Trans-Africa Highway 10
| |||
|---|---|---|---|
| |||
| TAH 10 | |||
| Begin | Djibouti | ||
| Einde | Bata | ||
| Lengte | 8.140 km | ||
| |||
De Trans-Africa Highway 10 (TAH 10) is een Trans-Africa Highway in Afrika. De route vormt een oost-westverbinding van Djibouti naar Bata, daarmee de oostkust van Afrika met de westkust van Afrika verbindend. De route voert door de landen Djibouti, Ethiopië, Kenia, Uganda, Rwanda, Burundi, de Democratische Republiek Congo, de Republiek Congo, Gabon en Equatoriaal Guinea. De Trans-Africa Highway 10 is niet één van de officiële routes, maar is later door de Afrikaanse Unie toegevoegd. Het vormt ook een minder logische verbinding dan de andere Trans-African Highways. De route is bij benadering 8.140 kilometer lang.
Route
De route van de Trans-Africa Highway 10 is minder gedetailleerd gedefinieerd dan de andere Trans-African Highways. Ook vallen vrij grote delen samen met andere corridors.
De Trans-Africa Highway 10 voert over de volgende wegen;
| land | route | traject | lengte (km) |
|---|---|---|---|
| Djibouti | N1 | Djibouti - Dikhil - Yoboki - Galafi | 220 km |
| Ethiopië | A1 | Galafi - Semara - Mile - Awash - Adama - Mojo | 630 km |
| Ethiopië | A6 | Mojo - Hawassa - Moyale | 700 km |
| Kenia | A2 | Moyale - Thika - Nairobi | 790 km |
| Kenia | A8 | Nairobi - Nakuru - Molo | 220 km |
| Kenia | A12 | Molo - Kisumu - Busia | 250 km |
| Uganda | A109 | Busia - Jinja - Kampala | 220 km |
| Uganda | ongenummerde weg | Kampala - Masaka - Mbarara - Kabale | 430 km |
| Rwanda | NR3 | Kabale - Kigali | 80 km |
| Rwanda | NR1 | Kigali - Nyakabanda | 160 km |
| Burundi | N1 | Nyakabanda - Kayanza - Bugurama - Bujumbura | 115 km |
| Burundi | N4 | Bujumbura - Gatumba | 15 km |
| Democratische Republiek Congo | ongenummerde weg | Gatumba - Uvira | 5 km |
| Democratische Republiek Congo | N5 | Uvira - Bukavu | 120 km |
| Democratische Republiek Congo | N2 | Bukavu - Kasongo - Lubao - Kabinda - Mbuji-Mayi | 970 km |
| Democratische Republiek Congo | N1 | Mbuji-Mayi - Kananga - Tshikapa - Kikwit - Kinshasa | 1.315 km |
| Republiek Congo | N1 | Brazzaville - Dolisie | 420 km |
| Republiek Congo | N3 | Dolisie - Kibangou | 90 km |
| Republiek Congo | P1 | Kibangou - Mbinda | 215 km |
| Gabon | R24 | Mbinda - Moanda | 100 km |
| Gabon | N3 | Moanda - Kessipougou - Alembé | 430 km |
| Gabon | N2 | Alembé - Bifoun | 95 km |
| Gabon | N1 | Bifoun - Libreville | 165 km |
| Gabon | N5 | Kougouleu - Médouneu | 155 km |
| Equatoriaal Guinea | ongenummerde weg | Médouneu - Bata | 230 km |
Status
Stand: januari 2022
Djibouti
De weg door Djibouti is vermoedelijk grotendeels of volledig verhard, onduidelijkheid bestaat over het westelijkste deel van de N1 tussen Dikhil en de grens met Ethiopië. De gehele route in Djibouti valt samen met de Trans-Africa Highway 6.
Ethiopië
De volledige route door Ethiopië is verhard. De route volgt in dit land de belangrijkste internationale corridors, met het stadje Mojo als schakel tussen de A1 naar Djibouti en de A6 naar Kenia. Bij Mile in de woestijn in het noordoosten van Ethiopië splitst de Trans-Africa Highway 6 naar het westen af, terwijl de Highway 10 de belangrijkere corridor naar het centrale deel van Ethiopië volgt. Hier is de route deels gebypasst door autosnelwegen, namelijk een deel van de Addis Ababa - Adama Expressway en de Mojo - Hawassa Expressway. Zuidelijk van Mojo valt de route samen met de Trans-Africa Highway 4 tot aan Nairobi. Dit is de grootste dubbelnummering van alle Trans-African Highways, namelijk bijna 1.500 kilometer.
Kenia
De gehele route in Kenia is geasfalteerd. De route valt in hoge mate samen met de Trans-Africa Highway 4 vanaf de Ethiopische grens tot Nairobi en de Trans-Africa Highway 8 tussen Nairobi en het westen van Uganda. Om de routes te ontkoppelen volgt de Trans-Africa Highway 10 in het westen van Kenia een alternatieve route via Kisumu, deze volgt de minder belangrijke B1, terwijl de hoofdweg in dit gebied de A104 is. Beide routes komen net over de grens in Uganda weer samen.
In de regio Nairobi is de route als autosnelweg uitgebouwd. De Keniaanse A2 is tussen Thika en Nairobi als moderne autosnelweg uitgevoerd. Door Nairobi voert de Nairobi Expressway. Ten noorden van Nairobi is de A104 ook opgewaardeerd.
Uganda
In Uganda is de route minder exact gedefinieerd ten westen van Kampala. De route verloopt tot aan Kampala over de A109, zuidwestelijk van Kampala valt de route nog deels samen met de Trans-Africa Highway 8, maar de exacte route tot aan Kigali in Rwanda is niet exact gedefinieerd. Het is echter aannemelijk dat deze route via Mbarara en Kabale naar Kigali verloopt, deze corridor is volledig verhard.
Rwanda
De gehele route door Rwanda is verhard. De route verloopt via de hoofdstad Kigali, dit is ook de enige stad van betekenis aan de route. De weg volgt de contouren van het sterk heuvelachtige landschap, daardoor zijn grote delen van de route nogal bochtig.
Burundi
De route is in Burundi niet exact gedefinieerd, behalve dat hij via de hoofdstad Bujumbura verloopt en daarna de D.R. Congo in voert. Indien aangenomen wordt dat de route de verharde wegen volgt, dan voert deze route niet via de kortste route, maar via de N10 en N9 vanaf Kayanza via Bunbanza naar Bujumbura. Een alternatieve route voert via de N1 vanaf Kayanza zuidwaarts via Bugurama, maar deze weg is niet volledig verhard. Beide routes voeren door de sterk heuvelachtige hooglanden en zijn daardoor erg bochtig. De weg is tot aan de grens met de D.R. Congo geasfalteerd.
Democratische Republiek Congo
Grote delen van de route door de Democratische Republiek Congo zijn slecht berijdbare zandwegen of zelfs onverbeterde zandpaden.
In het oosten van de Democratische Republiek Congo voert de route eerst naar Uvira, vanwaar het genummerde wegennet begint. De N5 is van Uvira tot Kamaniola een eenvoudige geasfalteerde weg. Vanaf Kamaniola tot de grotere stad Bukavu voert de route over een bergrug, dit is een onverharde weg die grote hoogteverschillen kent. Net buiten Bukavu begint de verharde weg weer die de stad in gaat.
Vanaf Bukavu volgt de route de N2 zuidwestwaarts. Dit is een slecht onderhouden zandweg die door de bergketens gaat. Dit traject kent forse hoogteverschillen en is extreem bochtig. De reistijd is vermoedelijk eerder in dagen dan uren. Vanaf Mwenga bereikt men de dichte jungle van het Congo-bassin. Dit traject is niet veel meer dan een zandpad door de bossen. Vaste bruggen over rivieren ontbreken, het is onduidelijk in hoeverre dit een begaanbare weg is. Na Wamaza komt men in minder dichtbebost gebied en is de weg een zandweg. Echter ook hier ontbreken vaste bruggen over rivieren. Er is een veerdienst over de rivier de Lualaba die ook voertuigen kan overzetten.
De N2 is over grote afstanden een geïmproviseerde zandweg. Ten zuidwesten van Lubao is een veerdienst over de rivier de Lomami die ook motorvoertuigen kan overzetten. De enige vaste bruggen van de hele N2 zijn vlak na ekaar gelegen over de rivieren Lubilash en Lwilu, niet ver van Mbuji-Mayi, de eerste grotere stad in het centrale deel van de Democratische Republiek Congo. Bij Kabwa eindigt de N2 als onverharde weg, vanaf hier vormt de N1 een geasfalteerde weg naar Mbuji-Mayi.
Westelijk van Mbuyi-Mayi is de N1 over grote afstanden een zandweg, echter wel enigszins verbeterd met vaste bruggen over rivieren. In Tshikapa is de weg verhard. Westelijk van Tshikapa is de weg over grotere afstanden geasfalteerd tot aan Kinshasa. Op dit traject liggen ook een aantal grotere bruggen over rivieren. Delen van de route zijn ook ontworpen op wat hogere snelheden. In Kinshasa zelf kent de weg gescheiden rijbanen met 2x2 tot 2x4 rijstroken.
Republiek Congo
Er is geen brugverbinding over de rivier de Congo tussen de Democratische Republiek Congo en de Republiek Congo, ondanks dat er miljoenensteden aan weerszijden liggen, Kinshasa en Brazzaville.
In de Republiek Congo is de weg niet duidelijk gedefinieerd, alleen dat deze van Brazzaville naar de grensovergang Mbinda zou verlopen. Echter een logischer route voert via de N1 en N3 naar Gabon, echter vermoedelijk is er geen doorgaande weg in het grensgebied van Congo en Gabon, waardoor gekozen is voor de minder directe route via Mbinda. De N1 is een moderne geasfalteerde weg tussen Brazzaville en Dolisie. Over de status van de N3 is weinig bekend. De route is vermoedelijk deels verbeterd, maar verder noordwaarts ligt een onverharde weg naar de grens met Gabon in de regio Mbinda. Het is onduidelijk welke grensovergang de route zou nemen.
Gabon
Het is onduidelijk welke route de Trans-Africa Highway 10 exact in Gabon neemt. Vanaf de Republiek Congo zijn er twee onverharde wegen naar de N3, naar Moanda of via Koulamoutou. De route volgt dan de N3, N2 en N1 tot naar de hoofdstad Libreville. Er is weinig bekend van de route in het binnenland van Gabon, de weg is vermoedelijk grotendeels onverhard, maar er zijn wel vaste bruggen over de grotere rivieren. Het laatste stuk tot in Libreville is wel geasfalteerd, waarbij het meer stedelijke deel ook 2x2 rijstroken telt.
Vermoedelijk was Libreville oorspronkelijk voorzien als het eindpunt van de Trans-Africa Highway 10, maar dit is vervolgens gewijzigd naar Bata in Equatoriaal Guinea. Hiervoor zijn meerdere routes te bedenken, waarbij de kustroute - alhoewel incompleet - het meest logisch lijkt, maar de Afrikaanse Unie definieert deze route als zijnde Libreville - Kougouleu - Médouneu - Bata, waarbij de route dus vanuit Libreville een stuk terug gaat over de N1 tot Kougouleu, en vanaf daar de N5 naar Médouneu volgt. Deze weg is vermoedelijk onverhard.
Equatoriaal Guinea
Van het wegennet in Equatoriaal Guinea is weinig bekend. De Gabonese N5 verloopt volgens sommige kaarten een stuk door Equatoriaal Guinea en heeft hier een aftakking naar een doorgaande weg die naar Evinayong verloopt. Het is onduidelijk wat voor weg dit is. De route in Equatoriaal Guinea is verder niet gedefinieerd behalve het eindpunt Bata. Vanaf Evinayong kan men binnendoor naar Bata via secundaire wegen, dit is duidelijk de kortste route. Vanaf Evinayong voert een verbeterde weg naar de nieuwe planstad Ciudad de la Paz, vanwaar de Autovía Bata - Mongomo als autosnelweg naar Bata aan de kust voert. Bata heeft een significante diepzeehaven met uitgebreide faciliteiten.
Geschiedenis
Het oorspronkelijk vastgestelde netwerk van Trans-African Highways bestond uit 9 routes, de TAH 1 t/m TAH 9. De Trans-Africa Highway 10 is vermoedelijk in 2011 door de Afrikaanse Unie aan het netwerk toegevoegd. De lengte wordt variabel vastgesteld als 7.000, 7.600 of een onbekend aantal kilometers.[1] In een studie van de VN uit 2014 bleek een lengte van 9.979 kilometer.[2] De werkelijke lengte ligt dichter bij 8.140 kilometer als het traject van Libreville naar Bata is opgenomen. De exacte route is niet zo gedetailleerd gedefinieerd als de oorspronkelijke routes. Mogelijk was de route eerst overwogen tot aan Libreville, en is later een verlenging naar Bata opgenomen, waardoor de route in Gabon tussen Kougouleu en Libreville heen en terug gaat.
Het oostelijkste deel van de Trans-Africa Highway 6 is van oudsher één van de belangrijkste transportroutes in Oost-Afrika, als verbinding naar het dichtbevolkte centrale deel van Ethiopië naar de haven van Djibouti, de voornaamste exportroute van Ethiopië. In Djibouti was de weg in het westen van het land nog langere tijd een gravelweg vanaf de grens met Ethiopië tot Dikhil. Dit traject zou tegen 2010 geasfalteerd zijn, maar satellietbeelden uit 2019 suggereren dat delen van deze route nog een gravelweg is. In 2014 werd aangekondigd dat het laatste deel van de N1 in Djibouti gerenoveerd werd.[3]
In het zuiden van Ethiopië was de weg in de jaren '70 aangelegd maar vanwege gebrek aan onderhoud in zeer slechte staat, dit is in 2014 heraangelegd als moderne asfaltweg.[4] In het centrale deel van Ethiopië is de situatie verbeterd met de bouw van autosnelwegen. In 2014 opende de Addis Ababa - Adama Expressway en in 2021 opende het eerste deel van de Mojo - Hawassa Expressway.
In Kenia was de route oorspronkelijk een weg met tegenstellingen. Het deel van de A2 tussen Thika en Nairobi is in 2012 opgeleverd als moderne autosnelweg met 2x3 rijstroken en parallelwegen, terwijl een lang traject door het noorden van Kenia toen nog onverhard was. Dit is tussen 2011 en 2017 verhard, feitelijk betrof dit de bouw van een nieuwe, moderne asfaltweg tot de grens met Ethiopië.[5]
In Uganda was de gehele route zeker in de jaren '90 al geasfalteerd. Hiermee werd het oosten van de Democratische Republiek Congo beter vanuit het oosten dan de rest van het land bereikbaar.[6] Ook het traject in Rwanda was voor 2000 al volledig verhard. Omstreeks 2018 is het grenscomplex aan de grens met Uganda gemoderniseerd. Van het deel in Burundi is weinig bekend, waarschijnlijk was de weg ook hier al voor 2000 geasfalteerd, inclusief het stuk tussen Bujumbura en de grens met de D.R. Congo.
De situatie is het minst ontwikkeld in de Democratische Republiek Congo, waar nog enorme delen van de route onverhard zijn. Het traject tussen Uvira en Bukavu in Oost-Congo is mogelijk al in de Belgische koloniale periode geasfalteerd, behalve het traject over de bergen van Kamaniola naar Bukavu. Hier bestaat echter een alternatieve route door het uiterste westen van Rwanda die wel geasfalteerd is. Door het centrale deel van Congo zijn nog enorme delen onverhard. In het westen van Congo is de situatie wel verbeterd, sinds 2019 is de N1 tussen Tshikapa en Kinshasa over een afstand van 880 kilometer volledig geasfalteerd.[7][8]
In de Republiek Congo is de situatie substantieel verbeterd met het aanleggen van tolwegen. In 2016 kwam de N1 vanaf Brazzaville naar het westen gereed[9] en in 2017 is ook een aanvang gemaakt met het asfalteren van de N3 richting de grens met Gabon.[10]
De situatie in Gabon is onduidelijk. Het ontbreken van een verharde wegverbinding naar de Republiek Congo heeft ervoor gezorgd dat men een tijdelijke route via Mbinda heeft aangewezen, via secundaire onverharde wegen. In het binnenland van Gabon zijn grote delen van de route vermoedelijk onverhard, hier zijn erg weinig details bekend. In Libreville is de weg wel verhard. Libreville was vermoedelijk het oorspronkelijk geplande eindpunt van de route, maar later is dit gewijzigd naar Bata in Equatoriaal Guinea. Echter er is geen doorgaande kustroute tussen Libreville en Bata beschikbaar, waardoor de Trans-Africa Highway 10 een eind terug buigt door het binnenland, in Gabon is dit de N5 naar de grens bij Médouneu.
De haven van Bata in Equatoriaal Guinea was oorspronkelijk niet meer dan een lange steiger, maar in de periode 2010-2016 is het havengebied fors uitgebreid tot een grote diepzeehaven met meerdere kades en haventerreinen. Dit is omstreeks 2016 opgeleverd. De haven wordt vermoedelijk nog niet veel gebruikt, satellietbeelden van 2021 tonen een nagenoeg ongebruikt haventerrein. De haven is echter wel de reden geweest om de Trans-Africa Highway 10 naar Bata te verlengen. Dit gebeurde door het binnenland vanwege het gebrek aan een doorgaande kustroute. In 2013 kwam de Autovía Bata - Mongomo gereed als autosnelweg vanaf Bata naar het binnenland.
Noodzakelijke verbeteringen
- grootschalige aanleg van verharde delen van de N5, N2 en N1 in de Democratische Republiek Congo. In 2022 was nog meer dan 1.400 kilometer van deze route een zandweg of pad.
- aanleg van een brug over de rivier de Congo tussen Kinshasa en Brazzaville.
- aanleg van een verharde weg tussen de Republiek Congo en Gabon.
- mogelijke aanleg van verharde wegen in Gabon.
Referenties
- ↑ TRANS-AFRICAN HIGHWAYS NETWORK ROUTES | au.int
- ↑ Improving Transport Connectivity for LLDCs and the Status of Implementation of the Vienna Programme of Action in the Africa Region | un.org
- ↑ Djibouti : lancement de la dernière phase des travaux de réhabilitation de la RN1 | china.org.cn
- ↑ Ribbon Cutting Brings Addis Abeba-Nairobi Highway a Step Closer | addisfortune.net
- ↑ Kenya commissions US$420mn Isiolo-Moyale road | constructionreviewonline.com
- ↑ REVIEW OF THE IMPLEMENTATION STATUS OF THE TRANS AFRICAN HIGHWAYS AND THE MISSING LINKS, VOLUME 2: DESCRIPTION OF CORRIDORS | afdb.org
- ↑ Inauguration route nationale n°1 | cofed.cd
- ↑ Faire le trajet Kinshasa–Tshikapa par route en 13h. | topcongo.fm
- ↑ Pointe-Noire - Brazzaville : 535 kilomètres de route bitumée ouverte à la circulation | adiac-congo.com
- ↑ Les travaux de la route Dolisie-Kibangou exécutés à 48%. | grands-travaux.gouv.cq