https://www.wegenwiki.nl/api.php?action=feedcontributions&user=Harrry&feedformat=atomWegenwiki - Gebruikersbijdragen [nl]2024-03-29T01:52:19ZGebruikersbijdragenMediaWiki 1.41.0https://www.wegenwiki.nl/index.php?title=Overleg:Europaweg&diff=63779Overleg:Europaweg2012-04-18T17:53:28Z<p>Harrry: </p>
<hr />
<div>Is het niet makkelijker om een doorverwijspagina te maken, of de indeling zo houden als die nu is dat je voor europaweg automatisch bij de term europaweg uitkomt? <br />
<br />
Want er is namelijk ook een europaweg in Haarlem bv. [[Gebruiker:Mavas|Mavas]] 27 sep 2009 12:07 (CEST)<br />
<br />
:Is de gebruikelijke term niet Europaroute? Ik zie die term ook gebruikt worden in oudere pagina's.--[[Gebruiker:Wouter|Wouter]] 11 feb 2011 22:25 (UTC)<br />
<br />
Wat is de juiste URL van de pagina van Marcel? [[Gebruiker:harrry|harry]] apr 2012</div>Harrryhttps://www.wegenwiki.nl/index.php?title=Europese_weg&diff=63778Europese weg2012-04-18T17:52:28Z<p>Harrry: /* Externe links */</p>
<hr />
<div>De '''Europaweg'''en (afgekort tot '''E-weg'''en) vormen een netwerk van routes door [[Europa]] die tegenwoordig zijn vastgelegd in het [[Verdrag van Genève 1975|Verdrag van Genève]]. Het verdrag heeft tot doel om de hoofdroutes door Europa te identificeren en minimumstandaarden aan te geven voor de wijze waarop deze routes moeten worden uitgebouwd. Ook verplicht dit verdrag de verdragsstaten ertoe om de E-wegen te bewegwijzeren.<br />
<br />
Die verplichtingen gelden echter alleen voor die staten die het verdrag hebben geratificeerd. Door [[Groot-Brittannië]] lopen volgens het Verdrag van Genève E-wegen, maar omdat het [[Verenigd Koninkrijk]] het verdrag nooit heeft geratificeerd, worden de E-routes in dat land ook niet [[bewegwijzering|bewegwijzerd]]. Die landen die E-routes wel bewegwijzeren, gebruiken hiervoor (conform het Verdrag van Genève) een groen schild met daarop het nummer in witte cijfers en letters.<br />
<br />
Aan een E-nummer is niet te zien, op welk niveau een weg is uitgebouwd (is dit een [[autosnelweg]] of een [[enkelbaansweg]]?) en evenmin in wiens beheer de weg is. Een E-route is hoe dan ook nooit in beheer van enige [[Europa|Europese]] instantie, maar altijd van een nationale overheid (hetzij een centrale overheid, hetzij een decentrale overheid). Ook zijn er geen directe Europese subsidieprogramma's gekoppeld aan het ontwikkelen van E-wegen, zij het dat het voor Europese instanties natuurlijk wel een extra reden kan zijn om een regionale subsidie te verstrekken, wanneer de uit te bouwen route Europees belang heeft.<br />
<br />
== Geschiedenis ==<br />
De eerste E-routes dateren van 1950, toen een aantal belangrijke corridor in West-Europa van een nummer werd voorzien. Het doel was niet alleen om de routes tussen deze plaatsen te verduidelijken; de in internationaal verband aangewezen E-nummers hielpen de individuele landen in deze na-oorlogse tijd ook om hun [[wegennet]]ten zo op te bouwen dat zij op de juiste manier op elkaar aan zouden sluiten. Het nummeringssysteem van deze "eerste generatie" E-routes ging uit van een aantal belangrijke corridors. Hoe hoger het nummer, hoe minder belangrijk de corridor. De routes liepen, in tegenstelling tot het latere [[grid]]-systeem ook kris-kras door [[Europa]]. Zo liep de toenmalige [[E1]] van London via Parijs naar Palermo, en kruisde de toenmalige [[E3]] de andere kant uit, van Lissabon naar Stockholm.<br />
<br />
De grote [[omnummering]] van E-routes kwam in 1975, toen de routes ook werden vastgelegd in het [[Verdrag van Genève 1975|Verdrag van Genève]]. Voor deze "tweede generatie" werd overgeschakeld op een [[grid]]. <br />
<br />
Dat grid van 1975 eindigde met het nummer 95, de noord-zuidroute van Sint-Petersburg via [[Wit-Rusland]] en de [[Oekraïne]] naar de Zwarte Zee. In 2001 heeft UNECE (de afdeling van de [[Verenigde Naties]] waaronder het Verdrag van Genève valt) echter gemeend het systeem van E-routes te moeten uitbreiden naar het oosten, naar de Kaukasus en Centraal-Azië. Binnen het bestaande grid-systeem, dat uitging van tweecijferige nummers voor de doorgaande corridors en driecijferige nummers voor verbindingsroutes, was echter geen ruimte meer voor nieuwe noord-zuidroutes. Men is desalniettemin gaan doortellen: ten oosten van de E95 kwam de E101 te liggen, gevolgd door de E105 enzovoort. Kortom, er werd voor deze oostelijke gebieden afstand genomen van de regel dat driecijferige E-nummers verbindingswegen zouden zijn. Voor verbindingswegen in deze regio werd een nog verdere afwijking van de hoofdregel verzonnen: men zette de nummers E001 tot en met E016 in.<br />
<br />
De oost-westroutes zijn bij die gelegenheid overigens eenvoudig verlengd naar het oosten. De [[E60]] bijvoorbeeld liep oorspronkelijk tot Constanta in [[Roemenië]], maar loopt tegenwoordig tot de grens tussen [[Kirgizië]] en [[China]].<br />
<br />
== Systeem ==<br />
Het systeem van E-routes laat zich het makkelijkste begrijpen, wanneer de uitzonderingen voor de Kaukasus en Centraal-Azië nog even buiten beschouwing worden gelaten. Het systeem maakt een onderscheid tussen tweecijferige routes en driecijferige routes. Eencijferige routes bestaan niet; de nummers onder de 10 staan genummerd als E01, E02, enzovoort, en gelden dus als tweecijferig nummer.<br />
<br />
'''Tweecijferige routes'''. De tweecijferige routes vormen met elkaar het [[grid]] van E-routes. De even nummers lopen oost-west, de oneven nummers lopen noord-zuid. Belangrijk zijn de noord-zuidroutes met eindcijfer 5 en de oost-westroutes met eindcijfer 0. Een route met eindcijfer 5 mag een andere route met eindcijfer 5 niet kruisen. Datzelfde geldt voor de routes met eindcijfer 0. Deze referentieroutes garanderen dat het grid "op zijn plaats blijft". Andere noord-zuidroutes en andere oost-westroutes mogen elkaar wel kruisen. De E32 bijvoorbeeld kan dus ten noorden van de E30 liggen, ook al zou hij op grond van het grid-systeem ten zuiden van die route moeten liggen. De E25 mag echter niet ten oosten van de E35 komen.<br />
<br />
'''Driecijferige routes'''. Driecijferige routenummers worden gebruikt als verbinding tussen tweecijferige routes, wanneer deze verbinding zelf nog een tweecijferig nummer heeft. Dat laatste is meestal het geval, wanneer zo'n verbindingsroute niet recht noord-zuid of oost-west loopt (die hebben immers meestal een tweecijferig nummer), maar bijvoorbeeld noordoost-zuidwest. Hun nummer is doorgaans afgeleid van de routes die met elkaar worden verbonden, bijvoorbeeld de [[E429]], die in het grid als verbinding wordt beschouwd tussen de [[E40]] en de [[E42]]. Het gebruik van driecijferige nummers varieert nogal. In [[Nederland]] zijn driecijferige nummers toegekend aan routes met een twijfelachtig Europees belang; in [[Zwitserland]] heeft men niet gezocht naar een mogelijk driecijferig nummer voor nationaal belangrijke routes die niet in aanmerking kwamen voor een tweecijferig nummer.<br />
<br />
Wanneer die hoofdregel duidelijk is, worden de uitzonderingen uit Centraal-Azië hopelijk weer wat duidelijker: de routes [[E101]] tot en met [[E127]] hebben de rol van een tweecijferige route, alleen hebben "per ongeluk" drie cijfers. De routes E001 tot en met E016 gelden als driecijferige route, alleen hebben in hun nummering niets te maken met de routes waaruit hun nummer is afgeleid.<br />
<br />
Een volledige routelijst is te vinden via onderstaande externe links.<br />
<br />
== Hebben E-routes nut? ==<br />
Bovenstaande vraag zou een geliefd onderwerp kunnen zijn voor borrelpraat, ware het niet dat de meeste mensen zich maar nauwelijks voor [[wegnummer]]s interesseren, en al helemaal niet voor E-nummers. Daarmee is ook het makkelijkste antwoord gegeven: omdat mensen de E-nummers niet kennen, kunnen ze maar beter worden afgeschaft.<br />
<br />
De waarheid ligt echter genuanceerder. Zeker in de jaren '50 hebben E-nummers groot nut gehad bij de uitontwikkeling van het Europese [[wegennet]]. Daarnaast werden de nummers veelvuldig gebruikt door weggebruikers. In veel landen waren de E-nummers de eerste vormen van wegnummers die op de borden verschenen. En in een land als [[Duitsland]] waren [[wegnummer]]s wel bekend, maar hadden de [[autosnelweg]]en in die periode nog geen nationaal nummer. De E-wegen vulden deze gaten in de nummering mooi op. <br />
<br />
Maar dat initiële succes is wellicht ook het begin van het einde van de E-nummers geweest. Aangemoedigd door het succes van de E-nummers gingen veel landen eigen nummeringssystemen ontwerpen en bewegwijzeren. Voordeel van een nationaal nummeringssyteem boven een Europees nummeringssyteem was dat een nationaal systeem per definitie meer ruimte gaf om werkelijk alle routes te nummeren dan een Europees systeem waarin alleen de internationale hoofdroutes waren meegenomen. Ook gaf een nationaal systeem de mogelijkheid om nationale routes ook volgens hun nationale belang in te schalen, bijvoorbeeld door een nationaal belangrijke route een laag nummer te geven. Het [[grid]] van E-nummers gaf de individuele staten die ruimte niet.<br />
<br />
Uiteindelijk zijn er maar een paar landen overgebleven, waar de E-nummers prevaleren boven nationale nummers: [[België]], [[Denemarken]], [[Zweden]] en [[Noorwegen]]. In al deze landen hebben E-wegen weliswaar administratieve nummers -die soms ook wel op wat borden verschijnen-, maar men zal in eerste instantie naar het E-nummer van de bewuste route verwijzen. Men spreekt in België over de [[E411]], niet over de A4. In alle andere landen wordt in het dagelijks spraakgebruik primair verwezen naar nationale nummers, terwijl de E-nummers in veel landen ook niet de prominente rol hebben op de [[bewegwijzering]] als de nationale nummers. In [[Duitsland]] bijvoorbeeld komen E-nummers alleen terug op de [[afstandenbord|afstandsborden]] na de afrit. Op [[voorwegwijzer]]s en [[beslissingswegwijzer]]s komen ze echter niet terug, zodat het praktisch onmogelijk is om in Duitsland op E-nummers te rijden. In de praktijk zal dan ook vrijwel niemand door [[Europa]] rijden aan de hand van E-nummers alleen.<br />
<br />
Dit laatste is misschien niet helemaal terecht. Wanneer men op belangrijke internationale routes op E-nummers zou rijden, hoeft men door de bank genomen minder wegnummers te onthouden dan wanneer men op nationale wegnummers zou rijden. Maar goed, dat is theorie; de praktijk kiest nou eenmaal voor de nationale nummers, mede dankzij de vaak betere [[bewegwijzering]] van die nationale [[wegnummer|nummers]].<br />
<br />
En daarmee wordt de vraag aan het begin van dit hoofdstuk weer relevant: misschien toch maar afschaffen die E-nummers? Formeel afschaffen lijkt in ieder geval geen optie. Hiervoor zou het [[Verdrag van Genève 1975|Verdrag van Genève]] moeten worden beëindigd, en dat lijkt politiek gezien niet haalbaar bij met name die landen waar E-nummers een prominente rol spelen in de nationale wegennummering ([[België]], Scandinavische landen). Het zou voor [[Nederland]] een optie zijn om op eigen initiatief het verdrag op te zeggen en de nummers dus ook niet meer op de borden te laten terugkomen. En men kan de "Duitse" route kiezen: E-nummers op een zeer beperkte manier in de bewegwijzering integreren, zodat men zich aan de letter van het verdrag houdt, maar de weggebruiker geen last heeft van de nummers én eveneens de onderhoudskosten tot een minimum worden beperkt.<br />
<br />
== Kritiek op het systeem ==<br />
Nog los van de vraag over het nut van E-routes -als hiervoor besproken- is er concrete kritiek mogelijk op de daadwerkelijke invulling van het wegennet, zoals die in het [[Verdrag van Genève 1975|Verdrag van Genève]] is ingevoerd.<br />
<br />
=== Het Europese wegennet is niet geschikt voor op een grid gebaseerde nummering ===<br />
Het [[wegennet]] in de meeste delen van [[Europa]] lijkt, bij analyse van landkaarten, te bestaan uit omgekeerd tegen elkaar aanliggende driehoeken. Schuin verlopende verbindingen zijn aan de orde van de dag, terwijl een [[grid]] juist uitgaat van haaks op elkaar staande routes. In het E-systeem is het daardoor mogelijk dat in het dagelijks verkeer belangrijk gebleken routes een driecijferig nummer hebben; dat sluit niet aan bij de perceptie van de weggebruiker.<br />
<br />
Het feit dat wegen niet in een rechte lijn noord-zuid of oost-west verlopen -zoals dat in de [[Verenigde Staten]] wél het geval is- neemt ook het idee van een [[grid]] en daarmee van een logisch nummeringssysteem weg. Maar al te vaak komt het voor dat een oost-west verlopende [[snelweg]] op een gegeven moment eindigt. Het E-nummer moet echter door op zijn route naar het eindpunt. Als oplossing is er in dat soort gevallen voor gekozen dat het E-nummer een stukje over een noord-zuidroute loopt om verder naar het noorden of zuiden de route naar het oosten weer voort te zetten. <br />
<br />
Een concreet voorbeeld is het verloop van de [[E30]] in [[Nederland]]. Deze begint in Hoek van Holland en moet uiteindelijk naar Berlijn. Deze doelen liggen inderdaad min of meer op een rechte lijn van elkaar. Een rechtstreekse route bestaat echter niet. Vanaf Hoek van Holland moet men via de [[A20 (Nederland)|A20]], [[A12 (Nederland)|A12]], [[A27 (Nederland)|A27]] en de [[A28 (Nederland)|A28]] naar [[Knooppunt Hoevelaken]] en pas daar zit men op een route die min of meer rechtstreeks naar Berlijn loopt. Die problematiek geldt uiteraard niet alleen voor oost-westroutes, maar ook voor noord-zuidroutes. Het veel gehoorde kritiekpunt is dat het E-wegennet aan elkaar hangt van [[TOTSO]]s en [[dubbelnummering]]en - beide algemeen ervaren als onvolkomendheden in een systeem van [[wegnummer]]ing.<br />
<br />
Ook de geografie maakt het gebruiken van een grid moeilijk. In Zuid-Europa is de Middellandse Zee prominent aanwezig, waardoor gekozen moet worden tussen recht oost-west verlopende routes die dan worden onderbroken door de zee en routes die min of meer het land volgen, maar dan dus niet meer recht oost-west lopen. Er blijkt vaak gekozen voor het laatste. Het grid-idee is hierdoor echter in sterke mate verdwenen; zie de E80 die van [[Portugal|Midden-Portugal]] eerst naar de [[Frankrijk|Franse]] zuidkust slingert en dan weer terug naar het zuiden door [[Italië]].<br />
<br />
=== In het grid zijn verkeerde keuzes gemaakt ===<br />
Zelfs wanneer zou worden vastgehouden aan de keuze voor een grid-systeem als basis voor routes door [[Europa]], is kritiek mogelijk op de gemaakte keuzes. Rechtstreeks noord-zuid of oost-west verlopende routes zouden in het E-systeem één nummer moeten hebben. De praktijk leert dat dat vaak niet het geval is. De route Amsterdam - Marseille bijvoorbeeld loopt rechtstreeks noord-zuid, maar heeft zes nummers. Daarentegen loopt wel één E-nummer van Amsterdam naar Rome, twee steden die in de verste verte niet recht onder elkaar liggen. En de route tussen Le Havre en Bordeaux (de [[E05]]), twee doelen die recht onder elkaar liggen, wordt via het veel oostelijker gelegen Parijs geleid.<br />
<br />
Het probleem van een grid is dat wanneer één route "schuin" loopt, alle routes die daaraan parallel zouden moeten lopen ook "schuin" gaan lopen. Dat speelt met name bij de referentieroutes (routes met eindcijfer 0 of 5), omdat deze geen andere referentieroutes mogen kruisen. Omdat de [[E05]] als genoemd schuin loopt, volgen de [[E15]], de [[E25]] enzovoort bijna als vanzelf.<br />
<br />
Waar noord-zuidroutes vaak niet noord-zuid lopen (evenmin als oost-westroutes vaak niet oost-west lopen) is het aan de orde van de dag dat een even nummer tijdelijk noord-zuid loopt en een oneven nummer tijdelijk oost-west loopt. Dat maakt het systeem voor de weggebruiker niet duidelijker; een onduidelijkheid die voorkomen had kunnen worden door de routes wél in een rechte lijn te laten verlopen.<br />
<br />
Tenslotte zijn in Scandinavië een aantal E-routes te vinden die niet in het minst in het grid passen. De [[E04]] tussen Helsingborg en de Finse grens bijvoorbeeld zou volgens de principes van het verdrag een oost-westroute moeten zijn, geen noord-zuidroute. Ook de [[E06]] loopt wat dat betreft vreemd. De reden hiervoor is dat de Scandinavische landen bij de onderhandelingen over het [[Verdrag van Genève]] hun bestaande wegnummers koste wat kost wilden behouden. In de routes van de toenmalige E4 en de E6 mochten geen veranderingen worden aangebracht. Die benadering is uiteindelijk succesvol geweest, met als gevolg vreemd verlopende routes in Scandinavië (die overigens nog steeds als E4 en E6 in plaats van E04 en E06 op de borden worden gezet).<br />
<br />
=== Driecijferige nummers maken het systeem onduidelijk ===<br />
Voor de meeste weggebruikers zijn driecijferige nummers moeilijk te ontcijferen, terwijl het internationale belang van de meeste driecijferige routes zeer beperkt is. Waar het systeem aan duidelijkheid verliest door het gebruik van moeilijk doorgrondbare nummers, zien velen de driecijferige nummers liever verdwijnen.<br />
<br />
=== De uitbreiding naar het oosten is systeemvreemd, maar was feitelijk onnodig ===<br />
De vraag is legitiem, waarom het systeem van E-routes rond de eeuwwisseling moest worden uitgebreid naar gebieden die algemeen tot [[Azië]] worden gerekend. Geen geoloog rekent de grens tussen [[Kirgizië]] en [[China]] nog tot [[Europa]], maar UNECE vond het nodig daar nog E-routes aan te leggen. Het persbericht van indertijd spreekt trots over een nieuwe [[Zijderoute]]. Dat alles overigens in een periode dat in dezelfde regio ook [[Aziatische routenummers]] werden uitgerold.<br />
<br />
De keuze voor de ''Osterweiterung'' van het E-systeem zou op zich nog niet zo heel problematisch zijn, wanneer UNECE voor die keuze geen toevlucht had hoeven nemen tot systeemvreemde oplossingen, zoals de driecijferige E-routes die eigenlijk de rol van een tweecijferige route vervullen (zie hierboven onder Systeem). Nu moet het erop worden gehouden dat de keuze ongelukkig was en het systeem van E-routes alleen maar onduidelijker heeft gemaakt. Aan de voor [[bewegwijzering]] essentiële vereisten van inzichtelijkheid en consistentie wordt niet langer voldaan.<br />
<br />
=== E-nummers lopen nog te vaak over niet-snelwegen===<br />
De meeste weggebruikers plannen hun route zo dat ze op de snelste manier van A naar B komen. Daarvoor zullen ze in principe een route nemen met zoveel mogelijk [[autosnelweg]]. Aan het E-nummer kan men echter niet zien over wat voor soort weg het nummer loopt. En de praktijk leert dat E-routes nog steeds vaak over [[niet-autosnelweg]]en verlopen, zelfs wanneer men met een geringe omweg hetzelfde doel wel over snelwegen kan bereiken. Wie dus blind rijdt op het E-nummer, kan voor de onaangename verrassing komen te staan dat de [[autosnelweg]] ineens ophoudt en men terecht komt op een weg van mindere standaard. <br />
<br />
Bij de gemaakte keuzes speelt een rol dat het [[wegennet]] van nu enorm verschilt met dat van 1975, toen het huidige E-netwerk werd ontworpen. In die periode waren er nog veel minder snelwegen en kon men er in veel landen sowieso niet op rekenen dat de gehele route over snelwegen zou lopen. In het huidige tijdsgewricht is het hoe dan ook erg vreemd om te zien dat een [[E42]] door de Duitse Hunsrück over secundaire wegen verloopt, terwijl er allerlei snelwegen in de buurt zijn.<br />
<br />
{{Sjabloon:E-weg}}<br />
<br />
== Externe links ==<br />
* [http://www.unece.org/trans/main/sc1/sc1doc_2002.html Routelijst]<br />
* [http://www.unece.org/trans/conventn/MapAGR2007.pdf Kaart van het E-wegennet]<br />
* [http://www.geocities.com/marcelmonterie/eu.htm Marcel Monterie over E-wegen (VEROUDERDE LINK)]<br />
<br />
[[Categorie:Bewegwijzering]]<br />
[[Categorie:Europa]]<br />
[[Categorie:Europese weg| ]]</div>Harrry