Freeway 5 (Iran)
| |||
|---|---|---|---|
| |||
| 5 | |||
| Begin | Tehran | ||
| Einde | Bandar Mahshahr | ||
| Lengte | 490 km | ||
| |||
De Freeway 5 (Farsi: آزادراه ۵) is een freeway in Iran. De autosnelweg vormt een nog incomplete noord-zuidverbinding vanaf Tehran via Arak en Khorramabad tot aan Bandar Mahshahr aan de Perzische Golf. Momenteel zijn vier trajecten gereed met een gezamenlijke lengte van 490 kilometer.
Routebeschrijving
Tehran - Garangan
De snelweg begint in het zuiden van Tehran op de Azadegan Expressway, die de zuidelijke ringweg van de metropool vormt. De snelweg telt hier 2x3 rijstroken en voert zuidwestwaarts door de voorsteden op de agrarische hoogvlakte. De snelweg verloopt circa 1.100 meter boven zeeniveau. Vanaf Parand voert de snelweg door kaal en vrijwel onbewoond woestijngebied, maar de hoogteverschillen zijn beperkt. Ten noorden van Saveh takt de Saveh - Hamedan Freeway af naar het westen. De Freeway 5 voert zuidwaarts door de woestijn, langs de oostkant van Saveh. De snelweg wisselt tussen 900 en 1.400 meter hoogte en kent weinig aansluitingen. Bij Garangan eindigt de snelweg circa 250 kilometer voor Esfahan.
Arak Bypass
Een bypass is in gebruik rond de stad Arak. Deze is zo'n 40 kilometer lang en sluit niet op andere snelwegen aan. De bypass van Arak is echter geen autosnelweg, maar een enkelbaans weg die is voorbereid op een tweede rijbaan.
Borujerd - Khorramabad
Tussen Borujerd en Khorramabad is een 67 kilometer lang traject van de Freeway 5 in gebruik. Dit deel begint op de Highway 56 ten noordoosten van Borujerd en voert eerst door de vallei waarin de stad Borujerd is gelegen en vervolgens door de bergen. Dit deel kent een 3 kilometer lange tunnel die op bijna 1.900 meter boven zeeniveau ligt. De autosnelweg voert daarna door lager gelegen valleien en daalt af naar 1.400 meter hoogte. De Freeway 5 eindigt ten oosten van de stad Khorramabad op de Highway 37.
Khorramabad - Andimeshk
Een volgend traject voert vanaf de Highway 37 ten zuidwesten van Khorramabad zo'n 100 kilometer zuidwaarts door de bergen. Dit stuk van de snelweg is erg bochtig en stijgt eerst naar zo'n 1.700 meter boven zeeniveau, om dan te dalen naar 300 meter hoogte ten noorden van Dezful. Er woont bijna niemand in dit deel van de woestijn. De snelweg eindigt aan de noordkant van Andimeshk.
Ahvaz - Bandar Imam
Het vierde en zuidelijkste deel voert door de kustvlakte van Perzische Golf, vanaf de stad Ahvaz zuidwaarts door moerasgebieden naar Bandar Imam. Dit deel verloopt een kilometer of 80 ten oosten van de grens met Irak. Nabij Bandar Mahshahr eindigt de snelweg.
Geschiedenis
De bouw van Freeway 5 begon in de eerste helft van de jaren '90 in de woestijn ten zuidwesten van Tehran, het eerste deel dat werd aangelegd was een 85 kilometer lang traject van Robatkarim tot Saveh dat circa 1996 is opengesteld. Enkele jaren later, omstreeks 1998, kwam het 30 kilometer lange traject van Tehran naar Robatkarim gereed. Weer een aantal jaar later is de snelweg verder zuidwaarts verlengd van Saveh tot Salafchegan, een 66 kilometer lang traject dat circa 2004 is opengesteld. Hiermee was er vanuit Tehran een circa 180 kilometer lang snelwegtraject doorgaand te berijden. De autosnelweg verloopt op enige afstand parallel aan de oudere Freeway 7 naar Qom.
Het zuidelijkste deel van de Freeway 5 tussen Ahvaz en Bandar Mahshahr ging afgaande op satellietbeelden al in de jaren '80 in aanbouw, met onder andere de bouw van een talud door een zoutmeer. De bouw van deze snelweg werd echter gestaakt vanwege de Iran-Irakoorlog in de jaren '80 en is pas midden jaren 2000 hervat. De autosnelweg is vermoedelijk omstreeks 2008 opengesteld voor het verkeer.
Omstreeks 2010 is de bypass van Arak in gebruik genomen. Dit is vrijwel volledig een enkelbaans weg, echter ter hoogte van aansluitingen is de rondweg voorbereid op een autosnelweg.
Het gedeelte in Khorramabad en Dezful ging in 2006 in aanleg over een lengte van 150 kilometer. Dit deel van de snelweg verkortte de afstand vanaf Khorramabad naar de kust met zo'n 60 kilometer. De eerste fase van de snelweg tot Pol-e Zal is op 11 augustus 2010 over een lengte van 104 kilometer opengesteld voor het verkeer. Op 13 maart 2014 opende een 45 kilometer lange verlenging vanaf Pol-e Zal tot Andimeshkh, vlakbij Dezful.
Op 2 augustus 2021 opende de eerste fase van de autosnelweg tussen Arak en Khorramabad, een 67 kilometer lang traject tussen Borujerd en de oostkant van Khorramabad.[1] Dit sloot niet op het deel ten westen van Khorramabad aan, verkeer maakt hier gebruik van de Highway 37 tussen beide delen van Freeway 5.
Openstellingsgeschiedenis
| van | naar | lengte | datum |
|---|---|---|---|
| Robatkarim | Saveh | 85 km | circa 1996 |
| Tehran | Robatkarim | 30 km | circa 1998 |
| Saveh | Salafchegan | 66 km | circa 2004 |
| Ahvaz | Bandar Mahshahr | 90 km | circa 2008 |
| Khorramabad (west) | Pol-e Zal | 104 km | 11-08-2010 |
| Pol-e Zal | Andimeshk | 45 km | 13-03-2014 |
| Borujerd | Khorramabad (east) | 67 km | 02-08-2021 |
