Vancouver
Vancouver is de grootste stad van de provincie British Columbia in Canada. De stad telt 662.000 inwoners en heeft een stedelijk gebied van 2.643.000 inwoners (2021). Het is echter niet de hoofdstad van British Columbia, dat is Victoria, wat gelegen is op Vancouver Island.
Inleiding
Vancouver is gelegen in het zuiden van British Columbia, 30 kilometer ten noorden van de grens met de Verenigde Staten. De stad is gelegen in de delta van de Fraser River en aan de Strait of Georgia, onderdeel van de Pacifische Oceaan. Aan de overkant van de Strait of Georgia ligt Vancouver Island, een groot eiland waarop de hoofdstad Victoria is gelegen. Vancouver Island is echter geen onderdeel van de agglomeratie van de stad Vancouver. Vancouver is in relatief vlak gebied gelegen, met besneeuwde bergen naar het noorden. Het dal van de Fraser River is amper een kilometer breed bij Hope, maar verbreedt zich drastisch naar 80 kilometer bij de Strait of Georgia, en omvat ook een deel van het noorden van de Amerikaanse staat Washington.
Vancouver is een typische Noord-Amerikaanse stad en bestaat voor het overgrote deel uit laagbouw en suburbs. Vancouver heeft echter een groot centrum dat een veel grotere skyline heeft dan Amerikaanse steden van deze omvang. Downtown Vancouver is één van de grootste stadscentra in Noord-Amerika. Vancouver heeft een aantal grote voorsteden, met name naar het zuiden en zuidoosten in de vlakke delta van de Fraser River. Het continu bebouwde gebied meet ongeveer 30 bij 40 kilometer maar in de delta van de Fraser River liggen tal van suburbane steden die nog niet volledig onderdeel zijn van het continu bebouwde gebied. Abbotsford wordt vaak beschouwd als de verst gelegen voorstad, op zo'n 75 kilometer van het centrum.
Ruim de helft van de inwoners van British Columbia woont in en rond Vancouver. Het is de derde grootste stad van Canada en de grootste stad van westelijk Canada. De groei van de stad Vancouver zelf was weinig spectaculair, van 345.000 inwoners in 1956 tot 604.000 inwoners in 2011. De groei doet zich voornamelijk in de suburbs voor, alhoewel Vancouver één van de weinige Noord-Amerikaanse steden is met een relatief hoog aandeel inwoners in het centrum, Downtown Vancouver telt 55.000 inwoners, ongeveer 9% van de stad en 2% van de agglomeratie. Surrey is de grootste voorstad met 518.000 inwoners. Vancouver heeft zes voorsteden met meer dan 100.000 inwoners.
Vancouver is één van de minst betaalbare steden ter wereld. Al van oudsher is Vancouver de duurste stad van Canada. In 2016 was 91% van de eengezinswoningen meer dan $ 1 miljoen waard, terwijl dit in 2015 nog 65% was, terwijl salarissen niet in dezelfde mate meestijgen.[1] Er wordt gesproken van een betaalbaarheidscrisis.[2]
Wegennet
Opvallend aan Vancouver is het relatief kleine netwerk van snelwegen. Een relatief groot aandeel stedelijk verkeer wordt over stadsboulevards afgewikkeld met grote hoeveelheden verkeerslichten. Dit maakt Vancouver enigszins vergelijkbaar met steden in Australië.
Snelwegen
In de ruimste zin van het begrip heeft Vancouver ongeveer 150 kilometer snelweg binnen de agglomeratie, grotendeels bestaand uit de Highway 1 naar het oosten en de Highway 99 naar het zuiden en noorden. In de stad Vancouver is maar één snelweg die maar een klein deel van de stad ontsluit, namelijk de Highway 1. In de zuidelijke voorsteden vormen Highway 91 en Highway 91A kortere lokale snelwegen.
Kenmerkend voor het snelwegennet is naast het ontbreken ervan in veel gebieden ook de geringe capaciteit. De meeste snelwegen tellen slechts 2x2 rijstroken en soms 2x3 rijstroken waarbij de derde rijstrook vaak een HOV lane is. Vancouver heeft één van de laagste hoeveelheden rijstrookkilometers op het snelwegennet van de westerse wereld in verhouding tot de bevolking.
Vanaf Vancouver gaat Highway 1 oostwaarts langs de Fraser River naar Abbotsford en Hope. Highway 99 vormt de noord-zuidverbinding vanaf de Amerikaanse grens naar Squamish en Whistler in het noorden, maar is door Vancouver geen snelweg en is verder noordelijk van Vancouver ook geen snelweg. Opvallend is dat de belangrijkste snelwegen, Highways 1 & 99, niet onderling verbonden zijn door snelwegen. Men moet altijd via het onderliggend wegennet, daarom is in de regio Vancouver amper sprake van een "netwerk" van snelwegen.
Kenmerkend voor de regio is ook de grote afhankelijkheid van een beperkt aantal oeververbindingen over de delta van de Fraser River. Slechts 3 snelwegen en 1 stadsweg kruisen deze rivier. Enkele grote bruggen overspannen de rivier, vooral de Port Mann Bridge, die bij openstelling in 2012 de breedste tuibrug ter wereld was. Dit is ook de breedste snelweg van Vancouver met 2x5 rijstroken, maar wegvakken oostelijk en westelijk van de brug zijn smaller. De Port Mann Bridge is onderdeel van Highway 1. De Alex Fraser Bridge is onderdeel van Highway 91 en verbindt de suburbs Surrey en Richmond. De Pattullo Bridge vormt een lokale verbinding tussen Surrey en New Westminster. De George Massey Tunnel is de westelijkste verbinding onder de Fraser River en is onderdeel van Highway 99.
Aan de noordzijde van Vancouver ligt de Burrard Inlet, een soort fjord. De Lions Gate Bridge is hier de voornaamste verbinding van en naar Downtown Vancouver. Oostelijker overspant de Ironworkers Memorial Second Narrows Crossing de Burrard Inlet als onderdeel van Highway 1. De Golden Ears Bridge overspant de Fraser River ten oosten van Vancouver nabij Maple Ridge.
Onderliggend wegennet
Het onderliggend wegennet van Vancouver is in een grid gebouwd. Er is een redelijk duidelijke hiërarchie binnen dit grid, met rustigere woonstraten en drukke stadswegen met 2x2 of 2x3 rijstroken. Binnen het onderliggend wegennet zijn maar weinig ongelijkvloerse verbindingen. Alleen Knight Street in het zuiden van Vancouver is een stuk ongelijkvloers. Ook nabij de luchthaven van Vancouver zijn een aantal ongelijkvloerse aansluitingen.
Kenmerkend is dat zowel de luchthaven als Downtown Vancouver niet per snelweg te bereiken zijn, de enige grote Noord-Amerikaanse stad waar dit het geval is. Verbindingen vanaf de luchthaven naar zowel Downtown als de Highway 1 vereisen de passage van zeker 25 verkeerslichten. Alleen de Highway 99 richting Seattle kan vrij snel bereikt worden vanaf de luchthaven. Downtown Vancouver ligt op circa 5 kilometer afstand van de dichtstbijzijnde snelweg, de Highway 1.
Enkele onderliggende wegen zijn beter uitgebouwd om het gebrek aan snelwegen wat te compenseren. Knight Street is een ongelijkvloerse stadsweg tussen Highway 91 en het zuiden van Vancouver. In Surrey is de South Fraser Perimeter Road aangelegd, een stadsweg met 2x2 rijstroken met maar weinig kruispunten. De Golden Ears Way en de Lougheed Highway vormen snellere lokale verbindingen in het oosten van het stedelijk gebied. Stanley Park Causeway vormt een redelijk snelle verbinding tussen Downtown Vancouver en West en North Vancouver.
Bijzonder is de Sea-to-Sky Highway ten noorden van Vancouver, een semi-autoweg met deels ongelijkvloerse en deels gelijkvloerse aansluitingen. Deze weg loopt naar wintersportoord Whistler en is één van de mooiste snelle wegen van Canada. Er is geen vaste oeververbinding naar Vancouver Island, dat bij Vancouver zelf zo'n 30 kilometer aan de andere kant van de Strait of Georgia ligt. In het noorden van Vancouver Island is de afstand naar het vasteland veel korter, maar hier zijn geen wegen. Vancouver Island is dus alleen per veerdienst bereikbaar. Vancouver ligt derhalve aan het eindpunt van het doorgaande wegennet, zowel noordwaarts langs de kust als naar het westen zijn geen wegen.
Bruggen
De delta van de Fraser River wordt gekenmerkt door een relatief gering aantal oeververbindingen, veelal in de vorm van bruggen.
Verkeersintensiteiten
Snelwegen
Highway 1 verwerkt veelal 120.000 tot 130.000 voertuigen op 2x2 tot 2x3 rijstroken door Vancouver. De andere 2x2-snelwegen tellen veelal 80.000 tot 100.000 voertuigen en zijn ernstig verzadigd.
Onderliggend wegennet
Eén van de drukste niet-snelwegen van Vancouver is de 2+1 Lions Gate Bridge tussen Downtown Vancouver en North Vancouver met 60.000 voertuigen per etmaal. Dit is vermoedelijk de drukste 2+1 weg ter wereld.
Veel stadswegen tellen 30.000 tot 40.000 voertuigen per etmaal. Enkele drukke verbindingen, zoals Knight Street, Cambie Street of Kingsway tellen rond 50.000 voertuigen per etmaal. Enkele semi-ongelijkvloerse routes in het zuiden van Vancouver nabij de luchthaven tellen rond 60.000 voertuigen.
Vanaf het zuiden naar het centrum gaat het verkeer over een drietal bruggen. Deze tellen allen zo'n 40.000 tot 50.000 voertuigen per etmaal, waarna het verkeer zich verspreidt over het dichte gridnetwerk van het centrum.
Congestie
Vancouver was in 2013 de meest filegevoelige stad van Noord-Amerika, met de hoogste Travel Time Index. In 2016 was Vancouver ingehaald door Los Angeles en San Francisco, maar blijft de meest filegevoelige stad van Canada.[3]