Tolwegen in Noorwegen

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Een tolstation op de E6 ten zuiden van Oslo.
Norwegian-road-sign-560.2.svg

Dit artikel gaat over tolwegen in Noorwegen. In Noorwegen wordt op veel punten tol geheven, altijd met het open tolsysteem. Op vrijwel alle publieke wegen wordt de tol uitsluitend elektronisch geheven met AutoPASS.[1] Een tolweg heet in het Noors bomvei, tol heet bompenger. Een tolstation heet bomstasjon. In 2018 waren er circa 240 tolstations in Noorwegen.

Etymologie

De term bomvei komt van het woord bom wat slagboom betekent. Het is dus feitelijk een slagboomweg, omdat de oudere tolwegen met tolpoorten en slagbomen werkten. Door de grootschalige invoering van elektronische tol is de term eigenlijk achterhaald. In Denemarken is betalingsvej de term voor tolweg.

Overzicht tolwegen

In Noorwegen wordt op diverse punten tol geheven. Dit is het geval op de meeste motorveier, waarbij een open tolsysteem is. Er bestaan geen ticketsystemen in Noorwegen, zoals men in Frankrijk, Spanje of Italië aantreft. Naast de reguliere tolsnelwegen zijn er tolcordons rond een aantal steden, genaamd bomringer. Op alle toegangswegen naar een stad moet dan tol betaald worden, vaak alleen stadinwaarts. Verder zijn er tolbruggen en toltunnels.[2]

De tolwegen in Noorwegen zijn in publiek beheer. Oorspronkelijk werd voor elk tolproject een tolmaatschappij opgericht, maar deze zijn later gereorganiseerd tot regionale tolmaatschappijen, in eigendom van de overheid, veelal in eigendom van de fylkes (provincies). Vrijwel alle tolwegen maken gebruik van het systeem AutoPASS dat in beheer is van Statens Vegvesen.

Lijst van tolwegen

Europaveier

# Locatie start einde website
E6 NO.svg Trondheim 31-03-2010 2025 www.vegamot.no
E6 NO.svg Trondheim - Stjørdal 1995 2020 www.vegamot.no
E6 NO.svg Gardermoen - Moelv 2009/2015/2020 2024/2030 e6bompenger.vegfinans.no
E6 NO.svg Vindåsliene - Korporalsbrua (Soknedal) 25-09-2020 www.vegamot.no
E6 NO.svg Helgeland Sør (Mosjøen) 01-09-2017 ? www.veipakkehelgeland.no
E6 NO.svg Korgen - Mo i Rana 26-11-2015 ? www.autopass.no
E6 NO.svg Mo i Rana - Saltfjellet 26-11-2015 / 30-11-2019 ? e6helgeland.no
E6 NO.svg Hålogalandsbrug 2016 ? haalogalandsbrua.no
E10 NO.svg Trældaltunnelen 12-09-2015 2034 www.haalogalandsbrua.no
E16 NO.svg Fønhus - Bagn 08-12-2014 www.e16oppland.vegfinans.no
E16 NO.svg Bagn - Bjørgo 29-10-2019 www.e16oppland.vegfinans.no
E16 NO.svg Eggemoen - Olum (Jevnaker) 08-07-2022 vegfinans.no
E16 NO.svg Slomarka - Kongsvinger 27-04-2015 www.kongsvingervegen.vegfinans.no
E18 NO.svg Tvedestrand - Arendal 02-07-2019 ferde.no
E18 NO.svg Rugtvedt - Dørdal 02-12-2019 vegfinans.no
E18 NO.svg Langangen - Tønsberg 06-06-2012 2024 e18vestfold.vegfinans.no
E39 NO.svg Kristianstad-Vest - Lyngdal-Vest 02-11-2022 ferde.no
E39 NO.svg Bergen - Os 31-10-2022 ferde.no
E39 NO.svg Knarvik 01-12-2019 2030 ferde.no
E134 NO.svg langs Kongsberg 00-07-2020 e134buskerud.vegfinans.no

Riksveier

Een bord met toltarieven voor de Hardangerbrug.
# Locatie start einde website
Riksvei 3.svgRiksvei 25.svg Ommangsvollen - Grundset/Basthjørnet (omgeving Elverum) 03-08-2020 vegfinans.no
Riksvei 4.svg Lunner - Gran 10-07-2017 rv4oppland.vegfinans.no
Riksvei 7.svg Sokna - Ørgenvika 27-06-2014 hallingporten.vegfinans.no
Riksvei 13.svg Hardangerbrug 2013 hardangerbrua.no
Riksvei 36.svg Slåttekås – Årnes 14-09-2018 rv36telemark.vegfinans.no
Riksvei 36.svg Bø - Seljord 14-05-2021 vegfinans.no

Fylkesveier & private tolwegen

# Locatie website
Fylkesvei 7 regio Norheimsund ferde.no
Fylkesvei 17 Dyrstad – Sprova – Malm vegamot.no
Fylkesvei 33 Tonsåsen (bij Bagn) fv33oppland.vegfinans.no
Fylkesvei 45 Gjesdal ferde.no
Fylkesvei 57 Isdalstø - Fv 565 Nordhordlandspakken
Fylkesvei 78 Hjartåsen veipakkehelgeland.no
Fylkesvei 78 Drevja veipakkehelgeland.no
Fylkesvei 78 Toventunnelen veipakkehelgeland.no
Fv108 Kråkerøy - Fredrikstad nedreglomma.vegfinans.no
Fv564 Flatøy Nordhordlandspakken
Fv565 Marås - Soltveit Nordhordlandspakken
Fv 659 Skjeltene (Nordøyvegen) vegamot.no
Fv714 Valslag - Våvatnet (Laksevegen) www.vegamot.no
Fv715 Åfjord - Rissa fosevegene.no
Fv858 Ryatunnelen (bij Tromsø) ryaforbindelsen.no

Tolcordons

In Noorwegen zijn zogenaamde bomringer (tolcordons) rond steden waar tol wordt geheven om lokale projecten te financieren. Dit kunnen wegenprojecten zijn, maar vaak ook OV-projecten en bijvoorbeeld projecten om fietspaden aan te leggen. Bij de meeste tolcordons moet alleen stadinwaarts tol betaald worden. Sinds 2018 mogen Oslo/Akershus de toltarieven maximaal verdrievoudigen als er sprake is van slechte luchtkwaliteit. Dit kwam kort nadat de toltarieven in 2017 al fors verhoogd zijn en het aantal tolcordons is uitgebreid.[3]

Bij tolcordons geldt doorgaans de regel dat passerende voertuigen maar één keer per uur betalen. Voorheen gold dit alleen voor voertuigen met een transponder en abonnement, maar in 2023 is dit uitgebreid tot alle gebruikers.[4]

De volgende steden en gebieden hebben een tolcordon;

plaats / regio invoering opmerkingen website
Bergen 02-01-1986 oorspronkelijk begonnen eind jaren '50 ferde.no
Oslo 00-00-1990 sinds 1 oktober 2017 variabele toltarieven www.fjellinjen.no
Trondheim 00-10-1991 tussen 2006 en 2010 is geen tol geheven www.vegamot.no
Stavanger 20-04-2001 ook bekend als Nord-Jæren, sinds 25 maart 2019 variabele toltarieven www.bypakken.no
Kristiansand 00-00-2001 tussen 1 januari 2021 en 1 september 2021 werd tijdelijk geen tol geheven www.ferde.no
Tønsberg 01-02-2004 tolheffing op 20 november 2016 beëindigd www.bypakketonsbergregionen.no
Haugesund 01-07-2008 ferde.no
Bømla 02-05-2013 eerste plattelandsgebied www.bomlopakken.no
Askøy 01-11-2014 nabij Bergen, ligt los van het tolcordon Bergen ferde.no
Bodø 15-10-2015 www.bypakkebodo.no, www.veipakkesalten.no
Harstad 27-06-2016 harstadpakken.no
Førde 03-10-2016 ferde.no
Grenland 03-10-2016 omgeving Skien / Porsgrunn, inclusief E18 www.bypakka.no
Frederikstad 15-11-2019 eerste fase rond Frederikstad, later ook omgeving Sarpsborg www.bypakkenedreglomma.no
Nordhordland 01-12-2019 omgeving Knarvik ten noorden van Bergen, inclusief E39 ferde.no
Ålesund 22-08-2022 omgeving Ålesund, inclusief E39 www.bypakkealesund.no
Tromsø 05-01-2023 bpsnord.no

Daarnaast zijn er enkele locaties waar op de grote doorgaande wegen tol betaald moet worden, wat de facto neerkomt op een tolcordon. Voorbeelden zijn Voss en Norheimsund.

Voormalige tolwegen

In Noorwegen worden tolwegen (behalve tolcordons) naar verloop van tijd tolvrij als het vooraf vastgestelde aandeel van de projectkosten zijn betaald uit tolheffing.

# Locatie start einde
E6 NO.svg Moss (Raukerud) 2001 14-05-2021
E6 NO.svg Svinesundbrug 01-07-2005 15-03-2021
E10 NO.svg Vesterålsbruggen 1974 1986
E16 NO.svg Lunner - Gardermoen 2003 01-10-2013
E16 NO.svg Kløfta - Nybakk 01-10-2007 27-03-2017
E18 NO.svg Kristiansand - Grimstad 2001 15-01-2018
E18 NO.svg Tønsberg - Sande 02-01-2002 28-09-2013
E18 NO.svg Redtvedt - Knapstad 25-11-2016 01-07-2021
E18 NO.svg Knapstad - Mysen 2005/2010 14-06-2021
E18 NO.svg Ørje - grens Zweden 09-12-2017 01-07-2021
E39 NO.svg Kristiansund 1992 01-12-2012
E39 NO.svg Astad - Knutset 2013 01-02-2014
E39 NO.svg Rennesøy 1992 2006
E39 NO.svg Valevåg - Leirvik 2001 30-04-2013
E39 NO.svg Nordhordlandsbrug 1994 2005
E39 NO.svg Øysand – Thamshavn 2002 31-01-2017
E39 NO.svg Lyngdal - Flekkefjord 2003 27-08-2019
E69 NO.svg Magerøya / Nordkapp 1999 29-06-2012
E134 NO.svg Åkrafjorden 1991 2014
E134 NO.svg Stordaltunnel 2014 15-01-2021
E136 NO.svg Vågstrandtunnel 24-10-2015 31-01-2020
E136 NO.svg Tresfjordbrug 24-10-2015 15-01-2021
Riksvei 4.svg Reinsvoll - Hunndalen 2006 01-02-2014
Riksvei 5.svg Bergstunnel & Frudalstunnel 1986 2010
Riksvei 5.svg Naustdal - Svarthumle 1995 2010
Riksvei 9.svg Evje - Hovden 2003 01-02-2014
Riksvei 19.svg E18 - Horten 04-10-2010 19-12-2018
Riksvei 23.svg Oslofjordtunnel 2000 31-08-2016
Riksvei 55.svg Fatlatunnel 02-01-2009 31-01-2014
Riksvei 80.svg Tverlandbrug 09-11-2013 31-03-2020
Riksvei 80.svg Røviktunnelen 30-08-2011 01-07-2020
Fylkesvei 17 Godøystraumen-Tverrlandet 24-10-2009 02-09-2019
Fylkesvei 25 Jørstad - Segalstad bru 00-00-2009 01-07-2021
Fylkesvei 33 Totenvika - Skreifjella 05-12-2016 01-07-2020
Fylkesvei 43 Lyngdal 2003 27-08-2019
Fylkesvei 64 Atlanterhavstunnelen (Kristiansund) 19-12-2009 01-07-2020
Fylkesvei 107 Jondaltunnel 07-09-2012 08-07-2020
Fylkesvei 110 Reinsvoll – Hunndalen 00-00-2006 31-01-2014
Fylkesvei 118 oude Svinesundverbinding (voorm. E6) 10-06-2005 15-03-2021
Fylkesvei 128 Fossum (voorm. E18) 23-11-2010 01-07-2021
Fylkesvei 128 Slitu (voorm. E18) 00-00-2005 01-07-2021
Fylkesvei 255 Fåberg - Prestegård 00-00-2009 01-07-2021
Fylkesvei 311 Kambo 00-00-2001 14-05-2021
Fylkesvei 315 Lundgård 00-00-2009 01-07-2021
Fylkesvei 544 Sunde - Halsnøy 08-03-2008 05-09-2019
Fylkesvei 553 Karmøytunnel 15-09-2013 01-07-2021
tolcordon Namsos 00-00-2003 31-03-2019
tolcordon Tønsberg 01-02-2004 20-11-2016
E16, Rv. 13 tolcordon Voss 08-12-2010 07-06-2022

Tolsystemen

Een bomstasjon op de E6 bij de Svinesundbrug (tussen 2015 en 2021 volledig elektronisch, sindsdien tolvrij).
Een automatisch tolstation bij Tønsberg (sinds 2016 is dit tolvrij).

Er zijn alleen open tolsystemen in Noorwegen, met een enkel tolstation waar tol wordt geheven. Bijna alle tolstations zijn volledig elektronisch. Deze werken met het elektronische systeem AutoPASS, of met een tolrekening die naar de eigenaar van het voertuig wordt gestuurd. De rekeningen worden ook naar buitenlandse weggebruikers gestuurd.

Elektronische tolstations

Op vrijwel alle plaatsen in Noorwegen is de tolheffing volledig elektronisch. Men rijdt dan onder een portaal door waar niet gestopt dient te worden. Handmatig betalen met cash of credit cards is op deze plekken niet mogelijk. Men kan met de AutoPASS transponder betalen, of een rekening thuisgestuurd krijgen. Het Britse bedrijf Euro Parking Collections stuurt deze rekeningen op namens de Noorse tolwegbeheerders.[5] In 2015-2016 werd 90% van de tolrekeningen aan buitenlandse bestuurders geïnd.[6] Sinds 1 januari 2015 is een transponder verplicht voor zware voertuigen (vanaf 3,5 ton, exclusief campers).[7]

Bij elektronische tolstations stond voorheen een verkeerslicht met twee lampen in de vorm van een kruis. Een groen signaal betekende dat de betaling verwerkt is op het autoPASS-account. Een wit signaal betekende dat er een rekening nog open staat. Geen signaal betekende dat een voertuig geen account heeft of dat een rekening nog niet geactiveerd is.[8] In geen geval diende men te stoppen bij deze verkeerslichten. Deze lichten zijn op 6 april 2019 landelijk buiten gebruik gesteld.[9][10]

Vanwege de elektronische tolstations worden niet alle toegestuurde tolrekeningen door buitenlanders betaald. In 2011 ging het om circa 50 miljoen NOK,[11] op een totale tolomzet van 6,7 miljard NOK per jaar.

Handmatige tolstations

Er zijn in het hoofdwegennet geen handmatige tolstations meer waar nog met cash of credit cards betaald kan worden. Er zijn nog wel enkele lokale tolwegen waar alleen handmatig tol betaald kan worden, vaak zijn dit onverharde wegen of privéwegen zonder een functie voor doorgaand verkeer.

Tolvrij

Wanneer tolwegen afbetaald zijn wordt de tolheffing in de regel beëindigd. Dit gebeurt doorgaans na zo'n 10 tot 15 jaar, in de praktijk ook vaak voor op schema, door politieke beloftes of doordat het op te brengen bedrag eerder dan verwacht werd voldaan. De tolcordons zullen niet allemaal tolvrij worden. De tolcordons van Bergen en Oslo zijn verlengd om nieuwe projecten te financieren en verkeer uit de steden te weren.

Elektrische auto's

In Noorwegen zijn elektrische auto's (elbil) van een groot aantal heffingen vrijgesteld, waaronder tolheffing. Voor enkele tolprojecten wordt dit problematisch omdat ze veel inkomsten mislopen. In 2015 bestond een kwart van het verkeer in de Finnøytunnel bij Stavanger uit elektrische auto's. Al sinds de jaren '90 zijn elektrische auto's vrijgesteld van heffingen, beginnend met de registratiebelasting in 1991 en tolheffing enkele jaren later. Sinds 2010 wordt dit problematisch door het groter wordende wagenpark van elektrische auto's.[12] Men is voornemens om de ontheffing voor de congestieheffing voor elektrische auto's op termijn op te heffen.[13] Sinds 1 juni 2019 moeten elektrische auto's in Oslo tol betalen.

In juni 2017 was het aandeel elektrische auto's op de tolringen als volgt;[14]

  • Bergen: 13,1%
  • Oslo: 10,2%
  • Trondheim: 7,3%
  • Stavanger: 5,4%

In Bergen is men voornemens dat als het aandeel elektrische auto's de 20% overschrijdt de ontheffing voor tol geschrapt zal worden.

Toltarieven

De toltarieven zijn in Noorwegen relatief hoog. Voor de tolkordons moet meestal 15 - 30 NOK per passage betaald worden. In veel gevallen is de tolheffing bij tolkordons uitsluitend stadinwaarts. De duurste tolweg in 2011 was de Finnfast, een lokale toltunnel in de Fv519 tussen Vikevåg en Judaberg ten noorden van Stavanger. Hier moet 150 NOK betaald worden.

Geschiedenis

Een tolstation op de E6 nabij Kolomoen.

De eerste moderne tolweg in Noorwegen was de Vrengenbrug bij Tønsberg, die in 1932 werd opengesteld. Eind jaren '50 werd in Bergen voor het eerst tolheffing ingevoerd om een aantal bruggen en tunnels te financieren. In 1986 was Bergen de eerste stad in Europa die een tolkordon invoerde. Eind jaren '80 werd in Oslo een tolkordon ingevoerd, die formeel in 2007 stopgezet zou worden, maar verlengd is om nieuwe projecten te financieren en verkeer uit de stad te weren. Sinds 2008 werkt het tolkordon in Oslo volledig automatisch. In oktober 1991 werd in Trondheim een tolkordon ingevoerd, die eind 2005 is stopgezet omdat de benodigde projecten gefinancierd waren. In 2010 is een nieuw tolsysteem rond Trondheim ingevoerd dat het "milieupakket" heet. Deze tolheffing is volledig elektronisch. In 2004 werd het tolkordon rond het stadje Tønsberg van kracht, dat tot 2015 gepland is. Na een lokaal referendum werd een verlenging hiervan afgewezen. Ook het tolkordon van Tønsberg is volledig elektronisch. In 2008 werd het tolkordon van Haugesund ingevoerd en in 2013 het tolkordon van de gemeente Bømla.

Het aantal tolwegen is sterk toegenomen. Diverse steden hebben sinds 2000 een tolkordon ingevoerd en steeds meer wegenprojecten worden met tolheffing gefinancierd. Omdat de tolheffing volledig elektronisch gaat is het een eenvoudig en relatief goedkoop middel om in te zetten. Bij veel wegenprojecten moet tolheffing een deel van de projectkosten opbrengen, de Noorse staat vult het aan. De hoeveelheid tolheffing van de totale financiering varieert, en ligt veelal tussen 25 en 75% voor de meeste wegen, alhoewel sommige grote projecten volledig door tol gefinancierd zijn. In 2000 bedroeg de tolomzet nog 2 miljard NOK, in 2010 was dat gestegen naar 6,7 miljard NOK.

In december 2013 heeft de Noorse regering besloten om met 500 miljoen NOK een aantal projecten voortijdig af te betalen, waarmee de tolheffing op 1 februari 2014 is gestaakt.[15] Per 1 juli 2014 werd de tolheffing in de Oslofjordtunnel volledig elektronisch. Op 1 november 2014 werd een tolkordon op het eiland Askøy nabij Bergen van kracht. Sinds 1 januari 2015 is een transponder verplicht op alle tolwegen voor voertuigen zwaarder dan 3,5 ton, behalve zware campers. Ook is sinds 1 november 2015 de tolheffing op de Svinesundsbrug volledig elektronisch.

Nye Veier

Op 4 mei 2015 is een nieuwe concessionair Nye Veier AS opgericht, die de aanleg van 8 snelwegen ter waarde van 130 miljard kronen (€ 13,6 miljard) over een periode van 20 jaar moet gaan uitvoeren.[16][17] Het gaat vooral om de aanleg van langere trajecten motorvei van E-wegen, waaronder het ontbrekende deel van de E18 als snelweg tussen Oslo en Kristiansand, de uitbouw van de E39 als snelweg tussen Kristiansand en Stavanger, delen van de E6 tot aan Lillehammer en de invalswegen van de E6 ten zuiden en oosten van Trondheim.

Hervorming van tolmaatschappijen: van 60 naar 5

Er waren in 2015 50 verschillende tolmaatschappijen, met 62 tolgefinancierde projecten met 208 tolpoorten. Er waren wensen om het aantal tolmaatschappijen te reduceren van 60 naar 5.[18] In de regio Trøndelag (rond Trondheim) zijn de verschillende tolprojecten samengevoegd onder Vegamot AS. Op 17 november 2017 werd Vegfinans AS formeel de regionale tolmaatschappij in Oost-Noorwegen, in de provincies Akershus, Buskerud, Hedmark, Oppland, Telemark, Vestfold en Østfold. Vegfinans is een samenvoeging van 20 kleine tolmaatschappijen.[19] Kort daarna werd op 23 november 2017 Sørvest Bomvegselskap AS opgericht voor de tolwegen in de provincies Sogn og Fjordane, Hordaland, Rogaland, Vest-Agder en Aust-Agder in west- en zuidwest-Noorwegen,[20] die zijn naam op 1 januari 2018 wijzigde naar Ferde.[21] Op 10 oktober 2018 werd Bompengeselskap Nord AS formeel opgericht,[22] hiermee was de hervorming van 60 naar 5 tolmaatschappijen afgerond.[23]

Toekomst

Men is voornemens om op termijn de tolportalen te vervangen door een GPS-tol, gebaseerd op gereden afstand.[24][25] Mogelijk vervangt dit de gehele wegenbelasting.

In 2019 is besloten dat op nieuwe tolwegen geen tolheffing meer komt op parallel verlopende secundaire wegen, om lokale bewoners te ontlasten.[26]

Feiten & cijfers

In 2018 bedroegen de tolinkomsten 11 miljard NOK (circa € 1,12 miljard). Er werden dat jaar 657 miljoen tolpassages verricht. De operationele kosten van het systeem bedroegen 780 miljoen NOK (€ 75 miljoen), of circa 7% van de opbrengsten.[27] Het aandeel toltransponders (AutoPASS) bedroeg 78,6%.[28] Er wordt voor 58 miljard NOK (€ 5,91 miljard) aan wegenprojecten met tol gefinancierd. De meeste wegenprojecten in Noorwegen worden echter niet volledig door tolheffing gedekt, dit aandeel varieert van 30% tot bijna 100%.

In 2015 bedroegen de tolinkomsten in Noorwegen 9,33 miljard NOK (circa € 1 miljard). De gemiddelde tol per passage bedroeg 15,45 kronen. 77,5% van de voertuigen die een tolpoort passeerde head een transponder (autoPASS) aan boord. De operationele kosten bedroegen ongeveer 10 procent van de tolinkomsten.[29]

In 2017 zijn 80 tolgefinancierde projecten geëvalueerd door Statens Vegvesen. Hieruit bleek dat tolprojecten gemiddeld 2 jaar eerder dan gepland waren afbetaald.[30] De reden was in de meeste gevallen dat er meer verkeer van gebruik maakte dan verwacht. De Eiksundverbinding was zelfs 9 jaar voor op planning afbetaald. Met name fjordkruisingen worden door meer verkeer gebruikt dan van te voren verwacht, gemiddeld 46,5% meer verkeer. Van tolcordons rond steden maakt echter 1,7% minder verkeer gebruik dan verwacht. Gemiddeld lag het gebruik van tolwegen 21,9% hoger dan verwacht.

Zie ook

Referenties

  1. ↑ www.autopass.no
  2. ↑ locaties met alle tolstations | norvegfinans.com
  3. ↑ Ny forskrift: Oslo og Akershus får myndighet til å sette beredskapstakst | regjeringen.no
  4. ↑ Bompenger: Timesregelen skal gjelde også uten bombrikke | regjeringen.no
  5. ↑ www.epcplc.com
  6. ↑ Flere utlendinger betaler bomregninger | nrk.no
  7. ↑ Obligatorisk bompengebrikke for tunge kjøretøy | regjeringen.no
  8. ↑ What do the light signals mean? | fjellinjen.no
  9. ↑ Lysene slukkes 6. april 2019 | vegvesen.no
  10. ↑ Lysene slukkes 6. april 2019 | autopass.no
  11. ↑ Road toll system baffles visitors | newsinenglish.no
  12. ↑ Electric-Car Perks Put Norway in a Pinch | wsj.com
  13. ↑ 70 kroner i bompenger for elbiler | nrk.no
  14. ↑ to år må trolig elbilene betale i bomringen | nrk.no
  15. ↑ Flere bomanlegg legges ned | vegvesen.no
  16. ↑ Veireform fremmet i statsråd: Mer effektiv og helhetlig veiutbygging | regjeringen.no
  17. ↑ www.nyeveier.no
  18. ↑ Fra 60 til 5 bompengeselskap | regjeringen.no
  19. ↑ Bompengeavtale med Vegfinans AS | regjeringen.no
  20. ↑ Bompengeavtale med Sørvest Bompengeselskap AS | regjeringen.no
  21. ↑ ferde.no
  22. ↑ bomveinord.no
  23. ↑ Bompengereform: 60 bompengeselskap har no blitt 5 | regjeringen.no
  24. ↑ Bomstasjonene kan forsvinne - Datatilsynet gir grønt lys for GPS-måling | bygg.no
  25. ↑ Ekspertutvalg anbefaler å utrede veiprising samt å avvikle elbilfordeler i bomringene: Uten endringer vil framtidens bompengeinntekter falle betydelig | regjeringen.no
  26. ↑ Færre bommar på sidevegar | regjeringen.no
  27. ↑ 2017: Bilistene betalte 10,2 millarder kroner i bompenger | vegvesen.no
  28. ↑ Brikkebruken øker | vegvesen.no
  29. ↑ Bompengeåret 2015 | vegvesen.no
  30. ↑ Bompengeprosjekt nedbetales i snitt to år før tida | vegnett.no
Tolwegen per land

Australië • België • Canada • China • Denemarken • Duitsland • Frankrijk • Hongarije • Italië • Japan • Kroatië • Nederland • Nieuw-Zeeland • Noorwegen • Oostenrijk • Polen • Portugal • Rusland • Servië • Spanje • Verenigd Koninkrijk • Verenigde Staten • Wit-Rusland • Zweden • Zwitserland

Overgenomen van "https://www.wegenwiki.nl/index.php?title=Tolwegen_in_Noorwegen&oldid=341311"