Saudi-Arabië

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
المملكة العربية - Arabiyya as-Suʻūdiyya
Hoofdstad Riyadh
Oppervlakte 2.149.690 km²
Inwonertal 34.218.000
Lengte wegennet 73.171 km
Lengte snelwegennet ~9.000 km
Eerste snelweg ?
Benaming snelweg آزادراه
Verkeer rijdt rechts
Nummerplaatcode KSA

Saudi-Arabië (Arabisch: السعودية‎ as-Saʿūdīyah), voluit het Koninkrijk Saudi-Arabië, KSA (Arabisch: المملكة العربية السعودية‎ al-Mamlakah ʿArabīyah as-Saʿūdīyah) is een groot land in het Midden-Oosten in Azië en beslaat een groot deel van het Arabisch schiereiland. Het land is meer dan 50 keer zo groot als Nederland en telt 34 miljoen inwoners. De hoofdstad is Riyadh.

Inleiding

Geografie

Saudi-Arabië is een groot land aan de Perzische Golf en de Rode Zee. Het land meet maximaal 1.700 kilometer van oost naar west en 1.800 kilometer van noord naar zuid. Het grenst in het noorden aan Jordanië, Irak en Koeweit, in het oosten aan Bahrain, Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten en in het zuiden aan Yemen en Oman. Via de Golf van Aqaba en de Rode Zee grenst het ook aan Egypte, Sudan en Eritrea. De hoofdstad Riyadh ligt centraal in het land. Andere grote steden zijn Makkah (Mekka), Jeddah, Medinah, Buraydah, Damman en Hufuf. De bevolking is sterk in de steden geconcentreerd.

Saudi-Arabië is een desolaat woestijnland, met diverse bergketens en zandwoestijnen. De Rub Al Khaliwoestijn in het zuidoosten is één van de leegste gebieden ter wereld. De grenzen met Oman en Yemen zijn in dit gebied niet gemarkeerd en de exacte grenzen zijn vaak niet duidelijk vastgelegd. De Jabal Sawda is het hoogste punt met 3.133 meter hoogte. De hoogste bergen zijn te vinden langs de Rode Zeekust en in het midden van het land. Het noorden en oosten is vlakker en bestaat voornamelijk uit zandwoestijnen. Er zijn geen permanente rivieren in Saudi-Arabië. Zandstormen komen regelmatig voor en kunnen het openbare leven lam leggen.

Een groot deel van Saudi-Arabië heeft een droog en heet woestijnklimaat. Het zuidwesten kent wat meer neerslag, hier is landbouw mogelijk. Elders is cirkelirrigatie vereist voor landbouw. De gemiddelde maximumtemperatuur in Riyadh bedraagt 20°C in januari tot 43°C in de zomer. De temperaturen in de bergen in het zuidwesten liggen minder hoog, diverse steden in deze regio liggen op meer dan 2.000 meter hoogte en daar zijn temperaturen van meer dan 35°C zeldzaam.

Demografie

Het inwonertal van Saudi-Arabië is gedurende de tweede helft van de 20e eeuw sterk gegroeid, in 1960 had het land slechts 4 miljoen inwoners, wat gegroeid was naar 20 miljoen in 2000 en 31,5 miljoen in 2010. Ongeveer 37% van de inwoners bestaat uit migranten die werk zoeken. Voor de jaren '60 was een groot deel van de bevolking nomadisch, sindsdien is de urbanisatie enorm toegenomen.

De hoofdstad Riyadh is met afstand de grootste stad van het land met circa 7,6 miljoen inwoners. Jeddah, Mekka, Medina, Hofuf, Damman en Ta'if tellen allemaal meer dan 1 miljoen inwoners.

Het land heeft zeer belangrijke steden van de islam, Makkah en Medinah. Deze steden zijn niet toegankelijk voor niet-moslims. Binnen het land gelden zeer strenge islamitische wetten. Vrouwen hebben weinig rechten. Saudi-Arabië is bijvoorbeeld het enige land ter wereld waar autorijden lange tijd verboden is geweest voor vrouwen.

Economie

De economie van Saudi-Arabië is grotendeels gebaseerd op olieproductie, die goed is voor 90% van de export en 75% van het overheidsbudget verzorgt. De exploitatiekosten van olie liggen in Saudi-Arabië op het laagste niveau ter wereld, waardoor de overheid grote winsten op de oliewinning maakt. Hierdoor kan het land een welvaartsstaat nastreven en het land is hierdoor vrij hoog ontwikkeld. Saudi-Arabië heeft een veel groter inwonertal dan de kleine oliestaten aan de Perzische Golf, waardoor het inkomen gerekend per inwoner aanzienlijk minder hoog is dan bijvoorbeeld in Qatar, Bahrain, Koeweit of de Verenigde Arabische Emiraten.

De Saudische bevolking is echter vaak werkloos en leeft van uitkeringen die mogelijk zijn vanwege de grote olie-inkomsten. Saudi's werken vaak voor de overheid, in de private sector is naar schatting 80% van het personeel van buitenlandse afkomst. Het welvaartsniveau is daardoor nogal afhankelijk van de fluctuerende olie-inkomsten. Sinds 2017 zijn grote aantallen expats vertrokken.[1][2]

Geschiedenis

Het Arabisch schiereiland is één van de bakermatten van de moderne beschaving. In de 7e eeuw verenigde de profeet Mohammed de Arabische volkeren onder één religie: de islam. Arabische dynastieën heersten over het schiereiland en daarbuiten, in Afrika, Zuid-Europa en delen van Azië. Het huidige Saudi-Arabië is uit vier regio's ontstaan, de westelijke Hejaz en Najd, oostelijk Arabië en zuidelijk Arabië. In 1932 richtte Ibn Saud het Koninkrijk Saudi-Arabië op na een serie veroveringen in het begin van de 20e eeuw. Olie werd in 1938 ontdekt, wat Saudi-Arabië grote voorspoed gaf en het tot één van de belangrijkste landen ter wereld maakte als een energie-supermacht. Het land heeft de op één na grootste oliereserves ter wereld en de op vijf na grootste gasvoorraden.

De olie werd geëxploiteerd door Arabian-American Oil Company (Aramco), de gigantische olie-inkomsten maakten het de overheid mogelijk om enorme hoeveelheden geld uit te geven, vooral in de jaren 50-60 toen het land nog maar een klein inwonertal had. In de jaren '70 werd Aramco deels genationaliseerd, waarmee de Amerikaanse invloed op Saudisch territorium afnam. In 1973 leidde Saudi-Arabië een olie-boycott tegen het westen vanwege de Yom Kippuroorlog in Israël. In 1976 werd Saudi-Arabië de grootste olieproducent ter wereld. Enorme sommen geld werden in de infrastructuur en het leger geïnvesteerd. Na de Iraanse revolutie van 1979 werden Iran en Saudi-Arabië rivalen. In 1980 kocht de Saudische overheid de laatste aandelen van Saudi Aramco uit, waarmee het bedrijf volledig in Saudische handen kwam.

In de jaren '80 gaf de Saudische overheid $ 25 miljard aan steun voor Irak uit vanwege de Irak-Iranoorlog van 1980 tot 1988. De Iraakse invasie van Koeweit werd echter afgekeurd en de Irakezen werden door een coalitie geleid door de Amerikanen vanaf Saudisch grondgebied verdreven. De Amerikaanse en westerse aanwezigheid in Saudi-Arabië leidde echter tot ontevredenheid onder de conservatieve bevolking. 15 van de 19 terroristen van de aanslagen van 11 september 2001 waren Saudi's. In de 21e eeuw nam de rivaliteit tussen Saudi-Arabië en Iran steeds grotere vormen aan, beide landen vochten proxy-oorlogen in Syrië en Jemen en Saudi-Arabië creëerde één van de grootste en meest kostbare legers ter wereld.

Wegennet

Highway 65 in Riyadh.

Saudi-Arabië beschikt over een netwerk van 73.171 kilometer weg (2019). Het primaire netwerk (inclusief stadswegen) is 24.168 kilometer lang, het rurale netwerk is 49.003 kilometer lang. Saudi-Arabië heeft 5.417 bruggen en 99 tunnels.[3] Saudi-Arabië heeft geen dicht wegennet. Buiten de grote steden komt men al snel in de onherbergzame woestijnen waar vrijwel niemand woont.

Autosnelwegen

In Saudi-Arabië is een groot netwerk van wegen met 2x2 rijstroken, echter een groot aandeel hiervan is in variabele mate ongelijkvloers. Bijna alle primaire wegen tellen 2x2 rijstroken. Circa 9.000 kilometer weg in Saudi-Arabië is een autosnelweg of functioneert als zodanig. Eén van de belangrijkste autosnelwegen in Saudi-Arabië is de Route 40 die vanaf Jeddah via Makkah en Riyadh naar Damman loopt aan de Perzische Golf. De Route 15 verbindt Makkah en Medinah en de Route 65 Riyadh met Buraydah. In de regio Makkah-Jeddah, Riyadh, Buraydah en Damman liggen een aantal snelwegnetwerken, met een ringstructuur, zoals de Ring Riyadh. In het zuidwesten van Saudi-Arabië liggen enkele snelwegen op meer dan 2.000 meter boven zeeniveau, zoals de ringweg van Al Bahah en de snelweg tussen Abha en Khamis Mushait.

Hoofdwegennet

Het hoofdwegennet is dun en de afstanden zijn erg groot. In het zuidoosten van Saudi-Arabië liggen in het geheel geen doorgaande wegen. Vanuit Saudi-Arabië is het niet mogelijk direct in Oman te komen, men moet dan via de Verenigde Arabische Emiraten rijden. Ook in het noorden zijn weinig hoofdwegen, door de aanwezigheid van de Nefudwoestijn.

De hoofdwegen zijn genummerd in een grid en kunnen als autosnelweg uitgevoerd zijn. Bijna alle primaire routes tellen 2x2 rijstroken. Hoofdwegen voeren buiten de steden vaak grote afstanden door desolaat woestijngebied.

Hoofdwegen in Saudi-Arabië

Highway 5Highway 10Highway 15Highway 30Highway 40Highway 50Highway 60Highway 65Highway 70Highway 75Highway 80Highway 85Highway 95


Grensovergangen

Er bestaat feitelijk maar één grensovergang met Irak. Met Koeweit zijn twee grote grensovergangen, die aan Koeweitse zijde allebei overgaan in een autosnelweg naar Kuwait City. Er is een lange snelwegbrug vanaf Dhahran naar Manama in Bahrain, tevens de enige grensoverschrijdende autosnelweg van Saudi-Arabië. Er is één grensovergang met Qatar, die tevens aansluiting geeft op de autosnelweg naar Doha. Tussen Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten is ook één grensovergang, de autosnelweg naar Dubai. In 2015 opende een grensoverschrijdende verbinding met Oman[4] en met Yemen zijn twee grensovergangen, beiden in het uiterste westen. Er zijn drie grote grensovergangen met Jordanië. Highway 85 is de belangrijkste transitroute voor internationaal verkeer vanaf Jordanië en Europa naar Bahrain, Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten. Deze route is alleen in de ruime regio van Damman uitgebouwd als snelweg.

Riyadh

De hoofdstad Riyadh is gegroeid van een onbeduidende stad met 150.000 inwoners in 1960 tot een grote stad met 7 miljoen inwoners in 2010. Hierdoor zijn forse investeringen in het wegennet nodig geweest. De Ring Riyadh vormt een volledige ringweg van 77 kilometer. Ook zijn er bypasses, snelwegen die 2x3 of 2x4 rijstroken tellen. Het wegennet is gebouwd in een gridstructuur. De Highway 40 en Highway 65 vormen belangrijke snelwegen. Knooppunten zijn groots opgezet en zijn vaak aangepaste klaverbladen met directe fly-overs voor de drukste verbindingen. Reguliere aansluitingen zijn doorgaans als diamant gebouwd. De Highways 505 en Highway 522 ontsluiten het centrum, wat een langgerekte strip is met hoogbouw langs de 505. Het verkeer is druk en hectisch.

Tolwegen

In Saudi-Arabië zijn geen algemene tolwegen. Wel wordt tol geheven op de King Fahd Causeway naar Bahrain. In 2022 werd gesproken over een mogelijke invoering van tolheffing.[5]

Wegnummering

Het nummeringssysteem is vastgesteld in een grid.[6] Nummers eindigend op 5 vormen noord-zuidroutes, oplopend van west naar oost, en nummers eindigend op 0 vormen oost-westroutes, oplopend van zuid naar noord. Dit is een systeem dat vergelijkbaar is met dan van de Verenigde Staten of Zuid-Korea.

3- en 4-cijferige nummers zijn voor minder belangrijke wegen, die enkel een regionale functie hebben. Sommige van deze 3-cijferige wegen zijn wel uitgebouwd naar snelwegstandaarden, bijvoorbeeld rond Riyadh.

Bewegwijzering

Bewegwijzering in Hofuf.

Daar Saudi-Arabië een vrij gesloten land is waar weinig westerlingen komen is de bewegwijzering niet geheel duidelijk. Zowel groene als blauwe borden komen voor, die het Highway Gothic (Interstate) lettertype gebruiken met de in Nederland gebruikelijke pijlen die naar beneden wijzen. Borden zijn zowel in het Arabisch als Engels, alhoewel op oudere bewegwijzering enkel Arabisch staat. Rondom Makkah staat ook aangegeven dat niet-moslims niet welkom zijn in die stad.

Maximumsnelheid

Oorspronkelijk was de maximumsnelheid op Saudische snelwegen 120 km/h, waar later 130 km/h op enkele trajecten is ingevoerd.[7] Op 19 februari 2018 is de maximumsnelheid op sommige autosnelwegen in Saudi-Arabië verhoogd naar 140 km/h.[8][9]

Referenties

Wegen van Azië

AfghanistanArmeniëAzerbeidzjanBahrainBangladeshBhutanBruneiCambodjaChinaCyprusFilippijnenGeorgiëIndiaIndonesiëIrakIranIsraëlJapanJemenJordaniëKazachstanKoeweitKyrgyzstanLaosLibanonMaleisiëMaledivenMongoliëMyanmarNepalNoord-KoreaOmanOost-TimorPakistanPalestijnse gebiedenQatarRuslandSaudi-ArabiëSingaporeSri LankaSyriëTaiwanTadzjikistanThailandTurkijeTurkmenistanUzbekistanVerenigde Arabische EmiratenVietnamZuid-Korea