Tibet
Hoofdstad | Lhasa |
---|---|
Grootste stad | Lhasa |
Oppervlakte | 1.228.400 km² |
Inwonertal | 3.648.000 |
Lengte snelwegennet | 407 km[1] |
Eerste snelweg | 17-07-2011 |
Afkorting | 藏 |
Tibet (Tibetaans: བོད Bod, Chinees: 西藏, Xīzàng), voluit de Tibetaanse Autonome Regio (Tibetaans: བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས།, Chinees: 西藏自治区) is een autonome regio in het zuidwesten van China. De regio telt 3,6 miljoen inwoners en heeft een oppervlakte van ruim 1,2 miljoen vierkante kilometer.
Inleiding
Geografie
De autonome regio Tibet ligt in het zuidwesten van China, de culturele regio Tibet omvat ook delen van aangrenzende provincies. Tibet heeft internationale grenzen met India, Nepal, Bhutan en Myanmar. Daarnaast grenst het aan de Chinese provincies Yunnan, Sichuan, Qinghai en de autonome regio Xinjiang. Tibet is zeer uitgestrekt, het meet bijna 2.000 kilometer van west naar oost en bijna 1.000 kilometer van noord naar zuid.
Tibet bestaat uit het hoogstgelegen land ter wereld, het Tibetaans Plateau ligt veelal op 4.000 tot 5.000 meter boven zeeniveau, met bergketens die daar nog boven uit stijgen. Het zuiden wordt gevormd door de Himalaya, de Mount Everest is met 8.848 meter de hoogste berg ter wereld en ligt op de grens van Tibet en Nepal. Grote delen van Tibet bestaan uit onherbergzaam en ongecultiveerde woestenij. Het noorden en westen van Tibet bestaan uit hooglanden waar niet altijd grote hoogteverschillen zijn, hier liggen ook veel grote zoutmeren. Het is na Antarctica en Groenland het minst bevolkte gebied ter wereld. In het oosten van Tibet is het laagst gelegen deel van de autonome regio, hier liggen valleien laag genoeg dat ze groen zijn met bebossing. Het laagste deel van Tibet is in het zuidoosten, waar de Brahmaputra India in stroomt op circa 560 meter boven zeeniveau.
In het zuiden van Tibet liggen drie grote rivierstelsels, die van de Indus, Brahmaputra en Salween, die allen in de Indische Oceaan uitmonden. De Brahmaputra heet in Tibet de Yarlung Tsangpo en is de hoogstgelegen grote rivier ter wereld. De meeste grotere steden van Tibet liggen in het stroomgebied van de Yarlung Tsangpo, waaronder de hoofdstad Lhasa. Door het oosten van Tibet stroomt de Lancang, die de bovenloop van de Mekong vormt. De Yangtze ontspringt in het grensgebied van Tibet en Qinghai en stroomt later deels door Tibet.
Demografie
Tibet heeft een gemiddelde bevolkingsdichtheid van nog geen twee inwoners per vierkante kilometer. Dit beeld is echter vertekend, grote delen van Tibet zijn onbevolkt. Het heeft de laagste bevolkingsdichtheid van alle Chinese provincies en autonome regio's. Tibetanen vormen 90 procent van de bevolking.
Tibet heeft geen echt grote steden. Veruit de grootste stad is Lhasa, dat een bevolking van circa 200.000 inwoners in de stad zelf en 550.000 in het district. Andere grotere plaatsen van betekenis zijn Shigatse, Qamdo, Nagqu, Nyingchi en Shannan. De meeste van deze plaatsen liggen in het zuiden van Tibet rond de rivier de Yarlung Tsangpo of zijrivieren daarvan. Nagqu ligt in het noorden en Qamdo in het oosten aan de Lancang (Mekong). Geen van deze steden heeft meer dan 100.000 inwoners.
Geschiedenis
Het Tibetaanse Rijk groeide snel van de 6e tot 8e eeuw, de Tibetaanse culturele regio is aanzienlijk groter dan de hedendaagse autonome regio Tibet. Tibet was de-facto een onafhankelijk land van 1912 tot 1950. Na het einde van de Chinese burgeroorlog marcheerde het Chinese leger naar Tibet en het werd in 1951 een onderdeel van de Volksrepubliek China, sinds 1965 is de naam de Tibet Autonomous Region (TAR), waarmee het dezelfde status kreeg als de provincies in China.
Tibet was lange tijd een geïsoleerd gebied, waar transport en economische integratie lastig was vanwege de enorme afstanden en de beperkte infrastructuur. Wel heeft China in de jaren '60 wegen geasfalteerd, mede uit strategisch oogpunt vanwege het grensconflict met India. Tibet heeft een aantal luchthavens maar luchtverkeer over Tibet is zeer gering vanwege de grote hoogte en weinig mogelijkheden om te landen in geval van nood. In 2006 kwam een spoorlijn van Qinghai naar Tibet gereed, dit was de eerste spoorweg naar Tibet. Na 2010 werden ook autosnelwegen aangelegd in Tibet, met name in de regio rond Lhasa.
Sinds 2023 gebruiken Chinese Engelstalige media alleen nog de Chinese naam Xizang en niet meer Tibet.[2][3]
Wegennet
Tibet bestaat uit woeste hooglanden die grotendeels onbevolkt zijn. Grote delen van de regio hebben geen wegen. Er is een relatief beperkt wegennet, dat in de ruime regio Lhasa het meest ontwikkeld is. Lhasa is de hoofdstad en belangrijkste knooppunt van wegen in Tibet. Het beste wegennet is gelegen in de oost-west georiënteerde valleien van de Yarlung Tsangpo (Brahmaputra).
Tibet is niet per autosnelweg vanuit andere delen van China bereikbaar, maar in Tibet zelf is wel sprake van een aantal autosnelwegen, waarvan een groot deel in Lhasa starten of hier passeren. De Jingzang Expressway (G6) vormt in de toekomst de primaire verbinding vanuit de rest van China, over het Tibetaans Hoogland. Momenteel is het deel tussen Nagqu en Lhasa voltooid. De oost-westroute van de regio wordt gevormd door de Yaye Expressway (G4218), waarvan een vrij lang traject doorgaand is te berijden van Nyingchi tot Lhasa en van Lhasa tot Shigatse. De passage door Lhasa is echter nog een serie stadswegen. In diezelfde regio verloopt ook de Qunei Expressway (G4219) als een oost-westroute een dal zuidelijker naar Neidong (Shannan). Daarnaast zijn er drie autosnelwegen naar luchthavens van steden in Tibet: Lhasa, Nyingchi en Shigatse. Door het ruige oosten van Tibet voert de Xili Expressway (G0613) via Qamdo.
De G109 is vanaf Qinghai de voornaamste toegangsroute naar Tibet. De G317 en G318 geven toegang naar Sichuan, maar voeren door zeer lastig gebied. Op het Tibetaanse hoogland zijn in het noorden in het geheel geen wegen, in het zuiden is één belangrijke weg, de G219. De G318 heeft een grensovergang met Nepal. Er zijn geen grensovergangen met Myanmar, India of Bhutan. Er is één verbinding naar Xinjiang, twee naar Qinghai en twee naar Sichuan. Tevens is er een weg naar Yunnan.
Expressways in Tibet |
---|
Jingzang Expressway (G6) • Xili Expressway (G0613) • Yaye Expressway (G4218) • Qunei Expressway (G4219) • Lhasa Airport Expressway (S1) • Shigatse Airport Expressway (S3) • Nyingchi Airport Expressway (S4) • Laze Expressway (S5) |
Geschiedenis
Op 17 juli 2011 opende de eerste snelweg van Tibet voor het verkeer, de Airport Expressway bij Lhasa. In 2017 opende de ringweg van Lhasa, die gedeeltelijk ongelijkvloers is, maar geen echte expressway.[4] Op 1 oktober 2017 openden de eerste segmenten van een 409 kilometer lang traject van de Yaye Expressway (G4218) tussen Nyingchi en Lhasa, inclusief de op 4.740 meter hoogte gelegen Milashan Tunnel. Dit was bij openstelling de op één na hoogste snelweg ter wereld. Op 8 december 2017 opende een 90 kilometer lange autoweg met 2x2 rijstroken en ongelijkvloerse aansluitingen tussen Zedang en de luchthaven van Lhasa.[5] Dit wordt niet beschouwd als volwaardige expressway, maar heeft wel de kenmerken ervan en kreeg later ook een naam en nummer van de nationale expressways, de Qunei Expressway (G4219). Op 26 april 2019 openden de laatste delen van de Yaye Expressway (G4218) tussen Nyingchi en Lhasa. In 2020 had Tibet 1.105 kilometer 'high grade highways'.[6]
Toekomst
De Jingzang Expressway moet uiteindelijk vanaf Beijing naar Lhasa lopen, maar hiervan zijn in Tibet nog geen delen opengesteld. De route voert over het Tibetaans hoogland en is lastig aan te leggen, vooral vanwege de barre omstandigheden en de korte periodes dat gebouwd kan worden.
Lijst van expressways in Tibet
Expressways die onder de regionale wegnummering valt.
# | No. | Naam | Van | Naar | Lengte |
---|---|---|---|---|---|
S1 | Lhasa Airport Expressway | Lhasa | Lhasa Airport | 10 km | |
S3 | Shigatse Airport Expressway | Shigatse | Shigatse Airport | 40 km | |
S4 | Nyingchi Airport Expressway | Nyingchi | Nyingchi Airport | 45 km | |
S5 | Laze Expressway | Lhasa | Zedang | 47 km |
Referenties
- ↑ 31-12-2022
- ↑ Chinese media increases usage of ‘Xizang’ for ‘Tibet’, toeing Communist party line | wionews.com
- ↑ China Doesn’t Want You to Say ‘Tibet’ Anymore | wsj.com
- ↑ China building world's highest ring road around Lhasa | shanghaiist.com
- ↑ 国道349线泽当至贡嘎机场高等级公路通车试运营(图)| news.sina.com
- ↑ 西藏交通:短短几十年 跨越上千年 | chinanews.com
China |
---|
Provincies: Anhui • Fujian • Gansu • Guangdong • Guizhou • Hainan • Hebei • Heilongjiang • Henan • Hubei • Hunan • Jiangsu • Jiangxi • Jilin • Liaoning • Qinghai • Shaanxi • Shandong • Shanxi • Sichuan • Yunnan • Zhejiang Autonome regio's: Guangxi • Inner Mongolia • Ningxia • Xinjiang • Tibet |