Route impériale

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

De Routes Impériales vormden het hoofdwegennet van Frankrijk in de tijd van Napoléon Bonaparte.

Context

De wegnummering werd op 16 december 1811 vastgesteld.[1] Het was de eerste serieuze wegnummering in Europa. Omdat Frankrijk in die periode grote gebieden buiten het huidige Frankrijk bezet hield of ingelijfd had (waaronder Nederland), liggen veel van die routes thans buiten Frankrijk.

De Routes Impériales moeten ook mede gezien worden in de context van de bezetting c.q. inlijving van de bewuste buitenlandse gebieden door Frankrijk; de routes werden geïdentificeerd met als doel ze in een bepaalde minimumtoestand te brengen om troepen te kunnen verplaatsen. De nummering van deze routes -naar alle waarschijnlijkheid het oudste systeem van wegnummering ter wereld- was in zoverre bijzaak.

Binnen Frankrijk zelf waren de routes doorgaans al in een zeer redelijke staat, met dank aan de grootschalige wegenbouw die in het land al in de late 17e eeuw was ingezet.

Systematiek

De gekozen routes vormen een systeem van assen tussen belangrijke plaatsen die moesten worden onderhouden en genummerd. Daarbij waren dubbelnummeringen aan de orde van de dag. De assen Parijs - Rome (RI 8) en Parijs - Toulon (RI 9) waren beide als belangrijk geïdentificeerd, maar liepen tot aan Aix-en-Provence over dezelfde wegen. In zoverre bestond de toegevoegde waarde van RI 9 alleen uit het stukje tussen Aix-en-Provence en Toulon.

Routes Impériales bestonden in drie categorieën. De eerste klasse waren de belangrijkste wegen van Parijs naar de verschillende uithoeken van het keizerrijk. Deze kregen de nummers 1-14. De tweede klasse werd gevormd door de nummers 15-27, verbindingen naar andere belangrijke steden van wat geringer belang. Alle rest was van derde klasse.

De klasse had gevolg voor de financiering en prioritering. Voor de eerste twee klassen draaide de centrale overheid geheel op; de derde klasse kwam voor de gezamenlijke rekening van Staat en de departementen waar de weg doorheen ging.

Het mag dan ook weinig verbazen dat binnen de Nederlandse departementen al snel kon worden gebouwd aan de verharding van de route Zundert-Utrecht-Amsterdam (RI 2). Ook van de daarvan aftakkende RI 19 kon nog in Franse tijd het traject Utrecht-Amersfoort-Deventer worden verhard.

Van Routes Impériales naar Routes Royales naar Routes Nationales

Na het ineenstorten van het Napoleontische keizerrijk kwamen gedeelten van genummerde routes (en zelfs hele wegnummers) buiten Frankrijk te liggen. Al vrij snel, namelijk in 1824, kwam het dan ook tot een hernummering. Omdat Frankrijk geen keizerrijk meer was, maar een monarchie, werd de term Route Impérial daarbij vervangen door Route Royale. Toen in 1870 vervolgens ook de Franse monarchie werd vervangen door een republiek kwam de huidige term Route Nationale op. Het systeem van Routes Royales / Routes Nationales is sterk gebaseerd op het oorspronkelijke systeem van Napoléon; alleen de buiten Frankrijk liggende wegnummers werden uit het systeem gehaald, evenals de niet-Franse gedeeltes van wél gehandhaafde wegnummers.

Dat laatste maakte ook een aantal op het eerste gezicht intern-Franse wegnummers overbodig. RI 2 en RI 19 liepen tot aan Utrecht gelijkop, waarna de RI 2 doorliep naar Amsterdam en de RI 19 naar Groningen. In 1824 was het niet langer nodig om voor dit doel twee verschillende wegnummers aan te houden. Ook vond een zekere verschuiving plaats in het belang van routes. RI 3 (naar Hamburg) had in het "afgeslankte" Frankrijk van 1824 niet meer het belang dat een laag nummer rechtvaardigde. RI 3 werd daarom met RI 34 geïntegreerd tot één RR 31. Op deze manier vrijgevallen wegnummers werd eenvoudigweg opgevuld door het daaropvolgende wegnummer. Veel van de Routes Royales hadden dan ook een nummer dat iets lager lag dan het oorspronkelijke RI-nummer; het verschil tussen RR-nummer en RI-nummer was daarbij uiteraard iets groter bij de hogere nummers.

De zo uiteindelijk ontstane nationale wegen binnen Frankrijk zijn nog tot in de moderne tijd de basis voor het systeem van N-wegen in Frankrijk, zij het dat de geïdentificeerde routes vaak allang niet meer over hun oorspronkelijke alignement lopen. Toen in de tweede helft van de twintigste eeuw de autosnelwegen opkwamen, werden deze neergezet als genummerd wegennet náást dat van Routes Nationales. Naarmate het Franse autosnelwegennet dichter werd, raakten de Routes Nationales hun leidende rol in het Franse wegennet kwijt. Zij waren niet langer de routes die eenieder gebruikte om zich door Frankrijk te verplaatsen. Parallel aan de huidige autosnelwegen lopen de oude routes door de plaatsen en dorpen - een stuk vergane glorie van hoe reizen eens was.

Door het verlies van deze nationale rol is de Franse centrale overheid er in het begin van de 21e eeuw toe overgegaan om het beheer van een aantal Routes Nationales af te stoten en dit over te laten aan de departementen. De verwachting is dat deze tendens zich zal voortzetten en dat uit het nog overblijvende systeem van N-wegen nog meer wegen zullen verdwijnen.

Lijst van Routes Impériales

1 tot 10

  • RI 1 Paris - Calais
  • RI 2 Paris - Amsterdam
  • RI 3 Paris - Hamburg
  • RI 4 Paris - Mainz
  • RI 5 Paris - Strasbourg
  • RI 6 Paris - Simplon - Milano - Roma
  • RI 7 Paris - Mont-Cenis - Torino - Milano
  • RI 8 Paris - Lyon - Livorno - Roma
  • RI 9 Paris - Toulon
  • RI 10 Paris - Perpignan

11 tot 20

  • RI 11 Paris - Bayonne
  • RI 12 Paris - Rochefort
  • RI 13 Paris - Brest
  • RI 14 Paris - Cherbourg
  • RI 15 Paris - Le Havre
  • RI 16 Paris - Dieppe
  • RI 17 Paris - Dunkerque
  • RI 18 Paris - Oostende
  • RI 19 Paris - Groningen
  • RI 20 Paris - Köln

21 tot 30

  • RI 21 Paris - Koblenz - Kassel
  • RI 22 Paris - Basel
  • RI 23 Paris - Toulouse - La Tour de Carol
  • RI 24 Paris - Barèges
  • RI 25 Paris - La Rochelle
  • RI 26 Paris - Nantes - Paimboeuf
  • RI 27 Paris - Lorient
  • RI 28 Le Havre - Lille
  • RI 29 Rouen - Fécamp
  • RI 30 Rouen - Dieppe

31 tot 40

  • RI 31 Rouen - Saint-Omer
  • RI 32 Rouen - Namur
  • RI 33 Rouen - La Capelle
  • RI 34 Rouen - Soissons
  • RI 35 Rouen - Mantes
  • RI 36 Evreux - Breteuil
  • RI 37 Paris - Saint-Quentin
  • RI 38 Paris - Châlons
  • RI 39 Paris - Vitry-le-François
  • RI 40 Compiègne - Abbeville

41 tot 50

  • RI 41 Noyon - La Fère
  • RI 42 Soissons - Melun
  • RI 43 Château-Thierry - Béthune
  • RI 44 Reims - Orléans
  • RI 45 Châlons - Cambrai
  • RI 46 Marle - Verdun
  • RI 47 Vouziers - Longuyon
  • RI 48 Marle - Brugge
  • RI 49 Mezières - Montreuil-sur-Mer
  • RI 50 Bouchin - Calais

51 tot 60

  • RI 51 Valenciennes - Gent
  • RI 52 Valenciennes - Luxembourg
  • RI 53 Douai - Arras
  • RI 54 Brussel - Saint-Pol
  • RI 55 Lille - Boulogne
  • RI 56 Brussel - Nieuwpoort
  • RI 57 Brussel - Namur
  • RI 58 Brussel - Aachen
  • RI 59 Brussel - Hechtel - 's-Hertogenbosch
  • RI 60 Torhout - Brugge

61 tot 70

  • RI 61 Maldegem - Breskens
  • RI 62 Antwerpen - Calais
  • RI 63 Antwerpen - Metz
  • RI 64 Antwerpen - Roermond
  • RI 65 Antwerpen - Haarlem
  • RI 66 Nijmegen - Venlo
  • RI 67 Liège - Utrecht
  • RI 68 Liège - Trier - Strasbourg
  • RI 69 Trier - Mainz
  • RI 70 Metz - Aachen

71 tot 80

  • RI 71 Metz - Düsseldorf
  • RI 72 Metz - Saarlouis
  • RI 73 Metz - Mannheim
  • RI 74 Metz - Landau/Pfalz
  • RI 75 Metz - Strasbourg
  • RI 76 Metz - Besançon
  • RI 77 Metz - Saint-Dizier
  • RI 78 Nancy - Sélestat
  • RI 79 Nancy - Troyes - Orléans
  • RI 80 Strasbourg - Zweibrücken

81 tot 90

  • RI 81 Strasbourg - Alzey
  • RI 82 Neufchâteau - Mézières
  • RI 83 Neufchâteau - Bonny-sur-Loire
  • RI 84 Bar-le-Duc - Basel
  • RI 85 Saint-Dizier - Pontarlier - Lausanne
  • RI 86 Basel - Nijmegen via de linker Rijnoever
  • RI 87 Basel - Neuchâtel
  • RI 88 Avallon - Combefontaine
  • RI 89 Dijon - Troyes
  • RI 90 Dijon - Pontarlier

91 tot 100

  • RI 91 Moulins - Besançaon - Basel
  • RI 92 Châlon-sur-Saône - Nancy - Bingen
  • RI 93 Châlon-sur-Saône - Bourg - Grenoble
  • RI 94 Nevers - Tours
  • RI 95 Nevers - Chalons - Liège - Maastricht
  • RI 96 Nevers - Lons-le-Saunier - Saint-Laurent
  • RI 97 Nevers - Nantua
  • RI 98 Mâcon - Châtillon-sur-Seine
  • RI 99 Roanne - Clermont
  • RI 100 Roanne - Annonay

101 tot 110

  • RI 101 Lyon - Strasbourg
  • RI 102 Lyon - Genève
  • RI 103 Lyon - Grenoble - Gap - Nice
  • RI 104 Lyon - Beaucaire
  • RI 105 Lyon - Béziers
  • RI 106 Lyon - Le Puy - Toulouse
  • RI 107 Lyon - Bordeaux
  • RI 108 Chambéry - Genève
  • RI 109 Grenoble - Aosta
  • RI 110 Grenoble - Briançon - Savona

111 tot 120

  • RI 111 Valence - Genève - Lausanne
  • RI 112 Valence - Sisteron
  • RI 113 Pont-Saint-Esprit - Torino
  • RI 114 Brignoles - Antibes
  • RI 115 Toulon - Sisteron
  • RI 116 Toulon - Antibes
  • RI 117 Toulon - Saint-Tropez
  • RI 118 Nice - Torino
  • RI 119 Aix - Nimes - Albi - Montauban
  • RI 120 Avignon - Montpellier

121 tot 130

  • RI 121 Pont-Saint-Esprit - Mende
  • RI 122 Viviers - Le Puy - Clermont
  • RI 123 La Voulte - Le Puy
  • RI 124 La Voulte - Privas - Alès
  • RI 125 Le Puy - Andance-sur-le-Rhône
  • RI 126 Nîmes - Moulins
  • RI 127 Nîmes - Saint-Flour
  • RI 128 Montpellier - Cette
  • RI 129 Montpellier - Lodève
  • RI 130 Montpellier - Le Puy

131 tot 140

  • RI 131 Millau - Tonneins
  • RI 132 Agde - Béziers - Toulouse
  • RI 133 Narbonne - Toulouse
  • RI 134 Perpignan - Port-Vendres
  • RI 135 Perpignan - Le Boulou
  • RI 136 Perpignan - Livia
  • RI 137 Perpignan - Bayonne
  • RI 138 Albi - Carcassonne - Mont-Louis
  • RI 139 Carcassonne - Saint-Girons
  • RI 140 Rodez - Uzerche - Limoges

141 tot 150

  • RI 141 Rodez - Saint-Flour
  • RI 142 Toulouse - Aurillac - Clermont
  • RI 143 Toulouse - Castelsarrazin - Bordeaux
  • RI 144 Toulouse - Bayonne
  • RI 145 Toulouse - Bagnères-de-Luchon
  • RI 146 Montauban - Aurillac - Saint-Flour
  • RI 147 Montauban - Bordeaux (via de rechteroever van de Garonne)
  • RI 148 Montauban - Auch
  • RI 149 Auch - Ancizan
  • RI 150 Auch - Port-Sainte-Marie

151 tot 160

  • RI 151 Agen - Bayonne
  • RI 152 Bordeaux - Bayonne
  • RI 153 Bordeaux - Saint-Jean-de-Port
  • RI 154 Bordeaux - Pau - Oléron
  • RI 155 Bordeaux - Bagnères-de-Bigorre
  • RI 156 Bordeaux - Bergerac
  • RI 157 Bordeaux - Rochefort - La Rochelle - Nantes - Saint-Malo
  • RI 158 Bordeaux - Niort - Saumur - Alençon - Rouen
  • RI 159 Périgueux - La Rochelle
  • RI 160 Uzerche - Montargis

161 tot 170

  • RI 161 Clermont - Saintes
  • RI 162 Clermont - Poitiers
  • RI 163 Clermont - Tours
  • RI 164 Clermont - Bourges
  • RI 165 Limoges - Moulins
  • RI 166 Limoges - Varenne
  • RI 167 Limoges - Saumur
  • RI 168 Limoges - Nantes
  • RI 169 Limoges - Les Sables-d'Olonne
  • RI 170 Poitiers - Saintes

171 tot 180

  • RI 171 Poitiers - Bourges - Avallon
  • RI 172 Briare - Angers (via de rechteroever van de Loire)
  • RI 173 Orléans - Bourges - Moulins
  • RI 174 Orléans - Rouen
  • RI 175 Orléans - Alençon - Saint-Malo
  • RI 176 Blois - Châteauroux
  • RI 177 Blois - Laval
  • RI 178 Tours - Caen
  • RI 179 Tours - La Flêche - Rennes
  • RI 180 Saumur - Les Sables-d'Olonne

181 tot 190

  • RI 181 Angers - Les Sables-d'Olonne
  • RI 182 Angers - Caen
  • RI 183 Angers - Rennes
  • RI 184 Angers - Redon - Brest
  • RI 185 Nantes - Audierne
  • RI 186 Vannes - Dinan
  • RI 187 Vannes - Lannion
  • RI 188 Quiberon - Saint-Malo
  • RI 189 Lorient - Roscoff
  • RI 190 Quimper - Lesneven

191 tot 200

  • RI 191 Granville - Carentan
  • RI 192 Granville - Bayeux
  • RI 193 Granville - Avranches
  • RI 194 Cherbourg - Vire - Nantes
  • RI 195 Caen - Granville
  • RI 196 Caen - Lamballe - Brest
  • RI 197 Caen - Rennes - Redon
  • RI 198 Caen - Nantes - Les Sables-d'Olonne
  • RI 199 Honfleur - Alençon
  • RI 200 Honfleur - Rouen

201 tot 210

  • RI 201 Chartres - Bourg-la-Reine
  • RI 202 Amsterdam - Texel
  • RI 203 Amsterdam - Deventer - Münster - Hamburg
  • RI 204 Torino - Grand St. Bernard - Martigny - Genève
  • RI 205 Torino - Cremona
  • RI 206 Torino - Savona
  • RI 207 Torino - Imperia
  • RI 208 Asti - Cuneo
  • RI 209 Savona - Alessandria
  • RI 210 Genova - Vercelli

211 tot 220

  • RI 211 Genova - Milano
  • RI 212 Genova - Piacenza
  • RI 213 Sarzana - Parma - Mantova
  • RI 214 La Spezia - Porto-Venere
  • RI 215 Livorno - Modena
  • RI 216 Livorno - Cortone
  • RI 217 Livorno - Grosseto
  • RI 218 Livorno - Piombino
  • RI 219 Firenze - Sarzana
  • RI 220 Firenze - Modena

221 tot 229

  • RI 221 Firenze - Ancona
  • RI 222 Firenze - Foligno
  • RI 223 Siena - Grosseto - Civitavecchia
  • RI 224 Roma - Civitavecchia
  • RI 225 Roma - Fano - Venezia
  • RI 226 Roma - Ancona
  • RI 227 Roma - Rieti - Agnisa
  • RI 228 Roma - Tivoli - Sulmona
  • RI 229 Roma - Ponte-Corvo - Napoli


Externe links

Referenties