Vignet (Slovenië)
In Slovenië is een vignet (Sloveens: vinjeta) op autosnelwegen en expresswegen verplicht voor personenauto's en andere voertuigen van minder dan 3,5 ton in Slovenië. Het Sloveense vignet is een elektronisch vignet. Zwaardere voertuigen (vrachtwagens, bussen) gebruiken het elektronische tolsysteem DarsGo. De tol wordt geïnd door de Sloveense wegbeheerder DARS.[1]
Geschiedenis
Oorspronkelijk had Slovenië een open tolsysteem met tolpoorten die strategisch over het wegennet geplaatst waren. Het toegenomen verkeer en de hoge kosten om tolpoorten fysiek uit te breiden hebben er toe geleid dat men is overgestapt op een systeem met vignetten. De tolpoorten bestonden nog langere tijd, al het verkeer moest er nog doorheen, maar personenauto's hoefden niet te stoppen om tol te betalen. Vrachtverkeer moest dat wel. Langs nieuwere snelwegen zijn geen tolpoorten geplaatst op de hoofdrijbaan en moeten vrachtwagens afslaan naar een tolpoort naast de rijbaan. Het tolvignet is per 1 juli 2008 ingevoerd. In 2018 is het elektronische tolsysteem DarsGo ingevoerd voor vrachtverkeer, waarna de fysieke tolpoorten gesloopt zijn.
Oorspronkelijk had Slovenië enkel een halfjaar en een jaarvignet, wat op weerstand uit omringende landen en van automobielclubs stuitte omdat toeristen onevenredig belast werden. In 2009 is het systeem veranderd en zijn er week- en maandvignetten ingevoerd. In 2014 is een voertuigklasse toegevoegd om grote bestelauto's zwaarder te belasten. Campers vallen hier niet onder. Per 15 juni 2023 zijn de tarieven met 6,8% verhoogd. Dit was de eerste prijsverhoging van het vignet in 10 jaar tijd.[2] Met het elektronische vignet waren ook geen ronde tarieven meer noodzakelijk.
Vervanging door elektronisch vignet
Het stickervignet is per 1 december 2021 vervangen door een elektronisch vignet, vergelijkbaar met de meeste vignetlanden. Op 20 augustus 2020 keurde de Sloveense regering een invoering van een digitaal vignet per 1 december 2021 goed.[3] In mei 2021 werd bekend dat die datum van 1 december 2021 niet gehaald gaat worden en er ook in 2022 nog een fysiek vignet nodig zou zijn.[4] Uiteindelijk is het wel gelukt om het elektronische vignet per 1 december 2021 in te voeren.[5] Per 1 december 2021 is het jaarvignet digitaal beschikbaar gekomen, per 1 februari 2022 volgde het kortere week- en maandvignet.
Tolplichtige wegen
Het vignet is verplicht op alle autosnelwegen (avtocesta) en alle autowegen (hitra cesta).[6]
De Karawankentunnel tussen Oostenrijk en Slovenië valt niet onder het vignet, hier moet apart tol worden betaald. Dit is een sondermautstrecke.
Tarieven
Personenauto's, inclusief alle typen campers tot 3,5 ton.
| geldigheidsduur | 2013 | 2014-2023 | 2023 |
|---|---|---|---|
| 1 week | € 15 | € 15 | € 16,02 |
| 1 maand | € 30 | € 30 | € 32,04 |
| 1 jaar | € 95 | € 110 | € 117,5 |
Verkrijgbaarheid
Het digitale vignet kan online aangeschaft worden, of bij verkooppunten.
De fysieke tolvignetten waren in Slovenië verkrijgbaar bij tankstations van MOL, OMV en Petrol, bij kantoren van de DARS, de supermarkt Mercator, enkele kioskketens en andere punten. Het vignet was in het buitenland vrij goed verkrijgbaar, reeds langs Autobahnen in Zuid-Duitsland waren ze verkrijgbaar evenals in Oostenrijk, Kroatië en Hongarije. Er waren ook verkooppunten in landen als Polen, Slowakije, Tsjechië en Roemenië. Onbekend is waar het vignet in Italië te verkrijgen was. Het fysieke vignet was in Nederland niet verkrijgbaar.
Opbrengst
In 2016 werden 6,6 miljoen vignetten verkocht, waarvan 777.121 jaarvignetten, 1.294.222 maandvignetten en 4.137.237 weekvignetten voor personenauto's.[7] De totale opbrengst bedroeg circa € 207 miljoen, waarvan € 69 miljoen uit weekvignetten werd gehaald.
| klasse | periode | aantal (2016) | prijs | omzet |
|---|---|---|---|---|
| 1 motoren | jaar | 1912 | € 55 | € 105.160 |
| 1 motoren | maand | 15.272 | € 30 | € 458.160 |
| 1 motoren | week | 50.092 | € 7,50 | € 375.690 |
| 2a personenauto | jaar | 777.121 | € 110 | € 85.483.310 |
| 2a personenauto | maand | 1.294.222 | € 30 | € 38.826.660 |
| 2a personenauto | week | 4.137.237 | € 15 | € 62.058.555 |
| 2b bestelauto | jaar | 47.620 | € 220 | € 10.476.400 |
| 2b bestelauto | maand | 49.775 | € 60 | € 2.986.500 |
| 2b bestelauto | week | 229.042 | € 30 | € 6.871.260 |
Alternatieven
Met name toeristen naar Kroatië moeten relatief veel tol betalen voor een korte passage door Slovenië. Er zijn drie transitroutes; de weg vanaf Graz naar Zagreb via Maribor. Deze gehele route is als snelweg uitgebouwd en het vermijden van de tol is lastiger geworden sinds in 2018 de A4 voltooid is tot aan de Kroatische grens. De andere route voert van Villach naar Ljubljana en Zagreb of Rijeka. Deze route is wat langer, maar is tevens niet bijzonder kostenefficiënt vanwege de extra tol voor de Karawankentunnel. Alternatieve routes voeren vaak over het onderliggend wegennet en door diverse dorpskernen. De kortste passage is van Italië naar Istrië via Koper. Hier moet het verkeer slechts over korte afstand over tolplichtige wegen, zodat sluiproutes populair zijn. Ondanks de relatief hoge kosten van een dubbele passage (2 maal een weekvignet van € 15,- of een maandvignet van € 30,-) zijn alternatieven niet erg aantrekkelijk.
Handhaving
Het betalen van tol wordt actief gehandhaafd, elke dag zijn circa 100 medewerkers van de DARS op en langs de weg om te controleren of de vignetplicht wordt nageleefd. De gangbare controleplekken zijn bij grenzen, bij grote steden en op parkeerplaatsen langs de snelwegen. In 2009 en 2010 werden gemiddeld 52.000 boetes per jaar uitgedeeld voor het niet hebben van een vignet. De meeste overtredingen worden in de kuststreek geregistreerd, omdat het vignetplichtige deel hier maar 10 kilometer lang is voor verkeer van Italië naar Kroatië.[8]
Zie ook
- DarsGo (elektronische tolsysteem voor vrachtwagens in Slovenië)
- Autobahnvignet (Oostenrijk & Zwitserland)
- Dálniční poplatek (Tsjechië)
- Diaľničná známka (Slowakije)
- Matrica (Hongarije)
Referenties
- ↑ www.dars.si
- ↑ Znano, za koliko je vlada podražila elektronske vinjete | n1info.si
- ↑ Vlada v DZ pošilja podlago za uvedbo e-vinjet | sta.si
- ↑ Klasično vinjeto bomo lepili tudi v letu 2022 | Dnevnik.si
- ↑ Pogosta vprašanja in odgovori v zvezi z elektronsko vinjeto | dars.si
- ↑ Vignette system | dars.si
- ↑ Dars lani prodal več vinjet, več tudi kazni voznikom brez ustrezne nalepke | vecer.com
- ↑ Cestninski nadzor odslej z modrimi lučmi | dars.si
| Vignetten in Europa |
|---|
|
Bulgarije • Duitsland • Hongarije • Moldavië • Oostenrijk • Polen • Roemenië • Slovenië • Slowakije • Tsjechië • Wit-Rusland • Zwitserland |