Wegwerkzaamheden
Het begrip wegwerkzaamheden wordt gebruikt als verzamelnaam voor alle werkzaamheden die op, aan of langs de weg worden ontplooid.
Categorieën
Een viertal categorieën van wegwerkzaamheden kan ruwweg worden onderscheiden:
- Aanleg
- Reconstructie
- Onderhoud
- Andere werkzaamheden
Aanleg
Wegwerkzaamheden kunnen tot de categorie "Aanleg" worden gerekend wanneer er een nieuw deel aan de infrastructuur wordt toegevoegd. Primair gaat het dan om de aanleg van voorheen nog niet bestaande wegen, knooppunten, aansluitingen, enzovoort.
Aanleg wordt in Nederland niet meer op grote schaal toegepast, en zeker niet op het niveau van de hoofdwegen. Aanleg van een nieuwe weg vereist het volgen van diverse procedures, waardoor grote (landelijke) projecten niet of nauwelijks meer van de grond komen.
Reconstructie
Tot de categorie "Reconstructie" behoren alle werkzaamheden waarbij bestaande delen van de infrastructuur (ingrijpend) worden aangepast. Daarbij kan gedacht worden aan het veranderen van knooppuntconfiguraties, het toevoegen van rijstroken, het verleggen van infrastructuur, het opwaarderen (of terugwaarderen) van infrastructuur, enzovoort.
Reconstructies vinden in Nederland op regelmatige basis plaats. Zo is in 2007 een deel van de N35 bij Almelo met diverse aansluitingen gereconstrueerd, zodanig dat de A35 is doorgetrokken tot Wierden.
Onderhoud
Het grootste deel van de wegwerkzaamheden valt in de categorie "Onderhoud". Dit is niet noodzakelijkerwijs beperkt tot onderhoud aan de weg (reparaties, levensduurverlengende maatregelen, groot onderhoud, enzovoort), maar ook onderhoud aan de bermen (maaien), de straatverlichting, de belijning en de bewegwijzering valt daaronder.
Andere werkzaamheden
Een klein deel van werkzaamheden op, aan of langs de weg is niet per definitie in te delen in een van de voorgaande categorieën. Het uitvoeren van schouwings- of meetwerkzaamheden zijn daarvan voorbeelden.
Uitvoering van wegwerkzaamheden
Wegwerkzaamheden worden uitgevoerd in opdracht van de wegbeheerder. In de meeste gevallen wordt daartoe een openbare (Europese) aanbestedingsprocedure gevolgd, in een aantal gevallen kan het werk onderhands worden aanbesteed. Vrijwel altijd zijn Standaard RAW Bepalingen van toepassing.
Bij de feitelijke uitvoering van werkzaamheden zijn drie gelijkwaardige belangen relevant (Handboek Verkeer & Vervoer, 2000):
- De veiligheid van de wegwerkers;
- De veiligheid van de weggebruikers;
- De doorstroming van het verkeer.
Inmiddels is hinder ook een belangrijk aandachtspunt geworden bij wegwerkzaamheden. Daarbij kan het zowel gaan om verkeershinder (doorstroming) als om andere vormen van hinder, zoals economische schade of geluidsoverlast.
Om bij wegwerkzaamheden zoveel mogelijk rekening te houden met de genoemde belangen, worden altijd bepaalde (verkeers)maatregelen verplicht gesteld. Bij verkeersmaatregelen (omleidingen en afzettingen) wordt gebruikgemaakt van de richtlijnen van CROW (publicatiereeks 96a/96b), waar nodig aangevuld met specifieke regels en richtlijnen van de wegbeheerder (bijvoorbeeld het Handboek Communicatie van Rijkswaterstaat).
Bronnen
Handboek Verkeer & Vervoer, 2000, onderdeel E.
CROW, Publicatiereeks 96a/96b, 2005
Rijkswaterstaat, Handboek Communicatie, 2008 (continue publicatie)