Zweden
Sverige | |
---|---|
Hoofdstad | Stockholm |
Oppervlakte | 449.964 km² |
Inwonertal | 10.540.000 |
Lengte wegennet | 210.760 km |
Lengte snelwegennet | 2.267 km[1] |
Eerste snelweg | 1953 |
Benaming snelweg | Motorväg |
Verkeer rijdt | rechts |
Nummerplaatcode | S |
Zweden is een land in Noord-Europa en behoort tot de landengroep Scandinavië. Het land telt 10,5 miljoen inwoners[2] en is 11 keer zo groot als Nederland. De hoofdstad is Stockholm.
Inleiding
Ligging
Zweden is gelegen in Noord-Europa en behoort tot Scandinavië. Het vormt het oostelijk en zuidelijk deel van het Scandinavisch schiereiland. Zweden is gelegen aan de Oostzee (Baltische Zee) en de Botnische Golf in het oosten en het Kattegat in het westen. Zweden heeft een behoorlijk lange kustlijn van 3.218 kilometer. Zweden heeft een lange grens met Noorwegen, en grenst aan Finland in het noorden. Via de Öresund grenst het aan Denemarken. Zweden meet hemelsbreed maximaal 1.550 kilometer van noord naar zuid en 460 kilometer van west naar oost.
Tot Zweden behoren naast talloze kleine eilanden en archipels voor de kust ook de grotere eilanden Gotland en Öland in de Baltische Zee. Het Deense eiland Bornholm ligt op 35 kilometer van de zuidkust van Zweden. Ongeveer 15% van Zweden ligt boven de poolcirkel. Zweden heeft een oppervlakte van 450.295 km² en is het op vier na grootste land van Europa. De oppervlakte is vergelijkbaar met de Amerikaanse staat California.
Landschap
Zweden wordt gedomineerd door bossen, ongeveer 70% van de landoppervlakte is bebost. Het zuiden en zuidwesten van Zweden kennen de grootste open gebieden, in de regio's Skåne en Halland. Hier is veel landbouw. Tevens is er een oost-west gelegen streek met weinig bos in Västra Götaland en Östergötland, dit heet ook wel het Centraal-Zweedse laagland en is van oudsher het hart van de Zweedse maatschappij. Ook de regio rond de Mälaren is wat minder intensief bebost. Het zuiden van Zweden is echter voor het grootste deel behoorlijk dichtbebost. Omdat hier weinig wezenlijke hoogteverschillen zijn, is de bebossing hier wat eentonig. Naar het noorden toe zijn meer hoogteverschillen, met name in de ruime grensstreek met Noorwegen.
De hoogste berg van Zweden is de 2.106 meter hoge Kebnekaise in het noorden van Zweden. Er is echter een brede strook met Scandinavisch hoogland in midden- en Noord-Zweden dat boven de boomgrens ligt. In Midden-Zweden ligt de boomgrens op ongeveer 700 meter hoogte, in Noord-Zweden op ongeveer 500 meter, zodat deze regio's minder dichtbebost zijn. De hooglanden zijn echter vrij ontoegankelijk, zeker in vergelijking met Noorwegen of de Alpen.
Zweden wordt gekenmerkt door duizenden meren. In het zuiden van Zweden liggen drie grote meren, waarvan het Vänern het grootste is. Ten oosten daarvan ligt het langwerpige Vättern en ten westen van Stockholm ligt het merengebied Mälaren. In Midden- en Noord-Zweden zijn veel grote en langgerekte stuwmeren. De langste rivier van Zweden wordt onderbroken door het Vänern, en heet ten noorden daarvan Klarälven, en ten zuiden daarvan de Göta älv. In Midden- en Noord-Zweden stromen de rivieren van west naar oost en zijn vaak wild.
Klimaat
Zweden wordt beïnvloed door de warme Golfstroom, maar met name het binnenland en het noorden van Zweden heeft meer trekken van een landklimaat, met koude winters en vrij warme zomers. De gemiddelde minimumtemperatuur ligt op -22 °C in Kiruna in de winter, maar slechts -3 °C in Malmö. De zomers zijn nog relatief warm, vergelijkbaar met Nederland, met in Midden- en Zuid-Zweden gemiddelde maximumtemperaturen van 22 °C, in Kiruna 18 °C. In Lapland komen soms hoge temperaturen tot rond 30 °C voor. De neerslag in Zweden is relatief gering, variërend van circa 775 mm per jaar in Göteborg tot 540 mm in Stockholm en 520 mm in Kiruna.
Steden
Zweden heeft een aantal grote steden. De hoofdstad Stockholm is veruit de grootste, maar Zweden heeft diverse van steden met meer dan 100.000 inwoners. Göteborg is de tweede stad, gevolgd door Malmö, Uppsala, Västerås en Örebro. Andere steden hebben minder dan 100.000 inwoners. De grotere steden liggen overwegend in Zuid-Zweden, maar er zijn ook enkele grotere steden aan de oostkust langs de Botnische Golf. In Noord-Zweden is de mijnbouwstad Kiruna van belang, met name omdat het de enige grotere plaats in Zweeds Lapland is.
Economie
De Zweedse economie is van alle Scandinavische landen het meest op industrie gebaseerd. De economie is echter divers. Landbouw speelt een rol langs de randen van Zuid-Zweden, elders is bosbouw dominant. In het noorden van Zweden worden belangrijke grondstoffen als erts gewonnen, met name rond Kiruna. Deze worden veelal geëxporteerd via de Noorse havenstad Narvik. De industrie bestaat voornamelijk uit auto-industrie, met bekende merken als Volvo, SAAB en Scania. Telecommunicatie en de farmaceutische industrie is ook van belang. Eén van de bekendste merken van Zweden is IKEA. Zweden heeft een hoge levensstandaard, met een hoog belastingniveau. Het gemiddelde jaarinkomen in Zweden bedraagt circa 270.000 SEK (€ 30.000,-).
Regio's
Zweden is opgedeeld in 21 provincies (län). De grootste provincie is Norrbotten (98.245 km²), de kleinste is Blekinge (2.946 km²). Drie provincies hebben meer dan 1 miljoen inwoners (Stockholm, Västra Götaland en Skåne). De län komen echter niet helemaal overeen met de historische provincies die cultureel nog steeds een belangrijke rol spelen. Sommige provincienamen zijn verdwenen als län, maar komen in de spreektaal nog veel voor. De län zijn voornamelijk administratief en hebben slechts een beperkt provinciaal bestuur, met name op het gebied van gezondheidszorg en openbaar vervoer.
Län in Zweden |
---|
Blekinge • Dalarna • Gotland • Gävleborg • Halland • Jämtland • Jönköping • Kalmar • Kronoberg • Norrbotten • Örebro • Östergötland • Skåne • Stockholm • Södermanland • Uppsala • Värmland • Västerbotten • Västernorrland • Västmanland • Västra Götaland |
Demografie
Begin 17e eeuw bereikte het land 1 miljoen inwoners, in 1900 werd de grens van 5 miljoen inwoners overschreden. In 2018 werd de grens van 10 miljoen inwoners bereikt. Zweden is hiermee het grootste land van Scandinavië, zowel qua oppervlakte als inwonertal. De bevolking van Zweden woont grotendeels in de zuidelijke helft van het land, het midden is al aanzienlijk dunner bevolkt en het noorden is over het algemeen zeer dunbevolkt buiten enkele kustplaatsen.
De drie grootste stedelijke gebieden van Zweden zijn Stockholm, Göteborg en Malmö. De bevolking is in hoge mate verstedelijkt, er zijn in totaal 17 steden met meer dan 100.000 inwoners, dit is aanzienlijk meer dan in de andere Scandinavische landen. De grote steden liggen hoofdzakelijk in het zuiden van Zweden, de noordelijkste grote stad is Umeå.
Zweden houdt geen officiële statistieken bij over etniciteit, maar bijna een derde van de inwoners heeft een buitenlandse afkomst, waarbij een onderscheid wordt gemaakt tussen inwoners van westerse/Europese afkomst en van landen buiten Europa, zoals Syrië, Irak, Iran en Somalië.
In Zweden wordt het Zweeds gesproken, een Germaanse taal dat verwant is aan het Noors en Deens, en tot op zekere mate uitwisselbaarheid heeft beide talen. Het Fins is een minderheidstaal dat door circa 5% van de bevolking wordt gesproken. In de grote steden worden ook veel migrantentalen gesproken. Zweden staat bekend als één van de Europese landen waar de kennis van het Engels het grootst is.
Geschiedenis
In de middeleeuwen ontstond Zweden als onafhankelijke staat. In 1397 werd de Unie van Kalmar gesticht, als tegenhanger van het Hanzeverbond. In 1523 stapte Zweden uit deze unie. Tussen 1630 en 1635 was Zweden betrokken bij de Dertigjarige Oorlog tussen gereformeerden en katholieken in Europa. Vanaf de late middeleeuwen tot begin 18e eeuw was Zweden een machtig rijk in Noord-Europa en veroverde hedendaags Finland en delen van de Baltische staten en enige tijd ook gebieden in Noord-Duitsland. Zweden verloor gedurende de 19e eeuw geleidelijk territorium, culminerend met de annexatie van Finland door Rusland in 1809. De Zweedse invloed in Finland is echter ook tegenwoordig nog een feit, aangezien een deel van de Finnen Zweedstalig is. Tussen 1814 en 1905 bestond de Unie tussen Zweden en Noorwegen, waarbij beide landen echter de-facto gescheiden bleven. Zweden was neutraal in de Eerste Wereldoorlog en Tweede Wereldoorlog, evenals tijdens de Koude Oorlog. In 1995 trad Zweden toe tot de Europese Unie.
Wegennet
Zweden heeft in het zuiden een vrij dicht wegennet gezien de omvang van de bevolking, en een dun tot zeer dun wegennet in het noorden. In het zuiden liggen de meeste snelwegen; het aantal snelwegen ten noorden van Stockholm is vrij beperkt. Het land heeft 2.191 kilometer snelweg, waarvan het gros wordt opgemaakt door de E4 en E6 vanaf het zuiden naar respectievelijk Stockholm en Noorwegen. De grootste Zweedse steden hebben een snel- en expreswegennet, met name Stockholm, Göteborg en Malmö. Het wegennet is opgedeeld in Europese wegen (enkv. europaväg meerv. europavägar), rijkswegen (enkv. riksväg, meerv. riksvägar) en provinciale wegen (enkv. länsväg meerv. länsvägar). Ook rijkswegen en provinciale wegen kunnen uitgebouwd zijn als autosnelweg (enkv. motorväg, meerv. motorvägar), maar E-wegen zijn lang niet altijd snelwegen.
Riksvägar (rijkswegen) in Zweden |
---|
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • E6.20 |
Wegnummering
Het hoofdwegennet bestaat uit Europese wegen, de E-wegen. Daarna komen de rijkswegen, die geen prefix hebben, alleen een nummer. Men zou ze wel kunnen afkorten naar "RV". Er is maar één eencijferige rijksweg, de RV 9, aangezien de oude RV 1 - RV 9 nu veelal Europese wegen zijn geworden. Provinciale wegen hebben drie cijfers en zijn gezoneerd per provincie. Deze kan men onderverdelen in primaire provinciale wegen, secundaire provinciale wegen en tertiaire provinciale wegen. De primaire provinciale wegen hebben 3 cijfers. De secundaire cijfers krijgen een letter (A-Z) voor het nummer, bijvoorbeeld länsväg C 600 bij Uppsala. Primaire provinciale wegen lopen van het nummer 100 - 404, secundaire van 500 - 2999 en tertiaire provinciale wegen van 3000 tot 9999. De secundaire en tertiaire nummers worden per provincie opnieuw gebruikt. Primaire nummers lopen door heel Zweden.
Prefix
Een prefix wordt op de bewegwijzering alleen gebruikt voor Europese wegen, namelijk een [E]. Andere wegen hebben alleen een nummer op de borden zonder prefix, maar in schrijftaal kan men wel [RV] en [LV] gebruiken. De termen riksväg en länsväg worden vaak afgekort tot 'väg'.
Autosnelwegennet
Zie motorväg voor het hoofdonderwerp.
De Zweedse snelwegen liggen voornamelijk in het zuiden en midden van het land, tot ongeveer de lijn Oslo - Gävle. Ten noorden daarvan zijn alleen incidentele stukken van de E4 uitgebouwd als snelweg. In het zuiden zijn de A4 en E6 doorgaande snelwegen, en delen van de E18, E20, E22 en E65 zijn uitgebouwd als snelweg. Langere overige wegen die als snelweg zijn uitgebouwd zijn bijvoorbeeld de RV 40, RV 73, LV 222 en LV 229. Enkele snelwegen hebben geen nummer.
Opvallend aan het snelwegennet is dat tankstations zelden direct aan de snelweg zitten, maar bij aansluitingen, vergelijkbaar met wat in de Verenigde Staten gebeurt. De wegmarkeringen zijn wit. Een middenbarrier ontbreekt soms op plekken waar de middenberm wat breder is. Sommige wegen hebben een ijzeren kabel als middengeleider, ook wel cable barrier genoemd.
Geschiedenis
zie ook lijst van wegopeningen in Zweden voor een lijst van openstellingen.
De eerste snelwegen van Zweden werden in de jaren '50 aangelegd. De eerste snelwegen die openden waren de E22 rondom Malmö in 1953 en de E18 bij Stockholm in 1957. In 1957 werd de snelwegklasse ingevoerd en kregen de eerste delen van de E22 ook snelwegclassificatie. In 1958 en 1959 openden delen van de E18 bij Stockholm. In de jaren '60 versnelde de snelwegenaanleg, wat tot in de jaren '70 aanhield. Tegenwoordig worden vooral kortere stukken gebouwd, die in de steden ondergronds lopen. In 2006-2007 opende 78 kilometer van de E4 tussen Uppsala en Gävle. In 1967 opende de E4 door Stockholm, genaamd de Essingeleden. Dit was de eerste snelweg met 2x3 rijstroken. In de jaren '90 is de weg verbreed naar 2x4 rijstroken.
In september 1967 ging Zweden over van links rijden naar rechts rijden.
Lijst van snelwegen
Autosnelwegen en expresswegen in Zweden |
---|
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • E6.20 |
Motortrafikled
Een motortrafikled is een autoweg in Zweden. Deze wegen hebben vaak 2+1 rijstroken en hebben vaak een cable barrier als rijbaanscheiding. Constructief is het vaak één rijbaan, in veel gevallen betreft het omgebouwde wegen die oorspronkelijk een zeer brede rijbaan hadden. In 2015 had Zweden 410 kilometer motortrafikled, waarvan 390 kilometer met een cable barrier. De maximumsnelheid is vaak 100 of 110 km/h op deze wegen, doorgaans 100 km/h op gelijkvloerse 2+1 wegen en 110 km/h op ongelijkvloerse 2+1 wegen.
Knooppunten
Knooppunten in Zweden |
---|
Adolfsberg • Arlanda • Bräckemotet • Bulltofta • Fredriksberg • Gävle Västra • Gräsnäs • Gullbergsmotet • Häggvik • Helsingborg Södra • Järnbrottsmotet • Kista • Kronetorp • Kropp • Kungens Kurva • Ljungarum • Mölndalsmotet • Nyboda • Olskroksmotet • Petersborg • Ringömotet • Rödastensmotet • Saltskog Östra • Sunnanå |
Tunnels
naam | weg | lengte | opening |
---|---|---|---|
Tunnel förbifart Stockholm | 16.500 m | 2030 | |
Hammarbytunnel | 3.835 m | 2004 | |
Gärdesstunnel | 3.600 m | 2015 | |
Flemingsbergtunnel | 3.100 m | 202x | |
Muskötunnel | 2.895 m | 1964 | |
Törnskogstunnel | 2.071 m | 2008 | |
Lundbytunnel | 2.060 m | 1998 | |
Götatunnel | 1.650 m | 2006 | |
Söderledstunnel | 1.580 m | 1984 | |
Löttingetunnel | 1.100 m | 2008 | |
Marieholmtunnel | 500 m | 2020 | |
Tingstadtunnel | 455 m | 1968 |
Congestie
In Zweden komt vooral verkeersdrukte voor in en rond de drie grootste steden, maar de verkeersintensiteiten daarbuiten zijn erg laag. In het noorden van Zweden is geheel geen verkeersdrukte en bestaan er zeer uitgestorven wegen.
Wegbeheer
Het Zweedse hoofdwegennet wordt beheerd door Trafikverket.[3] Trafikverket beheert alle E-wegen, riksvägar en länsvägar. Daarnaast beheert Trafikverket ook alle spoorwegen. Mede hierdoor heeft de rijksoverheid een zeer groot wegennet van 98.500 kilometer in beheer. Daarnaast zijn er 41.600 kilometer weg in gemeentelijk beheer. De provincies (län) hebben geen eigen wegbeheerder, maar wel een länsstyrelse, een administratieve raad. De provincies in Zweden zijn alleen administratief en hebben geen eigen bestuur. Het zijn uitvoerende agentschappen van de rijksoverheid.
Winterbeheer
Trafikverket houdt de bijna 100.000 kilometer weg zoveel mogelijk sneeuw- en ijsvrij. In hoeverre een weg sneeuw- en ijsvrij moet zijn is afhankelijk van de functie en verkeersintensiteit. Op secundaire wegen is het acceptabel dat er een laag sneeuw en ijs op blijft liggen. Het sneeuwschuiven en zouten van de wegen wordt uitbesteed aan externe aannemers. De kosten van het winteronderhoud bedragen circa 2 miljard SEK (€ 210 miljoen) per jaar. Op ongeveer 20% van de wegen wordt zout gebruikt om ze berijdbaar te houden, elders wordt hoofdzakelijk zand gebruikt om kosten te besparen en het milieu te ontlasten. De gladheid van secundaire wegen waar zand op gestrooid is wordt periodiek gemeten en waar nodig wordt extra zand gestrooid.
Bewegwijzering
Zie ook bewegwijzering in Zweden.
De bewegwijzering op de snelwegen is in het groen uitgevoerd, met witte letters. Bewegwijzering op andere wegen is met blauwe borden. Afritbewegwijzering is in het blauw, maar bij knooppunten met andere snelwegen zijn alle borden groen. Lokale doelen zijn in witte borden met zwarte letters uitgevoerd. Aansluitingen heten een "trafikplats" en worden van te voren zonder afstandsaanduiding aangekondigd. Afritborden hebben een opvallende vorm, waarbij het bord rechtsboven uitsteekt in de richting van de afrit. Afritnummers worden aangegeven met een geel schildje met een zwart afritsymbool en het afritnummer. Afstandsborden zijn tevens groen, en bevatten een aantal hoofddoelen met het wegnummer erboven. Afstanden die aangegeven worden zijn regelmatig vele honderden kilometers door de omvang van het land.
Aansluitingen en knooppunten worden op 1 kilometer afstand aangekondigd. Men gebruikt bij belangrijke aansluitingen portaalborden, met vrij iele portaalconstructies en staande pijlen. Knooppunten zijn tevens genummerd. In Zweden worden exoniemen gebruikt, Kopenhagen (København) staat als "Köpenhamn" aangegeven. Dubbelnummeringen worden aangegeven, en men kan dan aparte afstandsborden voor beide wegnummers tegenkomen. Gemeentegrenzen staan doorgaans langs de snelwegen aangegeven. De bewegwijzering is in kapitaalschrift, vergelijkbaar met Frankrijk.
Wegnummers die indirect verwezen worden hebben een onderbroken bies. Het divergentiebord is vergelijkbaar met het Nederlandse, maar heeft blauwe pijlen in plaats van groene. Bij afritten worden de services die er zijn, aangegeven, omdat in Zweden zelden tankstations en andere voorzieningen direct aan de snelweg zitten. Het centrum wordt aangegeven door middel van een zwarte "C" in een wit vierkant. Het ziekenhuis heeft geen symbool, er staat "sjukhus" op de borden in een wit vlak. Windrichtingen worden niet voluit geschreven, maar afgekort, bijvoorbeeld "Landskrona N".
Verkeersborden hebben een gele achtergrond, in tegenstelling tot een witte achtergrond in de meeste andere landen van Europa. Dit is vanwege sneeuw.
Maximumsnelheden
wegtype | Vmax |
---|---|
Binnen de bebouwde kom geldt een maximumsnelheid van 50 km/uur, en standaard 70 buiten de kom, alhoewel meestal 80 of 90 km/h op tweestrooks wegen geldt, in Noord-Zweden soms ook 100 en in het verleden ook 110. Op autosnelwegen geldt 110 km/uur, maar er zijn enkele trajecten waar men met 120 km/uur experimenteert. Voertuigen met een aanhanger mogen maximaal 80 km/uur. Op autowegen (motortrafikled) geldt in principe geen afwijkende maximumsnelheid ten opzichte van andere buitenkomse wegen (dus standaard 70 km/h), maar de meeste autowegen zijn op 100 km/h begrensd, soms ook 110 km/h.
Vanaf 2017 was gepland om een eenduidiger snelhedenbeleid in te voeren. De volgende maximumsnelheden werden gepland:
- 40 km/h: bebouwde kom
- 60 km/h: buiten de bebouwde kom en op belangrijke stadswegen
- 80 km/h: hoofdwegen met middenstreep
- 100 km/h: 2+1 wegen en rustige enkelbaans wegen met middenstreep (<4.000 mvt/etmaal)
Het is beleid om de maximumsnelheid op tweestrooks wegen zonder middengeleider en een verkeersintensiteit van meer dan 2.000 voertuigen per dag te verlagen van 90 naar 80 km/h.[4] Na 2015 is op duizenden kilometers weg de maximumsnelheid verlaagd, in combinatie met de installatie van een zeer groot aantal flitspalen. Op reguliere enkelbaans wegen geldt bijna nergens nog 100 km/h en 90 km/h is ook een stuk zeldzamer geworden, met name in het zuiden en midden van Zweden. Sommige snelheidsverlagingen zijn later echter weer teruggedraaid vanwege bezwaren van gemeenten.[5]
Autobelastingen
Zoals de meeste landen in Europa, wordt het gebruik en bezit van een auto in Zweden op diverse manieren belast.
Registratiebelasting
In Zweden is geen registratiebelasting bij het voor het eerst op kenteken zetten van een voertuig, zoals de Registreringsafgift in Denemarken of de BPM in Nederland. Er wordt enkel 25% btw over geheven. Zweedse auto's kosten hierdoor ruim de helft van wat ze in Denemarken kosten. Mede hierom zijn er ook veel Denen in Zweden (regio Malmö) gaan wonen vanwege de lagere auto- en huisvestingskosten.
Wegenbelasting
In Zweden wordt een wegenbelasting (Zweeds: Fordonsskatt) geheven.[6] De belasting is afhankelijk van het gewicht, brandstofsoort en uitstoot. Nieuwere voertuigen die na 2006 op kenteken zijn gezet betalen uitsluitend naar mate van de uitstoot.
De belasting bestaat uit twee delen; een vast bedrag van 360 SEK per jaar, plus 22 SEK per gram CO2 (vanaf 111 gram) per kilometer. Een benzineauto die 150 gram per kilometer uitstoot kost hierdoor 1218 SEK of ongeveer € 120 per jaar. Voor dieselauto's geldt een factor 2,37, plus een toeslag van 250 SEK wanneer het voertuig na 2007 op kenteken is gezet. Voor voertuigen van voor 2007 geldt een toeslag van 500 SEK.[7]
Brandstofaccijns
Tussen 1924 en 1995 werd de belasting geheven via een brandstofaccijns, Bensinskatt genaamd. Dit is in 1995 vervangen door een Energiebelasting (Zweeds: Energiskatt) en Kooldioxidebelasting (Zweeds: Koldioxidskatt), maar wordt in de volksmond nog gewoon Bensinskatt genoemd. Daarnaast is er de Dieselskatt voor dieselvoertuigen. Voor 1990 werd er geen btw geheven op brandstof, sindsdien wel. Beide belastingen vormen samen de algemene brandstofaccijns.
In 2018[8] geldt een accijns van 6,74 SEK per liter benzine (€ 0,66 per liter). Dit is wat lager dan in Nederland.
Tol
Zie ook tolwegen in Zweden.
Vrachtwagens moeten een eurovignet aanschaffen voor het gebruik van alle Motorvägar en E-wegen. Personenauto's hoeven geen algemene tol te betalen, wel geldt er tol op de bruggen in de E6 naar Noorwegen en de E20 naar Denemarken. Tevens geldt er een congestieheffing in Stockholm sinds 2007 en een congestieheffing in Göteborg sinds 2013. Op enkele bruggen moet tevens tol betaald worden.
Vergelijking met Nederland
In vergelijking met Nederland liggen zowel de wegenbelasting als benzineaccijnzen wat lager in Zweden.
Verkeersveiligheid
jaar | verkeersdoden |
---|---|
2010 | 266 |
2011 | 319 |
2012 | 285 |
2013 | 260 |
2014 | 270 |
2015 | 259 |
2016 | 270 |
2017 | 253 |
2018 | 324 |
2019 | 221 |
2020 | 204 |
2021 | 192 |
2022 | 227 |
2023 | 232[9] |
In 2010 vielen in Zweden 28 verkeersdoden per 1 miljoen inwoners. Procentueel heeft Zweden de op drie na grootste reductie in de Europese Unie behaald in vergelijking met het jaar 2001, een daling van 54 procent. Zweden was daarmee destijds het meest verkeersveilige land in de EU.[10] In 2015 vielen 27 verkeersdoden per 1 miljoen inwoners, het één na laagste van de Europese Unie en iets hoger dan buurland Noorwegen.[11] Sinds 2010 heeft Zweden geen duidelijk dalende trend meer[12] en in 2018 vond een grote stijging plaats.[13]
In 1997 is Vision Zero geïntroduceerd, waarmee het beleid werd ingezet om het aantal verkeersdoden te reduceren naar nul. Een tussendoel was 220 verkeersdoden in het jaar 2020, maar sinds 2010 is er geen duidelijke daling meer van het aantal verkeersdoden.[14] In 2018 was zelfs een stijging van bijna 30%, ondanks het installeren van meer dan 500 snelheidscamera's in de 3 jaar daarvoor.
Snelheidscamera's
Zweden staat bekend vanwege de grote hoeveelheid snelheidscontroles op de rijkswegen.[15] In oktober 2020 stonden er ruim 2.000 flitspalen langs de Zweedse rijkswegen,[16] waarbij er alleen al in de periode 2015-2017 500 zijn geïnstalleerd en tussen 2018 en 2020 nog eens 400. Snelheidscamera's vindt men het meest in Zuid- en Oost-Zweden en minder in het binnenland van Midden- en Noord-Zweden. Op veel doorgaande wegen staat elke 10 of 15 kilometer een flitspaal, op sommige trajecten zelfs elke paar kilometer.
Flitspalen worden in Zweden altijd van te voren aangekondigd met een verkeersbord. Binnen 200 tot 500 meter volgt dan een flitspaal, die van voren flitst. Flitspalen staan voor het grootste deel op gelijkvloerse, enkelbaans wegen met een maximumsnelheid tussen 70 en 90 km/h. Ook staan er flitspalen in de bebouwde kom. Op 2+1 wegen en autosnelwegen staan zeer weinig flitspalen. Sinds 2018 worden wel flitspalen in tunnels geplaatst.[17]
Verder lezen
- Congestieheffing in Stockholm
- Congestieheffing in Göteborg
- Motortrafikled
- Motorväg
- Bruggen in Zweden
Referenties
- ↑ 31-12-2023
- ↑ Nu är vi 10 miljoner invånare i Sverige | scb.se
- ↑ www.trafikverket.se
- ↑ Anpassning av hastigheter på remiss | trafikverket.se
- ↑ Fel att sänka hastigheten på dalavägar – regeringen ger Trafikverket bakläxa | svt.se
- ↑ Fordonsskatt op skatteverket.se (Zweeds)
- ↑ Skattens storlek | transportstyrelsen.se
- ↑ Skattesatser på bränslen och el under 2018 | skatteverket.se
- ↑ Voorlopig cijfer Vi räddar liv - men utvecklingen går för långsamt | trafikverket.se
- ↑ Verkeersveiligheid: aantal verkeersdoden EU met 11% gedaald in 2010 | europa.eu
- ↑ 10th Annual Road Safety Performance Index (PIN) Report | etsc.eu
- ↑ Antalet omkomna i trafiken minskar inte | trafikverket.se
- ↑ Fler döda i trafiken 2018 | trafikverket.se
- ↑ Analys av trafiksäkerhetsutvecklingen 2016 - målstyrning av trafiksäkerhetsarbetet mot etappmålen 2020 | trafikverket.ineko.se
- ↑ Trafiksäkerhetskameror | trafikverket.se
- ↑ Flera nya trafiksäkerhetskameror i Örebro län ska rädda liv | trafikverket.se
- ↑ Trafiksäkerhetskameror i vägtunnlar ska rädda liv | trafikverket.se
Wegen van Europa |
---|
Albanië • Andorra • Armenië • Azerbeidzjan • Belarus • België • Bosnië-Herzegovina • Bulgarije • Cyprus • Denemarken • Duitsland • Estland • Finland • Frankrijk • Georgië • Griekenland • Hongarije • Ierland • IJsland • Italië • Kazachstan • Kosovo • Kroatië • Letland • Liechtenstein • Litouwen • Luxemburg • Noord-Macedonië • Malta • Moldavië • Monaco • Montenegro • Nederland • Noorwegen • Oekraïne • Oostenrijk • Polen • Portugal • Roemenië • Rusland • San Marino • Servië • Slovenië • Slowakije • Spanje • Tsjechië • Turkije • Vaticaanstad • Verenigd Koninkrijk • Zweden • Zwitserland in cursief landen die deels in Europa liggen of met Europa geassocieerd worden |