Schleswig-Holstein

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Hoofdstad Kiel
Grootste stad Kiel
Oppervlakte 15.799 km²
Inwonertal 2.833.000
Lengte snelwegennet 542 km
Eerste snelweg 1937
Afkorting SH

Schleswig-Holstein (Nederlands exoniem: Sleeswijk-Holstein) is een staat van Duitsland. De staat ligt in het noorden van het land, en telt ruim 2,8 miljoen inwoners en is circa de helft zo groot als Nederland. De hoofdstad en grootste stad is Kiel.

Inleiding

Ligging

Schleswig-Holstein ligt in het uiterste noorden van Duitsland, grenst in het noorden aan Denemarken, in het oosten aan Mecklenburg-Vorpommern en in het zuiden aan Niedersachsen en de stadsstaat Hamburg. Naar het westen ligt de Waddenzee en de Noordzee, naar het oosten de Oostzee, ook wel Baltische Zee genoemd. De staat meet maximaal 180 kilometer van noord naar zuid en 160 kilometer van oost naar west. De gehele staat is feitelijk een schiereiland.

Landschap

Schleswig-Holstein is vrij vlak, maar niet zo vlak als vaak gedacht wordt, met name het binnenland is glooiend tot licht heuvelachtig. De Bungsberg in het Holsteinische Schweiz is met 168 meter het hoogste punt. Hier is ook de enige skilift van de staat. Het westen van de staat wordt gedomineerd door de vlakke kust, die moerasachtig is, de zogenaamde Marsch. Naar het westen liggen diverse Waddeneilanden voor de kust. De oostkust wordt gekenmerkt door diepe inhammen, fjorden of förde genoemd. Schleswig-Holstein heeft een overwegend open landschap, maar her en der zijn ook bosgebieden, met name in het zuidoosten. In Schleswig-Holstein liggen een aantal grotere meren. De rivier de Elbe is de grootste rivier van de staat, en vormt grotendeels de grens met Niedersachsen. Overige rivieren zijn kort en klein, zoals de Eider.

Steden

Schleswig-Holstein heeft slechts twee grotere steden; de hoofdstad Kiel en de stad Lübeck. Het grootste stedelijk gebied is de regio Hamburg, waarvan veel voorsteden in het zuiden van Schleswig-Holstein liggen. Steden van regionaal belang zijn Flensburg, Schleswig, Husum, Heide, Itzehoe, Bad Segeberg, Rendsburg en Neumünster.

Geschiedenis

Schleswig en Holstein zijn twee aparte streken, die beiden zowel tot Denemarken en Duitsland hebben gehoord. Schleswig werd pas in 1864 een deel van Duitsland en omvatte toen ook het zuidelijke deel van Jutland. Dat laatste deel vormt sinds 1920 een onderdeel van Denemarken. Sindsdien bestaat de Deens-Duitse grens op de huidige locatie. In 1937 werd de stadsstaat Lübeck bij de provincie Schleswig-Holstein gevoegd. Na de Tweede Wereldoorlog kwam de provincie onder Brits militair bestuur en in 1946 werd de staat Schleswig-Holstein gecreëerd.

Economie

Schleswig-Holstein is van oorsprong één van de zwakkere staten van Duitsland, met een relatief hoog aandeel van de bevolking die in de landbouw werkzaam is. Na 1990 werd de aanwezigheid van het Duitse leger en marine sterk teruggeschroefd wat een verschralend effect had op de regionale economie. De staat is op te delen in ruwweg drie zones, de welvarende voorsteden van Hamburg, de armere westkust met weinig hoogstaande industrie, wat het van het toerisme moet hebben en de havensteden aan de oostkust. Lübeck is de belangrijkste Duitse haven aan de Oostzee, maar heeft binnen de internationale scheepvaart een beperkte betekenis. Wel zijn er veel veerdiensten van Lübeck en Kiel naar Scandinavië en de Baltische staten. De grootste werkgever in de staat is het Duitse leger. De staat profiteert enigszins van het strategische Nordsee - Ostseekanal. Dit kanaal bespaart een tijdrovende omweg rond Denemarken bespaart voor schepen onderweg van de Noordzee naar de Oostzee en omgekeerd.

Wegennet

Autobahnen

Het Autobahnnet van Schleswig-Holstein.

Het netwerk van autobahnen in Schleswig-Holstein is niet erg dicht, en bestaat uit vier lange-afstandssnelwegen, waarvan er twee een significante functie voor verkeer binnen de staat hebben, namelijk de A1 vanaf Hamburg via Lübeck richting de veerhavens van Puttgarden, en de A7 vanaf Hamburg naar de grens met Denemarken bij Flensburg. De A20 en A24 zijn van het belang voor het lange-afstandsverkeer, maar van beide wegen ligt maar een beperkt deel op het grondgebied van Schleswig-Holstein. De A23 loopt van Hamburg naar Heide in het noordwesten. De A21 is een alternatieve route van Hamburg naar Kiel. Eén van de meest opvallende zaken is het ontbreken van een noordelijke ringweg van Hamburg, waardoor het oosten en westen van Schleswig-Holstein onderling slecht verbonden zijn. Nog geen 5 procent van de Duitse autobahnen ligt in Schleswig-Holstein.

Geschiedenis

Schleswig-Holstein was één van de eerste staten met een autobahn, namelijk toen de A1/A226 tussen Lübeck en Hamburg werd opengesteld in 1937. Hierbij bleef het voorlopig, pas vanaf 1970 werden weer nieuwe autobahnen opengesteld: de A7 tussen Flensburg en Hamburg en zijn aftakking A215 naar Kiel. In 1978 was de A7 door Schleswig-Holstein voltooid. Vanaf dat moment werd de A1 weer verder gebouwd, die in de jaren '80 van Lübeck naar Oldenburg in Holstein werd verlengd. De A23 van Hamburg naar Heide werd voornamelijk gedurende de jaren '80 opengesteld. De A210 tussen Rendsburg en Kiel stamt eveneens uit die tijd. De A21 is ontstaan door de trage ombouw van de B404 naar autosnelweg. De ombouw is al sinds de jaren '80 gaande. In 1978 en 1982 werd de A24 ten oosten van Hamburg opengesteld. In de jaren '90 werden in Schleswig-Holstein nagenoeg geen snelwegen opengesteld. Vanaf 2000 volgde een opleving toen de A1 vanaf Oldenburg in Holstein naar Gremersdorf en Heiligenhafen werd verlengd. In 2009 werd de A20 ten zuiden van Lübeck langs geopend.

Toekomst

Er zijn nog twee grote projecten in Schleswig-Holstein gepland. Dit is de verlenging van de A20 rond Hamburg met een tunnel onder de Elbe bij Drochtersen, die vervolgens richting Bremerhaven en Oldenburg moet lopen. De plannen zijn hiervoor tussen de A21 en A7 het verst gevorderd. Een ander megaproject is de bouw van de Fehmarnbelttunnel, waarmee een tweede snelwegverbinding van Duitsland naar Denemarken moet ontstaan. Deze tunnel moet omstreeks 2028 worden opengesteld. De A1 wordt hiervoor verlengd naar Puttgarden.

Autobahnähnliche Straßen

Zie ook Lijst van Autobahnähnliche Straßen in Schleswig-Holstein.

Schleswig-Holstein heeft een aantal Autobahnähnliche Straßen, voornamelijk rond de hoofdstad Kiel, waar een vrij uitgebreid netwerk ligt van wegen met snelwegkarakteristieken. De B76 is hiervan de belangrijkste. Dit is tevens één van de drukste wegen in de gehele staat. In de agglomeratie Hamburg, voor zover deze zich in Schleswig-Holstein uitstrekt, liggen opvallend genoeg geen snelwegachtige wegen. De B200 door Flensburg is eveneens autobahnähnlich, net zoals de B75 tussen Lübeck en Travemünde. De B77 langs Rendsburg is eveneens autobahnähnlich uitgebouwd, met een tunnel onder het Nordsee - Ostseekanal.

Bundesstraßen

De Bundesstraßen spelen op enkele routes nog een belangrijke rol, met name tussen de regionale steden, maar ook voor doorgaand verkeer. De belangrijkste hiervan zijn de B5 vanaf Heide via Husum naar de Deense grens, en de B207 naar Puttgarden. De B76 is ook een belangrijke link tussen Kiel en Lübeck, opvallend genoeg zijn de twee grootste steden van Schleswig-Holstein niet onderling met een snelweg verbonden. In het zuidoosten van de staat speelt de B404 tussen Bad Oldesloe en de grens met Niedersachsen een belangrijke rol, als schakel tussen de A1 en A24, maar ook als alternatieve verbinding over de Elbe. Er zijn geen vaste verbindingen over de Elbe ten westen van Hamburg.

Wegnummering

De autobahnen in Duitsland zijn zonaal genummerd. Afgezien van de hoofdassen A1 en A7 liggen de A20 t/m A25 in Schleswig-Holstein, en dus ook de A2xx-nummers, zoals de A210, A215 en A226. De Bundesstraßen zijn ook gezoneerd, met de B75 t/m B77 als hoofdassen naast de B4 en B5 en de B199 t/m B209 in de staat. Van de lagere klasse lopen een aantal B4xx-nummers in de staat, maar alleen de B430 t/m B432 en de B501 t/m B503 zijn opeenvolgende nummers die allemaal ten dele in Schleswig-Holstein lopen. Er is relatief weinig overlap met andere nummerzones, alleen de B104 en B404 behoren tot andere zones, namelijk respectievelijk Mecklenburg-Vorpommern en Niedersachsen. Dit komt uiteraard door de relatief geïsoleerde ligging van Schleswig-Holstein ten opzichte van andere staten.

Verkeersintensiteiten

De verkeersintensiteiten zijn in Schleswig-Holstein over het algemeen niet zo hoog. De drukste punten tellen tot zo'n 75.000 voertuigen, met name op de A1 tussen Lübeck en Hamburg en de A7 tussen Neumünster en Hamburg. Noemenswaardig is de B76 in Kiel, dat met 78.000 voertuigen één van de drukste wegen van de staat is. Op de meeste andere Bundesstraßen wordt de 15.000 voertuigen niet overschreden, afgezien van enkele autobahnähnliche delen en in stadscentra. 17.600 voertuigen steken dagelijks de grens met Denemarken bij Flensburg over via de A7 en 16.900 voertuigen doen dat via de parallelle B200. De B5 is met 5.000 voertuigen een rustigere grensovergang.

Externe links

Referenties


Autobahnen en Bundesstraßen in Schleswig-Holstein

Autobahnen: A1A7A20A21A23A24A25A210A215A226

Bundesstrassen: B4B5B75B76B77B104B199B200B201B202B203B205B206B207B208B209B404B430B431B432B495B501B502B503

Knooppunten: AD Bad SchwartauAK BargteheideAD BordesholmAK Kiel-WestAK LübeckAK Rendsburg

Staten van Duitsland

Baden-WürttembergBayernBerlinBrandenburgBremenHamburgHessenMecklenburg-VorpommernNiedersachsenNordrhein-WestfalenRheinland-PfalzSaarlandSachsenSachsen-AnhaltSchleswig-HolsteinThüringen