Brontekst bekijken van R4 (België)

{{Infobox SLO
| afbeelding= R4 BE.svg
| map = BE R4.svg
| nummer = R4
| naam = 
| begin = Gent
| einde = Gent
| lengte = 61
| route =
{{junction}} Zelzate [[N423 (België)|N423]]

{{junction}} [[Aansluiting Zelzate-Oost]] {{BE E|34}} → Knokke-Heist / Antwerpen

{{junction}} Wachtebeke

{{rivier}} Moervaart

{{junction}} Rechtstraat

{{junction}} Gent-Zeehaven

{{AS|2|Schansakker}}

{{AS|3|Oostakker}}

{{AS|4|Destelbergen Centrum}}

{{KP}} [[Knooppunt Destelbergen|Destelbergen]] {{BE E|17}} → Kortrijk / Antwerpen

{{AS|5|Laarne}}

{{AS|6|Melle}}

{{AS|7|Merelbeke}} {{BE B|403}} → {{BE E|40}} → Brugge / Brussel

{{exit}} Merelbeke

{{exit}} Gent-Zuid

{{KP}} {{BE B|402}} → {{BE E|40}} → Brugge / Brussel

{{exit}} Drongen

{{rivier}} Ringvaart

{{rivier}} Kanaal Gent-Brugge

{{exit}} Gent-West

{{junction}} Gent-Noord

{{rivier}} Ringvaart

{{junction}} Evergem

{{exit}} Wippelgem

{{exit}} Ertvelde

{{KP}} [[Knooppunt Zelzate-West|Zelzate-West]] {{BE E|34}} → Knokke-Heist / Antwerpen

{{junction}} Katte

{{rivier}} Zeekanaal Gent - Terneuzen

{{junction}} Zelzate
}}
De '''R4''' is een [[ringweg]] en gedeeltelijke [[autosnelweg]] in [[België]]. De ring ligt om de grote stad Gent en is eivormig, en verloopt rond Gent en Zelzate, uitgerekt in de noord-zuidrichting. Niet alle delen zijn uitgebouwd als snelweg, maar wel zijn overal minimaal 2x2 rijstroken beschikbaar, op een klein deel door Zelzate na. De R4 is 61 kilometer lang.

==Routebeschrijving==

[[Afbeelding:R4-Zuid.jpg|thumb|right|400px|R4-Zuid ter hoogte van Merelbeke.]]

De R4 begint in Zelzate, vlak bij de grens met [[Nederland]], waar de [[N423 (België)|N423]] aansluit op de Nederlandse [[N62 (Nederland)|N62]] naar Terneuzen. De R4 telt 2x2 rijstroken en kent tussen Zelzate en Gent gelijkvloerse kruispunten. Er is een aansluiting met de [[E34 (België)|E34]], de snelweg van Zeebrugge naar Antwerpen. De R4 loopt parallel aan de zware industrie in het havengebied van Gent. Even voor het centrum van Gent slaat de R4 naar het oosten af en wordt dan een autosnelweg, en verloopt vrij ruim ten oosten van Gent langs. Bij het [[knooppunt Destelbergen]] kruist men de [[E17 (België)|E17]], de snelweg van Antwerpen naar Kortrijk en Lille. De snelweg telt 2x2 rijstroken en buigt naar het zuidwesten af, waarna de [[B403 (België)|B403]] bij Merelbeke een verbinding vormt met de [[E40 (België)|E40]] naar Brussel. Vanaf dit punt splitst de R4 zich in een rijbaan over de Sluisweg en een rijbaan die over de E40 loopt, met de ringvaart rond Gent in de middenberm. Alhoewel de feitelijke R4 slechts in één richting loopt, is deze wel ongelijkvloers met 2 rijstroken. De R4 gaat onder de E17 door vlak bij het [[knooppunt Zwijnaarde]], er is enkel een afrit van de E17 naar de R4-Binnenring (richting Eeklo), andere relaties zijn niet mogelijk. Vanaf Zwijnaarde wordt de R4 weer een 2x2 weg die los ligt van de E40, met nog steeds de ringvaart van Gent in de middenberm, een unieke situatie. De R4 loopt naar het noordwesten langs Gent, en de [[B402 (België)|B402]] vormt een verbinding naar de E40. Het gedeelte langs de Ringvaart is ongeveer 13 kilometer lang. Hierna buigt de R4 naar het noordoosten af en wordt in het noorden van Gent weer gelijkvloers met kruispunten en verkeerslichten. De R4 loopt dan aan de westzijde van het kanaal van Gent naar Terneuzen met erlangs de zware havenindustrie. Er is een ongelijkvloerse aansluiting bij Wippelgem en een knooppunt met de E34 bij Zelzate. De R4 loopt dan door Zelzate en komt weer bij het beginpunt terecht. Doorheen Zelzate verliest de R4 haar karakter van ontsluitende weg, er zijn over het grootste gedeelte slechts 1x2 rijstroken en de snelheid is er beperkt tot 50 km per uur.

==Geschiedenis==

De ring om Gent was reeds in de jaren 50 gepland, maar het kanaal van Gent naar Terneuzen zorgde voor problemen omdat zeer grote bruggen nodig zijn om dit kanaal te overspannen. Derhalve is de R4 uitgerekt via Zelzate om een eivormige ring te vormen die vrij ver van Gent loopt. Oorspronkelijk was langs de Ringvaart ruimte vrijgehouden voor de R4, maar is echter later deels bebouwd geraakt waardoor de snelweg hier wat [[substandaard]] is. In 1969 is het eerste deel van de R4 opengesteld bij Oostakker over 2,6 kilometer.<ref>[http://www.wegen-routes.be/maps/1969n.html openstellingen België 1969]</ref>  In 1970 werd dit deel verlengd tot het [[knooppunt Destelbergen]].<ref>[http://www.wegen-routes.be/maps/1970n.html openstellingen België 1970]</ref> In 1978 volgde het deel vanaf Destelbergen tot Melle.<ref>[http://www.wegen-routes.be/maps/1978n.html openstellingen België 1978]</ref> In 1983 werd de R4 op het [[knooppunt Merelbeke]] aangesloten.<ref>[http://www.wegen-routes.be/maps/1983n.html openstellingen België 1983]</ref> 

Decennialang ontbrak de zuidelijke rijbaan tussen Zwijnaarde en Merelbeke en moest verkeer omrijden via de E40. Op 30 april 2014 opende echter deze ontbrekende schakel R4-Zuid voor het verkeer inclusief bruggen over het Scheldekanaal en Tijarm.

In recentere jaren zijn delen van de R4 ongelijkvloers gemaakt met de bouw van diverse nieuwe aansluitingen. In oktober 2009 opende de eerste ongelijkvloerse aansluiting ter hoogte van de Skaldenstraat van de R4-oost. In 2015 werd de aansluiting Schansakker van het snelwegdeel van de R4-oost opgeleverd. Tussen 2015 en 2017 is de aansluiting met de Langerbruggestraat van de R4-oost aangelegd. Deze aansluiting verving een kruispunt en opende op 31 mei 2017 voor het verkeer. Tussen 2016 en 2018 is een nieuwe aansluiting bij Ertvelde / Rieme van de R4-west aangelegd, die op 28 maart 2018 is opengesteld. Deze aansluiting verving geen kruispunt, maar ontsluit een nieuw bedrijventerrein.

===Openstellingsgeschiedenis===

{| class="wikitable"
! Van !!  Naar !! Lengte !! Datum
|-
| Gent-Zeehaven || Oostakker || 3 km || 1969
|-
| Oostakker || Destelbergen || 3 km || 1970
|-
| Destelbergen || Melle || 6 km || 1978
|-
| Melle || Merelbeke || 1 km || 1983
|-
| Vinderhoute || Zwijnaarde || 10 km || 1993
|-
| Zwijnaarde || Merelbeke || 4 km || 30-04-2014
|}

==Toekomst==

===R4-Oost===
De R4-Oost zal omgebouwd worden tot een volwaardige primaire weg. Dit wil zeggen dat alle gelijkvloerse kruispunten zullen verdwijnen of vervangen worden door ongelijkvloerse kruispunten. De ombouw van de resterende kruispunten zal gefaseerd gerealiseerd worden als PPS-project vanaf 2020.

===R4-West===
Ook de R4-West zal stapje voor stapje verder omgevormd worden naar een primaire weg met enkel ongelijkvloerse kruisingen. 

De ombouw van de resterende kruispunten zal gefaseerd gerealiseerd worden als PPS-project vanaf 2020. Het gaat om volgende zaken:

* Riemesteenweg: De R4 komt hier in een tunnel onder de Riemesteenweg te liggen. er is geen uitwisseling voorzien. 
* Hoogstraat: Dit kruispunt wordt afgesloten voor het verkeer. Er komt wel een fietsers- en voetgangersbrug. 
* Ovaal van Wippelgem: Dit knooppunt werd een aantal jaren geleden gerealiseerd. Bijkomend wordt nog een fietsers- en voetgangersbrug voorzien en een nieuwe verbinding tot aan de N458. Deze laatste maakt geen deel uit van het PPS-project en wordt met reguliere kredieten gerealiseerd. 
* Drogenbroodstraat: Hier is nog geen keuze gemaakt tussen een brug, een tunnel of enkel een kruising voor zwakke weggebruikers.
* Elslo: De R4 komt hier in een tunnel te liggen.
* Langerbrugsestraat: De R4 komt hier in een tunnel te liggen. Er zijn op- en afritten voorzien. 
* Zeeschipstraat-Evergemsesteenweg: De R4 komt hier normaal gezien in een tunnel te liggen met op- en afritten. De situatie is op dit punt echter zeer complex met de aanwezigheid van een spoorlijnbrug en de gelijkvloerse kruising met een tramlijn. Mogelijk worden nog andere oplossingen voorgesteld. 
* Gaverstraat: Hier wordt een voetgangers- en fietsersbrug voorzien. Autoverkeer kan geen gebruik meer maken van dit kruispunt.
* Vijfhoekstraat: Hier wordt een voetgangers- en fietsersbrug voorzien. Autoverkeer kan geen gebruik meer maken van dit kruispunt.

==Verkeersintensiteiten==

{| class="wikitable"
! locatie !! 2017
|-
| Gent-Zeehaven || 46.300
|-
| Schansakker || 46.500
|-
| Oostakker || 67.300
|-
| {{KP}} Destelbergen || 49.300
|-
| Laarne || 46.300
|-
| Melle || 46.000
|}

==Overzichten==

{{Aansluitingen R4 BE}}

==Referenties==

<references/>

{{Ringwegen in België}}
{{Sjabloon:België}}
[[Categorie:Autosnelwegen in België]]
[[Categorie:R4 (België)| ]]
[[Categorie:R-wegen (België)|04]]