018 de meeste rijstrookkilometers met 1.407 rijstrookkilometer, of 11,9% van alle rijstrookkilometers van de Nederlandse autosnelwegen. Vier autosnelwegen hebben slechts 8 rijstrookkilometer, namelijk de A38, A74, A205 en de A256.

Verenigde Staten

De systematiek wordt voornamelijk in de Verenigde Staten toegepast, om stedelijke gebieden met elkaar te vergelijken. Dit is relatief lastig omdat niet de traditionele Metropolitan Statistical Areas (MSA's) aangehouden kunnen worden, omdat deze vaak omvangrijke plattelandsgebieden omvatten, gebaseerd op counties. Een voorbeeld is San Bernardino County, dat tot het Riverside-San Bernardino MSA behoort (bij Los Angeles), maar waarbij de Interstate 10 slechts 74 van de 314 kilometer daadwerkelijk door stedelijk gebied loopt. Als men de gehele I-10 zou meerekenen zou dit tot een verstoring van de resultaten leiden, zeker wanneer dit bij meer autosnelwegen het geval is.

Alhoewel het aantal lane miles een interessante methode is, zegt het niet alles. In sommige agglomeraties is het snelwegennet niet goed gebalanceerd ten opzichte van de bevolking, bijvoorbeeld in St. Louis of Detroit. In sommige stedelijke gebieden, vooral die met hoge bevolkingsdichtheid in het centrum zoals New York City zullen er relatief gezien veel meer rijstrookkilometers in de voorsteden liggen dan in en rond het centrum. Tevens zegt het niks over het belang van het onderliggend wegennet, in sommige stedelijke gebieden wordt relatief veel verkeer via het onderliggend wegennet afgewikkeld, bijvoorbeeld in Atlanta, Pittsburgh of Tampa. Het aantal rijstrookkilometers geeft dus geen directe correlatie met de effectiviteit van het wegennet aan. Wel zullen over het algemeen minder files staan in agglomeraties met een groter aantal rijstrookkilometers. Dit geldt vooral voor de middelgrote stedelijke gebieden met 1 tot 3 miljoen inwoners.

Lijst

Cijfers van het jaar 1999.[1]

Uitgedrukt in lane miles (1,609 km)

De 10 agglomeraties met het hoogste aantal rijstrookkilometers per 1.000 inwoners:

Agglomeratie Lane miles per 1,000 population
Kansas City 1,241
Fort Worth 0,894
Dallas 0,885
St. Louis 0,883
San Antonio 0,867
Atlanta 0,799
Columbus 0,795
Houston 0,783
Cincinnati 0,758
Indianapolis 0,714

De 10 agglomeraties met het laagste aantal rijstrookkilometers per 1.000 inwoners:

Agglomeratie Lane miles per 1,000 population
Detroit 0,449
Boston 0,432
Los Angeles 0,419
New York City 0,401
Philadelphia 0,377
New Orleans 0,376
Phoenix 0,373
Miami 0,357
Chicago 0,329
Las Vegas 0,317

Referenties