Toeritdoseerinstallatie

Uit Wegenwiki
(Doorverwezen vanaf Toeritdoseringsinstallatie)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Een toeritdoseerinstallatie op de A28 bij De Uithof.
Toeritdosering op de A20 in Rotterdam.

Definitie

Installatie die de toestroom op een toerit tot een autosnelweg regelt om de verkeersafwikkeling op die autosnelweg te verbeteren.


Toelichting

Een toeritdoseerinstallatie (TDI) is een soort verkeersregelinstallatie die de instroom naar een hoofdweg beperkt en het verkeersaanbod op een homogene wijze in de tijd aanbiedt waardoor schokgolven en turbulentie wordt voorkomen en de doorstroming op de hoofdweg iets verhoogt. De eerste TDI in Nederland is geplaatst in 1989 op de aansluiting van Westpoort met de A10 richting de Coentunnel. In 2011 waren in Nederland 104 TDI's in gebruik.[1]

Algemene functionaliteit

Het doseren van het verkeer op een toerit heeft als belangrijkste doelstelling dat de instroom naar een hoofdweg kan worden beperkt, en het verkeersaanbod op een homogene wijze in de tijd kan worden aangeboden. Dit voorkomt schokgolven, turbulentie en verhoogt de doorstroming op de hoofdweg. Hiertoe wordt een soort verkeerslicht opgesteld aan het einde van de toerit. De toerit dient daarbij als een opstelbuffer voor het verkeer dat de hoofdweg op wil. Dit proces van doseren kan automatisch worden ingezet, op basis van de gemeten verkeersomvang op de hoofdweg, of informatie verkregen van gekoppelde installaties. Tevens kan het doseren worden versoepeld of zelfs worden gestaakt, wanneer door het opstellen van verkeer zich een blokkade zou voordoen op het onderliggende wegennet. Het doseren wordt (vanaf de 3e generatie TDI) uitgevoerd door een verkeersregelinstallatie.

De principes van de werking van een TDI, alsmede de verkeerskundig-functionele besteks-eisen zijn vastgelegd in de “Handleiding voorbereiding en uitvoering toeritdoseerinstallaties”, van Rijkswaterstaat Dienst Verkeer en Scheepvaart.

Bij de inregeling van een TDI wordt de installatie eerst enige tijd in dienst gesteld zonder dat de lantaarns werken. Daarbij wordt data verzameld over de verkeersstromen en de tijdstippen. Op basis hiervan wordt een keuze gemaakt voor wat betreft de inregeling (o.a. ook één of twee voertuigen door groen). Pas als de TDI definitief is ingeregeld worden ook de lantaarns aan gezet. Gevolg is dat na het neerzetten van een TDI het voor de weggebruiker enige tijd lijkt alsof deze buiten werking is. Dit levert geregeld vragen van burgers aan de wegbeheerder op en is een aandachtspunt voor het communicatieproces.

HoofdrijbaanDoseerinstallatie

Een HoofdrijbaanDoseerinstallatie, afgekort ook wel HDI genoemd, beperkt de toestroom van een hoofdweg van lagere orde naar een andere hoofdweg die van een hogere orde is. Anders dan de TDI die de instroom beperkt van toeritten van het onderliggende wegennet naar het hoofdwegennet, beperkt de HDI de instroom van de ene naar de andere hoofdweg. Voorbeelden van HDI's zijn te vinden op de A65 naar de A2 en de A22 naar de A9.

Functionele eisen Nederland

  • Lage lantaarn is gericht op de bestuurder van het eerste voertuig
  • Hoge lantaarn is gericht op de bestuurders in de wachtrij
  • Toeritdosering is rijstrookgebonden
  • Toepassing van een geel achtergrondschild is essentieel
  • Per cyclus worden 1 of 2 voertuigen doorgelaten

Ontwerpeisen

Een toeritdoseerinstallatie langs de A10 voor de Coentunnel in de jaren '90.
  • Er dient een duidelijke stopstreep aanwezig te zijn
  • Zonodig een busstrook
  • Er is detectie op de toerit aanwezig:
    • voor aanvraag van naderende voertuigen
    • voor aanvraag van wachtende voertuigen
    • een startgeeldetector
    • een startrooddetector
    • filedetector (stroomafwaarts)
  • Cyclustijdberekening:
    • intensiteit snelweg
    • snelheid snelweg
    • file toerit
    • minder dan 12 seconden
  • Minimaal 2 seconden garantierood

TDI versus VRI

De voornaamste functionele verschillen tussen een TDI en een VRI zijn dat bij een TDI:

  • de regeling pas inschakelt als de omstandigheden daarom vragen (anders blijven de lantaarns gedoofd);
  • er geen conflicterende richtingen zijn en;
  • maximaal twee voertuigen per groenfase per rijstrook worden doorgelaten.

Technisch zijn sinds de introductie van de derde generatie TDI’s de verschillen met een VRI niet zo groot meer. Toeritdoseerinstallaties (TDI’s) zijn vooral elektrotechnische installaties die veel op VRI’s lijken, maar er zijn in de wijze van communiceren en de architectuur van de software verschillen ten opzichte van VRI’s.
De doseerlichten van de eerste twee generaties in Nederland waren duur; ze kostten al snel twee keer zoveel als een verkeerslicht. Dit komt deels door de vroegere verschillen tussen VRI’s en TDI’s. Door de belangrijkste verschillen tussen een TDI en een VRI weg te nemen, zou een doseerlicht niet langer duurder moeten zijn dan een verkeerslicht. Bovendien kan met het Centraal VRI-managementsysteem (CVMS) ook de bediening van de TDI’s worden gecoördineerd, waar dat voorheen gebeurde met het Centraal ToeritdoseerManagementSysteem (CTMS) dat specifiek voor de communicatie met TDI's was bedoeld.

Met ingang van februari 2012 is de software die wordt gebruikt door Rijkswaterstaat voor de programmering van in beheer zijnde verkeerslichtinstallaties, genaamd RWS C-regelaar, ook geschikt voor TDI's, wat het mogelijk maakt dat standaard verkeersregelinstallaties ingezet kunnen worden voor de functie van TDI. Hiermee is de weg vrijgemaakt voor de toepassing van het hiervoor genoemde CVMS, waardoor het dure CTMS uitgefaseerd kan worden.[2]

Evaluaties

Uit diverse studies is onder meer het volgende gebleken:

  • Er is een substantiële afname van sluipverkeer bij niet-vermijdbare bottlenecks als bruggen en tunnels
  • Er is een toename waarneembaar van de snelheid op de autosnelweg
  • Er is een belangrijke afname van schokgolven waarneembaar
  • Toename van de capaciteit is beperkt, 0% - 4%

Buitenland

Australië

Toeritdosering is met name gangbaar in Melbourne, waar op een groot deel van de toeritten ramp meters zijn geplaatst.

Duitsland

Sinds de jaren '90 worden in Duitsland toeritdoseerinstallaties geplaatst, met name in het Ruhrgebied. Later is het ook in andere staten beperkt ingevoerd.

Oostenrijk

Op 16 oktober 2014 werd op de A7 in Linz, Oostenrijk, de eerste doseerinstallatie van dat land in gebruik genomen.[3]

Verenigd Koninkrijk

In 1986 werd de eerste doseerinstallatie in gebruik genomen op de M6 bij Walsall. Dit was 20 jaar lang de enige plaats in het Verenigd Koninkrijk met doseerinstallaties. Maar sinds 2006 zijn er op steeds meer toeritten installaties in gebruik genomen.

Verenigde Staten

De eerste toeritdoseerinstallatie (ramp meter) in de Verenigde Staten werd in 1963 in gebruik genomen op de Interstate 290 in Chicago. Doseerinstallaties zijn tegenwoordig in de meeste grote steden te vinden. Ze zijn bijzonder gangbaar in Minneapolis en Phoenix. Incidenteel zijn er ook 'mainline meters' te vinden, doseerinstallaties op hoofdrijbanen, voornamelijk in California.

Referenties

  • Middelham, M. Presentatie Dynamisch verkeersmanagement een overzicht, 9 januari 2009

In andere talen

TDI

  • Duits (Deutsch): Zuflussregelungsanlage, Zufahrtsampelanlage, Zufahrtsbegrenzungsanlage
  • Engels (English): rampmeter