San Diego

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
De skyline van San Diego.

San Diego is een stad in California, Verenigde Staten. De stad telt 1.381.000 inwoners, met een agglomeratie van 3.270.000 inwoners (2023). Daarnaast is de agglomeratie verweven met de Mexicaanse stad Tijuana, die 1.642.000 inwoners telt. Opgeteld telt het stedelijk gebied dan 5 miljoen inwoners, wat in het noorden vastgegroeid is aan het immense stedelijke gebied van Los Angeles. Deze gebieden samen tellen 23,5 miljoen inwoners.

Inleiding

De agglomeratie van San Diego is vrij uitgestrekt. Anders dan veel andere grote agglomeraties in de Verenigde Staten, kent San Diego relatief weinig voorsteden. San Diego zelf telt 1.381.000 inwoners, en de agglomeratie 3,2 miljoen inwoners. Wanneer de Mexicaanse stad Tijuana wordt meegerekend, dan komt de agglomeratie uit op ongeveer vijf miljoen inwoners. De grootste voorstad is Chula Vista, en de oostkant van San Diego wordt gekenmerkt door een aantal kleinere voorsteden. Ten noorden van San Diego liggen twee grotere steden; Oceanside en Escondido, maar deze liggen niet zo vastgegroeid aan San Diego als de andere voorsteden.

In tegenstelling tot de agglomeratie Los Angeles, is San Diego veel dunner bebouwd, met 1495 inwoners per vierkante kilometer, minder dan de helft van die van Los Angeles. Dit is te wijten aan het feit dat San Diego bezaaid ligt met canyons, kloven en kliffen, zodat veel grond ongeschikt is voor woningbouw. Deze liggen meer verspreid en er zijn dus relatief veel stadsparken. De stad San Diego is hierdoor zelf behoorlijk groot en meet noord-zuid snel 60 kilometer. De agglomeratie strekt zich uit over 85 kilometer vanaf de Mexicaanse grens.

Tevens groeien de agglomeraties Los Angeles en San Diego steeds verder naar elkaar, voornamelijk rond Escondido, wat dichter bij de buitenste voorsteden van Los Angeles ligt, dan het centrum van San Diego. Economisch vaart San Diego wel, en criminaliteit is laag. Een nadeel is dat huizenprijzen snel stegen, en zijn tussen 1998 en 2007 meer dan verdriedubbeld. Veel mensen zijn verhuisd naar de voorsteden van het Inland Empire in Los Angeles, of zelfs naar Mexico, en forenzen dagelijks naar San Diego. De bevolkingsgroei stagneerde vanaf eind jaren 2010 en vanaf 2020 begon San Diego te krimpen, alhoewel minder sterk dan Los Angeles.

Bevolkingsgroei

De Interstate 8 in San Diego.
Jaar San Diego County
1900 35.000
1910 62.000
1920 112.000
1930 210.000
1940 289.000
1950 557.000
1960 1.033.000
1970 1.358.000
1980 1.862.000
1990 2.498.000
2000 2.813.000
2010 3.095.000
2020 3.298.000
2023 3.270.000

Wegennet

Het snelwegennet van de agglomeratie San Diego

Het freewaynet van San Diego bestaat uit vier Interstate Highways en een aantal State Route die als freeway zijn uitgebouwd. De belangrijkste snelwegen voor het doorgaande verkeer zijn de San Diego Freeway (I-5), Escondido Freeway (I-15) en de Interstate 8. De Interstate 805 vormt een oostelijke bypass van San Diego, parallel aan de I-5. De State Routes die als freeway zijn uitgebouwd hebben allemaal een interlokaal karakter, en verbinden voorsteden met San Diego of voorsteden onderling. De State Route 52 vormt een oost-westroute door het noorden van San Diego. Nog weer noordelijker in de stad vormt de State Route 56 een oost-westroute. De State Route 54 vormt een oost-westas door de zuidelijke voorsteden. De State Route 67 is een korte snelweg in de voorsteden El Cajon en Santee ten oosten van San Diego. De State Route 78 vormt de noordelijkste oost-westas van de agglomeratie, en verbindt Oceanside met Escondido. De State Route 94 vormt de oostelijke invalsweg van downtown San Diego. Vervolgens vormt de State Route 125 een noord-zuidas door de oostelijke voorsteden, die voor doorgaand verkeer van gering belang is. Tot slot vormt de State Route 163 de noordelijke invalsweg van het centrum.

De snelwegen in San Diego zijn vrij breed, met name de noord-zuidassen, omdat deze het meeste verkeer verwerken. Met name de I-5 en I-15 kennen zeer brede stukken met 12 of meer rijstroken. Ten noorden van de samenkomst van de I-5 en I-805 liggen zelfs 22 rijstroken, één van de breedste stukken snelweg in de Verenigde Staten. De State Routes zijn over het algemeen minder breed, veelal met 2x2 of 2x3 rijstroken. De Interstate 8 is ook goed uitgebouwd, omdat dit de enige oost-westroute is die alle andere noord-zuidsnelwegen met elkaar verbindt.

Kenmerkend voor de regio San Diego zijn de vele canyons, wat op sommige plekken vrij grote hoogteverschillen inhoudt. Deze moeten overbrugt worden met dalviaducten. De I-8 is daardoor één van de spectaculairste snelwegen van San Diego, die door een canyon loopt waar alle noord-zuidsnelwegen overheen gaan via knooppunten met hoge fly-overs. De Cabrillo Freeway (SR-163) is één van de mooiste parkways van California. Er is één tolsnelweg in San Diego, en dat is het zuidelijk deel van de South Bay Expressway (SR-125) door de voorstad Chula Vista.

Geschiedenis

Het parkway-design van de Cabrillo Freeway.

San Diego was vroeger nooit zo'n heel grote stad. In 1940 telde de stad 200.000 inwoners en San Diego County telde toen 289.000 inwoners, waarmee er feitelijk nog geen sprake was van een agglomeratie. De eerste snelweg van San Diego ging in 1942 in aanleg, dit was de Cabrillo Freeway, later genummerd als de State Route 163. De snelweg was in 1948 voltooid en is met parkway-elementen ontworpen. Het geldt weliswaar als substandaard, maar wel als één van de mooiste stedelijke snelwegen van California. 4 jaar later, in 1952, opende het eerste deel van de San Diego Freeway, wat later de Interstate 5 zou worden, in de voorstad Chula Vista. In 1955 opende nog een kort stukje in het zuiden van San Diego. De echte aanleg van de I-5 vond echter vooral tussen 1962 en 1968 plaats. In 1973 opende de snelweggrensovergang met Mexico, die bekend staat als de drukste grensovergang ter wereld.

In 1958 opende het eerste deel van de Interstate 8, die in 1965 grotendeels voltooid was in de agglomeratie San Diego, alleen het westelijkste deel opende in 1969 voor het verkeer. Een andere oudere snelweg is de State Route 94, waarvan het eerste deel in 1956 werd opengesteld ten oosten van downtown. In 1963 was deze grotendeels voltooid, alleen de oostelijkste segmenten openden begin jaren 70 voor het verkeer.

De verdere aanleg van de snelwegen in San Diego begon relatief laat. Dit kwam mede omdat de groei van de stad niet zo grootschalig en snel was als in de jaren 50 en 60 rond Los Angeles. Met name de bouw van de Escondido Freeway (I-15) begon relatief laat. Deze snelweg is vanaf 1970 opengesteld, en was in 1985 grotendeels voltooid in de regio, afgezien van een klein stukje ten zuiden van de I-8, dat pas in 2000 werd opengesteld. Tussen 1970 en 1975 is ook de Interstate 805 aangelegd als bypass van San Diego. Deze "bypass" ligt inmiddels midden in het stedelijk gebied, er ligt zelfs meer stedelijk gebied buiten de I-805 dan erbinnen, wat komt door de snelle groei van het stedelijk gebied vanaf de jaren 70. Begin jaren 70 werden de eerste kilometers van de State Route 52 in het noorden van San Diego geopend, maar het duurde tot de jaren 80 en 90 voordat significante delen opengesteld waren. In 2011 opende de laatste schakel hiervan, tevens de meest recente snelwegopening in San Diego.

Daarnaast waren er een aantal snelwegen die bewust pas later zijn aangelegd, omdat de groei van deze gebieden pas later plaatsvond. Eén ervan was de bouw van de South Bay Freeway, het SR-54-deel daarvan, eind jaren 90. Ook wilde het met de bouw van de SR-56 door het noorden van de stad niet vlotten. Reeds in 1964 begon de planning voor deze snelweg, maar pas in de jaren 90 is deze daadwerkelijk aangelegd. In 2004 opende het laatste deel van deze snelweg. In 2007 opende de eerste tolweg van San Diego, de South Bay Expressway (SR-125). Nog geen vier jaar later was deze alweer failliet omdat de verwachte verkeersintensiteiten bij lange na niet gehaald werden.

Ook in San Diego zijn er snelwegen gepland geweest die uiteindelijk niet aangelegd zijn, alhoewel dit er niet veel zijn. Eén ervan was de oostwaartse verlenging van de SR-56 door de voorstad Poway. Tevens was gepland om de SR-67 vanaf Santee noordwaarts naar Poway te verlengen, als derde noord-zuidsnelweg door de agglomeratie, nog ten oosten van de I-15. Ook deze is niet aangelegd en de kans dat dit alsnog gebeurt is nihil. Desondanks functioneert het snelwegennet van San Diego voor een stad van deze omvang en geografische problemen heel behoorlijk. Filevrij is het zeker niet, maar de fileproblemen zijn lang niet zo groot als in Los Angeles of San Francisco.

Jacob Dekema

Het snelwegennet van San Diego is aangelegd onder leiding van de Nederlander Jacob Dekema (1915-2017), geboren op Java van Nederlandse ouders. Hij was de leider van District 11 van Caltrans tussen 1955 en 1980, in die periode is 95% van de freeways in de regio San Diego aangelegd. Hij studeerde in 1937 af aan de University of Southern California. Daarna werkte hij al bij Caltrans, maar diende bij de marine tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij werkte na de oorlog in diverse districten van California voor Caltrans. In 1955 kreeg hij de leiding van District 11, dat indertijd 40 kilometer freeway had. Tijdens zijn leiderschap van 1955 tot 1980 groeide dat naar 820 kilometer. In 1982 werd I-805 naar hem vernoemd, de Jacob Dekema Freeway. Hij overleed in april 2017 op 101-jarige leeftijd.[1][2][3]

Congestie

Er zijn dagelijkse files in San Diego, alhoewel die vergeleken met de grote buurman Los Angeles wel meevallen. De meeste files staan in de noord-zuidrichting, met uitzondering van de I-8. Dit komt omdat de agglomeratie voornamelijk noord-zuid gericht is. Behalve het centrum zijn er ook grote werklocaties in de havens, de diverse militaire installaties, en een paar grote bedrijventerreinen. De stad is relatief fietsvriendelijk, alhoewel de soms grote hoogteverschillen en grote afstanden het fietsen voor woon-werk beperkt tot de wijken rondom het centrum. Door het heuvelachtige gebied zijn er weinig straten die een alternatief kunnen bieden voor de snelwegen. Het gros van het verkeer gaat daarom over de snelwegen, wat weer gunstig is voor fietsers.

Referenties

Freeways in San Diego

Interstate 5Interstate 8Interstate 15Interstate 805SR-905 Otay Mesa Road

SR-52 Soledad FreewaySR-54 South Bay FreewaySR-56 Ted Williams FreewaySR-67 San Vicente FreewaySR-78 Ronald Packard ParkwaySR-94 Martin Luther King Jr FreewaySR-125 South Bay ExpresswaySR-163 Cabrillo Freeway