Vehicle miles traveled tax

De vehicle miles traveled tax, VMT tax of kortweg VMT is een voorstel in de Verenigde Staten om het wegennet te financieren. Het is vergelijkbaar met de afgeblazen kilometerheffing in Nederland en betreft een belasting voor elke gereden mijl. Dit zou de brandstofaccijns in de Verenigde Staten uiteindelijk moeten vervangen. Het is een manier van tolheffing.

Systeem

In de Verenigde Staten zijn de belastingen op automobiliteit aanzienlijk lager dan in Europa, en omvatten eigenlijk alleen een brandstofaccijns van ongeveer € 0,11 per liter (2015). Er is geen wegenbelasting of belasting op motorvoertuigen anders dan de btw. De brandstofaccijns wordt echter op federaal niveau vrijwel nooit aangepast aan de inflatie, waardoor de koopkracht van deze belastinginkomsten steeds sneller afneemt, en onvoldoende is om het wegennet te financieren. Het zuiniger worden van het voertuigpark draagt ook bij aan lagere belastinginkomsten.

Om dit probleem aan te pakken wordt de VMT tax voorgesteld. De mogelijkheden van het systeem zijn uitgebreid, zo kunnen automobilisten mogelijk een hogere belasting verwachten in de spits of op bepaalde routes om de (politiek) gewenste routevorming te stimuleren. Vooralsnog is de kans klein dat het systeem ingevoerd wordt, het is geen hoge prioriteit van de federale regering. Op staatsniveau zijn er wel voorstellen om een VMT in te voeren. Tevens zijn er obstakels zoals privacy, fraudegevoeligheid en de invoering- en operationele kosten van dergelijke complexe systemen. De gas tax is niet meer dan een administratieve afhandeling, de VMT is veel complexer omdat van elke weggebruiker individueel de belasting bepaald moet worden, helemaal wanneer daar verschillende parameters voor zijn, zoals het wegtype, voertuigtype en tijd.

In de Verenigde Staten wordt het systeem voornamelijk overwogen vanuit financiële noodzaak, om zodoende voldoende financiering voor de onderhoud en uitbreiding van het wegennet veilig te stellen. Dit is afwijkend ten opzichte van de Nederlandse kilometerheffing, die niet noodzakelijk is om het wegennet te financieren, aangezien de Nederlandse weggebruiker al vele malen meer belasting betaalt dan er uitgegeven wordt aan de weginfrastructuur. Desondanks zal het Amerikaanse VMT een belastingverhoging inhouden, aangezien het systeem meer geld moet opbrengen dan het huidige systeem om alle wegonderhoud- en uitbreiding te kunnen financieren, plus de meerkosten van het systeem ten opzichte van de brandstofaccijns, die ook gedekt moeten worden.

Het invoeren van de VMT is omstreden in de Verenigde Staten vanwege voornoemde zaken. Een verhoging van de brandstofaccijns wordt echter ook als onacceptabel gezien, evenals tolheffing op bestaande wegen, waardoor er weinig andere mogelijkheden zijn om de financiering rond te krijgen.

De term VMT moet niet verward worden met vehicle miles traveled, wat de verkeersprestatie inhoudt.

Proeven

Hawaii

In 2016 werd aangekondigd dat Hawaii ook met een proef gaat starten. Tussen 2017 en 2020 is een proef uitgevoerd met een 'odometer read' om de afgelegde kilometers te bepalen. Hawaii is een eilandengroep waar voertuigen in principe de eilanden nooit verlaten. Hawaii wil met de proef bekijken of het haalbaar is of de brandstofaccijns van de staat afgeschaft kan worden, en of andere autobelastingen ook afgeschaft kunnen worden, zoals zoals de federale brandstofaccijns, de brandstofaccijns van de county en de registratiebelasting van de counties.

Oregon

Oregon was de eerste staat in het land die een gas tax invoerde in 1919. Reeds in 2001 werd gesproken over een Road User Fee Pilot Program in Oregon. In 2006-2007 is een eerste proef gehouden om de technologie te testen met 285 voertuigen in Portland. Hierbij moest de tol bij tankstations betaald worden, waarbij de gas tax verrekend werd. Tevens werd gekeken of congestiebeprijzing haalbaar is, met variabele toltarieven naar gebied en tijd. In 2012-2013 is een grotere proef gehouden met een kilometerheffing in Oregon.

In Oregon is in 2013 de eerste wetgeving goedgekeurd in de Verenigde Staten die het invoeren van een 'road usage charge' mogelijk maakt. Op 1 juli 2015 is op vrijwillige basis gestart met 5.000 voertuigen die een tol van $ 0.015 per mijl betalen. Gebruikers krijgen dan een compensatie voor de gas tax.

Washington

In de staat Washington wordt sinds 2012 bestudeerd of een 'per mile charge' (kilometerheffing) de gas tax kan vervangen als financieringsmodel voor wegen. De gas tax is niet meer voldoende om verkeersprojecten te financieren, omdat voertuigen zuiniger worden of helemaal geen benzine of diesel meer verbruiken.

Men wil een proef houden met een vehicle miles traveled tax met 2.000 inwoners van de staat. Het gaat om alle publieke wegen in de staat. Men wil daarbij vier opties onderzoeken;

• Annual permit: een 'flat fee' voor onbeperkte toegang tot het wegennet (vergelijkbaar met een vignet).
• Odometer read: een rekening op basis van de afgelegde mijlen op jaarlijkse basis bij het vernieuwen van de registratie.
• Automated Distance Charge: een systeem dat bijhoudt en verzend hoeveel mijl men heeft gereden op tolplichtige wegen in Washington.
• Smartphone App: een app op een telefoon die bijhoudt hoeveel mijlen afgelegd worden op tolplichtige wegen.

Privacy is een belangrijk zorgenpunt voor Amerikaanse burgers, daarom wordt niet bijgehouden waar gereden wordt, behalve of het binnen of buiten de staat Washington is. Onduidelijk is hoe bij een 'odometer read' op basis van kilometerstand achteraf bepaald wordt of men op tolplichtige wegen heeft gereden of niet.

In de proef wordt uitgegaan van een toltarief van $ 0.019 per mijl (€ 0,01 per kilometer). Als dit de gas tax vervangt, is het vooral voordelig voor minder zuinige voertuigen, zoals pickup trucks.

Problemen

Een vehicle miles traveled tax is technisch haalbaar. De voornaamste bezwaren zijn gericht op de eerlijkheid, privacy en noodzaak.

Eerlijkheid

In Oregon wordt overwogen om naast een standaard tarief ook een congestieheffing in en rond Portland in te voeren. Dit wordt gezien als oneerlijk, omdat de stad sinds de jaren '80 een zogenaamd 'smart growth'-beleid heeft gevoerd, waarbij vrijwel niks in het wegennet is geïnvesteerd. Hierdoor is de congestie in Portland fors toegenomen, de travel time index was in 1980 de 39e hoogste in het land, in 2012 de 5 hoogste. Hierdoor bestaat het sentiment dat men jarenlang belastingen heeft betaald maar daar geen verbeteringen in het wegennet tegenover stonden, en men nu ook nog eens een extra congestieheffing moet gaan betalen voor dit door de overheid gecreëerd probleem.

Een ander probleem is dat de VMT momenteel voornamelijk op staatsniveau wordt onderzocht. Hierdoor lijkt het lastig dat bestuurders uit andere staten of landen ook de belasting gaan betalen.

Een derde probleem is dat oorspronkelijk gesproken werd over het afschaffen van de gas tax ter compensatie, maar inmiddels wordt ook gesproken over een aanvulling daarop, waardoor in feite een nieuwe, extra belasting gecreëerd wordt.

Privacy

Een VMT kan het eenvoudigst afgehandeld worden met een GPS die registreert op welke wegen men rijdt (publiek of privaat, in de staat of buiten de staat) en hoeveel kilometers daar op afgelegd worden, eventueel in combinatie met tijd voor een congestieheffing. Dit stuit op grote bezwaren op privacygronden, omdat de overheid dan exact kan monitoren wanneer en waar men rijdt. Ook al wordt dit item afgeschermd met privacywetgeving, blijft het technologisch mogelijk om verplaatsingen te surveilleren. Sinds 2010 blijkt ook dat inlichtingendiensten zich op dit item niet aan de wet houden en ook Amerikaanse burgers bespioneren.

Om dit argument tegen te gaan worden omslachtige alternatieven voorgesteld, zoals een 'annual flat fee' (feitelijk een vignet), een 'odometer read' of het zelf rapporteren van kilometerstanden of verplaatsingen. Daarnaast is het lastig om onderscheid te maken tussen rijden op tolplichtige wegen of privéwegen of buiten de staat. Het probleem blijft echter dat een vehicle miles tax alleen efficiënt ingevoerd kan worden met GPS-technologie. Het plaatsen van portalen over de weg is niet realistisch voor het volledige publieke wegennet.

Noodzaak

De noodzaak om een VMT in te voeren wordt in twijfel gesteld. Zo zou de gas tax ook verhoogd kunnen worden om het krimpende budget van het 'Highway Fund' tegen te gaan. Alhoewel het verhogen van de federale gas tax als politieke zelfmoord wordt gezien, hebben veel staten wel regelmatig de state gas tax verhoogd. Het verhogen van de brandstofaccijns is dus politiek wel haalbaar op lokaal niveau.

In veel staten wordt daarnaast een deel van de gas tax overgeheveld naar andere doeleinden dan wegen, zoals het begrotingstekort, openbaar vervoer, fietsinfrastructuur en dergelijke. Het wordt gesteld dat het financieringstekort ook opgelost kan worden door van de gas tax een echte doelbelasting te maken, eventueel in combinatie met een verhoging van de gas tax.