Washington (staat)

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Hoofdstad Olympia
Grootste stad Seattle
Oppervlakte 184.827 km²
Inwonertal 7.813.000
Lengte snelwegennet 1.555 km
Eerste snelweg 1940
Afkorting WA

Dit artikel gaat over de staat Washington. Voor de hoofdstad van de Verenigde Staten zie Washington, D.C.

Washington is een staat in het noordwesten van de Verenigde Staten. De bijnaam van de staat is de Evergreen State, en de hoofdstad is Olympia. De grootste stad is Seattle. De staat zelf telt 7,8 miljoen inwoners (2023). De staat wordt vaak Washington State genoemd, om het te onderscheiden van de hoofdstad Washington, D.C.

Inleiding

Geografie

I-90 ter hoogte van de Columbia River.

Washington is onderdeel van de regio Pacific Northwest, en is gelegen aan de Pacifische Oceaan. De staat heeft een lange grens met Canada, aan de provincie British Columbia en grenst verder aan de staten Idaho in het oosten en Oregon in het zuiden. Washington meet maximaal 570 kilometer van west naar oost en 380 kilometer van noord naar zuid. Grote bergruggen zijn in Washington gelegen, waaronder de Cascade Range in het binnenland van het westen en de Olympic Mountains in het noordwesten. Diverse hoge bergen zijn vulkanisch. De 4.392 meter hoge Mount Rainier is het hoogste punt van de staat.

De staat heeft grote tegenstellingen tussen het westen en oosten. Het westen is bebost en nat, met regenwouden en gletsjers. Het oosten is veel droger en bestaat grotendeels uit kale steppe of cirkelirrigatie. De belangrijkste rivier in de staat is de Columbia River, die grotendeels de grens met Oregon vormt. De Snake River is een belangrijke zijrivier in het oosten van de staat, evenals de Spokane River en Pend Oreille River. De grote rivieren van Washington zijn grotendeels ingedamd met langwerpige stuwmeren. Grote meren zijn het Lake Roosevelt, Lake Chelan en Lake Wallula.

In het westen van de staat ligt de Pacifische kustlijn, waarbij de Strait of Juan de Fuca de staat van het Canadese Vancouver Island scheidt, waarop de stad Victoria is gelegen. De Strait of Georgia scheidt Vancouver Island van het vasteland, waaronder het vasteland van Washington in het oosten. Het Puget Sound vormt een brede baai waarom de agglomeratie Seattle is gelegen. De kustlijn bestaat uit baaien en fjordachtige inhammen.

In Washington zijn enkele nationale parken, zoals het Olympic National Park, het Mount Rainier National Park en het North Cascades National Park. Ook bekend zijn het Mount Saint Helens National Volcanic Monument en de Columbia River Gorge National Scenic Area. Talloze kleine state parks liggen verspreid door de staat.

Washington heeft de grootse klimatologische tegenstellingen van de Verenigde Staten. Het westen heeft een nat en mild zeeklimaat, maar het oosten is veel droger en heeft een droog landklimaat, bijna een woestijnklimaat. De gemiddelde maximumtemperatuur in Seattle bedraagt 8°C in de winter en 24°C in de zomer. In het oostelijk gelegen Spokane bedraagt dat 1°C in de winter en 28°C in de zomer.

Economie

Washington is één van de meest ontwikkelde staten van het land. Er zit veel high tech en IT-industrie in en rond Seattle, evenals de luchtvaartsector, waaronder Boeing in Everett. In het oosten wordt veel energie opgewekt met waterkracht door de stuwdammen van de Columbia River. Dit maakt ook grootschalige irrigatie mogelijk in het verder droge oosten van de staat, zodat dit een productief landbouwgebied is. Bekende bedrijven in Washington zijn Boeing, Paccar, Microsoft, Amazon, Starbucks en Costco.

Demografie

stad inwonertal
Seattle 734.000
Spokane 229.000
Tacoma 219.000
Vancouver 192.000
Bellevue 149.000
Kent 135.000
Everett 111.000

Het inwonertal van Washington groeide razendsnel in de tweede helft van de 19e eeuw, van slechts 1.200 inwoners in 1850 tot 1,1 miljoen inwoners in 1910. In de 20e eeuw heeft Washington een sterke groei gekend en overschreed de grens van 5 miljoen inwoners in de jaren '90 en 7 miljoen rond 2015. De staat heeft een diverse bevolking, met relatief veel Hispanics en Aziaten. Het aantal African Americans ligt wel duidelijk onder het Amerikaans gemiddelde. Met name de regio Seattle heeft een diverse bevolking.

Veruit de grootste stedelijke agglomeratie in Washington is de agglomeratie Seattle, een in de noord-zuidrichting uitgerekt stedelijk gebied langs het Puget Sound. De gehele corridor vanaf Olympia tot de grens met Canada is dichtbevolkt. De agglomeratie van Portland, Oregon heeft ook enkele voorsteden in Washington, waaronder de stad Vancouver, die niet verward moet worden met het Canadese Vancouver, British Columbia. In het oosten is Spokane de grootste stad, verder zijn hier nog regionale steden als Yakima, Kennewick, Pasco, Richland en Walla Walla.

Geschiedenis

Washington was één van de laatste gebieden in Noord-Amerika die door Europeanen in kaart werd gebracht. In 1775 landde een groep Spanjaarden op de kust van Washington. De legendarische expeditie van Lewis en Clark kwam in 1805 door Washington. De regio was een dispuut tussen de Britten en Amerikanen, die beiden het bestuur over het gebied claimden, alhoewel er destijds nauwelijks permanente Europese nederzettingen waren. In 1846 werd de definitieve grens tussen Canada en de Verenigde Staten vastgesteld in de Pacific Northwest. Vanaf 1843 werd Washington een belangrijke bestemming voor migranten uit het oosten, die via de Oregon Trail naar het westen reisden. Het gebied behoorde enige tijd tot het Oregon Territory, tot in 1853 het Washington Territory werd georganiseerd. Het omvatte ook delen van Idaho, Montana en Wyoming. In 1863 werd de definitieve oostgrens vastgesteld door de creatie van het Idaho Territory.

In 1889 werd Washington de 42e staat van de Verenigde Staten. In die tijd begon Washington te industrialiseren, met name rond de Puget Sound, waar diverse industriesteden rond Seattle groeiden. In de jaren '30 van de 20e eeuw werd een serie stuwmeren in de Columbia River aangelegd die een groot deel van de energievoorziening van de staat op zich nam, en irrigatie in de steppe van oostelijk Washington mogelijk maakte. In 1980 barstte de vulkaan Mount St. Helens uit. Een deel van de berg stortte in en veroorzaakte 57 doden. De uitbarsting creëerde zorgen rond Mount Rainier, die dichter bij Seattle ligt en ook bedekt is met gletsjers. Een grote uitbarsting zou enorme modderstromen door de Puyallup River Valley in het zuiden van de regio Seattle kunnen veroorzaken.

Wegennet

Het wegennet van de staat Washington.

Het wegennet van Washington varieert in dichtheid. De Cascades vormen een formidabel obstakel voor oost-westverkeer in de staat. Het wegennet is in het algemeen niet heel dicht, maar wel rond de I-5 corridor waar de meeste grote steden aan gelegen zijn.

Wegbeheer

De wegbeheerder van de staat is het Washington State Department of Transportation, afgekort WSDOT.[1] WSDOT beheert circa 29.000 rijstrookkilometer en meer dan 3.600 bruggen in de staat. WSDOT beheert ook het grootste netwerk van veerdiensten in de Verenigde Staten.

WSDOT heeft zijn oorsprong in het Washington State Highways Department dat in 1905 werd opgericht. In dat jaar werd een plan voor 12 state roads ontwikkeld. De aanleg van wegen in het beheer van de staat begon aan het einde van de Eerste Wereldoorlog. In 1921 werd het Washington State Department of Public Works opgericht, dat de taakstelling voor de ontwikkeling van het wegennet overnam. Ook werd de eerste brandstofaccijns ingevoerd om het wegennet van te bekostigen. Kort daarna, in 1923, werd het State Highways Department een op zichzelf staand ministerie en begon de ontwikkeling van een netwerk van geasfalteerde state highways. In 1964 werd dit hernoemd naar het Washington Department of Transportation, de staat was één van de eerste waar deze naam gebruikt werd.

WSDOT is bekend vanwege de implementatie van nieuwe technieken uit het buitenland, zoals rotondes. Het was ook de eerste staat waar verkeerssignalering werd geïntroduceerd op een schaal groter dan alleen rijstrooksignalisatie in tunnels en op bruggen.

De Washington State Ferries bestaan uit 10 routes en 22 veerboten die als onderdeel van het state highway netwerk worden beschouwd. De meeste veerdiensten verbinden land en eilanden in de regio Puget Sound, inclusief naar de geïsoleerde eilandengroep San Juan Islands. Daarnaast zijn er nog diverse veerdiensten in privaat beheer.

Interstate Highways

I-5 in Seattle.

Een klein aantal Interstate Highways doorkruist Washington. De Interstate 5 vormt de primaire noord-zuidroute van de staat, vanaf Vancouver via Olympia en Seattle naar de grens met Canada. Dit is ook de voornaamste grensovergang tussen de Verenigde Staten en Canada in de Pacific Northwest. I-5 is ook de belangrijkste snelweg van de regio Seattle. De Interstate 82 loopt in het zuidoosten van de staat, vanaf Ellensburg via Yakima en de Tri-Cities naar de grens met Oregon. Dit is onderdeel van de route van Seattle naar Salt Lake City. De Interstate 90 vormt de primaire oost-westroute van de staat, deze snelweg begint in Seattle en verloopt dwars door de Cascades naar Spokane en verder naar Idaho.

Tevens zijn er enkele auxiliary routes. De Interstate 182 vormt een spur van I-82 naar de Tri-Cities (Richland, Kennewick & Pasco) en Interstate 205 is het noordelijk deel van de bypass van Portland, Oregon. De Interstate 405 vormt de bypass van Seattle, maar is vaak chronisch verstopt, zodat het niet echt functioneert als bypass voor doorgaand verkeer. De Interstate 705 vormt een korte spur in Tacoma.

US Highways

De overige routes zijn voornamelijk enkelstrooks hoofdwegen, zoals de US Highways, waarvan de US 101 langs de westkust een belangrijke toeristische route is. De US 2 zorgt voor een secundaire link tussen Seattle en Spokane, en geldt niet als doorgaande route. De US 395 is een belangrijke noord-zuidroute in het oosten van de staat. De US 12 is een oost-westverbinding in het zuiden van de staat zonder veel doorgaand belang. De US 97 loopt noord-zuid door het centrale deel van de staat.

Interstates en US Highways in de staat Washington

Interstate 5Interstate 82Interstate 90Interstate 182Interstate 205Interstate 405Interstate 705

US 2US 12US 97US 101US 195US 395US 730

PortlandSeattle


State Highways

In de noordwestelijke staat Washington spreekt men van een 'state highway' en wordt het nummer vaak geschreven als WA-xxx. Alle state highways, US Highways en Interstate Highways zijn in één systeem genummerd. In het geval van US Highways en Interstate Highways hebben deze een overeenkomen state highway nummer dat niet bewegwijzerd wordt, bijvoorbeeld de SR-5 voor de I-5. Het systeem is genummerd in een grid waarbij oost-westroutes even nummers hebben en noord-zuidroutes oneven nummers. De driecijferige nummers zijn vaak aftakkingen of liggen in het gebied van de één en tweecijferige nummers. Dit is de reden dat de regio Seattle zoveel state routes in de serie 500 heeft. In Washington kunnen state routes ook uitgevoerd zijn als freeway, dit is hoofdzakelijk in de regio Seattle het geval, waar zeer veel korte freeways met een state route-nummer in de 500-serie liggen.

Vanaf 1893 werden al wegen toegekend als state highways, maar kregen nog geen nummer. Dit ging voornamelijk om wegen in de dunner bevolkte delen van Washington, waar geen counties en steden waren die voor de aanleg verantwoordelijk waren. Vanaf 1905 kregen 12 state highways financiering voor aanleg toegekend, waarvan 6 oost-westroutes door de Cascades. In 1913 werd een systeem van state highways opgericht met primary en secondary roads. Ze hadden toen alleen een naam en nog geen nummer. Vanaf 1923 werden nummers toegekend aan de primary roads die kort daarna op wegwijzers verschenen. In 1937 werd het systeem opnieuw ingedeeld en werden de secondary roads ook door de staat aangelegd en onderhouden. In 1964 werd het systeem opnieuw hernummerd tot de huidige nummering.

State Routes in Washington

34679101114161718192021222324252627283141929699

167410500509512516518520522525526599

In vet state routes die geheel of gedeeltelijk een freeway zijn.


Tolwegen

De express lane van I-405.

In en rond Seattle zijn enkele tolwegen en express lanes. De meesten zijn volledig elektronisch, zonder fysieke tolpoorten. Men kan de Good To Go! transponder gebruiken, of de duurdere kentekentol. De tolwegen zijn in het beheer van WSDOT.

Geschiedenis

Het wegbeheer was oorspronkelijk een taak van de counties en steden, die daar tot begin 20e eeuw weinig belang in zagen. Transport ging veelal per spoor of per schip over de Columbia River. In 1905 werden twee agentschappen opgericht, de Washington State Highway Board en het Washington State Highways Department. Er werd een wet aangenomen die voorzag in $ 110.000 ($ 3 miljoen in 2016) voor de ontwikkeling van wegen in Washington. Er werd een plan opgesteld voor 12 state roads. In 1918 werden highway districten gecreëerd, waarmee de ontwikkeling van het wegennet begon.

In 1915 waren slechts delen van wegen 'improved', wat vaak neer kwam op een gravelweg. Het overgrote deel van de wegen, ook tussen regio's, bestond uit onverbeterde zandwegen. In de winter was het westen van het oosten geïsoleerd door de excessieve sneeuwval in de Cascades, waar de sneeuw vaak meer dan 2 meter diep accumuleert. In 1921 werd de State Highway Board vervangen door de Highway Committee en werd het Washington State Highways Department een divisie binnen het Washington State Department of Public Works. Tevens werd in 1921 de eerste brandstofaccijns geïntroduceerd. Echter al in 1923 werd het State Highways Department een apart ministerie in Washington.

In 1926 werden de US Highways in Washington geïntroduceerd, 11 routes in totaal. Hiermee werd duidelijk welke wegen prioriteit kregen om geasfalteerd te worden. Veruit de hoogste prioriteit kreeg de US 99 (later I-5) van Vancouver via Olympia en Seattle naar de grens met Canada, die in 1931 al volledig geasfalteerd was. Dit was destijds de enige lange geasfalteerde weg in de staat. Wel waren rond Seattle en Spokane invalswegen tot op enige afstand van de stad geasfalteerd. Daarnaast waren veel andere wegen van een olielaag voorzien om ze comfortabeler en stofvrij te maken, de zogenaamde 'oiled road'. De US 10 (later I-90) kreeg hierbij de hoogste prioriteit als verbinding tussen het westen en oosten van Washington.

Later in de jaren '30 werd gebouwd aan de eerste grote bruggen. In 1940 opende de Lacey V. Murrow Memorial Bridge, een drijfbrug in Seattle over het Lake Washington. Dit zou later onderdeel worden van I-90. Ook opende in 1940 de eerste Tacoma Narrows Bridge, die kort na openstelling tijdens een storm instortte. De Tacoma Narrows Bridge was in die tijd de op twee na langste hangbrug ter wereld. Het wegennet werd eind jaren '30 ook fors verbeterd, met name de dekkingsgraad van geasfalteerde wegen ging fors omhoog. Tegen 1940 waren bijna alle US Highways geasfalteerd, inclusief drie oost-westroutes door de Cascades, evenals de weg langs de Columbia River, alhoewel van oudsher de US 30 in Oregon de belangrijkste route was langs de rivier. Eind jaren '30 waren de eerste langere stukken weg van 2x2 rijstroken voorzien, de belangrijkste was de US 99 / State Route 1 vanaf Olympia via Tacoma en Seattle naar Everett. Ook was de State Route 2 / US 10 ten oosten van Spokane van 2x2 rijstroken voorzien.

In 1956 werd het systeem van Interstate Highways opgericht door president Eisenhower. Oorspronkelijk waren twee routes in Washington voorzien, I-5 en I-90. Later werd daar I-82 aan toegevoegd. Deze zouden twee belangrijke US Highways vervangen, I-5 zou US 99 vervangen en I-90 zou US 10 vervangen. De bouw van de Interstate Highways begon voornamelijk begin jaren '60, maar het duurde tot medio jaren '70 voordat grote delen van de snelwegen gereed kwamen. In 1964 werd het Highways Department omgevormd tot het huidige Washington Department of Transportation, tevens is het netwerk van state highways hernummerd in dat jaar.

In 1972 kwam de North Cascades Highway (SR-20) gereed als geheel nieuwe oost-westverbinding door de Cascades in het noorden van de staat. In 1972 openden ook de eerste HOV lanes in de staat, op de State Route 520. In de regio Seattle werd een dicht netwerk van freeways aangelegd, voornamelijk korte verbindingen tussen de twee noord-zuidroutes door de agglomeratie. In 1979 werd de Hood Canal Bridge verwoest tijdens een storm. In 1980 barstte de vulkaan Mount St. Helens uit en verwoeste veel lokale wegen in de omgeving. In 1990 zonk de Lacey V. Murrow Memorial Bridge tijdens regulier onderhoud omdat de bassins vol water liepen. In 1991 volgde een tweede, kleinere hernummering van de state routes. In 2001 vond de Nisqually earthquake plaats, een aardbeving met een magnitude van 6.8 ten zuidwesten van Seattle. Deze maakte duidelijk dat het wegennet kwetsbaar was, en sindsdien is veel geld gestoken in het aardbevingsbestendig maken van infrastructuur. Eén van de grootste projecten hiervan is de vervanging van het Alaskan Way Viaduct in Seattle door een boortunnel. De aanleg werd echter geplaagd door tegenslagen en vertragingen.

Agglomeraties

Freeways in Seattle

Interstate 5Interstate 90Interstate 405Interstate 705

US 101SR-3SR-16SR-18SR-99SR-167SR-410SR-509SR-512SR-516SR-518SR-520SR-522SR-525SR-526SR-599

Freeways in Portland

Interstate 5 (OR) (OR) • Interstate 5 (WA) (WA) • Interstate 84Interstate 205Interstate 405

US 26SR-14SR-217


Referenties

Verenigde Staten

AlabamaAlaskaArizonaArkansasCaliforniaColoradoConnecticutDelawareFloridaGeorgiaHawaiiIdahoIllinoisIndianaIowaKansasKentuckyLouisianaMaineMarylandMassachusettsMichiganMinnesotaMississippiMissouriMontanaNebraskaNevadaNew HampshireNew JerseyNew MexicoNew YorkNorth CarolinaNorth DakotaOhioOklahomaOregonPennsylvaniaRhode IslandSouth CarolinaSouth DakotaTennesseeTexasUtahVermontVirginiaWashingtonWest VirginiaWisconsinWyoming